Page Text
________________
૧૪૪ પ્રબુદ્ધ જીવન
તા. ૧-૧૧-૬૮ હતી. એમના તરફથી અમને બધાને ચવાણું અને ચા-પાણી મળ્યાં. યદ્યપિ શુદ્ધ, કવિ ,
ભીવંડી – થાણા છેડયું અને અમારી મંડળીનાં – મોતીનાં વેપારી મોજીલા મોતીકાકા બોલ્યા- “ચીમનભાઈ – આજે પૂનમ
નાકરીયં, નાચરણ્યમ્ છે, ચાલોને ચેમ્બર આદીશ્વર દાદાના દર્શન બધાને કરાવીયે –
પ્રાસ્તાવિક
ઈ૦ સ0 ૧૯૧૭–૧૮ ની સાલની આ વાત છે. હું મારા આ તે બધાને ગમતી વાત નીકળી –બસ ચેમ્બર લેવડાવી-રતના
પિત્રાઈ ભાઈ મુરબ્બી મેતીચંદભાઈને ત્યાં રહેતા હતા અને આઠ વાગ્યા હતા. ભગવાનની આરતીનું ઘી બોલાતું હતું. દેરા
તાજેતરમાં એલ. એલ. બી. ની પરીક્ષા મેં પસાર કરેલી. અને તેમની સરની સુંદર કારીગીરી. ભીંતની અંદર વીજળીથી ચાલતી ટ્રેઈન
એટલે કે મેતીચંદ એન્ડ દેવીદાસની પેઢીમાં સેલીસીટર થવા અને અન્ય રમકડાં- બાળકોને ખૂબ ગમ્યાં. નાનપણથી જ બાળકોને
માટે મેં આર્ટીકલ્સ સાઈન કરેલા. એ દિવસે માં અમે મિત્રોએ દેરાસરમાં જતા કરવા અને ધર્મ પ્રત્યે વાળવા, જૈન ધર્મને ઈતિહાસ સમજાવવો – દષ્ટિ પણ આ દશ્યો પાછળ હોય છે અને તે
‘સુહત સમાજ' નામનું એક માંડળ ઉભું કર્યું હતું અને તેના ઉપક્રમે
શ્રી મોતીચંદભાઈને ત્યાં પ્રશંસનીય છે અને અન્યાએ અનુકરણ કરવા જેવી છે – દેરાસરની
અમે અવારનવાર વ્યાખ્યાન સભા
અથવા તો ચર્ચાસભાઓ ગોઠવતા હતા. મોતીચંદભાઈ આ અમારી આસપાસ સુંદર વાતાવરણ પણ હોય છે. ઉંચાં ઝાડો રોપવામાં આવ્યા છે. ત્યાંનાં રંગબેરંગી પુષ્પા મનમાં વસી ગયાં. એની સુવાસ લેતાં અમે
પ્રવૃત્તિમાં ખૂબ રસ લેતા હતા. અને સાથીઓમાં મારા બનેવી હીરાબસમાં પાછા બેઠા- ત્યારે મનમાં ગીત ગૂંજતું હતું –
લાલ અમૃતલાલ શાહ, રવિશંકર રાવળ, કઠલભાઈ ભુદરદાસ ધીરે ધીરે વિસ્તરે છે ચાંદની
વકીલ, રતિલાલ ગીરધરલાલ કાપડિયા, મેહનલાલ દલીચંદ દેસાઈ રાતને પાગલ કરે છે ચાંદની,
વગેરે અનેક મિત્રો મુરબ્બીઓ હતા, જેમાંના હું અને રવિશંકર નિંદમાં ડુબી ચૂકેલા શહેરને
રાવળ સિવાય બાકીના લગભગ બધા આજે વિદેહ થયા છે. અમે મુગ્ધ થઈ જોયા કરે છે ચાંદની
વ્યાખ્યાન આપવા માટે બહારથી પણ જાણીતા વિદ્રાને અને સૌ પોતાને ઘરે પહોંચ્યા ત્યારે થાક લાગ્યું હતું, પણ આનંદ
વિચારકોને માટે નિમંત્રણ આપતા. સ્વામી આનંદ અથવા મારા પરમ એટલે બધે કર્યો હતો કે પથારીમાં પડતા જ મીઠી ઊંઘ આવી ગઈ.
મિત્ર સ્વ. શિવલાલ પાનાચંદ શાહ મુંબઈ આવી ચડ્યા હોય તો નાનું પણ મઝાનું આ પર્યટન જીવનનું એક મીઠું સ્મરણ
તેમને પણ અમને લાભ મળતો. બની ગયું.
