Prabuddha Jivan 1975 Year 36 Ank 17 to 24

SR No.: 525960
Original Sutra Author: N/A
Author: Chimanlal Chakubhai Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1975
Total Pages: 86
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 8 MB

Page 4

શુદ્ધ જીવન
તા. ૧–૧૭૫
કર્યું. બે વર્ષ પહેલાં, ઠક્કર બાપાના નામે, આદિવાસીઓ અને હરિ- જન માટે બીજા પાંચ લાખનું ટ્રસ્ટ કર્યું. દિવાળી પહેલાં ૪ - ૫ દિવસે મારી પાસે આવ્યા. સાથે ગાંધીજીને એક લેખ Poverty in Plenty લેતા આવ્યા. મને કહે, ચીમનભાઈ, આવાંચે.બાપુએ સર્વોદયનું કહ્યું છે, આપણી મિલકતના આપણે ટ્રસ્ટી છીએ, તે બાપુના નામનું એક સર્વોદય ટ્રસ્ટ કરવું છે, તેને માટે રૂપિયા પાંચ લાખ આપવા છે, સુરત ટ્રસ્ટ કરી આપો. રજાના દિવસો હતા, જેમને ટ્રસ્ટી બનાવવાની ઈચ્છા હતી તે ભાઈઓ બહારગામ હતા. મેં કહ્યું, દિવાળી પછી કરશું. મને કહે, વિલંબ નથી કરવો, દિવાળી પહેલાં થાય તો મિલકતવેરામાં એટલી બચત થાય અને પરિગ્રહને ભાર ઓછો થાય. તેમની ઉંમર ૮૦ વર્ષ ઉપર છે. ટ્રસ્ટી કોને બનાવવા, તો મને કહે, તમે અને તેમના નાના દીકરા ગોકલદાસભાઈ (મોટા દીકરી મથુરાદાસભાઈ અમેરિકા છે) બે જણા હાલ ટ્રસ્ટી થાવ અને તુરત ટ્રસ્ટ કરો. બે દિવસમાં ટ્રસ્ટ કરી નાખ્યું. મહાત્મા ગાંધી સર્વોદય ટ્રસ્ટ, પિતાનું નામ કયાંય ન રાખવું અને પોતે ટ્રસ્ટી પણ ન થવું. સામે આવીને કહેવું અને તત્કાળ કરી નાખવું. આ વખતે મને આગ્રહથી કહ્યું કે આ વાતને પ્રસિદ્ધિ ન આપશે. આ લખું છું તે તેમને ગમશે નહિ. તેમની પ્રસિદ્ર માટે નથી લખતો. તેમને દાખલાથી બીજાને પ્રેરણા મળે તે માટે જ લખું છું. મારું સદ્ભાગ્ય છે કે મારામાં તેમને ખૂબ વિશ્વાસ છે અને આવાં સત્કાર્યોમાં મને ભાગીદાર બનાવે છે. આ ટ્રસ્ટ માટે તેમની ભાવના છે કે ભૂમિહીને સરકાર જમીન આપે તે ટ્રસ્ટ તરફથી તેમને સાધનસામગ્રી પૂરી પાડીએ. આ ટ્રસ્ટમાં વિશેષ દાન આપવાની તેમની ભાવના છે. ૨૨-૧૨-૭૪
ચીમનલાલ ચકુભાઈ ઘણું ઉપગ્રહ છોડ્યા, હવે ચેડા
પૂર્વગ્રહ છોડીએ માર્શલ મેકવૂહાને એક મૌલિક મમરો મૂકયે છે. પાણીની શોધ કોણે કરી? મેકલૂહીન કહે છે કે પાણીની શોધ ગમે તેણે કરી હશે પણ માછલીએ તો નહીં જ. પાણીમાં રહીને માછલી એવી તો પાણીમય બની જાય છે કે તટસ્થતા ખતમ થાય છે. તટ પર ઊભા રહી પ્રવાહથી અળગા થઈ સાક્ષી બનવું એનું નામ તટસ્થતા ટ્રાફિક અવલોકન ફૂટપાથ પર રહીને કરવું પડે છે. તટસ્થતા ખતમ થાય પછી શોધની કૂંપળે નથી ફુટતી.
