________________
Regd. No. MH. II7.
વાર્ષિક લવાજમ રૂ. ૭,
suહજીવને
પ્રબુદ્ધ જૈનનું નવસંસ્કરણ વર્ષ ૩૨ : અંક ૧
મુંબઈ, જુલાઈ ૧૧, ૧૯૭૦ ગુરુવાર
શ્રી મુંબઈ જેન યુવક સંઘનું પાક્ષિક મુખપત્ર પદેશ, માટે શીલિંગ ૧૫
છૂટક નકલ ૪૦ પૈસા " તંત્રી પરમાનંદ કુંવરજી કાપડિયા
આપણી સાધુસંસ્થા અંગે ચોજાયેલે પરિસંવાદ–૨ (તા. ૨૮-૬-૭૦ રવિવારના રોજ મળેલી પરિસંવાદસભામાં શ્રી પરમાનંદ કુંવરજી કાપડિયા સૌથી પહેલું પ્રવચન મારું હતું. મારો પરિચય આપવાની જરૂર
પ્રબુદ્ધ જીવનના તા. ૧૬-૬-૭૦ ના અંકમાં સાધુસંસ્થાના નથી. ત્યાર પછીના વ્યાખ્યાતાઓને ક્રમવાર પરિચય આપવો
આજના બંધારણ અને આચારપરંપરામાં કરવા જોઈતા કેટલાક પ્રસ્તુત લેખાશે. મારી પછીના વકતા હતા શ્રી. રતિલાલ ચીમનલાલ
ફેરફારો અંગે મેં મારા વિચારો સંક્ષેપમાં જણાવ્યા છે. એમ છતાં કોઠારી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘના સ્થાપક સભ્ય અને સુવિખ્યાત
આગળની પરિસંવાદ સભામાં ઊભા કરવામાં આવેલા કેટલાએક સામાજિક કાર્યકર; ડૅ. રમણલાલ ચી. શાહ સંઘની
મુદાએ સંબંધમાં મારા વિચારો રજુ કરવા મને જરૂરી લાગે છે.' કાર્યવાહક સમિતિના એક સભ્ય અને મુંબઈ યુનિવર્સિટીના
પહેલે મુદ્દો એ છે કે, સાધુસંસ્થા સંબંધમાં આપણને ગુજરાતી ભાષાના રીડર, સૌ. પ્રતિભાબહેન સાQરોવ મોડક આવી ચર્ચા કરવાનો અધિકાર છે કે નહિ? આના જવાબમાં જણીજેમણે સ્થાનકવાસી સંપ્રદાયમાં દશ વર્ષ દીક્ષિત જીવન ગાળ્યા બાદ
વવાનું કે સાધુસંસ્થા આખા જૈન સમાજનું એક મહત્ત્વનું અંગ સંસારમાં પુન: પ્રવેશ કર્યો છે અને જે જાણીતા સિનેમાએકટર
છે અને જૈન સમાજમાંથી જ તેનું નિર્માણ થયું છે અને તેના શ્રી સીલ્હરાવ મેડિકનાં પત્ની છે તેમજ જેઓ આચાર્ય સાહિત્યરત્ન
યોગક્ષેમની જવાબદારી જૈન સમાજ વહન કરે છે તેથી, આ વિદ્યાવાચસ્પતિ છે; શ્રી ત્રીભોવનદાસ વીરજી હેમાણી
સાધુસાધ્વીઓ પોતાના ચારિત્ર્યનું યોગ્ય રીતે પાલન કરે છે કે સ્વ. વાડીલાલ મોતીલાલ શાહનાં લખાણોના સંગ્રાહક અને સંપાદક;
નહિ તેની ચોકી કરવાનું કામ તથા સમાજના ઉત્કર્ષમાં પોતાને શ્રી ગંભીરભાઈ ઉમેદચંદ શાહ માટુંગા સ્થાનકવાસી સંઘના પ્રમુખ
પૂરતો ફાળો આપે છે કે નહિ તે જોવાનું કામ શ્રાવક સમાજનું શ્રી તારાચંદ કોઠારી સંધના એક વખતના વર્ષોજૂના સભ્ય અને
છે. આ રીતે વિચારતાં, જેમ સાધુ-સાધ્વીઓ આપણને ધર્મભારત જૈન મહામંડળના એક કાર્યકર; શ્રી ટોકરશી કે. શાહ સંઘની
પોલનના ક્ષેત્રમાં માર્ગદર્શન આપવાના અધિકારી છે તેમ આ કાર્યવાહક સમિતિના એક સભ્ય શ્રી જ્યતિલાલ મસ્કારિયા મુંબઈના
સીધુસંસ્થાનું યંગ્ય નિયમન કરવાને આપણને પૂરો અધિકાર છે. સ્થાનકવાસી સંઘના એક સ્થિતિચુસ્ત આગેવાન; ડૅ. જયન્તિલાલ
અહીં બીજો એવો મુદ્દો ઉઠાવવામાં આવ્યા છે કે “સાધુજીવનને પટ્ટણી જેન ડૉકટર અને સંઘના એક સભ્ય. પરમાનંદ)
