________________
. પ્રબુદ્ધ જીવન
તા. ૧૬-૮-૮૩.
લિયોનાર્દાદ-વિન્ચી માઈકેલેન્જ, રાફેલ આદિની અદ્વિતીય : : મારી યુરેપ યાત્રા માં
કલાકૃતિઓ જોઇને રોમન કેથલિક સંપ્રદાયના પોપ જોન સંકલન : શાંતિલાલ ટી. શેઠ
પિલ બીજાની રાજધાની વેટીકન સીટીમાં અમે આવ્યા. અહીંનું | (“અભ્યાસ વર્તુળ'ના ઉપક્રમે શ્રી ગણપતભાઈ મ.
ભવ્ય ચર્ચા જોયું. પુષ્પની નગરી ફરેન્સ એ માઈકેલેન્જલે. ઝવેરીએ એમના તાજેતરના યુરો૫ પ્રવાસ વિષે તા. ૨૩-૭
લિના–દ વિન્ચી અને રાફફેલનું જન્મસ્થાન. એ જોઈને
અમે દુનિયાની સાત અજાયબીઓમાંને એક પીસાને ઢળતો. ૧૯૮૩ના રેજ આપેલા વાર્તાલાપની ટૂંકી ધ અત્રે
મીનારે જોવા ગયા. ત્યાંથી અમે યુરોપના કામીર-સ્વીટઝરપ્રગટ કરતા આનંદ થાય છે. -તંત્રી)
લેિન્ડમાં પ્રવેશ્યા. સ્વીટઝરલેન્ડ એટલે નસગિક સૌંદર્યની જ લંડનમાં જેન સેશ્યલ ગ્રુપની શાખાનાં ઉદ્દઘાટન નિમિતે દુનિયા જાણે ! વિખ્યાત કવિ બાયરનનું જન્મસ્થાન જિનીવા અમારે યુરોપના પ્રવાસે જવાનું બન્યું એમ જણાવી
દુનિયાભરમાં સૌથી વધુ ઘડિયાળોનું ઉત્પાદન કરતું ઔદ્યોગિક શ્રી ગણપભાઈએ કહ્યું: “મારે મન પ્રવાસ પર્યટન એટલે
શહેર છે. અહીં ૪૦૦ ફૂટ ઊંચે આકાશમાં ઊડતે ફુવાર આનંદયાત્રા. નિસર્ગ યાત્રા. પ્રકૃતિની સાથે એમાં આંતરાષ્ટિ
જોઈને અમે મંત્રમુગ્ધ થયાં.
આસ પર્વતમાળાનું ૧૩૫૦૦ ફૂટ ઊંચા શિખર જંગો થાય.” ' ગ્રેટ બ્રિટનના પાટનગર લંડનને અધિકાંશ ભૂગર્ભ રેલ્વેથી
પર રેલવે દ્વારા અમે પહોંચ્યા. ચેગમ બરફીલું વાતાવરણું. ચાલે છે. ત્યાંના ટાવર બ્રીજની રચના એવી છે કે વિરાટ
જંગોને અર્થ “સુંદર યુવતી’ને સાર્થક કરતાં નયનરમ્ય સ્ટીમરે ત્યાં આવે ત્યારે બ્રીજના વચ્ચેથી બે ભાગ થઈ,
દ અમને હંમેશા યાદ રહેશે.
. - ઉપર ચાલ્યા જાય, અને સ્ટીમર પસાર થતાં તે પાછો યથાવત
અમારા પ્રવાસને છેલ્લે દેશ તે ક્રાંસ. સેન નદીને કાંઠે થઈ જાય. ત્યાંના પ્રાચીન વિશાળ કિલાનાં-ટાવર એફ
વસેલાં આ સુંદર શહેરની બાંધણી અને તેનું આયોજન સરસ
છે. જગતભરના સહેલાણીઓના માનીતા આ શહેરને “એફીલ લંડનનાં-ઝવેરાતગ્રહમાં સમ્રાટો અને સામ્રાણીઓનાં રાજમુગટો બહુમૂલ્ય રત્નોથી જડિત છે. એ પૈકી એક મુગટમાં ભારતને
ટાવર” ૧૦૦૦ ફૂટ ઊંચે અને વજનમાં ૯૦૦૦ ટનને છે.
જગતના શ્રેષ્ઠતમ કલાસંગ્રહસ્થાનમાં લુવર મ્યુઝિયમની કહીનુર હીરો જડેલ છે. જગતના મોટામાં મેટા રોમન કેથલિક
ગણતરી થાય છે. અહીં વિશ્વ વિખ્યાત મેના લાસાની કૃતિ ચર્ચ સેંટ પિલ કેથેડ્રલનું ભવ્ય શીલ્પ, મીણમાંથી બનાવેલાં
'નિહાળી. બુલેટ પ્રુફ કાચના કબાટમાં એ રક્ષિત છે. પેરીસમાં માનવ કદના વસ્ત્ર પરિધાન કરેલાં પૂતળાઓનું સંગ્રહસ્થાન
આવનાર કોઈ પણ પ્રવાસી લીડ સ્ટેજ શે જોયા વિના હાઉસ ઓફ વેકસ મ્યુઝિયમ, ડોવર બંદર, 1 ઝીબ્રુક શહેર, ભાગ્યે જ રહે. એના રોમાંચક અને અદ્દભુત કાર્યક્રમ જોઈને એક્સ્ટરડમ બંદર, ડીઝનીલેન્ડની પ્રતિકૃતિ, જેવું ફેન્ટસીયાલેન્ડ અમે દિખૂઢ થયા ! પેરીસથી. અમે Galais બંદર આવ્યા. વગેરે જોયાં. વિજ્ઞાન અને માનવ કૌશલ્યના વિનિયોગ તથા ત્યાંથી ફેરી બોટમ ઈગ્લશ ચેનલ પાર કરી ડેવર બંદરથી. અમે સંકલનના ફળસ્વરૂપે આ અજાયબીભરી નગરી પરીઓને હીથ્રો હવાઈ મથક આવ્યા. ત્યાંથી સ્વદેશ પાછા ફરતાં અમારો દેશ લાગે !