ચીમનલાલ જે. શાહ
એક દિવસે અમે ઉપર જણાવેલા સૂત્ર ઉપર ચર્ચા ગોઠવી હતી. મુરબ્બી મેતીચંદભાઈએ પ્રસ્તુત સૂત્રનું સમર્થન કર્યું હતું,
મેં તેને વિરોધ કર્યો હતે; મેતીચંદભાઈએ તેને જવાબ આપ્યો શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંધ
હતા. એ ચર્ચા પૂરી થયા બાદ એ બધી ચર્ચા અને પ્રત્યેક વ્યવ૧૫૨૧૯ ૧–૧-૬૮ના અંકમાં પ્રગટ થયેલી રકમે ા
સ્થિત રીતે લખી નાખી હતી. આ અમારાં નિવેદને ઉપર ભાઈ ૨૫૦ શ્રી મનુભાઈ અમૃતલાલ શેઠ ગીરજાશંકર ઉમિયાશંકર મહેતા
શિવલાલે એક વિદ્વત્તાપૂર્ણ ટીપ્પણ અંગ્રેજીમાં લખી આપ્યું હતું અને ૨૫ , વિષ્ણુપ્રસાદ દેસાઈ
સ્વામી આનંદે પણ તેમની લાક્ષણિક રીતે આ જ સૂત્ર ઉપર પોતાના ૧૧ છે હરિલાલ ગુલાબચંદ શાહ
વિચારોનું ટાંચણ કરી આપ્યું હતું. ૧૧ નાનજી વ્રજલાલ શાહ
આ આખી ચર્ચા એ વખતે શ્રી જૈન શ્વેતાંબર કૉન્ફરન્સ ૧પ૭૬૬
તરફથી ચાલતા “કૅન્ફરન્સ હેરલ્ડ' માં પ્રગટ કરવામાં આવી હતી. શ્રી મ. એ. શાહ સાર્વજનિક
આ માસિકના તંત્રી સ્વ. મેહનલાલ દલીચંદ દેસાઈ હતા. ત્યાર બાદ
એ સમગ્ર લખાણ સ્વ. વાડીલાલ રેતીચંદ શાહે તેમના તરફથી વાચનાલય અને પુસ્તકાલય
પ્રગટ થતા એ દિવસેના “જૈન હિતેચ્છુ માં પુન: પ્રગટ કર્યું હતું ૫૦૦ મે. કામાણી ચેરીટી ટ્રસ્ટ*
અને તે સાથે તેમની પોતાની આલોચના સંકલિત કરી હતી. ૨૫૧ શ્રી ચીમનલાલ જે. શાહ ૧૫૧ , ધીરજલા મોરારજી અજમેરા
આ બધું આમ તે વિસરાઈ ગયા જેવું બની ગયું હતું, પણ ૧૦૧ , એમ. કાંતિલાલની કાં.
થોડા સમય પહેલાં હું કલકત્તા ગયું હતું અને મારા નિમિત્તે યોજા૧૦૧ , રાંદનબહેન ડાહ્યાભાઈ શાહ
પેલા એક સન્માન સમારંભ દરમિયાન કરેલા મારા વકતવ્યમાં આ ૧૦૧ , જગજીવનદાસ સુખલાલ અજમેરા
જૂની ચર્ચાનું સ્મરણ થતા મેં ઉલ્લેખ કર્યો હતો અને એ વકતવ્ય ૫૧ , લાભશંકર મહેતા કાંતિલાલ એલ. વોરા
પ્રબુદ્ધ જીવનમાં પ્રગટ કરવામાં આવેલું જે વાંચીને મારા મિત્ર અને મોહનલાલ નગીનદાસ ઝરીવાલા
સ્વ. વાડીલાલ મોતીલાલ શાહના પરમ પ્રશંસક શ્રી ત્રિભુવન વીરજી૨૫ ,, રમણીકલાલ જોશી
ભાઈ હેમાણીએ જે જેન હિતેચ્છની ફાઈલમાં ઉપરની ચર્ચા પ્રગટ ૧૦ વલ્લભદાસ ફ_લચંદ મહેતા
થયેલી તે ફાઈલ તેમની પાસે હોવાનું મને જણાવ્યું. મેં તે ફાઈલ ૧૩૯૨
મંગાવી અને એ આખી ચર્ચા વાંચી જતાં એ દિવસેના અનેક * આ રકમ શરતચૂકથી યુવક સંઘને ભેટ મળેલી રકમની સ્મરણો ચિત્તમાં જાગૃત થયાં. યાદીમાં છપાઈ છે, પરંતુ તે રકમ વાચનાલય' અને પુસ્તકાલયને
આ જની ચર્ચામાં ચર્ચાય વિષય આજના સમય માટે એટલા મળેલી હાઈ સંઘમાં તે ન ગણતાં આ યાદીમાં ગણવાની રહે છે.
મંત્રીઓ
જ પ્રસ્તુત છે, અને એ ચર્ચાને જે પુનરૂદ્ધાર કરવામાં આવે તો દુ:ખદ સમાચાર,
પ્રબુદ્ધ જીવનના વાચકોને એ ચર્ચા આજે પણ એટલી જ રસપ્રદ
બનશે એમ લાગવાથી અને આમ છતાં એ ચર્ચા ઘણી લાંબી છે જણાવતાં અતિ ખેદ થાય છે કે શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક
તેથી એ સુત્રોના સમર્થનમાં શ્રી મોતીચંદભાઈએ જે કહ્યું હતું અને સંઘના મંત્રી શ્રી ચીમનલાલ જે. શાહના પિતાશ્રી જેઠાલાલભાઈનું તા. ૩૧મી ઓકટોબરના રોજ ૭૨ વર્ષની ઉમરે અવસાન.
તેના વિરોધમાં મેં જે કહ્યું હતું એટલે જ તેમને વિભાગ પ્રબુદ્ધ થયું છે, અને તેમના સ્વજનો તરફથી તેમનાં ચક્ષુઓનું દાન
જીવનના આગામી અંકમાં ક્રમશ: પ્રગટ કરવામાં આવનાર છે. કરવામાં આવ્યું છે,
ક્રમશ:
પરમાનંદ
૨૫૦ છે.
8
8
| SR No. | 525953 |
| Book Title | Prabuddha Jivan 1968 Year 29 Ank 17 to 24 and Year 30 Ank 01 to 16 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Parmanand Kunvarji Kapadia |
| Publisher | Mumbai Jain Yuvak Sangh |
| Publication Year | 1968 |
| Total Pages | 268 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India |
| File Size | 33 MB |