________________
તા. ૧-૧-૨૧
ન હતા અને એક આઈઝનહોવર અને
ના ગાળે
“રાષ્ટ્રીય તેમ જ આંતરરાષ્ટ્રીય રાજકીય પરિસ્થિતિ
શ્રી ચીમનલાલ ચકુભાઈ શાહનું વ્યાખ્યાન - તા. ૧૭-૧૨-૬૦ શનીવારના રોજ સાંજના સમયે વાને કોઈ કારણ નથી. પણ આથી રશિયા સાથેના અમેરિકાના શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘના આશ્રય નીચે સંઘના સંબંધે કાંઈક સુધરે અને ધ્રુવ સાથે મિલનભૂમિકા ઊભી કાર્યાલયમાં શ્રી ચીમનલાલ ચકુભાઈ શાહનું “રાષ્ટ્રીય થાય એવા સંભવ રહે છે. આઈઝનહાવર રાજદ્વારી નેતા તરીકે તેમ જ આંતરરાષ્ટ્રીય રાજકીય પરિસ્થિતિ ઉપર એક નિષ્ક્રિય હતા અને અમેરિકાને Dynaranic young leader વ્યાખ્યાન રાખવામાં આવ્યું હતું. પાંચ-છ મહિનાના ગાળે shipની–પ્રાણવાન યુવાન નેતાગીરીની જરૂર હતી જે તેને આ સંધ તરફથી શ્રી ચીમનભાઈનું આ વિષય ઉપર અવારનવાર ચૂંટણી દ્વારા મળી ગઈ છે. વળી આ ચૂંટણીના પરિણામે અમે વ્યાખ્યાન રાખવામાં આવે છે અને તે વ્યાખ્યાનમાં છેલા રિકા એશિયા અને આફ્રિકાના દેશોના પ્રશ્રો ઉપર વધારે ધ્યાન વ્યાખ્યાનથી આજ સુધીના ગાળા દરમિયાન રાષ્ટ્રીય તેમ જ આપશે એમ જણાય છે. આંતરરાષ્ટ્રીય ક્ષેત્રે બનેલી મહત્વની ઘટનાઓની શ્રી ચીમનભાઈ
વચગાળાને ચા બનાવઃ જાપાનમાં અમેરિકા સાથે તરફથી આલોચના કરવામાં આવે છે. આ વિષય ઉપર શ્રી
થયેલ કરાર અને આઈઝનહાવરના આગમન સામે ઊભું થયેલું ચીમનભાઇનું છેલ્લું વ્યાખ્યાન ગયા જુલાઈ માસની પાંચમી
તુમુલ આન્દોલન–જેના પરિણામે આઈઝનહાવરને જાપાન તારીખે રાખવામાં આવ્યું હતું. ત્યાર બાદ સૌથી પહેલી મહત્ત્વ
જવાનું માંડી વાળવું પડયું અને એમ છતાં જાપાનમાં શાસક ભરી ઘટના સંયુક્ત રાષ્ટ્રસંસ્થા-યુને–ની બેઠક ગયા ઓકટોબર
પક્ષ નવી ચૂંટણીમાં ફરીથી વિજયી નીવડે અને જાપાન માસમાં ભળી, અને તેમાં દુનિયાના ભિન્નભિન્ન રાષ્ટ્રના
તટસ્થ નીતિ ન સ્વીકારતાં અમેરિકાના પક્ષે રહેશે એ સ્પષ્ટ થયું. સૂત્રધારો એક-બે અપવાદ સિવાય હાજર રહ્યા. આ બેઠકની શ્રી ચીમનભાઈએ વિગતવાર આલેચના કરી, અને પાંચ
પાંચમી ઘટના કેગના આન્તરવિગ્રહની અને ! તટસ્થ રાજને સંયુક્ત ઠરાવ કેવા ભાવથી મૂકાય અને
ત્યાં યુનેએ કરેલી દરમિયાનગીરીને લગતી છે. સમગ્ર
રીતે વિચારતાં આખા આફ્રિકાએ પ્રસ્થાપિત સંસ્થાનવાદ ક્યા સંયોગોમાં પાછો ખેંચી લેવો પડશે તેની સમજ આપી, અને જણાવ્યું કે આંતરરાષ્ટ્રીય તંગદિલી હળવી
સામે માથું ઊંચકયું છે અને નાના મોટા બધા દેશોમાં સળ- ' થશે એવી આશા આ બેઠકમાં તદ્દન નિષ્ફળ નીવડી હતી, અને
વળાટ શરૂ થયો છે, અરાજકતા વ્યાપી રહી છે, પશ્ચિમી સત્તા પાંચ તટસ્થ રાજ્યોના સાદા સીધા ઠરાવ સામે રમાયેલી મેલી
આજે નહિ તે આવતી કાલે ઉખડવી જોઈએ-એવી પરિસ્થિતિ રમત અને ક્ષેવની તોછડી રીતભાતે તંગદિલી હળવી કરવાને
' વિકસતી જાય છે. આફ્રિકા જાગ્યા એટલે વિરાટ જાગ્યે એમ બદલે વધારે ઉગ્ર બનાવી હતી. આંતરરાષ્ટ્રીય ક્ષેત્રે બીજો મહત્વને
સમજવાનું છે. નાના દેશને નકુમ જેવો મોટો નેતા મળે છે બનાવ મસ્કોમાં સામ્યવાદી નેતાઓની તાજેતરમાં મળેલી
તે ત્યાં, નવી રાજયરચના જલદીથી નિર્માણ થાય છે. હિન્દુપરિષદને લગતે હતો. આ પરિષદમાં ૮૧ દેશના પ્રતિનિધિ
