Prabuddha Jivan 1963 Year 24 Ank 17 to 24 and Year 25 Ank 01 to 16

SR No.: 525948
Original Sutra Author: N/A
Author: Parmanand Kunvarji Kapadia
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1963
Total Pages: 250
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 32 MB

Page 5

તા. ૧-૧-૬૩ ,
પ્રબુદ્ધ જીવન
વ હ મ નું સા શ્રા જ્ય X
(મંગળ પ્રભાતમાં પ્રગટ થયેલ હિંદી લેખને અનુવાદ) . - નીચેના કાગળ આવ્યાને બે મહિના થઈ ગયા. લેખકે સરળ સ્નેહિ થઈ ગયો છું. દૂર્બિનથી નક્ષત્રો જેવા, તેના વિષયમાં વાંચવું, ભાવે પોતાના વિચારો અને ગુંચવણો તેમાં વ્યકત કરી છે. લેખકે - સનાતન કાળથી આ ગ્રહ નક્ષત્રમાં ભગવાનનું જે અજર અમર જે માનસિક સ્થિતિનું વર્ણન કર્યું છે તેવી હાલત આપણા દેશના કાવ્ય રચાતું આવ્યું છે તેને આનંદ માણો અને તે રીતે વિશ્વલાખે તે શું પણ કરોડો લોકોની હશે. અને તેને કાગળ સારો નાથ ભગવાન ઉપરની ભકિત વિશેષ દ્રઢ કરવી એ તો મારે • લાગ્યો પણ અષ્ટગ્રહના વિષયમાં હમણાં જ મેં લખ્યું છે એટલે સદાને આનંદ રહ્યો છે.
જ્યોતિષના જ વિષયમાં ફરીને લખવાને મન વધ્યું નહિં. . આ ગ્રહ નક્ષત્રોને નાનપણથી જોતે આવ્યો છું, ઓળખતો તો એટલામાં મુંબઈથી એક હેંડબીલ આવ્યું. જેમાં મુંબઈના બે આવ્યો છું, એમની સાથે દોસ્તી કરી છે અને સહૃદય મિત્રો સાથે - વિખ્યાત અને લોકપ્રિય જયોતિષિઓનું સન્માન કરવાનું વિચારાઈ એ વિષયમાં ચર્ચાઓ પણ કરી છે. તારાઓનું સ્વરૂપ એની ગતિ, રહ્યાં છે એમ જણાવીને પછી એ બન્નેની યોગ્યતાની બાબતમાં પણ એનું પ્રમાણ, એમને પરસ્પરને સંબંધ, એ બધું સમજવા માટે કેટલુંક લખ્યું છે.
જરૂરી ગણિત અને વિજ્ઞાનનો પરિચય પણ સાથે. આને લીધે - ' આ બે જ્યોતિષિઓમાંથી એકને હું ઓળખું છું. તે એક બહુ . મારો કાવ્યાનંદ વધે, અને ભગવાનની ભકિતમાં એક નવી સરળ અને નિરભિમાની સજજન છે, અને જ્યોતિપિ હોવા છતાં
ખુશબે દાખલ થઈ. મેં મને પિતાને કલ્પનામાં એક વિરાટ લોભી નથી. એમને મારા ઉપર વિશેષ પ્રભાવ પડયો હતો. ફલજતિષ
પુરુષ કલ્પીને સૂર્યને ગ્રહ પોતપોતાના ચન્દ્રો સાથે કેવી રીતે પર જેવો એમને વિશ્વાસ છે તે મને નથી; હું રાખી શકતા નથી.
