Prabuddha Jivan 1971 Year 32 Ank 17 to 24 and Year 33 Ank 01 to 16

SR No.: 525956
Original Sutra Author: N/A
Author: Parmanand Kunvarji Kapadia
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1971
Total Pages: 312
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 25 MB

Page 30

૨૧૮
પ્રબુદ્ધ જીવન .
તા. ૧-૨-૧૯૭૧
બે પત્ર (૧) આસામ-ગૌહત્તીથી શ્રી ચુનીભાઈ વિઘન પત્ર adventurism નું તત્વ પણ લાગ્યું. તેથી મેં મારા લેખમાં એમનાં [ નીચે આપેલ પત્રના લેખક શ્રી ચુનીભાઇ વૈદ્ય કેટલાંક વર્ષથી
લખાણોને ‘ડોનકિવન્ઝોટિક યુદ્ધ પ્રયાસ તરીકે લેખાવ્યાં.
ગાંધી - વિચારની તળિયાઝાટક ચર્ચા થાય તેને મને વાંધો નથી. આસામના મુખ્ય શહેર ગૌહતીમાં વસે છે અને આસપાસના પ્રદેશમાં
પણ એમાં બે વાતની સાવધાની રાખવી જોઈએ. એક તો એમાં સર્વોદય આન્દોલન પ્રચારનું કાર્ય કરે છે. તત્કાલીન આસામની પરિસ્થિતિનું વિગતવાર ચિત્ર રજૂ કરતા તેમને એક લાંબો
આછકલાપણું ન જોઈએ. એટલે કે બોલતાં બોલતાં ગાંધીને ઉતારી
પાડવાની હિચકારી હદે ન જઇને પણ એમના વિચારનો અસ્વીકાર પત્ર તા. ૧૬-૯-૭૦ ના પ્રબુદ્ધ જીવનમાં પ્રગટ થયે હતો. થોડા સમય પહેલાં તા. ૬-૧૨-૭૦ ના ભૂમિપુત્રમાં તેમણે
કરવા જેટલી ઉદાત્તતા વિચારક કે લેખક પાસે જરૂર અપેક્ષિત છે. શ્રી પ્રબોધ ચોકસીના વિચારોની આલોચના કરેલી. તેને અનુલક્ષીને
બીજું, એ વિચારે વ્યકિત દ્વેષ યા અવિલાષા-પ્રેરિત ન હૈ. લખાયલા મારા પત્રના જવાબરૂપે મળેલો તેમને પત્ર નીચે આપવામાં
આટલું જાળવીને, બની શકે તે બિરેન સેવા ની માનસિક
ભૂમિકા લઇને ગમે તેટલી ચર્ચા થાય, વાંધો નથી. ગુજરાતમાં - આવે છે. પરમાનંદ]
વિશેષ રૂપે ગુજરાતમાં રજનીશજી જે રીતે આગળ વધી રહ્યા છે ૫. પરમાનંદભાઇ,
તેમાં મને જૈખટકે છે તે ઉપરોકત બન્ને કારણસર. રજનીશજી નવા વર્ષના શુભેચ્છા અને પ્રણામ.
