________________
૨૦૨ . . . . પ્રબુદ્ધ જીવન
' , તા, ૧૬- ૬૩ ; ST છે. તે જૂથ અમેરિકાના પ્રભાવથી મુકત થવા ઈચ્છે છે અને તે છે અને તેમાંના એક ભાગ કરંગાને જનરલ શેબેની આગેવાની નીચે [, . દેશમાં થઈ રહેલાં વિકાસના જોરે પિતાના પગ ઉપર ઊભા રહેતા કોંગાથી અલગ કરવાની જે હીલચાલ ચાલી રહી હતી તેને સંયુકત
થવાની આશા સેવે છે. આ છ દેશમાં ફ્રાન્સ અને જર્મની અને રાષ્ટ્રસંસ્થા યુનેની દરમિયાનગીરીના પરિણામે અને તેના સેક્રેછે તેમાં પણ ફ્રાન્સ વધારે બળવાન, વધારે જોરદાર છે. તાજેતરમાં આ ટરી જનરલ યુ થાનના કુશળ સૂત્રસંચાલનને લીધે અંત આવ્યો. કરી જથમાંના પાંચ દેશનું અનુકુળ વલણ હોવા છતાં ફ્રાન્સના માથા- જણાય છે, શેબે યુને ના શરણે આવ્યો છે અને કોંગેના ભાગલા
ભારે વલણના કારણે બ્રીટનને યુરોપિયન કમન-મારકેટ ના જૂથમાં પડવાની શક્યતા, હવે એમ કહી શકાય કે, ઠીક સમય માટે દુર
પ્રવેશ મળી શકયો નથી.. જે ઈંગ્લાંડ એક વખત યુરોપમાં થઈ છે. યુનાની અને તેના સેક્રેટરી જનરલની આ એક મોટી સિદ્ધિ ( પીસૌથી વધારે પ્રભાવશાળી રાષ્ટ્ર હતું, તે ઈંગ્લાંડ માટે આ એક છે અને આ સિદ્ધિને અમુક યશ ભારતના ફાળે પણ જાય છે, કારણ છે. પિતા ભારે નામોશીભરી ઘટના છે. ફ્રાંસ સત્તા અને સમૃદ્ધિના કે, ભારતે પોતાનું સૈન્ય મોકલીને યુનોના આ પ્રયાસમાં ખૂબ મદદ
કરી છે. ક્ષેત્રમાં એકદમ આગળ વધી રહ્યું છે તેનું કારણ તેને એક
આના પરિણામે આફ્રિકાના રાજકારણમાં ઘણો મોટો પલ્ટ અસાધારણ પ્રતિભા ધરાવતા નેતા મળે છે—જનરલ ડ’ ગોલ.
આવશે. આજે આફ્રિકાના દેશે એક પછી એક સ્વતંત્ર થવા લાગ્યો ઈંગ્લાંડ પાસે આવી પ્રભાવશાળી નેતાગીરી નથી. ઈંગ્લાંડને યુરેપીય
છે. ન્યાસાલેન્ડ તાજેતરમાં સ્વતંત્ર થયું છે. ટાંગાનાયકા થડા | જુથમાં નહિ લેવાનું કારણ એ છે કે, ઈંગ્લાંડ પાછળ અમેરિકા '
સમય પહેલાં સ્વતંત્ર બન્યું છે. ઘાણાને સ્વતંત્ર થયાને ઠીક ઠીક છે કે છે અને બ્રિટિશ કોમનવેલથના દેશ છે. યુરોપના આ છ દેશે આવાં.
સમય થયો છે. કેનિયા સ્વતંત્રતાની ખૂબ સમીપ જઈ રહ્યું છે. મિ. કતરાં બળોથી મુકત બનીને આગળ વધવા માગે છે.
