Prabuddha Jivan 1970 Year 31 Ank 17 to 24 and Year 32 Ank 01 to 16

SR No.: 525955
Original Sutra Author: N/A
Author: Parmanand Kunvarji Kapadia
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1970
Total Pages: 282
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 36 MB

Page 250

/_
૧૫૬
પ્રબુદ્ધ જીવન
તા. ૧-૧૧-૧૯૭૦
આજની જીવનસંધ્યામાં ભાદ્રપદની સંધ્યાનાં રંગરેશનને અભાવ કેમ જણાય છે?
મારી આજની ઉમ્મર અને શારીરિક પરિસ્થિતના સંદર્ભમાં અમેરિકા ગયા તેને ઉલ્લેખ કરીને તેઓ જણાવે છે કે, “આજના સમગ્ર જીવનની ભાત કાંઈક આ પ્રમાણે બદલાયેલી હું અનુભવું છું: જમાનામાં આપણા પૌત્રો અમેરિકા ઉચ્ચ શિક્ષણ માટે અમેરિકા જવા પહેલાં શરીર અને મન પ્રમાણમાં ઘણા વધારે સશકત હતાં
લાગ્યા છે. આનંદ છે. દુનિયા વહી રહી છે. આપણે હાલતાં ચાલતાં અને વ્યાપાર-વ્યવસાય સાથે એક યા બીજા પ્રકારની સામાજિક
નીકળી જઈએ તે છૂટયા. એક ખ્રિસ્તી ભકતની પ્રાર્થના છે કે, પ્રવૃત્તિઓમાં મન સતત સંલગ્ન રહેવું અને સમય ભરેલો લાગતો.
"Now let thy servant depart, Oh Lord; for, he આજે શરીર તથા મન બન્નેની શકિત ઘટી છે; વ્યાપાર-વ્યવસાયથી
has seen thy power and thy glory,” “તે પછી, એ તદ્દન નિવૃત્ત થયો છું; નવરાશ વધી છે; આંખની નબળાઈના કારણે
ઈશ્વર ! આ તારા અનુચરને હવે વિદાય આપ; કારણકે તારી વાંચન પણ બહુ થઈ શકતું નથી. મળવા આવનાર ઘટતા જાય
સત્તાને અને તારા મહિમાને તેણે બરાબર નિહાળી લીધાં છે.” છે; મળવા જવાનું પણ કમી થતું જાય છે, પરિણામે ઘણી શ્રી રવિશંકર રાવળ અમદાવાદથી લખે છે કે: “તબિયતની વખત એકલતા, શૂન્યતા મનને બેચેન બનાવે છે. પહેલાં મૃત્યુને બાબતમાં તમારી જેવા જ વિચારે મને આવે છે. મારું બ્લડપ્રેશર ભાગ્યે જ વિચાર આવતા; આજે મૃત્યુ જાણે કે સમીપ ઊભું હોય
કઈ રીતે સરેરાશ સમતલ રહ્યું નથી. દા. ત. બે દિવસથી ૨૦૦ એમ લાગે છે. એ મૃત્યુ આવવાનું હોય ત્યારે ભલે આવે, પણ કોઈ આસપાસ રહે છે. દવા અને સંભાળના ટેકે દિવસે વટાવતે રહું કોઈ સમવયસ્ક સ્વજનોની શારીરિક અવશતા જોતાં રખેને મારે પણ છું. દરમિયાન બે કામ કરતા મિત્રો ગયા. એક જયન્તી દલાલ અને આવી યાતનામાંથી પસાર થવું પડે એવી ભીતિ ચિત્તને કદિ કદિ બીજા શ્રી ડૉલરરાય માંડક, અને હું હજ અસ્તિત્વ સાચવી રહ્યો સ્પર્શી જાય છે. પહેલાં પ્રસન્નતા–અપ્રસન્નતાને બહુ વિચાર જ છું એ જ નવાઈ છે. મનને સર્વ રીતે સમાધાન આવી ગયું લાગે નહોતો આવતો. વર્તમાનમાં જીવતું હતું અને વર્તમાન ભર્યું ભર્યું છે. ઊંડે ઊંડે પ્રગાઢ નિદ્રા અને સમાધિની ઝંખના રહે છે, જાણે કે લાગતું હતું. આજે અવારનવાર સરી જતી ચિત્તાની પ્રસન્નતાને
એ વિના બીજું કોઈ ઉત્તમ સુખ ન હોય.” ટકાવી રાખવા પ્રયત્નશીલ બનવું પડે છે, આગળનાં વર્ષો દરમિયાન
શ્રી નર્મદાબહેન રાવળ જેમની આજે ૭૫ વર્ષની ઉમર ધ્યાન પ્રાર્થના પ્રત્યે મોટા ભાગે ઉપેક્ષા સેવેલી હોઈને આજે
છે. તેઓ ભાવનગરથી પિતાના એક પત્રમાં જણાવે છે કે: “મારી તે દિશાને પ્રયત્ન હોવા છતાં કોઈ ધારી નક્કર સફળતા મળતી નથી.
તબિયત સારી છે. સારી રીતે ફરી હરી શકું છું. ડાબી આંખે મેતિઅંગ્રેજી કહેવત છે કે spirit is willing, flesh is weak : અન્ત
યાની અસર થઈ છે. એટલે વાંચન એછુિં થયું છે. સંસ્થાની જવાબર્ગત ચેતના સતત જાગૃત-કર્મલક્ષી હોવા છતાં, શરીર ગતિશીલ