ગમે તેમ બોલતા હોય છે અને સાવ વ્યકિતગત ૮પપૂર્વક પણ તા. ૧૧-૧૨-૭૦ ને તમારે કાગળ પ્રવારમાંથી પાછા ફરી
બોલતા હોય છે. ૨૭/૧૨ ને દિવસે જોયો. સ્નેહભાવપૂર્વક લખ્યું તેથી આભારી છું. . પ્રબુદ્ધ જીવન માં મારે લેખ છપાયેલે તેની પ્રથમ જાણ
તમે રામાયણવાળા પ્રસંગે અંગે પુછાવ્યું હતું ને મેં બીજી જ કારી પૂજ્ય વિનોબાજી પાસેથી ગયા ઓકટોબરના આરંભમાં સેવા
રામાયણ માંડી. ખેર, લખતાં લખી નાંખ્યું છે. લક્ષમણ અંગેને ગ્રામ ગયેલો ત્યારે મળેલી. એમણે કોઈ અભિપ્રાય નહોતો ઉચ્ચાર્યો
વિનોબાજીને જવાબ મને યાદ નથી. નહીં તો એ એમાં પણ એમના કહેવા પરથી સમજાતું હતું કે એમને એ લખાણ ગમ્યું
જરૂર આપ્યું હોત. પણ એ અંગે હું વિનેબાના શિષ્ય - મંડલને હશે. અહીં ફરી આવ્યા બાદ આપે મોકલેલી of-prints જોવા મળી
લખું છું. એ લોકો પૂછીને અથવા પોતાના સ્મરણમાંથી લાખશે તે હતી. ત્યાર બાદ તમને મેં એક કાગળ પણ લખ્યો હતો, સંભવ તેમને વળતું લખી મેક્લશિ. છે કે એ તમને મળ્યું હશે.
છેલ્લા આઠ મારા કેવળ ગ્રામસ્વરાજે ફકના જ કામમાં લાગ્યો પ્રબુદ્ધ - જીવન’ નથી મળતું. નિયમિત મળે તે સારું. એ રહ્યો. હજી પણ એને અંત આવ્યો નથી. જો કે હવે નવેસરથી વાર્ષિક લવાજમ કેટલું છે? વિનોબા પાસે જાઉં ત્યારે પ્રબુદ્ધ – કોઈ ફાળો નહીં કરું, પરંતુ પહેલાં જે તેને છેડી મૂક્યો છું જીવન’ જોવા મળે છે વચ્ચે એક અંક મૈત્રી - આશ્રમમાં જોવા મળ્યો તેમાંથી જે પ્રાપ્તિ થવાનો સંભવ છે તેટલા પૂરનું સંગ્રહનું કામ રાખીશ. હતે. એમાં આચાર્ય રજનીશજીને Blitz સાથે ઇન્ટરવ્યુ વરિષ્ટ લોકોના આશીર્વાદ તે સાથે રહ્યા. બાકી પ્રયાસ માટે તમારી સંપાદકીય નોંધ સહિત વાંચ્યો હતો. દક્ષિણ તરફ જતાં ભાગે મારે અને બીજા એક બે કાર્યકરોને જ રહ્યો. તેથી આંધ્રના એક સ્ટેશને એક ગુજરાતી પુસ્તક ખરીદ્ય હતું તેમાં પરિણામ બહુ ઓછું આવ્યું. કુલ ૧ લાખ ૬૫ હજારથી ઉપર પણ રજનીશજીએ કરેલા કેટલાક આક્ષેપોના જવાબમાં લખેલ આંકડો ગણે છે. હજી થોડે વધશે એમ માનું છું. બે લાખ સહેજે તમારે લેખ વાંચ્યા હતા. રજનીશજીના વિચારોમાં ગાંધી-વિરોધી થવા જોઇએ. પૈસા ભેગા કર્યા એટલે સારી રીતે ખરચવાને રાવલ તત્ત્વ આઘાત-જનક છે, પરંતુ જરા ઊંડાણમાં જતાં તરત જ સમ- પણ આવીને ઊભું રહે છે. આમ સંસારચક્ર જેવી પ્રક્રિયાનો આરંભ જાય છે કે એ કેવળ વ્યકિતગત - દ્વેષભાવથી પ્રેરિત વિચારે જ છે. થઇ જાય છે. પૂછનાર જરા