Prabuddha Jivan 1985 Year 46 Ank 17 to 24 and Year 47 Ank 01 to 16

SR No.: 525970
Original Sutra Author: N/A
Author: Ramanlal C Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1985
Total Pages: 246
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 26 MB

Page 117

Regd. No. MH. By / South 54 Licence No. : 37
-
બુદ્ધ જીવન
પ્રબુદ્ધ જૈન’નું નવસંસ્કરણ ! વષ : ૪૭ અંક : ૪ ,
‘માસા:
મુંબઇ તા. ૧૬-૬-૮૫ છુટક નકલ રૂા. ૧-૫૦
| મુબઈ જૈન યુવક સંઘનું મુખપત્ર પાક્ષિક વાર્ષિક લવાજમ રૂ. ૩૦/
પરદેશમાં એર મેઇલ ૬ ૨૦ X ૧૨ સી મેઇલ : ૧૫ ૪૮ તંત્રી : રમણલાલ ચી. શાહ.
કવિનું સન્માન ' મુંબઈમાં શનિવાર, તા. ૮ મી જૂને કચ્છના કવિ તેજ પ્રતિભા ખીલે છે. આર્થિક કે અન્ય પ્રકારના પ્રશ્નો કવિને (તેજપાલ ધારશી શાહ) ને સન્માન કાર્યક્રમ શ્રી નેમચંદ
સતાવતા હોય તે એની પ્રતિભા અકાળે કરમાઈ જાય છે. એટલા બાલા, ડુંગરશી મેતા, લીલાધર ગડા, ગુલાબ દેઢિયા, મણિલાલ માટે જ કવિઓની કવિતાની કદર કરવાની એમને આર્થિક દ્રષ્ટિએ ડુંગરશી, ગેવિંદજી લેયા વગેરે કવિના ચાહક મિત્રની નિશ્ચિત બનાવવાની પ્રણાલિકા પ્રાચીન સમયથી ચાલી આવે છે.
સમિતિ તરફથી યોજાય હતે. શ્રી વસનજી લખમશી શાહને રાજ્યના શ્રેષ્ઠ કવિને રાજકવિનું પદ અપાતું, બીજા કેટલાક . 'પદ્દ હસ્તે રૂપિયા એક લાખની થેલી કવિને અર્પણ થઈ. કવિઓને વર્ષાસન બાંધી આપવામાં આવતું, દુનિયાના કેટલાક
કવિ તેજ કચ્છના નળિયા ગામમાં રહે છે. સાધારણ દેશોમાં “રાજકવિ’નું ૫ હજુ અપાય છે. માત્ર કવિએ જ સ્થિતિને છે, નેકરી કરે છે. પાંચેક ધોરણ સુધીને જેમ તેમ નહિ, બધા જ પ્રકારના ઉત્તમ કલાકારની યથાશય કદર કરવાની , અભ્યાસ કર્યો છે. પિંગળશાસ્ત્ર કે કવિતા કળાને અભ્યાસ કર્યો વિવિધ યોજનાઓ દુનિયાનાં ઘણાં રાજ્યમાં છે. * નથી. સાહિત્યગ્રંથનું ખાસ કંઈ વાંચન-અધ્યયન કર્યું નથી,
લેકશાહીમાં રાજ્ય સરકારની સાથે સાથે સમાજે પોતે પણ પિતાની આગવી સૂઝ અને કવિપ્રતિભાને કારણે કચ્છના
પિતાના શ્રેષ્ઠ કવિઓ–કલાકારોના કુદર-સન્માનના કાર્યક્રમ વર્તમાન કવિઓમાં અગ્રસ્થાન મેળવી લીધું છે. એમની કાવ્ય- ઉપાડી લેવા જોઈએ. કોઈ પણ સમાજ ખાવાપીવાની રચનાઓ પિતાની કચ્છી ભાષામાં થઈ છે. તેજ જે અવાજ
કે હરવાફરવાની ઇન્દ્રિયાર્થ પ્રવૃત્તિઓ ઉપરાંત ચૈતસિક નામના કાવ્ય સંગ્રહના પાંચ ભાગ તથા “વિલાપજી વાણી આન દેતલાસની પ્રવૃત્તિઓ પાછળ કેટલાં નાણું ખર્ચે છે ઇત્યાદિ એમના કાવ્યગ્રંથ છે. નર્મમર્મયુકત વેધક વાણીને તે ઉપરથી તેના સંસ્કારનું માપ નીકળી શકે છે. પિતાના લીધે કચ્છી સાહિત્યરસિકોમાં કવિ તેજ માનીતા થયા છે. કવિઓ-કલાકારોનાં કે શિક્ષક-પંડિત કે સાધુસ તેનાં
