Prabuddha Jivan 1971 Year 32 Ank 17 to 24 and Year 33 Ank 01 to 16

SR No.: 525956
Original Sutra Author: N/A
Author: Parmanand Kunvarji Kapadia
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1971
Total Pages: 312
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 25 MB

Page 193

Regd. No. MH. In
પ્રબુદ્ધ જૈનનું નવસંસ્કરણ વર્ષ ૩૩ : અંક ૭
મુંબઈ ઑગષ્ટ ૧, ૧૯૭૧ રવિવાર
શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘનું પાક્ષિક મુખપત્ર વાર્ષિક લવાજમ રૂ. ૭, પરદેશ માટે શીલિંગ ૧૫
છૂટક નકલ ૭-૪૦ પૈસા તંત્રી ચીમનલાલ ચકુભાઈ શાહ
પ્રકીર્ણ નોંધ ' ડર અમેરિકા અને ચીન
માટે આમંત્રણની વિનંતિ કરી. આંતરરાષ્ટ્રીય ક્ષેત્રે આ મહાન આવતા મે મહિના પહેલા અથવા આ વર્ષની આખર સુધીમાં બનાવ છે અને દુનિયાના બધા મોટા દેશોને પોતાની આંતરરાષ્ટ્રીય પ્રમુખ નિકસન ચીનની મુલાકાત લેશે એવી જાહેરાત એકી સાથે નીતિ ફરી તપાસવી પડે અને બદલાવવી પડે એવી પરિસ્થિતિ ચીનમાં અને અમેરિકામાં થઈ. આ અચાનક દેખાતા બનાવની ઊભી થઈ છે. નિકસનને ૧૯૭૨માં પ્રેસિડન્ટની નવી ચૂંટણી લાંબા સમય થી અને સારા પ્રમાણમાં પૂર્વતૈયારી થતી હતી. કિસિજ- આવે તે પહેલાં, કોઈ પણ ભોગે વિયેટનામના યુદ્ધમાંથી અમેરિકાની રની ભેદી અને અતિ ગુપ્ત મંત્રણા તો તેની છેલ્લી કડી હતી. ૨૨ પ્રજાને છૂટકારો કરવો જ રહ્યો. તેથી નિકસને આ સાહસ કર્યું છે. વર્ષથી પરસ્પરને એકબીજાના એક નંબરના દુશ્મન ગણતા દેશો નાઈવાનને ભોગ આપશે, ચીનને રાષ્ટ્રસંઘમાં દાખલ થવા દેશે, આમ નજીક કેમ આવ્યા? ચીનને રાષ્ટ્રસંઘના સભ્યપદથી ૨૨
ચીન - અમેરિકાના વેપારી સંબંધો સુધારી, યુરોપમાં ઘટતા પ્રભાવ વર્ષ દૂર રાખ્યું. ચાંગ-કાર્ય-શેકને મદદ કરી તાઈવાનને સ્વતંત્ર અને આર્થિક હિતેને સુધારવા પ્રયત્ન કરશે. ચીન માટે પણ એશિરાખ્યું. સામ્યવાદી ચીન મૂડીવાદી અમેરિકા સાથે સમજૂતી કરે તો યામાં પોતાનું વર્ચસ્વ, રશિયાના ભેગે, વધારવાની અને દુનિયાના દુનિયાનાં દેશોનાં સામ્યવાદી પક્ષો અને સામ્યવાદી દેશો ઉપર દેશોમાં પ્રતિષ્ઠિત સ્થાન પ્રાપ્ત કરવાની આ તક છે. નિકસનની વિપરીત અસર થશે એનો માસે તુંગે વિચાર નહિ કર્યો હોય? ચીનની મુલાકાત થાય તે પહેલાં, ઘણી મંત્રણાઓ અને ભૂમિકા સ્ટાલિને હીટલર સાથે સંધિ કરી એવો કાંઈક આ બનાવ છે.
તૈયાર કરવાનું કામ થશે. પરિણામની પૂરી કલ્પના કરવી મુશ્કેલ
છે. પણ દુનિયાના બધા દેશો ઉપર અસર થશે તે નિર્વિવાદ છે. આંતરરાષ્ટ્રીય કક્ષેત્રે કોઈ કાયમના દુશમન નથી અને કોઈ કાયમના
ભારત ઉપર શું અસર થશે? અમેરિકા એમ માને છે કે મિત્ર નથી. પલટાતી પરિસ્થિતિ અનુસાર અને પોતે માનેલ
આપણું વલણ રશિયા તરફી છે. પ્રમુખ નિકસને, તેના સલાહપોતાના રાષ્ટ્રીય હિતોના રક્ષણ માટે નીતિ બદલાતી રહે તે આંતરરાષ્ટ્રીય કાર અને તેના દેશના પ્રજામતને અવગણીને, ઈરાદાપૂર્વક બાંગલા સંબંધોનું પ્રધાન લક્ષણ છે.
દેશની બાબતમાં આપણી અવગણના કરી છે. અને પાકિસ્તાનને
