Prabuddha Jivan 1963 Year 24 Ank 17 to 24 and Year 25 Ank 01 to 16

SR No.: 525948
Original Sutra Author: N/A
Author: Parmanand Kunvarji Kapadia
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1963
Total Pages: 250
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 32 MB

Page 99

તા. ૧૬-૫-૬૩
આ
5 બુદ્ધ જી વ ન
૧૫
અમદાવાદના સંઘર્બ્સમેલનની કાર્યવાહી અંગેશ્રી મુંબઈજૈન યુવક સંઘનો પ્રસ્તાવ
તા. ૪-૫-'૩ ના રોજ મળેલી શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘની કાર્યવાહક સમિતિએ શ્રી કસ્તુરભાઈ લાલભાઈ દ્વારા આયોજિત સંઘ-સંમેલનની કાર્યવાહી અંગે સર્વાનુમતે પસાર કરેલે ઠરાવ નીચે મુજબ છે:– પ્રસ્તાવ
અરાજકતા પ્રવર્તી રહેલી ભાસે છે. જુનવાણી આચારોને ચુસ્તપણે અમદાવાદ ખાતે એપ્રિલ માસની ૧૩ મી તથા ૧૪ મી વળગી રહેવામાં આવે તે એક છેડાથી માંડીને અનેક પ્રકારની તારીખે શ્રીમાન કસ્તુરભાઈ લાલભાઈની આગેવાની નીચે મળેલ છુટો લેવામાં આવે તે બીજો છેડો દેખાય છે. વળી સંસ્કૃતિરક્ષાને અખિલ ભારતીય જૈન શ્વેતાંબર મૂર્તિપૂજક સંઘના સંમેલનની નામે જૂનવાણી માનસને પ્રોત્સાહન ન મળે તે જેમ જોવાનું રહે કાર્યવાહીની તેમ જ તેમાં પસાર કરવામાં આવેલા ઠરાવની વિગતે
છે તેમ વર્તમાનયુગની માંગને નામે કોઈ પણ જૈન સાધુ ચારિત્રમજાણીને શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘ સંતોષ અનુભવે છે અને જૈન હીન ન થાય એ પણ જોવાનું રહે છે, આ મહત્વની બાબત પણ . સમાજના એક મહત્વના વિભાગના સામુદાયિક ઉત્થાનના શુભ-. સંઘસમિતિએ ધ્યાનમાં લેવાની રહેશે. ચિહન તરીકે આ સંઘ-સંમેલનને આવકારે છે.
' આ સૂચનાઓ સાથે, સમયની માંગને પિછાણીને આવું કાળબળને પારખીને એ ડરામાં કોઈ પણ દીક્ષાર્થીને દીક્ષા અખિલ ભારતીય સંઘ સંમેલન પિતાની જવાબદારી ઉપર બેલાઆપવા અંગે જે નિયમને સૂચવવામાં આવ્યાં છે તે વિશે સંતોષ વવાનું સાહસ ખેડવા માટે શ્રીમાન કસ્તુરભાઈ લાલભાઈનું આ વ્યક્ત કરવા સાથે, સાધુજીવનમાં પેદા થતી શિથિલતા અને અન- ' સંધ હાર્દિક અભિનન્દન કરે છે અને આ કાર્ય પાછળ પિતાની ર્થોનું એક કારણ અપરિપક્વ ઉમ્મરે અપાતી દીક્ષા છે એ ચાલું બધી શકિતઓનો યોગ આપીને તેને તેઓ સફળ બનાવશે અનુભવના આધારે બાળદીક્ષાની સર્વથા અટકાયત થાય એવું એવી શી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘ આશા સેવે છે.” નિયમન ઉમેરવાની જરૂર તરફ તેમ જ નાની ઉમરની દીક્ષાભિલાષી
મંત્રીઓ, મુંબઈ જૈન યુવક સંત્ર વ્યકિત પરિપકવ ઉમ્મરની થાય ત્યાં સુધી તે વ્યકિતને સાધુજીવનને
અમદાવાદના સંધ-સંમેલનનું વિશ્લેષણ લગતી પૂર્વતાલીમ મળે તથા તેના માટે ધર્મશાસ્ત્રોના અધ્યયનને પણ યોગ્ય પ્રબંધ કરવામાં આવે એવી શૈક્ષણિક સંસ્થા–એટલે કે
અમદાવાદમાં ગત એપ્રિલ માસની તા. ૧૩ તથા ૧૪ મીના રોજ સમાજને જે પ્રકારના સાધુઓની આજે જરૂર છે તેવા સાધુઓ
શ્રી કસ્તુરભાઈ લાલભાઈની આગેવાની નીચે જે સંઘ-સંમેલન ભરાઈ
ગયું અને તેમાં જે ઠરાવ પસાર થયા તેની વિગતો પ્રબુદ્ધ જીવનના તૈયાર કરનારી સંસ્થા–ઊભી કરવાની આવશ્યકતા તરફ આ સંમેલનના પરિણામે ઉપસ્થિત કરવામાં આવેલી સંધ સમિતિનું મુંબઈ
ગતાંકમાં આટલા વિસ્તારથી એટલા માટે આપવામાં આવી છે કે, જૈન મુવક સંઘ ખાસ ધ્યાન ખેંચે છે.
