Prabuddha Jivan 1962 Year 23 Ank 17 to 24 and Year 24 Ank 01 to 16

SR No.: 525947
Original Sutra Author: N/A
Author: Parmanand Kunvarji Kapadia
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1962
Total Pages: 252
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 22 MB

Page 92

તા. ૧
પ્રભુ
તે રજૂ કર્યાં છે, અને છતાં એમણે ઉપદેશક થઇને બોધ આપવાની ભૂમિકા ધારણ નથી કરી અને સમાજના રૂઢિમાન્ય આદર્શોને જ ટેકો આપવાના પ્રયત્ન એમના નથી. છે કેવળ સહૃદયતા અને આર્યતા.”
પ્રસ્તુત પુસ્તક વાંચતાં મારા મનમાં જે સંવેદના ઊઠેલાં તે કાકાસાહેબના લખાણમાં પૂર્ણ સ્વરૂપે પ્રતિબિંબિત થયેલાં માલુમ પડતાં તે વિષે કશું સ્વતંત્ર લખવાને બદલે તેમની પ્રસ્તાવનાના જરૂરી વિભાગને અહીં ઉદ્ભુત કરવાનું મને વધારે ઉચિત લાગ્યું છે. જણાવતાં આનંદ થાય છે કે ગુજરાતી સાહિત્યને ઉત્તેજન આપવાની યોજના હેઠળ ગુજરાત સરકારે ૧૯૬૧-'૬૨ના વર્ષમાં પ્રગટ થયેલ નિબંધ, ડાયરી, પ્રવાસ વગેરે વિભાગ નીચે શ્રી કરસનદાસ માણેક રચિત ‘વાટના દીવડા'ની સમકક્ષાએ આ પુસ્તકને મૂકીને આ બે પુસ્તકોને શ્રેષ્ઠ પુસ્તકો તરીકે જાહેર કર્યાં છે અને તે માટે નિયત કરવામાં આવેલ રૂ. ૧૦૦૦નું ઇનામ આ બન્ને લેખકોને સરખા ભાગે વહેંચી આપવામાં આવશે એમ જણાવવામાં આવ્યું છે. આ માટે શ્રી ગોપાળદાસભાઇને અનેક અભિનંદન ઘટે છે.
શૈશવની સમસ્યા
(લેખક: શ્રી હરપ્રસાદ ભટ્ટ, પ્રકાશક: બાલગોવિંદ કુબેરદાસની ક. ખજૂરીની પાળ, અમદાવાદ.)
શ્રી હરપ્રસાદ ભટ્ટ મનોવિજ્ઞાન—ખાસ કરીને બાળ મનોવિજ્ઞાનના એક નિષ્ણાત પંડિત છે. તેમનું આ વિષયનું શાસ્ત્રીય જ્ઞાન જેટલું ઊડું છે તેટલું જ બહોળું તેમનું અનુભવજ્ઞાન છે. તેમણે અનેક અસમ બાળકોના કોયડાઓનું વિશ્લેષણ કરીને તેમને સમધારણના માર્ગ ઉપર પ્રગતિ સાધતા કર્યા છે. તેમણે આ પુસ્તક અંગે પેાતાની પ્રસ્તાવનામાં લખ્યું છે કે “માપિતા અને બાળકના રોજબરોજના બનતા ઘર્ષણના કેટલાક પ્રસંગો જે સ્વરૂપે મારા ચિકિત્સાલયમાં આવ્યા છે તે જ સ્વરૂપે ગ્રથિત કરીને નાનકડા પુસ્તકમાં વાચકો સમક્ષ રજૂ કરું છું. આ પુસ્તકમાં મનૅવિજ્ઞાનની કોઇ નૂતન વિચારસરણી ઊભી થતી હોય કે મનોવિજ્ઞાન અંગેના દરેક કોયડાનો ઉકેલ સમાયેલા હોય તેમ રખે માનતા બાળકોને મૂંઝવતા પ્રશ્નો વિષે કેટલીક વાર આપણે સૌ બેદરકાર રહીએ છીએ. એ બેદરકારીનાં ભયંકર પરિણામો આવે છે કે જટિલ સમસ્યાઓ ઊભી થાય છે.” આવી કેટલીએક મેં સમસ્યાઓ કે પ્રશ્નાની તપાસ અને ઉકેલ આ પુસ્તકમાંથી આપ
આ
છે એ
અવશ્ય
વસાવવા જેવું છે. ભાઇ હરપ્રસાદની ભાષા સાદી અને સચેટ છે અને વસ્તુનિરૂપણ એક કુશળ નવલકથાકારની કોટિનું છે. આ પુસ્તક વાંચવાથી આપણાં પેાતાનાં બાળકોને સમજવાની અને તેમની આગવી સમસ્યાઓના ઉકેલ શોધવાની દૃષ્ટિ પ્રાપ્ત થાય છે.