વધારે હોંશિયાર હોય અને ટાઢે કોઠે સામાને ચીડવ- આખા દેશની રાજનૈતિક સ્થિતિ છે તેવી જ અહીંની પણ છે. વવાની શકિત હોય તે રજનીશજીને મોઢે ગાંધી વિરોધી ગમે તેવા પણ અહીં જે ઉપર ઉપરની શાંતિ છે તે બહુ. છેતરામણી બખાળા કઢાવી શકે. આમાં એમનામાં રહેલ કોનું તત્ત્વ પણ કામ છે એમ લાગે છે. અહીંથી ક્લકત્તા અભ્યાસ માટે ગયેલા યુવાનો કરે છે, એ પ - ભાવને ખૂબ જોરથી ઊંચે ઊછાળે છે. હમણાં એક " પાછા આવ્યા છે - નક્સલપંથની દીક્ષા શિક્ષા લઈને. હજી એ
માસિક (જ્યોતિ શીખાઈ જે. એમાં એમણે વિનોબા, મહાવીર : લોકો વિશેષ કશું કરી શક્યા નથી, તેને અર્થ હું એટલે જ કરું છું તથા ગાંધીજીને પણ ‘ક્રિમિનલ્સ: કહ્યા છે* રજનીશજીમાં એક બીજી કે એ લોકોએ કઇ શરૂ કર્યું નથી. આનાં ઘણાં કારણો હોઈ શકે, વાત પણ ખૂબ ખટકે એવી છે. એમના આધ્યાત્મિક વિચાર વિશેનાં પરંતુ શરૂ કરશે તે બંગાળ કરતાં વધારે ફાવશે એમાં સંદેહ નથી. ભાષણે જોતાં ઘણી વાર ચકખું દેખાય છે કે વિનોબાજીના વિચારે ગરીબી, બેકારી આદિને કારણે ભારેલા અગ્નિ જેવી હાલત છે. બેઠા જ ઉપાડી લીધા છે અને પોતાને નામે ચડાવી દીધા છે. તેવી જ સમાજના ઉપલે મજલે રહેતા રાજનીતિને ભાન જ નથી કે ભયરીતે સામંતવાદ - પૂંજીવાદ અને સમાજવાદ અંગેના વિચાર પણ તળિયે આગ ધખે છે; એ તો એમના એ જ કાવાદાવાઓમાં વાસ્તમોટે ભાગે ચેરી જ હોય છે. આ અપ્રમાણિકતા ખટકે તેવી હોય વિકતાથી દૂર વસે છે. લોકોના સંગઠન જેવું કશું જ નથી. જે છે
તે રાજનૈતિક યા પથિક સંગઠન છે. જરૂર છે નાગરિકોની શકિતનાં છે. ઉપરાંત, જે વિચારકોના વિચાર એ તફડાવે છે તેમના ઉપર બેટી
સંગઠનની. નબળાઇઓ આપીને હુમલા કરી નગુણાપણાને પણ ખ્યાલ
( પત્ર ઘણા લાંબે થયો. આપની સૌની કુશળતા ચાહું છું. આ આપે છે. '
હાંકિત ચુનીભાઈના પ્રણામ પ્રબોધભાઇનાં લખાણોથી મને બહુ આશ્ચર્ય નહોતું થયું, * હસેમ્બરના “જોતિ શિખા' માં પાન ૧૯-૨૦ ઉપર પર્વબલીન અવશ્ય, એ લખાણ વધારે લાંબા સમય સુધી ચાલ્યાં તેથી ગાંધી
મહાપુરુ વિશે અને ત્યાર બાદ ગાંધી–વિનોબા વિષે ટીકાટિપ્પણી વિનોબા વિરોધી પ્રચારની બદબૂ એમાંથી આવવી સ્વાભાવિક હતી.
કર્યા બાદ આચાર્ય રજનીશજી જણાવે છે કે “મેં ઇન ક્રિમિનલ્સ પ્રબોધભાઇમાં non-conformism નું તત્વ છે અને એ વાત હું
કે સાથ ખડા હોને કો રાજી નહિ, મેરે લિએ જો અપરાધી હૈ વહ હૈ. છેલ્લાં વીસ વર્ષથી સારી રીતે જાણું છું. પણ આ વખતે એમાં મને