સ્તાનથી પણ વધારે મોટા ક્ષેત્રફળવાળા કોંગાને સ્વતંત્રતા મળી, ઓએ ભાગ લીધો હતો. આમાંથી ૨૦ થી ૨૧ દેશોમાં આજે
પણ સમર્થ નેતાગીરી ન મળી અને તે અરાજક્તા–આન્તવિચહેમાં.' સામ્યવાદી શાસન પ્રવર્તે છે. આ પરિષદમાં શું થયું તેની સપડાઈ ગયુ: યુનીએ ત્યાં સુલેહશાંતિ અને વ્યવસ્થા ઊભી ,
ગાની પરિસ્થિતિ વધારે છે. બહારના કોઈને ખબર નથી. પણ આજે ચીન અને રશિયા ‘ કરવા સૈન્ય મેકહ્યું, પણ વચ્ચે જે વિચારે અને વલણોનું ઘર્ષણ ચાલે છે તેને આ
વધારે જટિલ બનતી ગઈ. આજે યુને માટે કંગમાં પરિષદમાં ખૂબ વિવાદ થયો હે જોઈએ એમ અનુમાન થાય
ભારે ગૂંચવાડાભરી સ્થિતિ ઊભી થઈ છે, અને યુનેની પ્રતિષ્ઠા છે. રશિયા સામ્યવાદી તેમ જ અન્યથાવાદી દેશે વચ્ચે સુલેહ- '
અને અસ્તિત્વ ભારે જોખમમાં મૂકાયાં છે. કેરિયામાં અને શાંતિપૂર્વકના સહઅસ્તિત્વમાં માને છે અને ત્રીજુ વિશ્વયુદ્ધ
લાઓસમાં-એ બે દેશમાં–યુનોએ કેટલેક અંશે સફળ કામગીરી અનિવાર્ય છે એમ સ્વીકારતું નથી. ચીન આવા સહઅસ્તિત્વમાં
બજાવીને દુનિયાને વિશ્વયુદ્ધના દાવાનળમાં હોમાતું બચાવ્યું હતું. માનતું જ નથી, મુડીવાદી દેશને ખતમ કરવા જ જોઈએ અને
અહીં જે યુને કોંગામાં વ્યવસ્થા સ્થાપી નહિ શકે તે ત્યાંની તે માટે ત્રીજુ વિશ્વયુદ્ધ અનિવાર્ય છે એમ તે માને છે અને
સ્થિતિ કથળતી જવાની અને પશ્ચિમી જુથ અને સામ્યવાદીતેવી વિચારણા ઉપર તેની નીતિ ઘડાયેલી છે. આના પરિણામે
જૂથ ત્યાં પગપેસારો કરવાના અને દુનિયાની જાદવાસ્થળીનું ચીનને એવો આગ્રહ રહ્યા છે કે રશિયા જેટલી મદદ કરી શકે
કેગે એક નવું કેન્દ્ર બનવાનું. તેટલી મદદ તેણે માત્ર સામ્યવાદી દેશને કરવી જોઈએ, જ્યારે ઉપરની ઘટનાઓનું વિવેચન કર્યા બાદ શ્રી ચીમનભાઈએ રશિયા આથિક તથા ઘોગિક દષ્ટિએ પછાત એવા બીજા બ્રિટનમાં મળી રહેલી દક્ષિણ આફ્રિકાવાસીઓની કોન્ફરન્સ, , ' દેશને પણ મદદ કરીને તે દેશો સાથેના સંબંધે, પિતાની અટજીરિયા તથા યુથાપિયાને તેમ જ નેપાલમાં તાજેતરમાં લાગવગ વધારવા માટે, મૈત્રીભર્યા બનાવવા માગે છે. આવો બનેલી રાજકારણું ઉપલપાથલને ઉલેખ કર્યો. અને નેપાલની બે રાષ્ટ્રો વચ્ચે મતસંઘર્ષ અને નીતિભેદ હોવા છતાં તે બને ઘટનાથી ભારત માટે કોઈ નવી ચિંતાનું કારણ નથી એમ વચ્ચેની એકતા તુટી જાય અને સામસામા ગોઠવાઈ જાય એવો તેમણે જણાવ્યું. કોઈ સંભવ નથી. અંદરના મતભેદોને અંદર સમાવીને બહારની રાષ્ટ્રીય ક્ષેત્રે બનેલા બનાવોનું વિશ્લેષણ કરતાં તેમણે એક્તા પૂર્ણ અંશમાં તેઓ હંમેશાને માટે જાળવી રાખશે જણાવ્યું કે આસામની પરિસ્થિતિ, બેરુબારીને પ્રશ્ન, રાષ્ટ્રએમ લાગે છે.
પતિનું તાજેતરનું ભાષણ જેમાં તેમના અધિકારે બંધારણની - ત્રીજી ઘટના અમેરિકાના નવા પ્રમુખની ચૂંટણીને લગતી છે. આઈ- દષ્ટિએ વધારે સ્પષ્ટ કરવાની જરૂર તરફ તેમણે કાનન કાયદાના ઝનહોવરનાં પક્ષના નિકસન ન ચૂંટાતાં. કેનેડી ચૂંટાયા એના પરિણામે નિષ્ણાતોનું ધ્યાન ખેંચ્યું હતું, ઉત્તર પ્રદેશની કેંગ્રેસી મડાગાંઠ, અમેરિકાની પરદેશનીતિમાં કોઇ ખાસ ફરક પડશે એમ માન- પંજાબી સુબાનું આંદોલન-આ બાબતે તેમણે ઉલ્લેખ કર્યો
Sાઈ ગયું. યુનોએ ત્યાં સુ
ધSઅતિ વધારે તે
ના જ જોઇએ અને
તેવી વિચારણા
યહ અનિવાય
થિએ કે