________________
તા. ૧૬-૮-૧૯૭૦
પ્રબુદ્ધ જીવન
૯૫
ગ્રામસ્વરાજ કાષ
આપના હૃદયદ્વારે અમારી રજુઆત “રાષ્ટ્રપિતા ગાંધીજીની સ્મૃતિને જીવંત રાખી રહેલી જો કોઈ
પ્રતિવર્ષ પર્યુષણ વ્યાખ્યાનમાળાની જ્ઞાનયાત્રામાં આપને એક વિભૂતિ પ્રત્યે આંગળી ચીંધી શકાય એમ હોય તો તે છે આચાર્ય
મળતાં અમે આનંદ અનુભવીએ છીએ. છેલ્લાં એકતાલીશ વર્ષથી વિનોબા ભાવે. આવતા સપ્ટેમ્બર માસની તા. ૧૧ મીએ તેઓ
શ્રી મુંબઇ જૈન યુવક સંઘની ચાલતી વિવિધલક્ષી પ્રવૃત્તિઓથી જીવનનાં ૭૫ વર્ષો પૂરાં કરશે. એ પ્રસંગે ભૂમિક્રાન્તિની તેઓએ
આપ પરિચિત છો એટલું જ નહિ, આપ એના પ્રશંસક પણ છે. શરૂ કરેલી અનેકવિધ પ્રવૃત્તિઓને વેગ આપવા માટે તેને અમૃત એટલે, ફરી એક વર્ષ બાદ મળીએ છીએ ત્યારે આપને આ પ્રવૃત્તિઓને મહોત્સવ ઉજવવાનો નિર્ણય થયો છે તે ખાસ નોંધ માગે છે. એ વિસ્તારથી પરિચય કરાવવાની જરૂર નથી. આમ છતાંય પર્યુષણ અમૃત મહોત્સવ નિમિત્ત બનાવીને એક કરોડ રૂપિયાને ફાળો પર્વનાં પવિત્ર અને મંગલમય દિવસોમાં આપણે સૌ શાંતિથી ભેગા તેઓને આપવાને સર્વ સેવા સંઘે કરેલા નિર્ણય, એટલે, આવકાર- થઇએ છીએ ત્યારે સંઘની ચાલુ પ્રવૃત્તિઓ અને પ્રવૃત્તિના વિકાપાત્ર બની રહે છે. “આચાર્ય વિનોબા ભાવે અમૃત મહોત્સવ ગ્રામ સની વાતમાં આપને થોડો સમય લઇએ તે અસ્થાને નહિ જ સ્વરાજ કોષ” માં ગરીબ તવંગર તમામને યથાશકિત પિતાને ફાળો
ગણાય. આપવાની વિનંતિ શ્રી જયપ્રકાશ નારાયણે જાહેર અપીલ દ્વારા
અમારી નિયમિત ચાલતી પ્રવૃત્તિઓ આ છે – કરી છે તેને સૌ વધાવી લેશે એવી આશા રાખીએ.
