Prabuddha Jivan 1967 Year 28 Ank 17 to 24 and Year 29 Ank 01 to 16

SR No.: 525952
Original Sutra Author: N/A
Author: Parmanand Kunvarji Kapadia
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1967
Total Pages: 262
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 32 MB

Page 31

તા. ૧-૨-૧૭ પ્રબુદ્ધ જીવન
૧૯૯ પૂર્વક આ બાબતને વિચાર કરવાનો રહે છે, અને સમગ્રતયા શાહીને જોખમમાં મૂકનાર સૌથી બળવાન કારણ છે. છેલ્લા થોડા વિચારતાં જે કોયસ્કર-હિતકર લાગે તે મુજબ જ વ્યકિત તેમ જ મહિના દરમિયાન જે રાજકારણી હિંસાને આપણા દેશમાં ઉલ્કાસમષ્ટિનું આચરણ નિર્માણ થવું ઘટે છે.
પાત સરજાય છે તે લોકશાહી જીવનપદ્ધતિને અત્યન્ત વિરોધી છે. “તમારા કઢંગા પ્રશ્નને આટલા લંબાણથી જવાબ મેં એટલા ઘેરા હાલે, બંધ, મરચા અને આ પ્રકારનાં જાહેર મિલ્કતની માટે આપ્યો છે કે, તમારી આજની વિચારણા સમય જતાં આમિષ ભાંગડમાં પરિણમતાં આંદોલન અને હિંસક અપકૃત્યોને લેકઆહારના લપસણા માર્ગે તમને લઈ જાય અને આજ સુધીના શાહીના પાયાનાં તત્ત્વ સાથે કોઈ મેળ નથી. તમારા નિરામિષાહારના આગ્રહથી તમને રયુત કરે એ મને આજે તે જાહેર મિલકતની ભાંગફેડ પૂરતી હિંસા મર્યાદિત • ભય દેખાય છે.”
છે પણ આ હિંસક વલણને કાબુમાં લાવવામાં ન આવે, નિયંત્રિત ઉપર જણાવેલા ભયનું નિરસન કરતાં પ્રસ્તુત મિત્ર જણાવે કરવામાં ન આવે, તો આ હિંસા ખાનગી મિલકત ઉપર પણ છે કે “મેં સમજપૂર્વક આમિષઆહાર છોડયો છે. મને તેના આક્રમણ કરવાની અને તેમાંથી નાગરિક પણ મુકત રહી નહિ શકે.” ઘણા ફાયદા જણાયા છે. નૈતિક, શારીરિક, અને આર્થિક–ત્રિવિધ
આજના ઉપવાસને ઉદ્દેશીને તેમણે જણાવ્યું કે, “આ ઉપફાયદા મેં જોયા અનુભવ્યા છે તે તે હવે કેમ જ છોડું? વળી વાસે કઈ આત્મશુદ્ધિના ઉદ્દેશથી કરવામાં આવતા નથી, પણ રાજ૩૦ વર્ષ થયાં. તેથી હવે મારી ૫૫ વર્ષની ઉમ્મરે તે લેવું નિર- કારણી દબાણ ઊભું કરવાના એક શસ્ત્ર તરીકે તેને ઉપયોગ કરવામાં ઈક છે, અને અવસ્થાની નજરે ભયંકર નીવડે એમ હું સમજું છે.” આવે છે. આવા ઉપવાસનું કોઈ આધ્યાત્મિક કે ધાર્મિક મહત્ત્વ છે જ લોકશાહી ભારે ખતરામાં