* -- -- કો એક સમાજની સ્થિતિચુસ્ત વર્ગ તે સમાજની સાધુસંસ્થાની શમણાં" પ્રત્યે જે ઊંડો ભકિતભાવ સમાજમાં છે તે શિથિલતા અને કશા પણ નિયંત્રણ વિનાની દીક્ષા પ્રવૃત્તિ સામે જોતાં આ કાર્ય પ્રમુખશ્રીએ કહ્યું તેમ, આપદધર્મ તરીકે અને માથું ઊંચકે એ સામાજિક ઈતિહાસમાં એક અવનવી ઘટના છે, અને ' અનિચ્છાપૂર્વક શ્રાવકોએ એટલે કે સંઘસમિતિએ સ્વીકાર્યું છે. આ તેથી તેનું એક વિશિષ્ટ મહત્ત્વ છે. સાધારણ રીતે કોઈ પણ ધર્મયોગ્ય જ છે, કારણ કે કામણસંસ્થાની સુસ્થિતિની રક્ષા એ મુખ્યત્વે સંપ્રદાય સાથે સંબંધ ધરાવતા સમાજ બે વર્ગમાં વહેંચાયેલું માલુમ સાધુમુનિરાજોનું કર્તવ્ય છે. આમ છતાં પણ વર્તમાન પરિસ્થિતિ પડે છે. (૧) સ્થિતિચુસ્ત વર્ગ-Orthodox section (૨) સુધારક વર્ગ જોતાં શ્રાવકોએ કે સંઘસમિતિએ આ સંકોચ રાખવાની બીલકુલ Reformist section.સ્થિતિચુસ્ત વર્ગને હંમેશાં કોઈ પણ ફેરફારની
જરૂર નથી, એટલું જ નહિ પણ એ બાબતને કાબુ- શ્રાવોએ સુધારાની–ભારે ભડક હોય છે. કશે પણ ફેરફાર કરવા જતાં મૂળ * આજે હાથમાં લેવાની ખાસ જરૂર છે એવો આ સંઘને સુદ્રઢ વસ્તુને હાનિ પહોંચશે એવો તે હંમેશાં ભય સેવતા હોય છે અને તેથી અભિપ્રાય છે.