(૧) પર્યુષણ વ્યાખ્યાનમાળા આ એક કરોડને કોષ એકઠો કરવા માટે વિવિધ રાજયો માટે (૨) સાર્વજનિક વાચનાલય અને પુસ્તકાલય રકમ ફાળવવામાં આવી છે અને મહારાષ્ટ્ર રાજયમાંથી રૂ. ૨૨
(૩) વૈદ્યકીય રાહતકેન્દ્ર લાખ એકઠા કરવાનું નક્કી થયું છે. શ્રી જયપ્રકાશ નારાયણ આ
(૪) પાક્ષિક પત્ર- ‘પ્રબુદ્ધ જીવન’
(૫) વિશિષ્ટ વ્યકિતઓનાં વાર્તાલાપ હેતુથી મુંબઇમાં થોડા દિવસ રોકાયા ને વિવિધ વેપારી મંડળ, અગ્ર
(૬) સ્નેહ-મિલને અને શૈક્ષણિક પ્રવાસે. ણીઓ, રાજય સરકારના અગ્રણીઓ વગેરે સાથે વિચારવિનિમય
આ પ્રવૃત્તિઓમાં અમે આ વર્ષે હોમીઓપેથિક દવાખાનું કરીને આ કોષને ફાળો એકઠો કરવાની પ્રવૃત્તિ શરૂ થઇ ચૂકી છે. પણ શરૂ કર્યું છે. તદુપરાંત આપ સૌના સહકાર અને આશીર્વાદથી તાતા સંસ્થાના એક લાખના ફાળાથી મહારાષ્ટ્રમાં આ કોષનાં ભર- સંઘે એક નવું પ્રસ્થાન કર્યું છે અને તે છે નવી જગ્યામાં નવા
અધતન કાર્યાલયનું સર્જન, જેમાં અમે “ શ્રી પરમાનંદ કાપડિયા ણાની શરૂઆત થઇ છે ને મહારાષ્ટ્ર તેને ફાળે આવેલી રકમ સત્વર
સભાગૃહ” નામથી એક હૈોલ બનાવ્યો છે અને જેમાં આજે અનેક પૂરી કરી આપશે એવી આશા છે. ઉપર સૂચવ્યું છે તેમ આ કોષમાં
સંસ્થાઓનાં કાર્યક્રમ યોજાય છે તેમ જ સંઘ આયોજિત વાર્તાલાપ ગરીબ, તવંગર સૌ કોઇએ પિતાને ફાળે યથાશકિત આપવાને છે. તથા પરિસંવાદ પણ આ હેલમાં જ થાય છે. વળી નવી વિશાળ એટલે સૌ કોઇ વિના સંકોચે આ કાર્યમાં પિતાને ફાળે જરૂર મોકલે જગ્યા એટલે પ્રવૃત્તિના વિકાસની અનેક સંભાવનાઓ પણ આજે એવી અમે આગ્રહભરી વિનંતિ કરીએ છીએ.
ઊભી થઇ છે. દાખલા તરીકે પુસ્તકાલય અને વાચનાલયને અમે એક
આદર્શ પુસ્તકાલય અને વાચનાલય બનાવવા માંગીએ છીએ. આમાં આચાર્ય વિનોબા ભાવેનું સમગ્ર જીવન ઉંડી આધ્યાત્મ સાધના,
‘ગાંધી સાહિત્ય વિભાગ તે અમે ઊભો કર્યો છે, પરંતુ જૈન ધર્મનાં બૌદ્ધિક અધ્યયન, નિ:સ્વાર્થ સમાજસેવા ને સામાજિક પ્રશ્નમાંથી બધા જ પુસ્તકો વસાવવાનું અમારું સ્વપ્ન છે. પણ આ માટે તેજસ્વી, અહિંસક પ્રયાસોથી ભરપૂર રહયું છે. ગાંધીજીએ તેને મોટું અર્થસિંચન જોઇએ. તો, આ પ્રવૃત્તિને વિકસાવવામાં આપના પ્રથમ અને સર્વોત્તમ સત્યાગ્રહી તરીકે પસંદ કર્યા હતા એ સુવિ
વિશેષ સહયોગની અવશ્યકતા છે અને તે માટે પ્રાર્થના છે. દિત છે. ગાંધીજીના અહિંસક સમાજરચનાના અધૂરાં કામને તેમણે આટલું જ નહિ, આ વિશાળ જગ્યામાં આવતાં અમારો આગળ ચલાવ્યું છે. ભારતની ભૂમિની વિકટ સમસ્યાને ઉકેલવા માટે
ચાલુ ખર્ચ પણ વધ્યું છે. વળી, અમારે પ્રવૃત્તિઓને વેગ પણ આપવો