નહિ. રાજકારણી હેતુસર શરૂ કરવામાં આવેલ ઉપવાસ કેવળ બુદ્ધિ- મુંબઈ યુનિવર્સિટીના વાઈસ—એન્સેલર શ્રી. પી. બી. ગજેન્દ્ર
વિનાના અને બીનજવાબદાર છે અને મધ્યકાલીન યુગનું માનસ ગડકરે અંધેરી ખાતે ભારતીય વિદ્યાભવનના ૨૦મા પદવીદાન
રજૂ કરે છે. આ સંબંધમાં સુદઢ જાહેર મત ઊભું કરવામાં આવે– સમારંભ પ્રસંગે દેશની અદ્યતન પરિસ્થિતિને અનુલક્ષીને એક
તેને ચતરફથી મક્કમપણે સામને કરવામાં આવે છે, આવી ઘાતક મનનીય વ્યાખ્યાન આપ્યું હતું. આ વ્યાખ્યાન દરમિયાન તેમણે
| પ્રવૃત્તિઓને અસરકારક રીતે અંત લાવી શકાય. ઉપવાસ અને આત્મજણાવ્યું હતું કે, “પ્રગતિશીલ બુદ્ધિશાળી વર્ગની ફરજ છે કે તેણે
વિલોપનની ધમકીઓ ભારતને દુનિયામાં હાંસીપાત્ર બનાવી રહેલ છે. દેશમાં એવી આબોહવા પેદા કરવી કે જેથી હિંસાપરાયણ રાજકારણ કમનસીબે કેટલાંક વર્ષોથી જાહેર જનતા સરકારમાંથી, અને સર્વથા નાબુદ થાય. લોકશાસિત સમાજમાં હિંસાપરાયણ આચરણની તેના પ્રતિનિધિદ્રારા કરવામાં આવતાં રાજનૈતિક નિવેદન માફક ઉપવાસે અને આત્મવિલોપનની ધમકીઓ પણ એટલી જ અને જાહેરાતમાંથી વિશ્વાસ ગુમાવતી રહી છે. સારા વિચારોનું, વિસંવાદી અને વિરોધપાત્ર છે. આજે એક પ્રકારની અરાજક ઉત્કૃષ્ટ જીવનમૂલ્યોનું ધીરેધીરે અવમૂલ્યાંકન થતું આપણે જોઈ મદશાએ આપણને ઘેરી લીધા હોય એમ લાગે છે રહ્યા છીએ અને એક પ્રકારની અનાસ્થા-નિરાશાજનતાના અને લોકશાહી ખતરામાં છે અને તેને ભારે ગંભીર ચિત્તને ઘેરી વળી છે. પડકાર થઈ રહ્યો છે આવી લાગણી–આવું સંવેદન સર્વકઈ ' “સર્વ રાજકારણી પક્ષેએ એકત્ર બનીને મક્કમપણે જાહેર કરવું સમજદાર નાગરિકોને આજે વ્યથિત કરી રહ્યું છે. ભારતની લેક- જોઈએ કે હિંસાલક્ષી, ઉપવાસલક્ષી તેમ જ આત્મવિલોપનલક્ષી શાહીને આજે પડકાર થઈ રહ્યો છે તે કોઈ બહારને દુશ્મન રાજકારણ આપણી લોકશાહીમાંથી ફલિત થતી જીવનપદ્ધતિને સર્વ તરફથી નહિ પણ આંતરિક વિચારપ્રવાહો અને વલણ દ્વારા થઈ પ્રકારે પ્રતિકુલ - અસંગત–છે અને તેથી તેની બધી રીતે અટકાયત રહ્યો છે. જે લોકશાહીને ભારતમાં બચાવવી હોય–કાવવી હોય તે થવી જોઈએ. એમ નહિ કરીએ તે લોકશાહીને બતમ થયેલી જોવાનું આ પડકારને સૌ સમજદાર લોકોએ પૂરી તાકાતથી સામને કરે આપણા ભાગે આવશે. આપણા દેશ એક પ્રકારની કટોકટીમાંથી ઘટે છે.
