________________
૩૮
પ્રબુદ્ધ જીવન
તા. ૧૬-૬-૧૯૭૦
અભિપ્રાય બાંધવાની પણ જરૂર નથી. તેમાં જણાવેલ સંજોગોમાં how desperate they may be to find themselves with an માનસિક હાનિ અથવા આઘાત (Anguish) થાય જ એમ માની લેવું.
unwanted pregnancy, who do not have regrets at
losing it. This fundamental reaction, governed by mateખુલાસે (ખ) કેટલો વ્યાપક છે તે જરા વિચાર કરીએ તો
rnal instinct is mollified if the woman realises that સમજાશે. ગર્ભાધાન અટકાવવાના ઉપાય કર્યો છે કે નહિ તે તે
the abortion was essential to her life and health, but if તે સ્ત્રી અથવા પુરુષ જ કહી શકે. ડૉક્ટર કયાંથી જાણે? એવો ઉપાય the indication for the termination of pregnancy was નિષ્ફળ ગયેલ છે તે પણ ડૉકટર કયાંથી જાણે? અને આ ઉપાય
flimsy and fleeting, she may suffer from a sense of guilt
for the rest of her life.” કર્યો હોય છતાં ગર્ભાધાન થાય, તે તેથી સ્ત્રીને એટલે બધા માન
માતૃત્વની ભાવના સ્ત્રીજીવનની પ્રબળ અને પવિત્ર ભાવના છે. સિક પરિતાપ થશે કે ગર્ભપાત જરૂર છે તે તો ખતરનાક વિધાન
ગર્ભપાત કરનાર સ્ત્રીને માનસિક પરિતાપ અને એક ગુનાહિત કાર્ય કર્યાને છે. વળી આમાં કોઈ એવી મર્યાદા પણ નથી કે બે-ત્રણ બાળકો ખેદ જીવનભર તેની જિંદગી દુ:ખમય બનાવે છે. કૃત્રિમ ગર્ભપાતનાં હોય અને પછી આ ઉપાય નિષ્ફળ જાય તો ગર્ભપાત કરવો. હાનિકારક શારીરિક પરિણામે પણ ઓછાં નથી. તેમાં પણ એકથી પ્રથમ ગર્ભાધાનમાં પણ ગર્ભપાત કરાવે. આમાં સ્ત્રીની જિંદગી વિશેષ વખત તેમ બને ત્યારે ગંભીર પરિણામ આવે. જોખમમાં છે અથવા શારીરિક હાનિ થવાની છે તેમ પણ નથી.
ગર્ભાધાનનિરોધના કૃત્રિમ ઉપાયો અને ગર્ભપાત પણ મેટા
પ્રમાણમાં અજમાવાયા છે ત્યાં પણ illegitimate birthsબાળક નથી જોઈતું, તેનાં કૃત્રિમ ઉપાય કર્યા છે પણ નિષ્ફળ ગયા,
અપરિણીત અથવા વિધવા સ્ત્રીને બાળક જન્મ–મેટા પ્રમાણમાં માટે ગર્ભપાત કરવો. આથી વધારે સ્વછંદ ક૯૫ મુશ્કેલ છે. વળી છે. પશ્ચિમના દેશોમાં illegitimate births - પ્રમાણ વધતું એક બીજી વાત. વસતિવધારે અટકાવવા ગર્ભપાતને સાધન રહ્યું છે. કદાચ, પ્રબળ માતૃત્વની ભાવનાને આ આભારી ગણવું? કૃત્રિમ ઉપાયે લેવાય તે સમજાય પણ ગર્ભપાત પણ હોય–તે હજી સાવ મરી પરવારી નથી. કરાવવા? એટલે આજે કુટુમ્બનિયોજન માટે કૃત્રિમ ઉપાયે મેટો
- અનિષ્ટને અનિષ્ટ તરીકે સ્વીકારવું અને તેનું આચરણ કરવું
ન પડે ત્યારે ખેદ હોય તે એક દષ્ટિ છે. અનિષ્ટને ઈષ્ટ ગણવું અને પ્રચાર થાય છે તે સાથે ગર્ભપાતને પણ હવે પ્રચાર કરવો? એને
આવકારવું અને સહર્ષ આચરવું તે બીજી દષ્ટિ છે. સંયમનું આચરણ માટે પણ આજન કરવું?
