________________
Regd. No. MH. 117 વાર્ષિક લવાજમ રૂ. ૪
||
-
C બુક્તજીવને
પ્રબુદ્ધ જૈન’નું નવસસ્કરણ વર્ષ ૨૮ : અંક ૬.
મુંબઈ, જુલાઈ ૧૬ ૧૯૯૧, શનિવાર
શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘનું પાક્ષિક મુખપત્ર આફ્રિકા માટે શિલિંગ ૮
છૂટક નકલ ૨૫ પૈસા છે ' તંત્રી પરમાનંદ કુંવરજી કાપડિયા
==
5 બાલવિકાસ ઘટક રોજના : ૧૯૬૬થી ૧૯૭૫ ક. '. અમદાવાદ ખાતે આવેલી શિક્ષણ સંસ્થા “ટોયસ' જેને પરિ- પણું અનુભવે, જ્યાં માતાની આંખ બાળકના શરીર અને આત્મામાં ચય “પ્રબુદ્ધ જીવન’ના વાચકોને કેટલાક સમય પહેલાં આપવામાં થતા ફેરફારો બાળકની વાચા અને આંખો દ્વારા હરઘડી વાંચતી હોય, આવ્યું છે તેના સ્થાપક અને મુખ્ય સંચાલક શ્રીમતી લીનાબહેન ત્યાં જ માતાની છાયામાં બાળકનું ચારિત્ર્ય ઘડાય. બાળકના વિકાસ મંગળદાસ (ઠે. શ્રેયસ પ્રતિષ્ઠાન, આનંદનગર, અમદાવાદ ૭, ગુજ- માટે પ્રેમાળ, મુકત અને આનંદભર્યા વાતાવરણની જરૂર છે. વૈભવ રાત) તરફથી એક યોજના ‘પ્રબુદ્ધ જીવન’ માં પ્રકાશનાર્થે મળી છે. નહીં તેમ જ સાધનહીનતા નહીં, પરંતુ સાદાઈભર્યા જરૂરી સાધન, આપણા દેશમાં વધતી જતી નિરાધાર, નમાયા, અને કાયદેસરના નહિ ભેજન, કપડાં, અને રહેઠાણ – ઘરની સંપન્નતા, જીવનવ્યવહારમાં એવાં અસ્વીકૃત બાળકોની સંખ્યા વધતી જાય છે. તેના ઉછેર, પોષણ ઉપયોગી એવી શિક્ષણવ્યવસ્થા તથા કુટુંબની પ્રેમાળ છાયાં બાળકના અને શિક્ષણની જરૂરિયાત પૂરી પાડવાના હેતુથી તેમ જ તેમની માતાની ઉછેર માટે અત્યંત આવશ્યક છે. આ ખેટ બને તેટલી હળવી કરવાના આશયથી પ્રેરાયેલી આ યોજના આવું ઘર અને આવી માતા, સારું શિક્ષણ અને સારી શાળા આવકાર, ઉત્તેજન તથા બને તેટલા અર્થસીંચનને પાત્ર છે. આ અને વાતાવરણ બાળકને આપવા માટે બાલવિકાસ ઘટકની યોજના યોજનાની નીચે મુજબ રૂપરેખા છે.
ઘડવામાં આવી છે. આ યોજનામાં ઉદ્યોગની વ્યવહારુ તાલીમ દ્વારા * પ્રસ્તાવના
બાળકને વ્યવસાય અને આજીવિકા માટેનું સાધન પૂરું પાડી શકાશે - બાળક રાષ્ટ્ર, અને માનવજાતની મોંધી મૂડી છે. આદિકાલથી એવો વિશ્વાસ છે.. બાળકોને પ્રશ્ન ચાલ્યો આવે છે. કુટુંબથી વિમુખ થયેલાં બાળકો ( ૧૯૬૬ થી ૧૯૭૪ સુધીમાં પાંચ કદમમાં ૧૨૦ બાળકોના નિરાધારતા અનુભવે છે. શારીરિક, માનસિક અને આંતરિક પોષણના એક બાળવિકાસ ઘટકને સર્વાશે સંપૂર્ણ તૈયાર કરી, તેને એક મેડેલ અભાવે તેઓ વિવિધ વિકૃતિને ભેગ બને છે. તેમનામાં આળસ, તરીકે રજૂ કરવાની ઉમેદ છે. આ ઘટક તૈયાર થતાં એવાં અનેક ઘટકો નિરક્ષરતા, નિષ્ક્રિયતા, ભિક્ષુકવૃત્તિ, ચેરી, રખડેલપણું અને ગુન્હા
દેશભરમાં ચલાવી, ભારતનાં અજ્ઞાન, બેકારી, ગરીબી, દુ:ખ અને હિત વૃત્તિઓ ઘર કરે છે. બદમાશોને શિકાર બની બદમાશ બન- કિંગાલિયત દૂર કરી, રોજી અને રેટી આપે તેવાં ઉછેર અને શિક્ષણ વાના અવળા માર્ગે વળી જાય છે. શેરીમાં રખડતાં કૂતરાંની માફક મેળવી, ગૌરવવંતું જીવન ગુજારે એવી એક પ્રજા તૈયાર કરવાનો આ ભયભીત તેમ જ ભયરૂપ બની ગમે તેમ રખડી ખાય છે!