યાત્રાપ્રવાસ અ
(સંપાદક: શ્રી ધીરજલાલ ટોકરસી શાહ, પ્રકાશક: ગાધારી જૈન મિત્રમંડળ, કિંમત: રૂ. ૨-૦૦ પેરિટેજ અલગ)
તથા યા
ગોઘારી જૈન મિત્રમંડળ અને ચંદ્રપ્રભુ જૈન ભકિતમંડળ-આ બે સંસ્થાઓના ઉપક્રમે ૪૯૮ યાત્રાળુઓની એક સ્પેશિયલ ટ્રેન, સમેતશિખરજીની યાત્રાને કેન્દ્રમાં રાખીને, તા. ૧૫-૧૦-૬૦ના રોજ મુંબઇથી ઊપડી હતી અને સમેતશિખર, રાજગૃહી પાવાપુરી અને તે આસપાસની તીર્થનગરીઓની કરીને તેમ જ પાછા ફરતાં અંતરીક્ષજી, કુલપાકજી વગેરે તીર્થોની યાત્રા કરીને તેમ જ કલકત્તા, કાશી, લખનૌ, કાનપુર, દિલ્હી, આગ્રા, સિકન્દ્રાબાદ, સોલાપુર, પૂના વગેરે માટાં શહેરોની મુલાકાત લઇને તા. ૨૯-૧૧-૬૦ના રોજ મુંબઈ ખાતે પાછી ફરી હતી. આ આખી યાત્રાનું આયોજન શ્રી હીરાલાલ
જીવન
જુઠાભાઈ શાહે કર્યું હતું. આ તીર્થયાત્રાની અનેક વિગત આપતા ૨૧૦ પાનાંના એક દળદાર અને અનેક ચિત્રાથી ભરેલા યાત્રાપ્રવાસ અંક' તૈયાર કરવા પાછળ યાત્રાના વ્યવસ્થાપક શ્રી હીરાલાલ જૂઠાભાઈ શાહે અથાક મહેનત લીધી છે અને જેમણે સ્પેશિયલ ટ્રેનની ગાઠવણ કરીને આવી સામુદાયિક યાત્રાઓ ગોઠવવી હોય તેમના માટે આ યાત્રાપ્રવાસ અંક' એક માર્ગદર્શક ભોમિયાની ગરજ સારે તેમ છે. આ અંકની કિંમત બને તેટલી ઓછી પડે અને કોઇ પણ ભાઇબહેન નજીવી કિંમતમાં આ અંક ખરીદી શકે એ હેતુથી આ અંકમાં જાહેર ખબરો સારા પ્રમાણમાં ભરવામાં આવી છે અને તે યાત્રાનું વર્ણન અને વિગતે વાંચતાં જયાં ત્યાં આંખો સામે અથડાય છે અને વાંચવાના રસમાં સારો એવા ભંગ કરે છે. ફોટો-પ્રિન્ટ્સ સારાં નબળાં સારા પ્રમાણમાં છાપવામાં આવ્યા છે અને એ કારણે સુરુચિની પૂરતી જાળવણી થઇ નથી. પ્રવાસવર્ણન શ્રી ધીરજલાલ ટોકરશી શાહે તૈયાર કર્યું છે. તે આ યાત્રામાં જોડાયા જ નહોતા. આમ છતાં પણ વર્ણનના પ્રવકતાના પાઠ તેમને ભજ વવા પડયા છે અને આમાં અવારનવાર ગેાટાળા થતા માલુમ પડે છે. વર્ણન દરમિયાન કદિ કદિ શ્રી ધીરજલાલ પ્રવકતા મટી જઇને પોતા તરફથી કાંઇક કહેતા હોય એમ લાગે છે, કોઇ કોઇ ઠેકાણે શ્રી