________________
પ્રબુદ્ધ જીવન
તા. ૧૬-૯-૧૯૭૧
4
નું
પ્રતિક્રમણ અમે પતાવી જ દીધું....!”
(સતે સંતોષ શોધતી માનવ-મનની આત્મવંચનાનું એક દર્શન) કરીને વરસભર-જીવનભર ખટપટ, ફાડી તેડી, મારી મચકોડી,
મનને અમે મનાવી જ લીધું, નિહાળી નૃત્ય, નટી ને નટ, ' વિવેક છોડી વીંટાળી જ લીધું.
પ્રતિક્રમણ અમે પતાવી જ દીધું! (૫) ને પતિક્રમણ અમે પતાવી જ દીધું....! (૨) સુણીને ફિલ્મ-ગીત-રમઝટ,
પ્રમાદે છો વીતે પળપળ, ચખાડી જીભને ચટપટ-સરસ રસખટ, અર્થ જાય કે ન જાણે,
બેહોશી છો વધે સ્થળ–સ્થળ મોઢામાં ઘાલીને ચિરૂટ સિંગરેટ ભાવ પિછાણ્ય-ના પિછા,
ઘટે ના રંચ છો મનમળ, એક દિ’ આવીને ઝટ ઝટ, મરમ” મા કે ના માયે,
રહે છે. મન સદા રાંચળ; થડી કરતા રહી કટ કટ, જેમ ચાલે છે તેમ અમે તે ચલાવી જ લીધું,
(અરે !) સરિત-જળ મુકત જે ખળખળ, ને આ પણ એક કામ આમ પતાવી જ લીધું પિપટ જેમ પઢાવીને પટ પટ,
સદા વહેતું સ્વરે કલકલ, પ્રતિક્રમણ અમે પતાવી જ દીધું...! (૩) શબ્દો રટ રટ, વાણી અટપટ,
લહ્યા વિણ ભાવનાં દળદળ, ગતિ ઝટપટ, મનને મૂકીને મરઘટ, “જ્ઞાનિ સરવે નીવા,
ક્રિયાની ગાગરે જ કેવળ દેખાદેખી-લેખાખી, સર્વે નવા ઉમતુ રે” તણા
જાણ્યા છતાં સૂત્રો પ્રબળ-પ્રેમળ વેણ થોડાં-અધિક, દાઝે-વાજે લાર્જ-કાજે,
"सम्यगज्ञान दर्शन चरित्राणि मोक्षमार्गः।" કેવળ ગતાનુગતિક,
ને “જ્ઞાનયાભ્યામ્ મોસઃ –” ગમે તેમ, તેમ-અનેમ, મશીન જેમ હૃદય રાખીને બધિક,
સબળ થઈ એને સમાવી જ લીધું પલાળેલું પરાણે, જે છેવટ મુંડાવી જ લીધું, કેંકને (સૌને અમે ‘ખમાવી જ લીધું,
અતિક્રમણ અને અર્થનું અટકાવી જ દીધું, પ્રતિક્રમણ અમે પતાવી જ દીધું...! (૧) ને પ્રતિક્રમણ અમે પતાવી જ દીધું....! (૪)
પ્રતિક્રમણ અમે પતાવી જ દીધું....(૬) “મીઠામાં દોકડ” યા “મિચ્છામિ દુક્કડ, ચેક હોય કે ગંદો,
હે માન્ય હર૫ કે, થયું કેવું સરસ!” “મિથ્યા મે દુષ્કૃતમ” યા “વૃથા મુજ દુષ્કર્મ” સસ્ત હોય કે મેંઘો,
હવે આવતે વરસ!........ કેટકેટલુંય કહી કહી, છેતી હોય કે લેંઘો,
હાશ, ભગવાન છૂટયા આજ તે..કહી અર્થને લહી ન લહી,
એનું એ ચક્કર જીવનનું પાછું ચલાવી જ દીધું બનિયન હોય કે ઝભે, વાણી વદી રહી સહી,
પ્રતિક્રમણ અમે પતાવી જ લીધું...! (૭) કપડું કોઈ બી, દોડી દોડી, હેડે જૂઠો સંતેષ ગ્રહી,
રચયિતા: પ્રા. પ્રતાપકુમાર જ. ટોલિયા એની ઉપેક્ષા કરવામાં આવે તે કશે વાંધો આવતો નથી. પરંતુ
ભારત જૈન મહામંડળનું ૪૧મું અધિવેશન એક એવો વર્ગ પણ છે, જે આ વાતને અક્ષરશ: સત્ય માને છે. શું એ ઉચિત નથી કે આવી બધી માન્યતાઓનું નિરાકરણ કરી
ભારત જૈન મહા મંડળનું ૪૧મું અધિવેશન આવતી ૨૫ અને લેવામાં આવે?