મુખ્ય આશય આત્મ-સાધના છે, સમાજની સેવા કરવાની તેમની તા. ૧૪-૬-૭૦ રવિવારના રોજ મળેલી અને મુલતવી રહેલી
કોઈ જવાબદારી નથી.” આના જવાબમાં જણાવવાનું કે, પરંપરાપરિસંવાદ સભા તા. ૨૮-૬-૭૦ રવિવારના રોજ સવારના ૯ વાગ્યે
ગત સાધુજીવનને આત્મ-સાધના એ જરૂર મુખ્ય આશય છે, સંઘના કાર્યાલયમાં શ્રી ચીમનલાલ ચકુ ભાઈ શાહના પ્રમુખપણા
પણ તેમની આ આત્મસાધના તેમ જ તેના ચોર-નિયમોને આધીન નીચે મળી હતી. આ સભામાં રસ લેતાં ભાઈ બહેને સારી સંખ્યામાં
રહીને બને તેટલી સેવા કરવી એ પણ તેની મહત્વની ફરજ છે. ઉપસ્થિત થયાં હતાં. શરૂઆતમાં શ્રી ચીમનભાઈએ હોજર રહેલાં
જે સમાજ તેને પાળે-પપે છે અને તેના વેગક્ષેમની રક્ષા કરે છે ભાઈ - બહેનને આવકાર આપ્યો હતો અને આજે બાર વાગ્યા સુધીમાં
તેના વળતરરૂપે તે સમાજની યથાશકિત સેવા કરવી એ તેને ધર્મ આ સભા પૂરી કરવામાં આવશે અને એ દરમિયાન પ્રસ્તુત વિષય
બને છે. અલબત્ત, આ સેવાના અનેક પ્રકારો છે. સાધુ અંગે પિતાના વિચારો રજૂ કરવા માગતા ભાઈએ યાં બહેનને
જૈનસમાજને ધર્મઉપદેશ આપીને, તેને ઉચિત માર્ગદર્શન દ્વારા તે માટે પૂરી તક આપવામાં આવશે એમ જાહેર કર્યું હતું.
આત્મોત્કર્ષના માર્ગે ચઢાવીને, ધર્મ ગ્રંથના ઊંડા અધ્યયનપૂર્વક - ત્યાર બાદ સંઘના ઉપપ્રમુખ શ્રી પરમાનંદ કુંવરજી કાપડિયાએ
ધાર્મિક સાહિત્યનું સંશોધન પ્રકાશન કરીને, કોઈ પણ શૈક્ષણિક પ્રવૃત્તિ બે અઠવાડિયા પહેલાં યોજાયેલી પહેલી પરિસંવાદ સભામાં જૈન હાથ ધરીને સમાજસેવા કરી શકે છે. અને આ સેવા આજના સમાજની અગ્રગણ્ય , લેખાતી . કેટલીક , , વ્યકિતઓની અમુક સાધુ સાધ્વીઓ ઉત્તમ રીતે બનાવતા પણ હોય જ છે. ઉપસ્થિતિ અંગે અને તે પરિસંવાદ દરમિયાન વ્યાપક ધોરણે કરવામાં
આને અર્થ એ થયો કે તેમણે સંસાર છોડ એટલે તેમણે સમાજઆવેલી ચર્ચા અંગે પિતાને ઊંડે સંતેષ વ્યકત કર્યો હતો અને જે
વિમુખ બનવાનું નથી પણ સમાજ-અભિમુખ રહેવાનું છે અને પોતાના સંસ્થાની સ્થાપનાથી માંડીને આજ સુધી પોતે જોડાયેલા છે તે સાધુધર્મને આધીન રહીને સમાજને બને તેટલા ઉપયોગી થવાનું છે. સંસ્થાના ૪૦ વર્ષના ઈતિહાસમાં અતિ મહત્ત્વનાં અને તા. ૧-૬-૭૦ ના પ્રબુદ્ધ જીવનમાં પ્રા. દલસુખભાઈ માલએમ છતાં અતિ નાજુક વિષય ઉપર યોજવામાં આવેલી આવા વણિયાએ સાધુસંસ્થાની આજની રચનામાં કરવા જોઈતા કેટલાક પરિસંવાદનું આયોજન એક અપૂર્વ ઘટના છે અને એ કારણે તે ઊંડી ફેરફાર સૂચવ્યા છે. આ વાંચીને કેટલાક ભાઈઓ ભડકી ઊઠયા પ્રસન્નતા અનુભવી રહ્યા છે એમ તેમણે જાહેર કર્યું હતું. ત્યાર છે અને તેમના વિચારોને આગળની પરિસંવાદ સભામાં બાદ તેમણે પ્રરતુત વિષય ઉપર નીચે મુજબ પોતાના વિચારે રજૂ ઉગ્ર વિરોધ કરવામાં આવ્યા છે. તેમણે સૂચવેલા બધા કર્યા હતા:
ફેરફાર સાથે હું સંમત થતા નથી. તેમણે સાધુઓ માટે