આસપાસ ધૂમ હશે, શનિનું વલય કેવું હશે, અનેકાનેક ચંદ્રોના જયોતિષ, હસ્ત સામુદ્રિક, મુખ સામુદ્રિક, શકુન, ભવિષ્યવાણી, ગેબી
કારણે તરેહતરેહનાં ગ્રહણ કેમ થતાં હશે, સૂર્યના પૃથ્વીની આસપ્રેરણા વગેરે બાબતે વિષે નાનપણથી હું સાંભળતા આવ્યા છે. તેના
પાસના ભ્રમણના કારણે દિવસ, રાત્રિ, ઋતુ એ બધું કેમ નિપજતું, ઉપર વિશ્વાસ રાખવાના પ્રયત્ન કરી જોયા. અવિશ્વાસ રાખીને
હશે, સમુદ્રમાં ભરતી-ઓટ કેમ આવતી હશે એ બધાનું પ્રત્યક્ષ દર્શન પણ અનુભવ કરી જોયો. સૂર્ય સિદ્ધાન્ત, ભૃગુસંહિતા વગેરે ગ્રન્થ વિષે કરવા લાગ્યું. તે પછી તેનાથી પણ અતિ વિરાટ પુરુષ કલ્પીને પણ ઘણું સાભંળ્યું. ભૂતપ્રેત સાથે વાત કરવાનું સાધન ખેંચેટને
અસંખ્ય તારા, તેની નિહારિકાઓ અને આકાશગંગાના વિશાળતમ પણ ઉપયોગ કરી જોયો. ભૂતની ખોજ કરવા માટે અમાસની
જગતનું વિશ્વરૂપ દર્શન પણ મેં મારી કલ્પનાની આંખેએ કર્યું. મધરાતે સ્મશાનમાં જઈ આવ્યો ને ઊંડા કુવાઓ પણ શોધી
તારાઓના વિજ્ઞાનની ચોપડીઓ વાંચીને એક એક તારાના : આવ્યું. ‘નરસુંબાની વાડી” વગેરે તીર્થસ્થાનમાં જઈ ત્યાં એકઠા પેટમાં કેટલી ઉષ્ણતા છે, તપ્ત ધાતુઓનું તાંડવ કેવું ચાલે છે તેને થતા ભૂતપ્રેતથી પીડાતા લોકોને પણ જોયા. Night Shade of Life પણ અદ્ભુત સાક્ષાત્કાર મેં કર્યો. જેવાં પુસ્તકો પણ વાંચ્યાં. દેશી ભાષામાં તે ભૂતોના ચમત્કારો અને તારાઓના સર્જક જે પરબ્રહ્મ, તેની નિહારિકાઓમાં વર્ણવનારા કોણ જાણે કેટલાયે ગ્રન્થો છે. હુલૂસ, વિચાર, બ્રહ્મ- પ્રવેશ કરવા તો મારી કલ્પનાની પણ હિંમત ન ચાલી. જેની સમંધ, જીન, ફિડલ વગેરેના વિષયમાં નાનપણથી સાંભળતું આવ્યું દિશા પણ ન જાણીએ તેના આશીર્વાદ તે કયાંથી જ મળે? , છું. કહેવાની જરૂર નથી કે આ બધી બાબતો વિષે મેં ચિંતન પણ એમ ચીંતવી મારે પાછું ફરવું પડયું. સચરાચરમાં સર્વવ્યાપી એવી પુષ્કળ મ છે.
લ્પના પણ જયાં થાકી જાય છે એવા અનંતકોટિ બ્રહ્માંડોનો ખ્યાલ લેકે મને પૂછે છે, “આપ ફલજ્યોતિષમાં માને છો? ભૂત કર એ પણ વેદાન્તની એક અને સાધના છે. વૈદિક ઋષિ અઘમપ્રેતયોનિ ઉપર આપને વિશ્વાસ છે? જે ઉપનિષદોની આપના મન Nણ કહે છે કે એવી સાધનાથી પાપ ધોવાઈ જાય છે. આ ત્યારે ઉપર આધ્યાત્મિક અસર પડી છે તેમાં પણ ‘ગંધર્વ ગૃહિતા' કન્યાની થાય છે, જયારે જયોતિષના વિરાટ વિશ્વરૂપ દર્શનની સાથે ત અને હકીકત અાવે છે. તેના ઉપર વિશ્વાસ રાખવાનું આપને માન્ય છે. સત્યનો સાક્ષાત્કાર થાય. કે