૨૬ મી સપ્ટેમ્બરે રાજસ્થાનમાં અજમેર નજીક બિયાવરમાં ભરાશે. બાર જોજન એટલે અડતાલીસ કોશ અથવા છ માઈલ. | મુંબઈના શેરીફ શ્રી શાદીલાલજી જૈન આ અધિવેશનનું પ્રમુખછન્ને છ— વડે ગુણવાથી ૯,૨૧૬ ચોરસ માઈલ થાય. આ સ્થાન સંભાળશે અને નવભારત ટાઈમ્સના તંત્રી શ્રી એ. કે. જેને આ કલ્પના શું અસંભવ લાગતી નથી? એવી જ વાત છપ્પન કરેડ અધિવેશનનું ઉદ્ઘાટન કરશે. યાદોની છે. અત્યારે સમગ્ર ભારતની વસતિ છપન કરોડથી
તા. ૮ મી સપ્ટેમ્બરના રોજ બેલાવાયેલી પત્રકાર પરિષદમાં ઓછી છે. દ્વારકાનગરી સમુદ્રના કિનારે કુદરતી સીમાઓથી ઘેરાયેલી
સંસ્થાના પ્રમુખ શ્રી ચીમનલાલ ચકુભાઈ શાહે જણાવ્યું હતું કે “જૈન છે. જેમાં છપ્પન કરોડ મણસો ઊભા પણ રહી શકે એમ નથી.
સમાજની એકતા દ્રઢ કરવા, સમાજના કાર્યનું મૂલ્યાંકન કરવા તથા ભાવિ - રાજગૃહીની ચારે બાજુ પર્વતે આવેલાં છે અને તેનું કોત્ર
દિશા નક્કી કરવાના હેતુથી આ અધિવેશન યોજવામાં આવ્યું છે. જેને ફળ એક ચે. મા. થી વધારે નથી. આવી સ્થિતિમાં લાખો ગાય
રામાજ રાષ્ટ્રીય કક્ષાએ કઈ રીતે સારી સેવા કરી શકે એને પણ આ અધિમહાપુરુષોનાં અંત:પુરનું આ વર્ણન સામંતયુગને પ્રગટ
વેશનમાં વિચાર કરવામાં આવશે. કરે છે, કે જ્યાં ધનસંપત્તિની સાથે વિશાળ અંત:પુર હોવું એ મેટાઈની
તેમણે વધુમાં જણાવ્યું હતું કે બે વરસ પછી આવનારી ભગવાન નિશાની ગણાતી હતી. પરંતુ હવે માપદંડ બદલાઈ ગયાં છે. ચક્ર- મહાવીરની ૨૫૦૦મી નિર્વાણ યંતીની ઉજવણી રાષ્ટ્રીય તથા આંતરવતિઓમાં ચાર તીર્થકર પણ છે. શું ચેસઠહજાર રાણીઓ રાખવા
રાષ્ટ્રીય ધોરણે કરવાનો વિચાર રાખવામાં આવ્યો છે. શ્રી કસ્તુરભાઈ વાળા ચારિત્રને આદર્શ રજૂ કરી શકે ખરાં? સ્થાનની દષ્ટિએ પણ આ કલ્પને સર્વથા અસંભવ જણાય છે. માનવજાતિનો ઈતિહાસ
લાલભાઈના અધ્યક્ષપદે એક અખિલ ભારતીય સમિતિની રચના કરબતાવે છે કે માણસની ઊંચાઈ સાત કે આઠ હટથી કદી પણ
વામાં આવી છે. બીજી એક રાષ્ટ્રીય સમિતિની રચના કરવા માટે 'સરવધારે હતી નહિં. પાંચસે ધનુષ એટલે ત્રણ હજાર ફટ. આ વાત કારને વિનંતી કરવામાં આવશે. ૧૯૭૪ ની ૧૩ મી નવેમ્બરથી એક વર્ષ પણ એ જમાનાની નીપજ છે, કે જયારે ધનસંપત્તિની જેમ શરીરની
સુધી આ ઉજવણી ચાલુ રહેશે.” ઊંચાઈને પણ મોટાઈનું ચિહન ગણવામાં આવ્યું હતું. પરંતુ આવી
આ રીતે ભારતના સમસ્ત જૈનોની એકતા અને સંગઠન સાધવા માન્યતાને આજે પણ અક્ષરશ: સાચી માન્યા કરવી એ નિપટ
માટેનું જેનું લક્ષ્ય છે એવા આ અધિવેશનનું મહત્ત્વ પીછાણીને તે અજ્ઞાનદશા છે.
સફળતાને વરે એના માટે દરેક જૈન, સંસ્થાના પ્રતિનિધિ તરીકે મૂળ હિંદી
અનુવાદક :
તેમ જ વ્યકિતગત રીતે આ અધિવેશનમાં હાજરી આપે એવી અપેક્ષા હૈ. ઇન્દ્રન્દ્ર શાસી. એમ. એ. પીએચ. ડી. સુધભાઈ એમ. શાહ સંસ્થાનાં મંત્રીઓએ એક પરિપત્ર દ્વારા પ્રગટ કરી છે.
માં
એ મારા બાજ પવા પણ રહી શકે એથી ઘેરાયેલા
માલિકઃ શ્રી મુંબઈ જેન યુવક સંધ: મુદ્રક અને પ્રકાશક: શ્રી ચીમનલાલ જે. શાહ. પ્રકાશનસ્થળઃ ૩૮૫, સરદાર વી. પી. રોડ, મુંબઈ-૪, ટે. નં. ૩૫૭૨૯૯
મુદ્રણસ્થાનઃ ધી સ્ટેટ્સ પીપલ ઐસ, કોટ, મુંબઈ–૧