એક નમ્ર પ્રયાસ છે. , આવાં બાળકોને પૂરતે પૌષ્ટિક ખોરાક, જરૂરી કપડાં અને રહેવાને - ૧૯૬૩માં અમને આવી યોજના ઘડવાની કલ્પના આવી હતી. ઘર મળવું જોઈએ. પરંતુ આટલું જ પુરતું નથી. બાળકનું મન કોઈનો તેના આધારે ૧૯૬૪ ના જૂનથી પ્રાયોગિક દષ્ટિએ ૧ માનતા અને ૪ પ્રેમ, કોઈની હૂંફ માગે છે. બાળકના ઘડતર માટે કૌટુંબિક જીવન બાળકોના આવા એક ઘટકની શરૂઆત શ્રેયસ પ્રતિષ્ઠાનને સહકાર ઘણું મહત્ત્વનું છે. સાદું સુવડ ઘર હોય, ઘરમાં મા કે મોટીબહેન હોય, મેળવી કરી છે. આ પ્રયોગને સારી સફળતા મળી છે. આથી પ્રોત્સાપોતાનાં બાળકો માટે માતા રસોઈ કરે, વહાલથી જમાડે, તેનાં કપડાં હિત થઈ પરદેશનાં આવાં કાર્ય અને પરિણામોને અભ્યાસ કરવા.
એ, સાંધે, સીવે, એની તંદુરસ્તી અને સુખાકારી માટે ચિંતા સેવે યુરોપ અને સેવિયેત યુનિયનનાં કેટલાંક બાળગ્રામની મુલાકાત અને કાળજી રાખે. નાનાં મોટાં ભાઈ બહેનની સાથે રહી, ‘આ મારું લીધી. તે જોતાં અમારા કાર્યને દેશના વાતાવરણ અને સમાજવ્યવઘર, આ મારે ઓરડે, આ મારો વાડે, આ મારાં રમકડાં એવું પોતાને સ્થાને લક્ષમાં લઈ વિકસાવવાની ઉમેદ સેવીએ છીએ.
બાલવિકાસ ઘટક યોજના : રૂપરેખા બાલગ્રામ વિભાગ '
શિક્ષણ વિભાગ , ઉદ્યોગ વિભાગ તરૂણ વિભાગ
ઘર-પરિવાર સાર્વજનિક શિશુવાડી શિશુસંવર્ધન (૧૫ ઘર) ભંડાર વર્ષ ૨થી માસ રહા થી
સિલાઈ ' ૮ વર્ષનાં ૨ વર્ષનાં ધોલાઈ બાળકો, બાળકોના ઉછેર
માટે માતૃતાલીમ
બાળ વર્ષ ૭ - ૮
કિશોર
વર્ષ ૬ થી ૧૩
કુમાર
વર્ષ ૧૪ થી ૧૬
વર્ષ ૧૬ થી થી ૨૧ યુવક યુવતી માટે
|
ખેતી, કલાકારીગરી, મધમાખી, મરઘાં -બતકાં, ગૌશાળા, કારખાનું, સુથારી, લુહારી, કાસ્ટીંગ, - મેલ્ડીંગ, કાર્યાલય સંબંધી ટાઈપીંગ હિસાબ, બેકરી, વીજળી કામ, આતિથ્ય (ૉટેલ).