લશ્કરી અને આર્થિક સહાય ચાલુ રાખી છે. અમેરિકા અને તે અમેરિકા અને ચીન બનેએ પોતાનું વલણ બદલ્યું તેના
ચીન બને મળીને આપણને ચેતવણી આપવા ઈચ્છતા હોય કારણે તપાસીયે. આ ૨૨ વર્ષના ગાળામાં ચીન એક શકિતશાળી કે ભય બતાવવા, કે , આપણે રશિયા તરફી વલણ રાષ્ટ્ર બન્યું છે અને વધારે તાકાત હજી કેળવશે તે સ્પષ્ટ છે. રાજ- બદલાવવું, નહિ તો પરિણામ સારા નહિ આવે. સાથે કીય ક્ષેત્રે પોતાની તાકાત એ જ મોટું બળ છે. પોતાની શકિત ઉપર
લાલચ પણ બતાવે છે તેમ કરીશું તો અમેરિકાની સહાય તો
મળશે પણ ચીન સાથેના સંબંધ પણ કદાચ સુધરવાની તક આવે. નિર્ભર રહી, ચીને અમેરિકા અને રશિયા અને મહાસત્તાઓ સામે
ચીન મહાન દેશ છે તે ભારત ના દેશ નથી. અમેરિકા ભારતની ઝઝુમવાને નિર્ધાર કર્યો. રશિયાએ ૧૯૧૭ ની ક્રાન્તિ પછી, લગભગ અવગણના કરી શકે તેમ નથી. તેમજ રશિયા ઉપર આપણે ઈજિ૧૫ - ૨૦ વર્ષ સુધી આંતરિક વિગ્રહ, અકથ્ય હાડમારીઓ અને
પ્તની પેઠે વધારે પડતો આધાર રાખવો પડે, એવી પરિસ્થિતિ પણ દુનિયાના બીજા દેશોનો વિરોધ સહન કર્યો અને બીજા વિશ્વયુદ્ધની
અમેરિકા અને ચીનને પોસાય તેમ નથી. આપણી વિદેશનીતિની
જરૂર આપણે પુનર્વિચારણા કરવી પડશે. પણ ભય અથવા લાલચને શરૂઆતમાં, યુદ્ધથી બચવા હીટલર સાથે કરાર કર્યા. પણ તે લાંબો
વશ થઈને નહિ, પણ આપણા રાષ્ટ્રીય હિતો લક્ષમાં રાખીને. છેવટ વખત ટકયા નહિ ત્યારે અમેરિકા, બ્રિટન અને ફ્રાન્સ સાથે મૈત્રી તે આપણી આંતરિક તાકાત જેટલી હશે તેટલે દરજજે વિદેશમાં કરી. બીજું વિશ્વયુદ્ધ હજી પૂરું થયું ન હતું ત્યાં તો તે મૈત્રીને આપણો પ્રભાવ પડશે. સ્થાને ઠંડા યુદ્ધની શરૂઆત થઈ. ૧૯૪૯માં ચીન સામ્યવાદી થયું બાંગલા દેશ ત્યારે એમ લાગતું હતું કે બે મહાન સામ્યવાદી દેશો એક થશે અને બાંગલા દેશની પરિસ્થિતિની વિકટતા વધતી રહે છે. વિદેશના દુનિયામાં સામ્યવાદનું જોર જામશે. શરૂઆતના વર્ષોમાં રશિયાએ ગમે તેટલા દબાણ છતાં, યાહ્યાખાને શેખ મુજીબુર રહેમાન કે અવામી ચીનને ખૂબ મદદ કરી. પણ રાષ્ટ્રવાદ, સામ્યવાદ કરતાં વધારે બળવાન લીંગ સાથે કોઈ પણ પ્રકારનું રાજકીય સમાધાન કરવાને સાફ olasal. Nationa ism is more powerful than communist ઈન્કાર કર્યો છે અને નવું બંધારણ તૈયાર કરે છે તેમાં લોકશાહીનું interests રશિયા અને ચીનના સંબંધો બગડયા અને અત્યારે કટ્ટર નામનિશાન નહીં રહે. લશ્કરી અત્યાચારો ચાલુ છે અને શરણાર્થીદુશમન છે. અમેરિકા અને રશિયાના સંબંધો કાંઈક સુધરતા ગયા. પણ ઓનો પ્રવાહ કદાચ વધશે એવો ભય છે. દુનિયાને આત્મા, કુરચીનનું બળ વધ્યું તેમ અમેરિકાની મુશ્કેલીઓ વધી. વિયેટનામના યુદ્ધમાં તાના અનુભવે, એટલો જડ અને સંવેદનરહીત થઈ ગયો છે અમેરિકા સંડોવાઈ ગયું. રશિયાનું વર્ચસ્વ વધતું અટકાવવા અને કે ગમે તેવા ભયંકર હત્યાકાંડો પણ રોજિદા બનાવ હોય તેમ કોઠે વિયેટનામના યુદ્ધમાંથી આબરૂભેર છૂટવા, નિકસને પ્રતિષ્ઠાને કોરે પડી ગયા છે. પ્રજામતને સર્વથા અવગણી, રાજકીય આગેવાને મૂકી, ચીન સાથેના સંબંધો સુધારવાની શરૂઆત કરી અને મળવા પોતાની રાજરમત ચાલુ રાખે છે. એવા સંજોગોમાં ભારત હાથ