કોંગેના એકીકરણને લીવે બાકી રહેલા પરતંત્ર દેશની પ્રજામાં | કી છે " યુરોપનું પલટાનું ચિત્ર
સ્વતંત્ર થવાની તમન્નાને નવે વેગ મળશે અને જે દેશ સ્વતંત્ર : આ દુનિયાની પરિસ્થિતિમાં—વિશેષત: યુરોપના રાજકારણમાં
થશે તે દેશને અંદરથી વિભાજિત કરવાની યુરેપના સામ્રાજય- ; અણકો પલટો આવી રહ્યો છે. ઈંગ્લાંડ અને ફ્રાન્સ વર્ષોજુના
વાદી દેશની વૃત્તિ ફાલવા–ફૂલવાને હવે કોઈ અવકાશ રહેશે નહિ. | મિ. સાથી તે આજે એકમેકની સામે ગોઠવાઈ રહ્યા છે. ફ્રાન્સ અને
આવી રીતે સતત પલટાતા વિશ્વના રાજકારણને અનુલક્ષી ? જર્મની વચ્ચે વર્ષો જુનું વૈમનસ્ય. બે વિશ્વયુદ્ધ એકમેકની સામે
વિશ્વશાંતિ અને ભારતનું હિત લક્ષમાં રાખી, આપણી વિદેશનીતિ ઊભા રહીને તેઓ લડ્યા. આજે તેઓ નજીક આવી રહ્યા છે,
ઘડવાની રહે છે. કોઈ ટૂંક તાત્કાલિક લાભને ખાતર, આ અંતિમ | | શિક મિત્ર બની રહ્યા છે. આમ યુરોપની પલટાતી જતી પરિસ્થિતિમાં એક
લક્ષ્ય ભૂલાવું ન જોઈએ. નવું ચિત્ર ઊભું થઈ રહ્યું છે. યુરોપના દેશોને સીધી રીતે રશિયા,
- ચીમનલાલ ચકુભાઈ શાહ કિ સાથે સંબંધ સુધરે અને તેમાં અમેરિકાની ન કોઈ ગરજ રહે કે “ ન કોઈ દખલગીરી–ફ્રાન્સના દગાલ અને જનીના એડેનેર
સન્માન સંમેલન યુરોપનું આવું જ કોઈ ચિત્ર કલ્પી રહ્યા છે. રશિયા પણ આ - સર મણિલાલ બાલાભાઈ નાણાવટી આપણા સમાજની હક કરી છે. જાણે છે. અને તેને ગમતી વાત છે. યુરોપ સાથે રશિયાને સંબંધ એક વયોવૃદ્ધ વિશિષ્ટ વ્યકિત છે. અખંડ કર્મયોગ અને જ્ઞાન સ' સુધરે તે રશિયાને અમેરિકા તરફને આણવિક યુદ્ધને ભય ઓછા ગને મૂર્ત કરતી તેમની ઉજવળ જીવનકારકીર્દી છે. આજે તેમણે ! . ડિત થઈ જાય. એ રીતે આખા યુરોપની સરત પલટાઈ જાય. આ ૮૬ વર્ષ પૂરા કર્યા છે. આ પ્રસંગે તેમનું અભિવાદન કરવ માટે , જ સાથે ઈંગ્લાંડનું વર્ચસ સારા પ્રમખ ઘટે.
શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘ તરફથી ચાલુ ફેબ્રુઆરી માસની તારીખ ૨૨ . For આજે ફ્રાન્સ અને જર્મની, અમેરિકા અને ઈંગ્લાંડ સામે આંખે શુક્રવાર સાંજના પાંચ વાગ્યે શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલયની | * કાઢી રહ્યા છે. આ એક વિચિત્ર પરિસ્થિતિ ઊભી થઈ છે.' વ્યાખ્યાનશાળામાં એક સન્માન સંમેલન યોજવામાં આવ્યું છે. આ !. દી) માં ફ્રાન્સને ઉંચે લાવવામાં ઈંગ્લાંડે અને ખાસ કરીને અમેરિકાએ સન્માન સંમેલનમાં ભાગ લેવા સંધના સભ્યોને વિનંતિ છે. ' નો ધણો સાથ આપે છે. જર્મની આટલું બધું ઊંચે આવ્યું છે તે પણ
-મંત્રીઓ, મુંબઈ જૈન યુવક સંઘ લી. ITી અમેરિકાની લશ્કરી તેમ જ આર્થિક પારાવાર મદદને લીધે. આમ સંઘના સભ્યો તથા પ્રબુદ્ધ જીવનના ગ્રાહકો પ્રતિ | મિ છતાં આ પશ્ચિમી જૂથમાં આજે મેટું ભંગાણ પડી રહ્યું દેખાય છે.