અઘરું છે માટે સ્વચ્છેદ પોષ એ લપસણી ભૂમિકા છે, અધોગતિનો કોઈ પણ રજિસ્ટર્ડ મેડિક્લ પ્રેકટીશનર ગર્ભપાત કરી શકે. માર્ગ છે. અનિષ્ટને પહોંચીવળવા, સાચા ઉપાય લેવાને બદલે Rozes alsta Utal21-t-il Indian Medical Council Actui
સહેલે માર્ગ શોધવો તેમાં વ્યકિત અથવા સમાજનું કલ્યાણ ન થાય. જે વ્યાખ્યા આપી છે તે એટલી વ્યાપક છે કે એ બધા આવા
કેટલીય દુર્ભાગી કિસ્સાઓ હોય છે, તેના ઉપાય કરવાને બદલે તેને
કારણ બનાવી, નૈતિક મૂલ્ય છોડવાં તે અવળો માર્ગ છે. ગર્ભપાત ગંભીર કાર્યને માટે લાયક છે તેમ ન કહેવાય.
બધી રીતે અનિષ્ટ છે; ધાર્મિક, નૈતિક તેમ જ સામાજિક દષ્ટિએ એક જ મર્યાદા-સ્થળની કાંઈક અસરકારક છે. સરકારી હૈસ્પિ- તથા સ્ત્રીની શારિરીક અને માનસિક દષ્ટિએ પણ, એમ સમજવું અને ટલનું અથવા સરકાર-નિયુકત સ્થળે ગર્ભપાત થાય. કલમ (૪) માં અનિછનિય ગર્ભાધાન થાય ત્યાં તેનાં વિપરીત પરિણામેને ઓછાં
કરવાં સમાજે બધાં પગલાં લેવાં અને છતાં અનિવાર્ય સંજોએ મર્યાદા પણ નથી રહેતી. સરકાર આટલી વ્યવસ્થા કરી શકવાની છે?
ગેમાં ગર્ભપાત જરૂરી જણાય ત્યાં ઓછામાં ઓછા થાય તેમ ખુલાસા (ગ) માં અભિપ્રાય બાંધતા ડકટરે સ્ત્રીની આસપાસના
કરવું. આવો માર્ગ લેવાને બદલે ગર્ભપાતની શરમ છોડી, તેને સરળ વાતાવરણને પણ ખ્યાલ કરવાનું છે. આનો અર્થ Socio-Economic બનાવ એ માર્ગે આજે દુનિયા જાય છે અને આપણે એનું Conditions of the Woman થાય. સ્ત્રીની સામાજિક અને આર્થિક અનુકરણ કરીએ છીએ. પરિસ્થિતિ. એટલે સામાજિક, આર્થિક પરિસ્થિતિ બરાબર ન હોય, ૨૬-૫-૭૦
ચીમનલાલ ચકુભાઈ શાહ. ત્યાં પણ, ગર્ભપાતને માર્ગ લેવાય. - આ બધું liberalisation શું કારણે કરવામાં આવે છે? સાધુસંસ્થા અંગેને મુલતવી રહેલે પરિસંવાદ
એમ કહેવાય છે કે વર્તમાનમાં મેટી સંખ્યામાં ગર્ભપાત, • ૨૮મી જૂન, રવિવારના રોજ યોજાશે. • અણઆવડત વિનાની વ્યકિતઓને હાથે થાય છે, જેથી સ્ત્રીને શારી
શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘના ઉપક્રમે તા. ૧૪ મી જૂનરિક હાનિ અથવા જાનનું જોખમ થાય છે. એટલે કે ઘણાં Illegal
રવિવારના રોજ સવારના ૯ વાગ્યે શ્રી પરમાનંદ કાપડિયા સભાગૃહમાં Abortions થાય છે. ગુનાનું પ્રમાણ વધી જાય ત્યારે એવા કૃત્યને
(ટોપીવાળા મેન્શન, સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલ રોડ) શ્રી ચીમનલાલ ગુને ન ગણવે એ સહેલો માર્ગ છે. દારૂબંધી સામે પણ આવી જ ચકુ ભાઈ શાહના પ્રમુખપણા નીચે યોજાયેલ આપણી સાધુસંસ્થા દલીલ થાય છે. આવા અનિષ્ટ માટે યોગ્ય ઉપાય, સાચી સમજણ,
અંગે જાયેલ પરિસંવાદ સભામાં શ્રી કુસુમબહેન મોતીચંદ શાહ,
શ્રી ખીમચંદ મગનલાલ વેરા, ડૅ. જગદીશચંદ્ર જૈન, શ્રી ગીરધરસામાજિક સેવાના અને બીજા ઉપાયો લેવાને બદલે, કાયદો liberalise
લાલ દફતરી, શ્રી અંબુભાઈ (મુનિ સત્તબાલજીના અનુયાયી અને કરવો એ નવી રીત છે.
