Prabuddha Jivan 1981 Year 44 Ank 17 to 24 and Year 45 Ank 01 to 16 - Ank 013 is not Available

SR No.: 525966
Original Sutra Author: N/A
Author: Chimanlal Chakubhai Shah, Ramanlal C Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1981
Total Pages: 234
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 26 MB

Page 215

kegd. No. MH. By/South 54 Licence No.: 37
Fs
, “પ્રબુદ્ધ જૈન'નું નવસંસ્કરણ
વર્ષ ૪૫: અંક: ૧૫
Iબુ જીવન
મુંબઈ ૧ ડિસેમ્બર, ૧૯૮૧, મંગળવાર
મુંબઈ જૈન યુવક સંઘનું મુખપત્ર પાલિક વાર્ષિક લવાજમ રૂ. ૧૫ : પરદેશ માટે શિલિંગ ૪૫
છૂટક નકલ રૂા. ૭૫ તત્રી ચીમનલાલ ચકુભાઈ શાહ સહતંત્રી રમણલાલ ચી. શાહ
ન્યાયતંત્ર અને સરકાર 0 ચીમનલાલ ચકુભાઈ
સલાહ અને અભિપ્રાય લેવાના હોય છે. સરકાર અને વડા ન્યાયટોકટી દરમિયાન, પાર્લામેન્ટની સર્વોપરિતાના નામે શ્રીમતી મૂતિઓ વરચે થતી આવી સલાહ–મસલત ખાનગી હોય છે, હોવી ઈન્દિરા ગાંધીએ બંધારણમાં વ્યાપક ફેરફારો કરી, સરકાર–વહીવટી- જોઇએ–જેથી નિર્ભયતાથી તેઓ પોતાનો અભિપ્રાય આપી શકે. તંત્રની સત્તા વધારી અને ન્યાયતંત્રની સત્તા કેટલેક દરજજે છીનવી આ બન્ને કેસમાં, સાત જજની બેન્ચે, આ બધા પત્રવ્યવહાર કોર્ટને લીધી અથવા ગુન કરી. જનતા સરકારે આ પરિસ્થિતિને મહદ્અંશે બતાવવા સરકારને હુકમ કર્યો. સરકારે આ પત્રવ્યવહાર ખાનગી છે પલટાવી, યથાવત સ્થિતિ કરી. જાન્યુઆરી ૧૯૮૦માં શ્રીમતી ઇન્દિરા એમ જણાવી રક્ષણ માગ્યું, પણ કોર્ટે તે રજૂ કરવાની સરકારને ફરજ ગાંધી ફરી સત્તા પર આવ્યા એટલે આ ગજગ્રાહ શરૂ થ. બંધારણમાં પાડી. એટલું જ નહિ, પણ એ પત્રવહાર સામા પક્ષને અપાવ્યો ફેરફાર કરવાને બદલે, વરિષ્ઠ અદાલતના ન્યાયાધિશોને અંકુશમાં અને જાહેર કર્યો. આ સાત જજો ખાનગી રીતે આ પત્રવ્વહાર રાખવાના નવા નુસખા અજમાવ્યા. જજોની ફેરબદલી કરવાને જોઇ શકત. છતાં તેને જાહેર કરવાનું ઉચિત માન્યું. આ પત્રવ્યવહાર સરકારને અધિકાર છે એવો આગ્રહ રાખ્યો. કોકટી દરમિયાન આ જતાં, કોઇની શોભા વધી નથી અને સુપ્રીમ કોર્ટના વડા ન્યાયમૂર્તિ રીત અજમાવી હતી. એક કિસ્સામાં ગુજરાત હાઈકોર્ટના એક જજ- તથા દિલ્હી હાઇકોર્ટના અને બિહાર હાઈકોર્ટના વડા ન્યાયમૂર્તિની
જસ્ટિસ શેઠ-સુપ્રીમ હર્ટ સુધી લડયા હતા, પણ છેવટને ચુકાદો પ્રતિષ્ઠાને હાનિ પહોંચી છે એમ લાગ્યા વિના રહે નહિ. એટલું જ આવે તે પહેલા સમાધાન થયું. સરકારી અધિકારીઓની ફેરબદલી નહિ ભવિષ્યમાં જજોની નિમણુંક કરવામાં, હાઇકોર્ટના વડા ન્યાયથાય છે તે જજોની કેમ નહિ એવી દલીલ થઈ છે બીજો એક આગ્રહ મૂતિઓ તેમ જ સુપ્રીમ કોર્ટના વડા ન્યાયમૂર્તિ નિર્ભયપણે અભિપ્રાય એ રાખ્યો છે કે દરેક હાઈકોર્ટના વડા ન્યાયમૂર્તિ તે રાજ્યની બહારની આપી નહિ શકે અને પરિણામે વરિષ્ઠ કોર્ટોના ન્યાયમૂર્તિઓમાં વ્યકિત હોવી જોઇએ. વળી એમ પણ કહ્યું છે કે હાઇકોર્ટના જજોની પ્રજાને વિશ્વાસ ડગી જાય