છે આ માટે વધારે ભંડોળ ભેગું કરવું પડશે અને તેના માટે આપને તેઓએ ભૂમિદાનની પ્રવૃત્તિ દ્વારા ૪૨ લાખ એકર જમીનનું
સહકાર અનિવાર્ય છે. સ્વૈચ્છિક દાન પ્રાપ્ત કર્યું છે. ને એમાંથી ૧૨ લાખ એકર જેટલી
તે, અમે આ વર્ષે રૂ. ૨૫,૦૦૦ ભેગા કરવાનું લક્ષ્યાંક જમીન દેશભરમાં પથરાયેલા ૪ લાખ ૬૦ હજાર ભૂમિહીન પરિ
રાખ્યું છે. દર વર્ષે અમે ધારેલા લક્ષ્યાંકને લગભગ પહોંચી જઇએ વારોમાં વહેંચવામાં પણ આવી છે. ગ્રામદાન આંદોલન શરૂ થતાં છીએ અને આ વર્ષે પણ આવી જ આશા છે અને આ આશા દોઢ લાખ ગામડાં ગ્રામદાન દ્વારા મેળવાયાં છે. આ આંદોલન હવે સાથે જ અમે આપને અપીલ કરીએ છીએ કે આપ બને તેટલી નિર્ણાયક તબક્કામાં પ્રવેશ્ય છે. આર્થિક, સામાજિક, રાજકીય વિકાસ
વધુ રકમ અમારી પ્રવૃત્તિઓ માટે આપે અને અમને ઉપકૃત
કરો. આપનું મિત્ર વર્તુલ – સગાસ્નેહીનું વર્તુલ પણ વિશાળ છે. દ્વારા ગાંમડાંથી માંડીને ઉપર સુધીને સર્વાગી વિકાસ સાધવાને તે
આપને અમારી વાત, અમારું કામ અને અમારું સ્વપ્ન-યોગ્ય પછીને તબક્કો દેશના વિકાસની મંદ ગતિ જોતાં હજારે, લાખે લાગતા હોય તો આપના મિત્ર વર્તુળમાંથી પણ આપ અમને સારી રકમ ગામડાંઓમાં થયેલાં આ સ્વૈચ્છિક-સામૂહિક પુરુષાર્થ અમૂલ્ય છે. મેળવી આપી શકે એમ છે. અમને શ્રદ્ધા છે કે આપ અમારી આ મહાન કાર્યની સિદ્ધિ માટે સ્વયંસેવકોની વિશાળ જમાત, તેનું
આ અપીલ ગંભીર રીતે મન પર લેશે અને અમને સારી સહાય મળે એ સંગઠન, તેનું કાર્યઆયોજન, તેમની તાલીમની વ્યવસ્થા અને તે માટે મદદરૂપ બની. બધા કરતાં જરાયે ઓછી મહત્વની નહિ તેવી નાણાંની પણ
અંતમાં, આપ જો ચેક મોકલે તો Bombay jain Yuvak જરૂરી છે. આ હેતુથી “આચાર્ય વિનોબા ભાવે અમૃત મહોત્સવ ' - sehs) સાપને તાણસાલય-પસ્તકાલય માટે કો તે shri ગ્રામ સ્વરોજ કોષ’ શરૂ થયો છે. એમાં સૌ કોઈ પોતાને યથાશકિત ફાળો આપીને આ ઉપકારક પ્રવૃત્તિને વેગ આપે!”
Manilal M. Shah Sarvajanik Vachnalaya & ઉપરનું લખાણ તા. ૧-૮-૭૦ના મુંબઇ સમાચારના અગ્રલેખ
Pustakalaya–એ નામના મેકલવા વિનંતિ છે. વાચનાલય અને રૂપે પ્રગટ થયેલું, તેને અહિં સાભાર ઉધૃત કરવામાં આવે છે
પુસ્તકાલયને અપાતી રકમ આવકવેરામુકત છે, જેનું પ્રમાણપત્ર અને “ગ્રામસ્વરાજ કોષ” અંગેની આ અપીલમાં અમે અમારો આપને આપવામાં આવશે. આભાર. સૂર પુરાવીએ છીએ. માટે સૌ કોઇ પિતાથી શકય ફાળો આપીને ટોપીવાળા મેન્શન, બીજે માળે, ચીમનલાલ જે. શાહ, આ કોષના લક્ષ્યાંકને પુરી કરવામાં સહભાગી બને એ જ પ્રાર્થના! ૩૮૫, સરદાર વી.પી. રોડ, .
સુબોધભાઈ એમ. શાહ, તંત્રી મુંબઈ-૪. ફોન નં. ૩૫૦૨૯૬ મંત્રી મુંબઇ જૈન યુવક સંઘ.