- ' જે કાંઈ, જે રીતે ચાલતું હોય તેને તે રીતે ચલાવવું–જે સ્થિતિ વિદ્યમાન ' શમણસંસ્થાની શિથિલતા અંગે શ્રી મુંબઈ જેને યુવક સંધ હોય તેને ટકાવી રાખવી એ તેને આગ્રહ હોય છે. સાધુસંસ્થાને સવિશેષ જણાવે છે કે આ શિથિલતા પોષવામાં તેમના અનુરાગી - .પણ આ જ રીતે નિભાવવામાં તે માને છે. તેમાંના દૂષણે તેને નથી : શ્રાવકો જ મેટા ભાગે કારણભૂત હોય છે. શમણસંસ્થાનું બંધારણ જ દેખાતા એમ નથી હોતું. ખાનગીમાં સલાહસૂચના અને કદિ જે એવું. છે કે શ્રાવકોના સહકાર વિના કોઈ અનિચ્છનીય પ્રવૃત્તિ કદિ દબાણથી આ દૂષણોને દબાવવા તે પ્રયત્ન કરતે હોય છે, આદરવી સાધુમુનિરાજ માટે શકય નથી અને શ્રાવકોની અંધ- પણ બહારની દુનિયામાં તેની પ્રતિષ્ઠા–તેને મેળે-કેમ જળવાઈ શ્રદ્ધા, વેશપૂજા અને ચમત્કારમેહ શામણાના શિથિલાચાર માટે ' રહે એ જે તેને આગ્રહ અને એ જ તેની ચિન્તા હોય છે, અને તેથી | મહદ અંશે જવાબદાર છે, અને તેથી શ્રાવકમાં અને સંઘમાં સાધુસંસ્થામાં જે કાંઈ નબળું - નરસું હોય તેને બહાર આવવા - પેઠેલાં આ અનિષ્ટોને દૂર કરવાં એ અત્યન્ત જરૂરી છે. ' ન દેવું, તેને ઢાંક્યુંઢીબું રાખવું - એમાં ખરી ધર્મ સેવા રહેલી છે* આવી કયમી દેખરેખ અને વ્યવસ્થાની અપેક્ષા રાખતા કાર્ય. . આવી તેની માન્યતા અને વલણ રહે છે. ' ' ' , " . "
માટે એક નવી સમાન્તરે સંસ્થા ઊભી કરવાને બદલે છેલ્લાં ૬૦ ' સુધારક વર્ગની નજરે કોઈ પણ દૂષણ નજરે પડતાં તેની , વર્ષથી અખિલ ભારતીય ધોરણે કાર્ય કરી રહેલ જૈન . મું. સુમે તેનું દિલ ઉકળી ઊઠે છે અને આવાં દૂષણોને ખૂલ્લાં કોન્ફરન્સ મારફત શ્રી કસ્તુરભાઈ લાલભાઈની આગેવાની અને પાડવાંનાબૂદ કરવાં એ તેને પોતાનું સ્વાભાવિક કર્તવ્ય લાગે છે. માર્ગદર્શન નીચે પ્રસ્તુત મહાન કાર્ય હાથ ધરવામાં આવ્યું હોત
પરંપરાને પૂજક બની શકતો નથી; દેખાવની પ્રતિષ્ઠાનું તેને તે, શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘને અભિપ્રાય મુજબ તે વિશેષ કોઈ મહત્વ હોતું નથી. અંધશ્રદ્ધા, વેશપૂજ, ચમત્કારઆવકારપાત્ર બનતું. એમ કરવાથી ઉભયને એકમેકની પ્રતિષ્ઠાને આ બંધાં સામે તેનું દિલ બળ કરતું હોય છે. સાધુસંસ્થોની લાભ મળતું અને કોન્ફરન્સને નવી ચાલના મળત.
દતાને ચલાવી લેવી–નભાવી લેવી–એ સાચા ધર્મને દ્રોહ કામણસંસ્થા વિષે બીજો પણ વિચાર કરવાનું પ્રાપ્ત થાય . બરોબર છે. આ રીતે તે વિચારતા હોય છે.
કે છે. તેમની આચારશુદ્ધિ અને ચારિત્ર્યશુદ્ધિ ઉપર ભાર મૂકવામાં - મદાવાદના સંઘ-સંમેલેનની ઘટના સુધારક વર્ગના કોઈ આવે છે. સાથે વર્તમાન યુગને અનુકૂળ એવા ફેરફાર . જૈન સાધુ- - ‘ાંથી નિર્માણ થઈ હોત તો કશું આશ્ચર્ય પામવા જેવું ન - એના આચારમાં કરવાનું જરૂરી લાગે છે. આ સંબંધમાં કાંઈક
પણ આ જે ઘટના બની છે તે ધર્મિક ક્ષેત્રે જેમનું બહુધા .
કwીકે તેમ