પ્રવાસ પૂરે થયો. - મહાકવિ ગેટેનું વતન ફ્રોન્કફર્ટ યુરોપનું બીજા નંબરનું
પ્રારંભમાં અભ્યાસ વર્તુળના સંયોજક શ્રી સુબોધભાઈએ હવાઈ મથક છે. બીજા વિશ્વયુદ્ધમાં મહદંશે નાશ પામેલ આ સેને આવકાર આપ્યો હતો. સંઘના પ્રમુખ ડો. રમણભાઈએ શહેરનું પુનઃ નિર્માણ થયું છે, જે ત્યાંની પ્રજાના પુરૂષાર્થ ચંદનહારથી વ્યાખ્યાતા શ્રી ગણપતભાઈનું અભિવાદન કર્યું અને દેશભક્તિનું પરિણામ અને પ્રતીક છે.
હતું, અને અંતમાં એમણે પ્રમુખસ્થાનેથી સમાપન કરતાં શ્રી - પશ્ચિમ જર્મનીના ઔદ્યોગિક નગર યુનિકમાં વિશ્વના ગણપતભાઈને સરસ વક્તવ્ય માટે આભાર માન્યો હતો. સૌથી ઊંચા ઓલિમ્પિક ટાવર પરથી ચેતરફના રમણીય
સ્વ. ચીમનભાઈના લેખોનું નવું પુસ્તક પ્રદેશનું અવલોકન આનંદપ્રદ નીવડયું. સીટી હોલ ટાવરની
“સમયચિંતન પ્રેસમાં વિશાળ ઘડિયાળમાં સવારે અગિયારના ટકોરા થાય ને મોટા. કદના પૂતળાંઓ નૃત્ય કરે, ઘોડેસ્વારો તથા લશ્કર આવે, યુદ્ધ
સ્વ. ચીમનલાલ ચકુભાઈ શાહના પ્રબુદ્ધ જીવનમાં થાય, દ્ધાઓ મરે આદિ સુંદર દો જેવા વિશ્વભરમાંથી હજારે
ઈ. સ. ૧૯૭૧ થી માર્ચ, ૧૯૭૭ સુધીમાં પ્રગટ થયેલાં માનવીઓ આવે છે. વિશ્વયુદ્ધથી સંપૂર્ણ વિનાશમાંથી બેઠું થઇને
લેખમાંથી તારવીને “અવગાહન’ નું પ્રકાશન સંધ તરફથી આ રાષ્ટ્ર જગતના શ્રેષ્ઠ રાષ્ટ્રોની હરોળમાં આજે ઉભું છે. એ
- કરવામાં આવ્યું હતું. ત્યાર પછીના સાડા પાંચ વર્ષના ગાળા માટે ત્યાંની પ્રજાનાં ખમીર અને અંતમાંથી આપણે બે લે
દરમિયાન પ્રબુદ્ધ જીવનમાં પ્રગટ થયેલા લેખો પૈકી જોઈએ. ' '
' '
સનાતન મૂલ્યવાળાં લેખો તારવીને એનું પ્રકાશન કરવાનો એસ્ટ્રિયાના ઈન્સબ્રુક શહેર થઇને અમે ઈટલી ગયા, સંધની કારોબારીએ નિર્ણય કર્યો હતે. તદનુસાર આ જ્યાં ભારતીય વાતાવરણ જોવા મળ્યું. ઇટલીનું વેનીસ શહેર પુસ્તકના છાપકામ માટે લેખો આદિ સામગ્રી પ્રેસને મોકલી નહેર અને જળાશયમાં જ બંધાયું છે. ત્યાર બાદ તરફ આપવામાં આવી છે, અને સંભવતઃ એનું ઓકટોબર
છૂટે હાથે ન સર્ગિક સૌંદર્ય વેરેલાં રોમ શહેરને જોતાં સજન- નવેમ્બર માસમાં પ્રકાશન થશે. આ પુસ્તકનું સંપાદન . વિહાર કરતાં મહાન ચિત્રકાર આ બ્રહ્માંડમાં બીજું કઈ નથી રમણલાલ ચી. શાહ, શ્રી પન્નાલાલ ર. શાહ અને શ્રી એની પ્રતીતિ થઈ. અહીંના ૨૦૦૦ વર્ષ પુરાણુ સ્થાપત્ય ગુલાબ દેઢિયાએ કર્યું છે. અને ઇમારતના ભગ્નાવશેષે જોતાં પ્રાચીન રોમન સંસ્કૃતિની
આ પુસ્તકના પ્રકાશનને ખચ મે. વિજય ટ્રાન્સપોર્ટ કુ. ઝાંખી થઈ..
વાળા શ્રી જગશીભાઈના માતુશ્રી પાંચીબાઈ ખીમજી પત્રીવાળા ગેલેરી ઓફ ધ એમ્પરમાં જગ વિખ્યાત કલાકારો (કચ્છ) અને એમના પરિવારે આપવાનું સહર્ષ સ્વીકાર્યું છે.