માણસ પૂર્વગ્રહો છોડવાને બદલે ઉપગ્રહ છોડયા કરે છે. એક હિંદુ માટે હિંદુત્વથી પર થઈ ચિતન કરવાનું મુશ્કેલ બને છે. ભારતમાં જ રહેનારને સરહદી ઝઘડામાં ભારતને વાંક હોઈ શકે એવું વિચારતાં ભારે મૂંઝારો થાય છે. નઈ તાલીમને રેટિયા વિનાની કરવાના વિચારમાત્રથી કેટલાકને તકલીફ થાય છે. કાયામાં રહીએ છીએ તેથી આપણે સૌ કાયસ્થ છીએ પણ બધા કાયસ્થ સ્વસ્થ નથી હતા. અસ્વસ્થતાના થોડા નમૂના જોઈ લઈએ.
એક આર્યસમાજી સજજન તક મળે એટલે ઈસ્લામનીધરાઈને ટીકા કરે. એક દિવસ મેં એમને કુરાને શરીફ વાંચતા જોયા.મારાથી રહેવાયું નહીં એટલે મેં પૂછયું, “જે ઈસ્લામને ભાંડવામાં તમે બાકી નથી રાખતા તે ધર્મનું પુસ્તક આટલું ધ્યાનપૂર્વક વાંચવાનું કારણ?” તેમણે ઠંડે કલેજે જવાબ આપ્યો: ઈસ્લામની ટીકા કરવા માટે મસાલા ભેગા કરવા માટે કુરાન વાંચતો હતો.
વાતે શરૂ થાય પછી બીજી જ્ઞાતિઓની મર્યાદાની વાત ચાલે છે. વાતને અંતે હું કહું છું કે હું જેન નથી. અમારી પ્રોબેશન પર ટકી, રહેલી દોસ્તી ત્યાં પૂરી થાય છે. આપણી વિચિત્રતાઓ ઓછી નથી. સિતાર વગાડતી વખતે અંગૂઠે સિતારને અડકીને રહે કે છૂટ રહે એ બાબત પર પણ ગવૈયાઓના ખાનદાન અને નાખાનદાન એવા ભેદ પાડવામાં આવતા. સરદર્દ માટે એ લેનારા રાને એનાસિન લેનારાઓની બે નાત નથી પડતી એ જ આશ્ચર્ય છે. ‘નમકહરામ’ નામના ચિત્રમાં અમિતાભ બચ્ચન અને રાજેશ ખન્ના એ બેમાં કોણ ચઢે એ વાત પર મિત્રોને ઝઘડી પડતા જોયા છે.
યુ સમયે ગ્રેટ બ્રિટન જતા અમેરિકન સૈનિકોના કાફલાને એક સુંદર પુરિતક ભેટ અાપવામાં આવેલી, જેમાં તેમના બ્રિટિશ મહેમાને તરફના વલણ માટે આ પ્રમાણે શિખામણ આપવામાં આવી હતી : બ્રિટિશ સારી કૅફી બનાવી શકતા નથી અને તમે સારી ચા બનાવી શકતા નથી. આમ બંનેમાં તફાવત કયાં રહ્યો ? એક સાચા પ્રસંગ યાદ અાવે છે. મદ્રાસના બર્મા બજારમાં ટ્રાન્સિસ્ટર ખરીદવા જવાનું થયું. એ બજારમાં બધા પરદેશી (imported) માલ મળે અને લાકે મુગ્ધ ભાવે તે ખરીદે. એક દુકાનદારે મજાનું ટ્રાન્સિસ્ટર બતાવી કહ્યું : આ જાપાનીઝ માલ છે. મેં કહ્યું, ‘મારે તો ભારતનું ટ્રાન્સિસ્ટર જોઈએ છે, જાપાનનું નહીં. દુકાનદારે એક હિંદુસ્તાની સ્મિત વેરીને કહ્યું: સાહેબ, સાચું કહું? આ ટ્રાન્સિસ્ટર દેશી બનાવટનું જ છે.