એવી પરિસ્થિતિ સર્જી છે. સુપ્રીમ સંખ્યાના એક તૃતીયાંશ જજે રાજય બહારના હોવા જોઇએ. સ્થાનિક કોર્ટના સાત જજોએ આવું પગલું ભર્યું તેથી આશ્ચર્ય અને ખેદ થાય લાગવગ અને સ્થાપિત હિતેથી તણાઇ ન જાય માટે આ ફેરબદલી તેમ છે. સરકારને તો કદાચ મનગમતું થયું હશે કે વરિષ્ઠ અદાલતોના જરૂરની છે એમ દલીલ કરવામાં આવે છે. ફેરબદલી કોઇ વખત જો પણ કેવા છે તે પ્રજા જોઇ લે. લગભગ સજા કરવા જેવું થાય છે. આવી લટકતી તલવાર સદા માથે બિહાર હાઈકોર્ટના વડા ન્યાયમૂતિના ફેરબદલીના કેસમાં રહે તે જજો સરકારના દબાયેલા રહે. એક વિશેષ યુક્તિ શોધી કાઢી. તે ન્યાયમૂર્તિ તથા સુપ્રીમ કોર્ટના વડા ન્યાયમૂર્તિ શ્રી રાંદ્રચુડે સામવધારાના જજોની નિમણુક એક કે બે વર્ષની મુદત માટે થાય છે. સામાં સોગંદનામ કર્યા અને બેમાંથી એક સાચું નથી બોલતા તેવી ાયદાપ્રધાન શ્રી શિવશંકરે એક સરકયુલર કાઢયો કે વધારાના બધા છાપ ઊભી થઇ. દિલ્હી હાઇકોર્ટના વધારાના જજની મુદત લાંબાવી જજો પાસેથી લેખિત બાંહેધરી લેવી કે તેમની ફેરબદલી કરવામાં નહિ તે કેસમાં તેથી પણ ખેદજનક પરિસ્થિતિ પેદા થઈ. દિલ્હી આવે તો તે સ્વીકારશે..
હાઇકોર્ટના વડા ન્યાયમૂર્તિએ આ જજ વિશે એવો અભિપ્રાય આપ્યા આવી રીતે બિહારના વડા ન્યાયમૂતિની બદલી મદ્રાસ કરી અને
હતો કે તેમની પ્રામાણિકતા વિશે શંકા છે અને તેમની સામે બીજા મદ્રાસના વડા ન્યાયમૂતિની બદલી કેરળમાં કરી. દિલ્હી હાઇકોર્ટના
પણ આક્ષેપ કર્યા હતા. સુપ્રીમ કોર્ટના વડા ન્યાયમૂર્તિએ આ જજ બે વધારાના જજોની મુદત લંબાવી નહિ અને છૂટા કર્યા!
વિશે એવો અભિપ્રાય આપ્યું કે આ આરોપમાં વજૂદ નથી અને
તેમની મુદત લંબાવવા સલાહ આપી. સરકારે દિલ્હી હાઈકોર્ટના બિહારના વડા ન્યાયમૂર્તિએ તેમની કૅરબદલીના હુકમને કોર્ટમાં વડા ન્યાયમૂર્તિનો અભિપ્રાય સ્વીકાર્યો છે એમ જણાવી મુદત પડકાર્યો છે. દિલ્હી હાઇકોર્ટના એક વધારાના જજની મુદત લાંબાવી લાંબાવી નહિ. નહિ તેને પણ પડકારવામાં આવ્યો છે. આ બન્ને કેસની સુનાવણી
સૌથી ખેદજનક ઘટના રાષ્ટ્રપતિ અને સુપ્રીમ કોર્ટના વડા લગભગ ત્રણ મહિના સુધી, સુપ્રીમ કોર્ટના સાત જજોની બેન્ચ પાસે
ન્યાયમૂર્તિ વિશે બની. શ્રી ચંદ્રચુડે પિતાના સોગંદનામામાં થઈ. ચુકાદા આવવા બાકી છે. પણ આ સુનાવણી દરમિયાન જે બનાવો
એમ કહ્યું હતું કે બિહાર હાઈકોર્ટના વડા ન્યાયમૂર્તિની બને તે અત્યંત રોચનીય અને વરિષ્ઠ અદાલતના ન્યાયમૂર્તિઓ ફેરબદલી બાબતમાં તેમણે રાષ્ટ્રપતિ સાથે મસલત કરી છે. રાષ્ટ્રપતિએ તેમ જ સુપ્રિમ કોર્ટના વડા ન્યાયમૂર્તિને લાંછન લગાડનાર હતા. સરકારી વકીલ મારફત સુપ્રીમકર્ટને નિવેદન કર્યું કે આવી કોઈ મસ
હાઇકોર્ટના જજની નિમણૂક અથવા ફેરબદલીમાં સરકારે, ભૂત તેમની સાથે થઈ નથી. રાષ્ટ્રપતિને આવું નિવેદન કરવાની શું તે હાઇકોર્ટના વડા ન્યામૂર્તિ તથા સુપ્રિમ કોર્ટના વડા ન્યાયમૂર્તિની જરૂર પડી તે સમજાતું નથી. શ્રી ચંદ્રચુડે રાષ્ટ્રપતિ સાથે મસલતની