Page Text
________________
૨૨
પ્રમુજ જીવન
તા. ૧-૬-૧૭ આમ કરતાં કેઈ નેક -થળે વાતાવરણ ડોળાશે તો તેને પહોંચી વળ- કરી બેસે છે. ભાવનગરમાં કાંઈક આવું જ બન્યું છે. ભાવનગરને જ વામાં અડચણ નહિ આવે એવી નિરાંત ચિત્તવીને ગુજરાત સરકારે યુનિવર્સિટીનું મથક તરીકે મંજુર કરવું જોઈતું હતું અને એમ છતાં ભાવનગરને બાજુએ રાખીને રાજકોટના પક્ષમાં પોતાને નિર્ણય એ મુજબ ન બન્યું–આ ઘટના ભાવનગરને ભારે અન્યાય રૂપ લાગે, જાહેર કર્યો હતે.
તે પણ શું આ પ્રશ્ન એવા મહત્ત્વને હતું કે જેના નિરાકરણ માટે અહિ એ ધ્યાનમાં લેવાની જરૂર છે જે સમગ્ર ગુણવત્તાની દષ્ટિએ રાજીનામાં સુધી અને એમાંથી ફલિત થયેલી હડતાળ, સીધા પગલા--સમિતિ નિષ્ણાત સમિતિએ ભાવનગરને પસંદગી આપી હતી તે ગુણવત્તામાં અને “ભાવનગર બંધ’ સુધી જવાની જરૂર હતી ?–ાને ભાવવધારો કે ઘટાડો કરનારૂં એક પણ કારણ આજ સુધીમાં પેદા થયું નગરના શાણા, સમજ અને વર્ષોના અનુભવી કેંગ્રેસી કાર્યકરોને, નથી. ગુજરાત સરકાર એ પણ બરોબર જાણતી હતી કે જે સ્થળ આવા પ્રસંગે જરૂરી ખામેશ દાખવીને, ગંભીરતાપૂર્વક, કેમ વિચાર પ્રત્યે નાપસંદગી જાહેર કરવામાં આવશે તે સ્થળના પ્રજાજનામાં ન કર્યો? તા. ૧૯મી મેના રોજ મોરારજીભાઈને ભાવનગરના આ કારણે અસંતોષ જરૂર થવાને અને વાતાવરણ પણ ઓછા વધતા કેંગ્રેસી નેતાઓ વેરાવળ ખાતે મળ્યા હતા અને ત્યારે તેમ જ ત્યાર પ્રમાણમાં કલુષિત થવાનું. આમ છતાં ગુજરાત સરકારે તે કયા
બાદ તા. ૨૦મીના રોજ મોરારજીભાઈએ વડોદરા ખાતેની પત્રસ્થળની nuisance-value-હરકત–ાગવડ-મુંઝવણ ઊભી કરવાની કાર પરિષદમાં આ મડાગાંઠના ઉકેલ માટે જે વિકલ્પ સૂચવ્યા હતા તાકાત વધારે છે એનું જ માપ કાઢીને તેના લાભમાં ચૂકાદો કે, ભાવનગરના ભાઈએ બીજા જિલ્લાઓ સાથે મળીને કોઈ સર્વઆપવાનું હતું. ગુજરાત સરકારને લાગ્યું કે આ મુંઝવણ ઊભી
સંમત ઉકેલ શોધી કાઢે, અથવા તે ધારાસભાના કેંગ્રેસ પક્ષને કરવાની તાકાત રાજકોટમાં ઘણી વધારે છે અને તેથી
આ બાબતને નિર્ણય કરવાનું સેપે, રનથવા તે સૌરાષ્ટ્ર યુનિવર્સિટીની તેણે નિષ્ણાત સમિતિની ભલામણને ઠોકર મારીને રાજકોટના પક્ષમાં - હવે જે સેનેટ ઊભી થાય તેને આ બાબતે નિર્ણય માટે સાંપે, ચૂકાદો આપ્યું. આના જલદ પ્રત્યાઘાત ભાવનગરના પ્રજાજને
