Prabuddha Jivan 1975 Year 36 Ank 17 to 24

SR No.: 525960
Original Sutra Author: N/A
Author: Chimanlal Chakubhai Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1975
Total Pages: 86
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 8 MB

Page 13

તા. ૧૬-૧-૭પ
"
કનક છવન
ક
૧૭૫
એવું કોઈ પગલાં લેવાય તે સંભવ છે કે આરબ રાજ્યો તેલક્ષેત્રોને
ગાંધી હોય કે જયપ્રકાશ હોય, વિચાર અને વાણીમાં ઉત્તેજના કરે તેવું કંઈ પણ પગલું, અંતે હિંસામાં જ પરિણમે. મિશ્રાના ખૂનથી આપણે એટલી ચેતવણી લઈએ તે મિશ્રને ભાગ લેવાયો તે અનિષ્ટમાંથી કાંઈક ઈષ્ટ પરિણામ આવે. પણ તે ખૂનને નિમિત્ત બનાવી ઉરોજના ચાલુ રાખીશું તે પરિણામ ઘણું બુરું વિશે. - આ રાજકીય ખૂન નથી. હતાશામાંથી જન્મેલ પગલું છે. તેને મોટું સ્વરૂપ આપવાની જરૂર નથી. વધારે ઝેર ફેલાવવાની જરૂર નથી. અત્યંત ખેદ થાય છે કે દેશના આગેવાને રાજકીય નેં ચાતાણીમાં તરણાને પકડી લાભ ઉઠાવવા પ્રયત્ન કરે છે. ૯-૧-૭૫
ચીમનલાલ ચકુભાઈ
SW પ્રકીર્ણ નેંધ
>
વિયેટનામ
વિયેટનામ યુદ્ધમાંથી અમેરિકા, લાજ અને લુગડા મૂકી માંડ છૂટું થયું. સમાધાન અને યુદ્ધવિરામ થયો ત્યારે એવી માન્યતા હતી કે જો સમાધાનના કરારની શરતનું યથાર્થ રીતે પાલન થાય તો કાયમી શાન્તિ થાય, નહિતો યુદ્ધ ચાલુ રહેશે. સમાધાનની શરતે અનુસાર દક્ષિણ વિયેટનામમાં ચુંટણી થવાની હતી અને ત્રિપક્ષી સરકારની રચના કરવાની હતી, પણ તે બન્યું નથી. પ્રેસિડન્ટ થઉં અને ઉત્તર વિયેટનામની સરકાર કેઈએ સમાધાનના અમલ કરવા પ્રમાણિક પ્રયત્ન કર્યો નથી. કેટલીક મહિના પ્રમાણમાં શાન્તિ રહી, પણ ત્યાર પછી બન્ને પક્ષે લડત ચાલુ રહી છે પણ તે મર્યાદિત હતી. છેલ્લા ૧૫ દિવસમાં વિયેટકાઁગ અને ઉત્તર વિયેટનામના દળોએ મેટું આક્રમણ કરી એક મુખ્ય શહેરનો કબજો લીધો છે અને દક્ષિણ વિયેટનામના સૈન્યોને પીછેહઠ કરવી પડી છે. અમેરિકાનું સૈન્ય પાછું ખેંચી લેવાયું અને આર્થિક તેમ જ શસ્ત્ર સહાય ઓછી થતાં, દક્ષિણ વિયેટનામના લશ્કરની સ્થિતિ ઘણી કફોડી થઈ છે. આર્થિક અને શસ્ત્રની મોટી સહાય ન મળે તે દક્ષિણ વિયેટનામને ટકવું મુશ્કેલ છે. પ્રેસિડન્ટ થીઉના તંત્ર સામે તીવ્ર અસંતોષ અને વિરોધ છે. પ્રેસિડન્ટ થઉને ઘણાં દમનકારી પગલાં લેવા પડયા છે. ઉત્તર વિયેટનામને ચીન અને રશિયાની આર્થિક અને શસ્ત્ર સહાય ચાલુ છે. ઉત્તર વિયેટનામની સરકારને ત્યાંની પ્રજાને પૂરો સાથ છે. અમેરિકન કોંગ્રેસ અને રામેરિકન પ્રજા, દક્ષિણ વિયેટનામમાં ફરી સંડોવાવા તૈયાર નથી. પણ પ્રેસિડન્ટ ફેડ અને કિસિજર વધારે સહાય આપવા તૈયાર થયો હોય તેવા અહેવાલો મળે છે.