અપની ઉપર પ્રબુદ્ધ જીવન નિયમિત રીતે મોકલવામાં આવે છે, વિક છે. આવી જ રીતે સામ્યવાદી જૂથમાં પણ મોટી તડ પડી છે. રશિયા
છે. એ આપને બરોબર નિયમિત રીતે મળતું રહે એટલા માટે આપને હતી અને ચીન વચ્ચેના સંબંધો બગડતા ચાલ્યા છે અને બન્ને વચ્ચે
વિનંતિ કરવાની કે: આ તંગદિલી વધતી જાય છે. રશિયા અને ચીન વચ્ચેનું ભંગાણ [વા 'haves and have nots--એક દેશ સમૃદ્ધ છે અને બીજે દેશ પ્રમ
(૧) જયારે પણ પ્રબુદ્ધ જીવનને અંક આપને ન મળે ત્યારે *ણમાં ઘણા પાછળ છે તેનું છે. જે સમૃદ્ધ છે તેને પોતાની સમૃદ્ધિ
સંઘના કાર્યાલયનું તે વિશે તરત ધ્યાન ખેંચશે. પી . ટકાવી રાખવાની અને તે ખાતર અન્ય દેશો સાથે સારાસારી (૨) સરનામામાં કાંઈ પણ ભૂલચૂક રહી જતી હોય તો તે રાખવાની ચિંતા છે. જેને બીજાની વચ્ચે માથું કાઢીને આગળ
સુધારવા માટે સંઘના કાર્યાલયને સરૂર જણાવશે. મિ છે. અવિવું છે, સમૃદ્ધ બનવું છે તેને સંધર્મ યુદ્ધ ઈષ્ટ લાગે છે. આમ
- વ્યવસ્થાપક, પ્રબુદ્ધ જીવન માં રશિયા અને ચીન વચ્ચેના દ્રષ્ટિકોણમાં આજે બહુ મોટો ફરક ઊભે થાય થયો છે. વિશ્વશાંતિની દ્રષ્ટિએ વિચારતાં, સંભવિત છે કે, આજની
સંધના સભ્યો માટે યોજાયેલ નૈકાવિહાર કરતા દુનિયાના બે મોટા બળવાન જૂથમાં અંદર અંદર ભંગાણ પડે અને શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘ તરફથી સંઘના સભ્યો અને એ રીતે જૂથે નિર્બળ બને તેના પરિણામે ત્રીજા વિશ્વયુદ્ધનું જોખમ ઓછું થાય. આ એક અનુમાન છે. બાકી ભાવીના ગર્ભમાં શું
: તેમનાં કુટુંબીજનો માટે આગામી માર્ચ માસની તા. પ મંગળવાર ના " છે અને તે પણ આજે સતત પલટાતી દુનિયાના ભાવીના -
રાત્રીના ૮ થી ૧૧ એપલે બંદર ઉપર શોભના સ્ટીમરમાં તો ગર્ભમાં શું છે–તે વિષે નિશ્ચિતપણે કોણ કહી શકે તેમ છે? | | નૌકાવિહાર ગોઠવવામાં આવ્યો છે. આ નૌકાવિહારમાં જોડાવો - . . . કોંગે કઢંગા ' , , . ઈચ્છનાર
ઈચ્છનાર સંભે વ્યક્તિદીઠ રૂા૨. ન આપવાના છે. આ પ્રકાર
, - હવે એક બાબતનો ઉલ્લેખ કરીને આ આલોચના પૂરી કરીશ. સંઘના કાર્યાલય સાથે સંવરે સંપર્ક સાધવા વિનંક્તિ છે. તેની મંગામાં છેલ્લા ત્રણ વર્ષથી જે આંતરવિગ્રહ ચાલી રહ્યો હતો .
મંત્રીઓ, સંઈ કરી સંઘ લી
જ સાંજના પાંચ
સંમિલન
કાર છે.
આ