હીરાલાલ જૂઠાભાઇ શાહ વાચકોને સંબોધતા લાગે છે, જયારે મોટા ભાગે કોઇ ઈતર સહયાત્રિક યાત્રાનું વર્ણન કર્યો જતા હોય છે. પ્રવાસવર્ણનમાં આવી અસંગતિઓ પ્રવેશી ન હાત તો તે વધારે સુરેખ બન્યું હોત. આ અંકમાં ચા-નાસ્તાની તથા જમણાની એક જુદી સળંગ યાદી આપવામાં આવી છે. એમ છતાં પ્રવાસવર્ણનની અંદર જયાં ત્યાં ચા-નાસ્તા તથા જમણાની વારંવાર નોંધા આવતી હોય છે જેને લીધે વર્ણનરસમાં ક્ષતિ પેદા થયા કરે છે. વળી વર્ણનવિભાગમાં સ્થળ સ્થળનાં જૈન મંદિરોની જે વિગતવાર યાદી આપવામાં આવી છે તે ઉપયોગી છે, એમ છતાં તે યાદી અલગ તારવવામાં આવી હોત ત વધારે ઠીક થાત. વર્ણન રસથી વાંચે જતા હોઇએ ત્યાં આવી લાંબી યાદીઓ કંઇક કંટાળા આપે છે.
અને
સમગ્રપણે શ્રી હીરાલાલ જૂઠાભાઇએ ખૂબ જહેમત ઉઠાવીને, આજે જયારે પ્રવાસ તરફ લોકો વધારે ને વધારે ઢળતા જાય છે તીર્છાયાત્રા વિષે સમાજની અભિરુચિ વધતી જાય છે ત્યારે, આવા માહિતીઓ અને ઉપયોગી સૂચનાઓથી ભરેલા અંક તૈયાર કરીને જૈન સમાજ સમક્ષ રજૂ કર્યો છે. તે માટે શ્રી હીરાલાલ જૂઠાભાઈ શાહને તથા આ અંકના પ્રકાશક શ્રી ગાઘારી જૈન મિત્રમંડળને જૈન સમાજનાં અનેક અભિનંદન અને ધન્યવાદ ઘટે છે.
પરમાનંદ
પુસ્તકાલયમાં વસાવવા લાયક, શિક્ષણસસ્થામાં ઇતર વાંચન તરીકે ઉપયોગમાં લેવા લાયક તેમ જ કોઇ પણ શુભ પ્રસંગે વહે...ચવા લાયક પુસ્તકા
સત્ય શિવ
સુન્દરમ્
શ્રી પરમાનંદ કુંવરજી કાપડિયાના લેખસ ગ્ર કાકાસાહેબ કાલેલકર અને પંડિત સુખલાલજીના પ્રવેશકા સાથે કિંમત રૂા. ૯, પાસ્ટેજ ૦-૬-૦ બેાધિસત્ત્વ
સ્વ. ધર્માનંદ કાસમ્મી રચિત મૂળ મરાઠી નાટક અનુવાદ :
શ્રી પરમાનંદ કુંવરંજીકાપડિયા તથા શ્રી કાન્તિલાલ અરૈડિયા કિંમત રૂા. ૧-૮-૦, પોસ્ટેજ ૦૨-૦
મુંબઇ જૈન યુવક સંધના સભ્ય તથા પ્રબુદ્ધ જીવનના ગ્રાહકો માટે સત્ય” શિવ સુન્દરમ્ : કિંમત શ‚ ર, ખેાધિસત્ત્વ કિંમત રૂા. ૧ મળવાનું ઠેકાણું :
મુંબઇ જૈન યુવક સંઘ, ૪૫-૪૭, ધનજી સ્ટ્રીટ, મુંબઇ ૩. ગૂર્જર ગ્રંથરત્ન કાર્યાલય ગાંધી રસ્તા, અમદાવાદ.