તાટધ્ય મનની એક નિર્ભીત અવસ્થા છે. મા કેવી દેખાય છે તે જાણવા માટે બાળકે ગર્ભમાંથી બહાર આવવું પડે છે. વિચારવિકાસ માટે વસતુલક્ષિતા (objectivity) જરૂરી બને છે. લાળગ્રંથિઓમાંથી સતત ઝરતો લાળરસ આપણા ગળાને રવાળું રાખે છે. આ લાળરસને કોઈ એક ગ્લાસમાં એકઠો કરીને આપદને પીવાનું કહેવામાં આવે તો? વાસ્તવિકતા આવી કઠોર હોય છે. એકસ-રેના ફોટૅગ્રાફમાં આપણી પાંસળીઓ કેવી લાગે છે? માણસ પિતાના મનને આ એકસ-રે લેવાનું રાખે તો? માણસ ઘરડો થાય ત્યારે દાંતનું ચોકઠું મોંમાંથી કાઢીને દાબડીમાં મૂકી શકે એટલું તાદ્રશ્ય કેળવે છે, પણ એ દાંત એના પિતાના નથી હોતા એટલે કોઈ એને સ્થિતપ્રજ્ઞ નથી કહેતું.'
બહુમાળી મકાનને તેરમે માળે 1324 નંબરના કબૂતરખાનામાં સાત સ્કવેરફીટનું સુખ’ ભાગવતે માણસ આકાશના ટુકડાને બારીના કદથી માપ્યા કરે છે. બારીને માટી કરવાનો ઉપદેશ આપનારો પણ ચિતકમાં ખપે છે કારણ કે આપણું બેચેન વ્યકિતત્વ તાજા વિચારની નાની લહેરખીને પણ આવકારવા આતુર છે. પ્રકાશ માપવા માટેનું એકમ વિજ્ઞાન કેન્ડલ પાવર જ રાખે છે ને ? સૂર્યને મીણબત્તીના ગજથી માપવાની ગુસ્તાખી હવે કોઠે પડી ગઈ છે.
ગંગા વહે છે. માછલીઓ તરતી રહે છે. કેટલીક માછલીઓને તે પદ્મશ્રી પણ મળ્યો છે. એક ચીની કહેવત છે કે સમુદ્રમાં તોફાન થાય તેની અસર માછલીઓને નથી થતી.
આપણે માછલીઓ જેટલા પણ સ્વસ્થ છીએ ખરા ! એક રીતે જોઈએ તે ભેંસ પણ સ્વસ્થ હોય છે. આપણે જોઈએ છે પ્રજ્ઞાવાન સ્વસ્થતા.
ડૉ. ગુણવંત શાહ સુગમ સંગીત શ્રી મુંબઈ જેન યુવક સંઘના ઉપક્રમે શ્રીમતી જેસ્મીનબહેન દેસાઈ તથા મહેન્દ્રકુમાર ચાવડને સુગમ સંગીતને કાર્યક્રમ બુધવીર તા. ૧૫-૧-૭૫ના રોજ સાંજના ૬ વાગ્યે સંધના શ્રી પરનાનંદ કાપડિયા સભાગૃહમાં રાખવામાં આવ્યો છે. તે આ પ્રસંગે સંઘના સભ્યને સમયસર ઉપસ્થિત થવા હાર્દિક નિમંત્રણ છે.
ચીમનલાલ જે. શાહ
કે. પી. શાહ મંત્રીએ મુંબઈ જૈન યુવક સંઘ
. હું ફાતિએ પાટીદાર છું પણ અટક શાહ છે. ટ્રેનમાં મુસાફરી કરતી વખતે કયારેક કોઈ જૈન સાથે થઈ જાય છે. આપણાલેક'ની