કવિ તેજનું આ સન્માન સહજ હતું. કેટલાક સન્માન નિસ્વાર્થભાવે કરેલાં સન્માનબહુમાન એ સમાજની સંસ્કારિત સમારંભમાં સન્માનનીય વ્યક્તિ જ સમગ્ર આયોજનના સંચા
તાની પારાશી છે. એમના ગૌરવ દ્વારા ખુદ સમાજનું લક બળ તરીકે કામ કરતી હોય છે. તેવું અહીં નહતું. એક ગૌરવ વધે છે. એથી એકંદરે તે સમાજને પિતાને જ લાભ લાખ રૂપિયા જેટલી માતબર રકમ કવિને અપાઈ તે એકત્ર
છે. એ દ્વારા નવી પેઢી સમક્ષ સમાજ પિતે પિતાનાં કરવામાં કવિને પિતાને કોઈ પુરુષાર્થ નહોતો એટલે જ કાય
મૂલ્ય રજૂ કરી તેને માટે રાહબર બની શકે છે. કયાંક ક્રમમાં સાહજિકતાની સુવાસ હતી. કચ્છી ભાઈઓએ ખરેખર
બેટાં સન્માન થતાં હશે અથવા સન્માનને ગેરલાભ ઉઠાવાત. કરવા જેવું એક અનુમોદનીય અને અભિનંદનીય કાર્ય કર્યું.
હશે, પરંતુ એવાં અપવાદરૂપ ટીકાપાત્ર ઉપહરણોને કારણે સ્થાપત્ય, શિલ્પ, ચિત્ર, સંગીત ઇત્યાદિ કળાઓમાં કવિતાને
યોગ્ય સન્માનની પ્રવૃત્તિ બંધ ન થવી જોઈએ. ઉચ્ચ સ્થાને મૂકવામાં આવી છે. કારણ કે એનું ઉત્પાદન, જે
કોઈક કાળના, કાઈક દેશના કોઈક કવિએ લખેલી બેચાર શબ્દ છે તે, ઘણું સુક્ષ્મ છે. તેની ગેડવણી કરી આપનાર કે
ઉત્તમ પંકિતઓ કેટલાંયના જીવનને સુધારી દે છે. કવિતાની સાંભળનારનું મસ્તક ડોલે એવી રચના કરવા માટે અનેખી પ્રતિભાની, શક્તિ વિશેષની જરૂર રહે છે. આ શકિત નસર્ગિક
ચેટદાર પંકિતઓને ગતિ કરવામાં દેશકાળનાં ભાષા કે છે, જન્મજાત સંસ્કારથી પ્રાપ્ત છે. એટલે જ બધા માણસે વર્ણનાં, ધર્મ કે સંપ્રદાયનાં બંધને નડતાં નથી. કનિતાની કવિ ન થઈ શકે, બધા કવિએ ઉત્તમ કવિ ન થઈ શકે, ઉત્તમ મુકતક જેવી ઉત્તમ રચનાઓ, સુભાષિત જેવી બની, ચિરાયુ કવિઓની બધી જ કાવ્યકૃતિઓ એક સરખી ઉત્તમ ન હોઈ
થાય છે. કવિનું નામ ભુલાઈ ગયું હોય છે, પણ પંક્તિઓ શકે અને બહુ ઓછા કવિએ કાવ્યની સરવાણી ફૂટયા પછી
' સૈકાઓ સુધી, હજારો વર્ષો સુધી પ્રેરણારૂપ બની રહે છે, જીવનના અંત સુધી સારી, સાચી કવિતા લખી શકે. જીવનના
એટલે જ કવિઓને વર્તમાન અને ભાવિ સમાજ ઉપર ઉપકાર ઉત્તરાર્ધમાં પિતાની કવિતાકળા અસ્ત પામી હોય એ અનુભવ ઘણે માટે હોય છે. કવિ હોય અને વળી સંત હોય એવા ઘણા કવિઓને થાય છે.
મહર્ષિઓની વાણી તે અમર બની જાય છે. કવિનું સન્માન - કાવ્યસર્જનની શક્તિ આવી વિરલ હોવાથી જ એના પશુ- એટલા માટે જ સમાજે કરવું જોઈએ, કરતા રહેવું જોઈએ. સંવર્ધનની જરૂર રહે છે. એ માટે ફાજલ સમય, નિરાંત, - કવિ તેજના સન્માન કાર્યક્રમ બીજા અનેકને પ્રેરણારૂપ “આંતરિક ઊર્મિશીલતાની સાથે બાહ્ય સ્વસ્થતા ઇત્યાદિ પિતાની બની રહો કવિપ્રતિભાને અનુકૂળ એવી બાહ્ય પરિસ્થિતિ હોય તે કવિ
-રમણલાલ ચી. શાહ