સહાર્યકતા), શ્રી શાન્તિલાલ હ. શાહ, શ્રી. જેઠાલાલ ઝવેરી, શ્રી. સ્ત્રી પ્રત્યેની સહાનુભૂતિ, humanitarian ground એક દુર્લભજીભાઈ કેશવજી ખેતાણી, પ્રા. દલસુખભાઈ માલવણિયાકારણ આપવામાં આવે છે. અલબત્ત, આવા પ્રસંગોમાં સ્ત્રીને જ
આ મુજબના નવ વ્યાખ્યાતાઓએ પ્રસ્તુત વિષય અંગેના પોતાના
વિચારો રજૂ ર્યા હતા અને પ્રમુખશ્રીએ પ્રારંભિક તેમ જ અન્તિમ વધારે સહન કરવું પડે છે. ગુનેહગાર પુરુષ છૂટી જાય છે. સમાજે ઉપસંહાર પ્રવચન કર્યા હતાં. આ રીતે પ્રસ્તુત પરિરસંવાદ ત્રણ આવી પરિસ્થિતિને પોષણ આપવું કે પુરુષની જવાબદારીનું તેને કલા ચાલવા છતાં અનેક પૂર્વનિશ્ચિત વ્યાખ્યાતાઓને પિતાને ભાન કરાવવું, ફરજ પાડવી?
મહત્ત્વપૂર્ણ વિચારો રજૂ કરવા માટે સમય આપી શકાશે નહોતે.
તેથી મુલતવી રહેલ પરિસંવાદસભા તા. ૨૮ મી રવિવાર સવારના સ્ત્રીને શારીરિક અને માનસિક હાનિથી બચાવવા અથવા તેનું
૯ વાગ્યે એ જ સ્થળે શ્રી ચીમનલાલ ચકુભાઈ શાહના સ્વાશ્ય અને જિંદગીનું જોખમ ઓછું કરવા ગર્ભપાતની છૂટ
પ્રમુખપણા નીચે મળશે, જયારે બાકી રહેલા પૂર્વનિશ્ચિત જરૂરની છે એમ કહેવાય છે, પણ ગર્ભપાતથી જ કેટલી શારીરિક
વ્યાખ્યાતાઓ ઉપરાંત, જો સમય હશે તે, આ વિષયમાં રસ ધરાવતા કરું માનસિક હાનિ થાય છે અથવા જિદગીનું જોખમ છે એ કમ : અન્ય વિવેચકોને પોતાના વિચારો રજૂ કરવાની તક આપવામાં ભૂલી જવાય? નિષ્ણાત ડોકટરોએ કહ્યું છે:
આવશે. આ પરિસંવાદસભામાં પૂર્વનિમંત્રિત સર્વે ભાઈ–બહેનને Whilst the continuance of pregnancy can have a સમયસર હાજર રહેવા અમારૂં હાદિક નિમંત્રણ તથા પ્રાર્થના છે. psychological rather than physical ill effect, so can
મંત્રીઓ, મુંબઈ જૈન યુવક સંઘ induced abortion. There are few women, no matter