પસાર થઈ રહ્યો છે અને જાગૃત જાહેરમતનું નિર્માણ- એ જ એને “મારા અભિપ્રાય મુજબ, સાધ્ય જેટલું જ સાધનનું મહત્વ જવાબ છે. ભારતની લોકશાહી માટે ભયસ્થાનરૂપ બનેલી આજની છે–આવે જે મહાન સિદ્ધાંત ગાંધીજીએ આપણને પિતાના ઉપદેશ બુદ્ધિહીન - વિચારહીન - વિવેકહીને ધમકીઓ સામે જેહાદ ચલાવવી અને આચરણ દ્વારા શિખવ્યો હતો તે સિદ્ધાન્તના મહત્ત્વની આપણે એ જ આપણા સર્વને આજે અનિવાર્ય ધર્મ બને છે.” એકસરખી ઉપેક્ષા કરતા રહ્યા છીએ. આ હકીકત આપણી લોક
પરમાનંદ
કેવા સંગમાં ગર્ભપાતને કાનૂની રક્ષણ મળવું ઘટે?
(આ પ્રશ્નની તપાસ કરવા અંગે ભારત સરકાર તરફથી નીમવામાં આવેલી સમિતિના રીપોર્ટને સંક્ષિપ્ત અહેવાલ તા. ૧૩-૧-૬૭ ના ટાઈમ્સ ઑફ ઈન્ડિયામાં પ્રગટ થયેલ તે ઉપરથી તારવેલી નોંધ નીચે આપવામાં આવે છે.
* તંત્રી) ૧૯૬૪ના સપ્ટેમ્બર માસમાં કેન્દ્ર સરકારની હેલ્થ એન્ડ ફેમીલી પ્લાનીંગ મીનીસ્ટ્રી તરફથી Legislation for the Legalisation of Abortton-ગર્ભપાતને ક્યા સંયોગોમાં કાયદેસર રક્ષણ મળવું જોઈએએ અંગે તેની બધી બાજુઓની પુરી તપાસ કરીને ભલામણ કરવા માટે શ્રી શાન્તિલાલ શાહની અધ્યક્ષતા નીચે એક સમિતિ નીમવામાં આવી હતી. આ સમિતિમાં આ પ્રશ્ન સાથે ડાકટરી અનુભવ ધરાવતી અથવા તે સામાજિક ક્ષેત્રમાં કાર્યકર તરીકે મહત્ત્વનું સ્થાન ધરાવવાના કારણે વિશિષ્ટ યોગ્યતા ધરાવતી એવી વ્યકિતઓ-મીસીસ અસમ્મા મથાઈ, મીસીસ આવાબાઈ બી. વાડિયા, ડૅ. મીસીસ
એસ. ભાટિયા, મીસીસ મસુમા બેગમ, શ્રી નરેન્દ્ર પ્રાગજી નથવાણી, ડે. બી. એન પુરંદરે, ર્ડો. એચ. એન . શિવપુરી, મીસીસ શ્યામકુમારી ખાન, ડૅ. વી. એન. શિરેડકર, અને લેફ્ટનન્ટ કર્નલ બી. એલ્. રાયનાની સભ્ય તરીકે નિમણૂક કરવામાં આવી હતી.
મહારાષ્ટ્રના પબ્લીક હેલથ, લૉ અને જ્યુડીશિયરીના ભૂતપૂર્વ પ્રધાન શ્રી શાન્તિલાલ શાહની આગેવાની નીચે ૧૧ સભ્યોની બનેલી આ સમિતિને ગર્ભપાત અંગેના કાનૂની પ્રબંધને લગતા પ્રશ્નને વૈદ્યકીય, સામાજિક, કાનૂની અને નૈતિક–બધી બાજુથી વિચાર તેમ જ તપાસ કરીને ભલામણ કરવાનું કહેવામાં આવ્યું હતું. આ સમિતિએ એક પ્રશ્નપત્ર તૈયાર કર્યો હતો અને કેન્દ્ર તેમજ રાજ્ય– સરકારના સર્વ પ્રધાનોને, કેન્દ્રની તેમ જ રાજ્યની ધારાસભાના સર્વ સભ્યને, અને મધ્યવર્તી તેમ જ રાજ્યસરકારના ફેમીલી પ્લાનીંગ બેડૅના સભ્યોને તથા આખા દેશની વૈદ્યકીય,