નહિ?” આવા આવા સવાલોના જવાબ અનેકવાર હું આપી ભૌતિક જયોતિષ અને ગણિત જોતિષની સાથે માનવઅતિએ ચૂકયો છું. એ જ જવાબ અહીં ટૂંકમાં હું આપવા ઈચ્છું છું, પણ તે ફલજયોતિષના સંબંધમાં પણ પ્રયત્ન કર્યા છે. પણ એમ તે નહિ , પહેલાં ઉપર જણાવેલો પત્ર નહીં આપવો જરૂરી છે. તેમાં તે કહી શકાય કે, મનુષ્યજાતિના આ પ્રયત્ન તેની પરાકાષ્ટાએ પહોંચ્યા ભાઈ લખે છે
છે. ગ્રહો અને તારાઓની મનુષ્ય જીવન પર અસર પડી શકે છે. ફલજોતિષ સંબંધમાં શંકાઓ હોવા છતાં પૂર્વસંસ્કાર- એવું અનુમાન કર્યા બાદ એ બધા ગ્રહોને જીવન્ત પુરુ માની વશ થઈને તેના ચક્કરમાં મન ખેંચાઈ જાય છે. મારા અને મારા તેમને વ્યકિતત્વ આપવા માટે એ ગ્રહોની શાંતિના ઉપાયો શોધી પરિવારના સંબંધમાં જન્મપત્રી દેખાડવી, દીકરા દીકરીઓનાં સગપણ કાયા. કરતી વખતે કુંડલીઓ મેળવવી વગેરેની ખટપટમાં હું પડી જાઉં છું.
જયારે આપણે નજરે જોઈએ છીએ કે, સૂર્ય—ચંદ્રની અસર અને તેના પરિણામે ભવિષ્ય વિશે શંકા કુશંકા કરતું મન તત્કાળ
સમુદ્રના પાણી ઉપર થાય છે, વનસ્પતિની નસમાં વધઘટ થતા યોગ્ય નિર્ણય કરી શકતું નથી.
રસ ઉપર થાય છે, ત્યારે આપણે કેવી રીતે કહી શકીએ કે ગ્રહોની હું અંત:કરણથી ઈચ્છું છું કે, આ માનસિક મુંઝવણ ટાળવા આપણા શરીર ઉપર કંઈ જ અસર નથી થતી? જે -તુમાં મનુષ્યને માટે આપના તરફથી કંઈક બૌદ્ધિક અસાધાર મળે. આપના જ્ઞાન જન્મ થયે હોય તે સ્તુની અસર તેના શરીરની સપ્તધાતુઓ ઉપર અને અનુભવના આધારે બાબતમાં જો મને સવિસ્તર સમ- કંઈક તો પડે જ છે. વાત, પિત્ત અને કફ પર તુની અસર થાય છે જાવવાની કૃપા કરશે તો મારા ઉપર. મોટો ઉપકાર કર્યો માનીશ, એ જેટલું સત્ય છે તેટલું એ પણ સત્ય છે કે આ અ—શરની વૈજ્ઞાનિક જેથી કરીને વહેમથી મુકત થઈને ભવિષ્યમાં તર્કબદ્ધ આધાર શોધખોળ હજુ સુધી થઈ નથી. ઋષિમુનિઓના અતીન્દ્રિય યોગપર ચાલતાં હું શીખું.”
સામર્થ્યની આણ આપીને આપણે કેવળ કલ્પના, અવૈજ્ઞાનિક અનુ.કાશના તારા જેવા અને તેની ત્રિકોણ, ચતુષ્કોણ વગેરે માન અને ચાખા વહેમેને સેંકડો વરસે થયા બચાવ કરતા ' આકૃતિઓ રચવી તેને મને બચપણથી શેખ છે. ખુલ્લી બળદ- આવ્યા છીએ, અને લોકોની અંધશ્રદ્ધા, લાભ અને ભયને પાખ્યા, ગાડીમાં રાતના સૂતા સૂતા મુસાફરી કરવાના પ્રસંગે અનેકવાર મને કર્યા છે. પણ ન તે આપણા જ્ઞાનમાં વૃદ્ધિ થઈ છે કે ન જનતાના મળ્યા છે, એટલે કાકાશના તારાઓને ને નક્ષત્રાને તો હું ઘનિષ્ઠ સ્વાસ્થય કે કલ્યાણમાં કંઈ ફરક પડી છે.