અને આમાંના કોઈ પણ વિકલ્પના પરિણામે જે નિર્ણય આવે તે ઉપર પડયા. તેનું શાન્ધન કરવા માટે સૌરાષ્ટ્ર યુનિવર્સિટીની અમુક બધાને બંધનકર્તા બને–આ વિકલ્પને જરા શાન્તિથી વિચાર કરવાને ચાર શાખા અને રેકટરની ઓફિસ ભાવનગરમાં રહેશે એવી જાહેરાત પણ તેમણે કોઈ તૈયારી કેમ ન દાખવી? - કરી. પણ આથી ભાવનગરનાં પ્રજાજનોને જરાપણ સંતોષ ન થયો. આપણે લોકશાહીના માળખાને સ્વીકારને બેઠા છીએ. લોકશાહીમાં નિષ્ણાત સમિતિના અભિપ્રાયને ઠોકરે મારવામાં નહિ આવે એવી
કોઈ પણ નિર્ણય આખરે બહુમતી ઉપર આધારિત હોય છે. લગાતાર ત્રણ વર્ષ સુધી આશા આપીને ગુજરાત સરકારે એકાએક
આપણને લાગતા અન્યાયને પૂરી દઢતાપૂર્વક વિરોધ કરવો જોઈએ ભાવનગરના નામ ઉપર છેકે મારી દીધો–આ હકીકત ભાવનગરના
અને રમાપણે અભિપ્રાય જરૂર જણાયે સખતમાં સખત શબ્દોમાં પ્રજાજનોને એક ભાલાની માફક ખૂંચી, અને એ પ્રકારના અસંતોષે રજૂ કરવું જોઈએ, એમ છતાં પણ દરેક પ્રશ્નની અલ્પાધિક મહત્તાને ભાવનગરમાં ન કલ્પી શકાય એવું વિકૃત સ્વરૂપ ધારણ કર્યું અને આપણે પ્રમાણસર વિચાર કરવો જોઈએ અને તેને પ્રતિકાર પણ ભાવનગરના નામને કલંકિત કરે એવી ઘટનાઓ ચાલુ દિવસમાં એ મર્યાદા પૂરતું સીમિત રહેવો જોઈએ, અને આખરે આપણા વિરોધબની ગઈ.
પ્રદર્શનને—નાવિષ્કારને પણ કોઈક finality-છેવટપણું–હોવું સૌરાષ્ટ્ર યુનિવર્સિટીના મથકને લગતા વિવાદ અંગે છેલ્લાં ચાર
જોઈએ, અને તે સીમાએ પહોંચ્યા બાદ આપણને સાચી લાગતી વર્ષ દરમિયાન જે કાંઈ બન્યું છે તેની મારી સમજણ મુજબ મેં
વાત પણ જો બહુમતીન સ્વીકારે અને માની લીધેલાં અન્યાયના પ્રતિઉપર રજુઆત કરી છે. હું ભાવનગરને હાઈને મારી રજુઆતમાં
કારને પણ જે બહુમતીનું સમર્થન ન મળે તો આપણી વાતને. કોઈને ભાવનગર પ્રત્યેના પક્ષપાત જેવું લાગે તો તેને માનવસહજ
આગ્રહ આપણે તત્કાળપૂરત છોડવો જોઈએ અને પ્રતિકારની નબળાઈ ગણીને ક્ષન્તવ્ય ગણવા વિનંતિ છે. યુનિવર્સિટી–મથકની
પ્રક્રિયાને તત્કાળપૂરતી સંકેલવી જોઈએ. પ્રતિકારને એ કોઈ પસંદગી અંગે નિષ્ણાત સમિતિએ અખત્યાર કરેલું ધોરણ મને ઉપાય હાથ ન ધરીરને કે જેના પરિણામે કશાહી જોખમાય અને માન્ય છે અને તેથી આ બાબતમાં ભાવનગરને અન્યાય થયે
અરાજક બળને અનર્થ નિર્માણ કરવાની તક મળી જાય. લોકશાહીના છે એ હકીકતને અથવા તે અભિપ્રાયને હું સ્વીકારું છું. રામ
આ રહસ્યને ભાવનગરના પ્રજાજનો ભૂલી ગયા હોય એમ લાગે છે. છતાં પણ, તેને વિરોધ કરવા અંગે ભાવનગર બાજુના કેંગ્રેસી
સત્ય ખાતર લડતા રહેવું અને પરિસ્થિતિની અપેક્ષાને ધ્યાનમાં આગેવાનો અને ધારાસભ્યો વચગાળાના કોઈ પણ ઉપાયને