દારીથી હું મુકત છું એટલે હળવે મને થાય તેટલું કરીને સંતોષ માનું થવાની જાણે કે ના પાડે છે.
છું. આમ હું તદ્દન હળવી થઈ ગઈ છું. મારી ઉપર બધો ભાર આ પ્રમાણે મારી આન્તર-બાહ્ય અંગત પરિસ્થિતિનું રૂપ
ઠાલવીને ઈશ્વર બોલાવે તેની રાહ જોતી બેઠી છું. કાલની કોને ખબર નજીકના મિત્ર ઉપરના પત્રમાં અવારનવાર છટુંછવાયું અભિ
છે? પણ મારી જેવીને માટે દૂર દૂર એક પ્રેરણાને દીવ જલતે વ્યકત થતાં ઉત્તર રૂપે મળેલા તેમના જવાબમાંથી થોડુંક તારવીને
લાગે છે.” નીચે આપું છું. એ ઉપરથી જેમનું જીવન આજ સુધી એકધારું વ્યવસાયપરાયણ રહ્યું છે પણ આજે જે લગભગ નિવૃતિપરા
આ છેલ્લા પત્રની ભાત જરા જુદી છે. આવા અંગત તેમજ યણ જીવન ગાળે છે તેવી વૃદ્ધાવસ્થા પસાર કરતી વિશેષ કોટિની
અન્ય સ્વજનનાં સંવેદને ધ્યાનમાં લેતાં પ્રશ્ન થાય છે કે જીવનના
આ સંધ્યાકાળમાં વર્ષાન્ત સમિપના ભાદ્રપદની સંધ્યાનાં રંગરોશની વ્યકિતઓના માનસની પ્રબુદ્ધ જીવનના વાંચકોને કંઈક ઝાંખી થશે. - સ્વામી આનંદ કેસબાડ હીલથી જણાવે છે કે : “આપણે
ન સામાન્ય -- ન અસામાન્ય એવા-માનવીને કેમ અનુભવગેચર
થતા નથી? બધા જ હવે અસ્તાચળે પૂગી ગયા છીએ. તમે તે હજુ પણ આટલો બધે કર્મયોગ કરી રહ્યા છે, પણ હું તે સાવ મિત્રોને અને સમાજને
અમારી ઉમ્મરે લગભગ પહોંચેલી એવી કોઈ વ્યકિત હોય માથે જ પડો છું એમ ઘણી વાર લાગી આવે છે. Man must
કે જેની વર્તમાન જીવન-અનુભૂતિ અમારાથી તદ્દન ભિન્ન પ્રકારની not outlive his utility. Everyone must make room
હોય અને તેના પ્રતાપે જીવન સંધ્યાના રંગ અને રોશની જે માણી for better man. (પતાની ઉપયોગીતાથી માણસે વધારે જીવવું શકતી હોય તો તેને પિતાના અનુભવો લખી મેકલવા પ્રાર્થના છે–જે ન જોઈએ. દરેક માનવીએ વધારે સારા માનવી માટે જગ્યા કરવી જાણીને અમે અમારા જીવનની ખૂટતી કડી પૂરી શકીએ ! જોઈએ.) આવા વિચાર ઘણી વાર વિષાદ જન્માવે છે, પણ શું થાય?
પરમાનંદ પ્રભુઈચ્છાને આધીન રહીને દિવસે પૂરા કરવા રહ્યા.”
સાભાર સ્વીકાર પ્રિન્સિપાલ શ્રીપતરાવ જુન્નરકર પૂનાથી લખે છે કે :
પ્રભવ પ્રબોધ કાવ્ય : લેખક શ્રી ચંદનમુનિ; પ્રકાશક : વાર્ધકય સંબંધે તમે દર્શાવેલ વિચારો મને પણ ત્રસ્ત કરી રહ્યા છે.
શ્રી નવિનભાઈ છોટાલાલ શાહ, સ્મિત કિરણ', ૩૭૭, સ્વામી મૃત્યુ તે માથા ઉપર તત્પર જ છે અને કયારે હલ્લો લાવશે તેનું
વિવેકાનંદ રોડ, વિલેપારલે, મુંબઈ-પ૬. કિંમત રૂ. ૨-૦૦. તે કાંઈ જ કહી ન શકાય. પરંતુ આ ઉમ્મરે મને કે તમને મૃત્યુને ભય નથી એમ કહીએ તો પણ ચાલે. ભીતિ લાગે છે વાર્ધકયની,
ઉપદેશામૃતમ: લેખક શ્રી ચંદન મુનિ પ્રકાશક: શ્રી પૂનમદેહ અસ્વસ્થ, અકાર્યક્ષમ અને ખાસ તો અવશ અને પરવશ બની ચંદ લક્ષ્મપિત ચારડિયા, બીદાસર (રાજસ્થાન) કિમત રૂ. ૩-૨૫. જાય તેની. ઈશ્વર આપણને એવી સ્થિતિમાં ન મૂકે એવી પ્રાર્થના!” સ્વભાષા કે સ્વરમેં: લેખક શ્રી ચંદન મુનિ; પ્રકાશક : શ્રી
તે જ પત્રમાં મારા બે પૌત્ર ઉચ્ચ શિક્ષણ માટે ગયા ઓગસ્ટમાં પુખરાજ પ્રેમરાજ આછા, ઔરંગાબાદ, કિંમત ૫૦ પૈસા. માલિકઃ શ્રી મુંબઈ જન યુવક સંધ: મુદ્રક અને પ્રકાશક: શ્રી પરમાનંદ કુંવરજી કાપડિયા, પ્રકાશનસ્થળઃ ૩૮૫, સરદાર વી.પી. રોડ, મુંબઈ-૪, ટે. નં. ૩૫૭૨૯૯
, મુદ્રસ્થાન: ધી સ્ટેટ્સ પીપલ પ્રેસ, કોટ, મુંબઈ–