ઉત્તર અને દક્ષિણ વિયેટનામની પ્રજા ૨૫ વર્ષથી અસહ્ય યાતનાઓ ભોગવતી આવી છે. મહાસત્તાઓએ પોતાના સ્વાર્થે દખલગીરી ન કરી હોત તે એક અથવા બીજી રીતે વિયેટનામની પ્રજાએ પોતાને આખિરી ફેંસલો કરી લીધું હોત. ચીન અને રશિયા સાથેની નીતિ અમેરિકાએ બદલાવી, પછી વિયેટનામમાં દરમિયાનગીરી કરવાનું અમેરિકાને કોઈ કારણ રહેતું નથી. દક્ષિણ-પૂર્વ એશિયાની પ્રજાને પોતાનું ભાવિ નક્કી કરવા દેવું જોઈએ. પ્રેસિડન્ટ થીઉને સત્તા ઉપર ટકાવી રાખવા તે દક્ષિણ વિયેટનામની પ્રજાને ઘેર અન્યાય છે. કેર્બોડીઆ, લાઓસ, વિયેટનામ, દરેક રાજ્યમાં મહાસત્તાઓએ આ પ્રજાની, પોતાના સ્વાર્થે ખાનાખરાબી કરી છે. એ દેશની પ્રજાને સામ્યવાદી થવું હોય તો પણ તે નિર્ણય કરવાનો તે પ્રજનો જ અધિકાર છે. આરબ રાજ, અમેરિકા અને પશ્ચિમના દેશો
આરબ રાજ્યોએ તૈલાસ્ત્ર અજમાવ્યું ત્યારથી પશ્ચિમના દેશો અને અમેરિકામાં આઘોગિક અને આર્થિક કટોકટી પેદા થઈ છે. અરબ રાજ્યોએ આ બાબતમાં આશ્ચર્યજનક એકતા સાધી છે. અમેરિકા અને પશ્ચિમના દેશે આ આક્રમણને સામને કરવા એક થઈ શકયા નથી. દરેક પોતાના સ્વાર્થ પ્રમાણે વર્તે છે. આરબ રાજ્યને ઈરાદો ઈઝરાઈલને નમાવવાનો અને અમેરિકા તરફથી તેને મળતી સહાય રોકવાને છે. હવે એવી વાત આવે છે કે ૨ાારબ રાજ્યની આ નીતિ ચાલુ રહેશે તે અમેરિકા બળજબરીથી તેલ વિસ્તારોનો કબજો લેશે. કિસિજરે એક અખબારી મુલાકાતમાં એમ કહ્યું કે આ અંતિમ પગલું હશે અને ખરેખર ગુંગળાવનારી સ્થિતિ ન થાય ત્યાં સુધી આવું કોઈ પગલું લેવાશે નહિ. પ્રેસિડન્ટ ફેડું આ વિધાનનું સમર્થન કર્યું છે. ખરેખર ગૂંગળાવનારી સ્થિતિ-Actual Strangulation–કોને કહેવી એ તે તેમણે જ નક્કી કરવાનું રહે.
એ ખરું છે કે આરબ રાજ્યોએ ચાર - છ ગણો ભાવ કરી દુનિયા સામે પિસ્તોલ ધરી છે. પોતાની ખનીજ રાંપત્તિને કેટલે લાભ ઉઠાવશે તે દરેક રાજયને નક્કી કરવાનો અધિકાર છે. આંતરરાષ્ટ્રીય સહકાર જ તેને માર્ગ છે. વિકસીત અને સમૃદ્ધ દે પિતાના ઉત્પાદન અઢળક નફાથી વેચી અણવિકસીત અને વિકસતા દેશને ગુંગળાવે અને લૂંટે તો ખનીજ સંપત્તિ અને કાચો માલ જેની પાસે હોય તેવા દેશોને આર્થિક લાભ ઉઠાવવાનો અધિકાર છે. અમેરિકા અથવા પશ્ચિમના દેશોને ન પોસાતું હોય તે તેલનો ઉપયોગ ઓછો કરે અથવા અન્ય પદાર્થો શોધે પણ બીજા દેશ ઉપર અફમણ કરવાને કોઈ અધિકાર નથી. સંસ્થાનવાદ અને સામ્રાજ્યવાદમાંથી એશિયા કાના દેશો મુકત થયા છે. હવે આથિક સામ્રાજ્યવાદમાંથી પણ મુકિત મેળવવી રહી. આરબ રાજ્યોને પણ, અણવિકસીત અને વિકસતા દેશ પ્રત્યેની પોતાની નીતિ બદલવી જોઈએ અને એવા રાજ્યોને લૂંટવા ન જોઈએ. તેલની કટોકટીથી દુનિયાની સંપત્તિામાં મોટું પરિવર્તન થઈ રહ્યું છે. શારિતમય માર્ગે તેનો ઉકેલ શોધવો જોઈએ. આપણા દેશને પણ આરબ રાજ્યોની આ નીતિ ભારે પડે છે, છતાં અમેરિકા આક્રમણ કરી બળજબરીથી તેલ વિસ્તારોને કબજો લે તેને વિરોધ કરી રહ્યો. તેમ થાય તે અતિ સ્ફોટક સ્થિતિ સર્જાય. આપણાં વિદેશ રાંબંધ - છેલ્લા કેટલાંક મહિનાઓમાં આપણા વિદેશ સંબંધમાં આવકારદાયક ફેરફાર થયા છે.