લઈને કડવા ઘૂંટડા ગળવા માટે પણ તૈયાર રહેવું–આ બન્ને ધર્મો વિચાર ન કરતાં, એકાએક રાજીનામાં આપવા સુધીના અન્તિમ લોકશાહીના સંદર્ભમાં એકમેકના પૂરક છે. પગલાના વિચાર ઉપર આવી બેઠા તેમાં જ રાજકારણી દષ્ટિએ
પ્રસ્તુત સમસ્યા અંગે ધ્યાનમાં લેવા જેવી પાયાની બાબત તો અને સમગ્ર ભાવનગરના પ્રજાજનોના હિતની દષ્ટિી એક એ હતી કે સૌરાષ્ટ્ર યુનિવર્સિટી સૌરાષ્ટ્રમાં કોઈ પણ એક સ્થળે ઊભી ગંભીર ભૂલ થઈ છે એમ મને લાગે છે. આજે આપણાં બધાંના થવી જોઈરને એનું જ ખરું મહત્ત્વ હતું અને નહિ કે એ રાજકોટમાં મને ભારે આળાં થઈ ગયાં છે. કોઈ પણ પ્રશ્ન આવે, સમસ્યા ઊભી થાય કે ભાવનગરમાં ઊભી થાય તેનું કોઈ વિશેષ મહત્ત્વ હતું. ઊભી થાય, અન્યાયી ઘટના નિર્માણ થાય-માને પ્રમાણસર વિચાર વળી બીજી એ બાબત પણ વિચાર માંગે છે કે ભાવનગરની પ્રજાને કરવાને બદલે આ બાબતને આપણે જાણે કે જીવનમરણને પ્રશ્ન સમાધાન થાય અથવા તે આ પ્રશ્ન અંગે ત્યાંને વિરોધ વધારે ઉગ્ર બનાવી દઈએ છીએ. અને એમ કરવાના પરિણામે તેના વિરોધમાં રૂપ ન પકડે એ હેતુથી સૌરાષ્ટ્ર યુનિવર્સિટીનું જે વિભાજન કરવામાં આત્યંતિક કોટિના પગલાં ભરવાના વિચાર ઉપર એકાએક દેડી આવ્યું છે તે વિભાજન ઈચ્છવાયોગ્ય છે કે એક સ્થળે આ જઈએ છીએ. આપણી ભાષા પણ સંયમ અને સભ્યતાની સીમા મૂલાગ્ર બધી બાજુએથી પાંગરેલી–આરૂઢ થયેલી યુનિવર્સિટી વધારે એriગી જાય છે, કલાગણીને હદબહાર ઉશ્કેરવામાં આવે છે અને પછી ઈચ્છાયોગ્ય છે? મારું ચાલે તે આવી વિભાજિત–ભગ્નકાય પરિસ્થિતિને કાબુ શાણા રાગેવાનોના હાથમાંથી સરકી જાય છે અને યુનિવર્સિટી હું કદી પણ ન સ્વીકારૂં. સમાજસ્વાસ્થવિરોધી માણસે માગેવાની ધારણ કરીને જનતાને - અન્તમાં, મે માસની ૨૦મી તારીખથી ૨૪ તારીખ સુધીમાં જે અરાજકતાના માર્ગે–ફાન અને ભાંગફોડના રસ્તે-ધસડી જાય છે, કાંઈ બન્યું છે તે જાણીને–વાંચીને, એક ભાવનગરી તરીકે હું ઊંડી અને લોકો પોતાના પગ ઉપર કુઠારપ્રહાર કર્યા જેવું ગાંડપણ વ્યથા અને શરમ અનુભવું છું. દુરંદેશીપૂર્વક કામ નહિ લેવાના
| SR No. | 525952 |
| Book Title | Prabuddha Jivan 1967 Year 28 Ank 17 to 24 and Year 29 Ank 01 to 16 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Parmanand Kunvarji Kapadia |
| Publisher | Mumbai Jain Yuvak Sangh |
| Publication Year | 1967 |
| Total Pages | 262 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India |
| File Size | 32 MB |