૨ાપણાં નજીકના પડેશીઓમાં સિક્કિમને અંતર્ગત કર્યા પછી, ભૂતાન સાથેના સંબંધો સુધાર્યા અને નેપાલ સાથે સુધારવા પ્રયત્ન થયા છે. વાંકા સાથેના સંબંધ સુધર્યા છે. પાકિસ્તાનમાં, પ્રમુખ ભૂતનું વલણ હજી સહાયભૂત નથી. બંગ્લા દેશમાં એક વર્ગ તરફથી ભારત વિરોધી વાતાવરણ ઉત્પન્ન કરવાના પ્રયત્ન થઈ રહ્યો છે પણ શેખ મુજીબુર રહેમાન છે ત્યાં સુધી બન્ને દેશોના સંબંધે એકંદરે સારા રહેશે. ઈરાન સાથે મૈત્રીભર્યા સંબંધ થયા તે એક સિદ્ધિ છે. તેને કારણે પાકિસ્તાન તરફને ભય ઓછો થાય છે અને તે આર્થિક રીતે સહાયભૂત થશે. ઈઝરાઈલને અન્યાય કરીને પણ આરબ રાજ્ય સાથે આપણે સારા સંબંધ રાખવા સતત પ્રયાસ કર્યો છે. છતાં આરબ રાજ્ય તરફથી જોઈએ તેવો સહકાર મળ્યો નથી. પણ તે દિશામાં આપણા પ્રયત્નો સતત ચાલુ છે. પોર્ટુગલમાં સત્તાપલ્ટો થતાં, પોર્ટુગલે વાસ્તવિકતા સ્વીકારી છે. અમેરિકા સાથે સંબંધે વણસ્યા હતા તે સુધારવા સતત પ્રયત્ન છતાં તેમાં સફળતા મળી છે એમ ન કહેવાય. બન્ને પક્ષે અણવિશ્વાસ અને કાંઈક માન અને ગૌરવને પ્રશ્ન રહે છે. આપણા દેશમાં પણ અમેરિકા અને રશિયા સાથે કેવો સંબંધ રાખવા તે વિષે અમુક વર્ગોમાં દઢ પૂર્વગ્રહો છે અને પરિણામે તીવ્ર મતભેદ છે. ચીનનું વલણ રહસ્યમય રહ્યું છે. આપણી આસપાસ બીજા નાના રાજ્ય,
રિસિયસ, માલદેવ ટાપુઓ, કુવૈત, દુબઈ વગેરે આરબ શેખે, આફ્રિકાના કેટલાક દેશો વગેરે સાથે પણ સંબંધ સુધરતા રહ્યા છે. એકંદરે વિદેશનીતિમાં ઠીક સફળતા મળી છે એમ લાગે છે. ૧૩-૧૯૭૫ શ્રી દીપચંદ સંઘવીનું અવસાન
શ્રી દીપચંદભાઈ લક્ષ્મીચંદનું તા. ૯-૧-૭પ દિને અવસાન થયું તેથી અત્યંત ખેદ થાય છે. દીપરાંદભાઈ મુંબઈ જૈન યુવક સંઘ સાથે વર્ષોથી ગાઢ રીતે સંકળાયેલ હતા અને તેની બધી પ્રવૃતિ– એમાં રસપૂર્વક ભાગ લેતા - તેવી જ રીતે સંયુકત જૈન વિદ્યાર્થીગૃહ પ્રત્યે તેમને ઊંડી મમતા હતી. તેમની સાથે મારે વર્ષોથી પરિચય હતો. તેઓ નિખાલસ અને ઉદાર હતા.પોતે બધાં સારાં કામમાં દાન આપતા એટલું જ નહિ પણ બીજાઓ પાસેથી મેળવી આપતા. જૈન યુવક સંઘ અને સંયુકત જૈન વિદ્યાર્થીગૃહને તેમની આર્થિક સહાય સદા રહેતી. તેમનાં કુટુમ્બીજનો પ્રત્યે આપણા સૌની હમદર્દી છે. પરમાત્મા તેમના આત્માને ચિરશાતિ અર્પે એવી પ્રાર્થના છે.
- ચીમનલાલ ચકુભાઈ
તે જ બને છે આપણા દેશમાં
મુક વર્ગોમાં છે