Prabuddha Jivan 1957 Year 18 Ank 17 to 24 and Year 19 Ank 01 to 16

SR No.: 525942
Original Sutra Author: N/A
Author: Parmanand Kunvarji Kapadia
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1957
Total Pages: 250
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 27 MB

Page 6

૧૭૮
પ્રબુદ્ધ જીવન
I
તા. ૧-૧-૫e
આ બન્ને મહત્વના નિર્ણયે પાછળની એક એવી ભૂમિકા “ જાય છે ત્યારે મહાગુજરાતનાં નામથી ચાલતા આલનને વરેલા - કપી શકાય છે કે આજ સુધીના કાર્યો લેકના દિલમાં ભૂદાન વિષે ભાઈઓ તેમજ બહેને તેમને કાળા વાવટાથી આવકારે છે, એટલું જ
એવી તીવ્રતા ઉભી કરી છે કે લેકે જ સ્વયં એ કામ તરફથી નહિ પણ, તેમના માટે ગોઠવાયેલાં સંમેલનમાં જતાં આવતાં તેમની ઉપાડી લેશે અને જોઈતાં નાણાં પણ ચતરફથી આવી મળશે. મેટર ઉપર પથ્થરમારો ચલાવે છે, ટાયરમાં કાણું પાડીને મેટર
લાગણીની આ પ્રકારની તીવ્રતા અંગ્રેજીમાં જેને આપે” કહેવામાં અટકાવે છે, તેઓ મેટરમાંથી ઉતરી નિયત સ્થાને જાય છે તે લોકો આવે છે તે પ્રમ્પ વિષે ભૂદાન સંચાલકોની ગમે તે માન્યતા હોય- અને તેમાં પણ બહેને તેમની ઉપર તુટી પડે છે, કાળા વાવટા જેમાં આજના વાતાવરણમાં આપણને તે ટેમ્પ” દેખાતું નથી, અનુભવા- ભરાવાતા હોય છે તે લાકડી વડે માર મારે છે, કપડાં ખેંચે છે–આ તે નથી, અને એમ છતાં આ હીલચાલને જેટલે વેગ મળે તેટલું પ્રકારની હદ સુધીની અસભ્યતાનું અમદાવાદના મહાગુજરાતવાદીઓએ સરવાળે દેશના એકાન્ત લાભમાં છે એવી આપણુમાંના અનેકની સુદઢ દર્શન કરાવ્યું છે. પોતાની સ્વજનસમી એક બહેન ઉપર આ બધું . માન્યતા છે, અને તે માટે ગાંધી સ્મારક નિધિની અર્થપૂરવણી અને વીતે અને તેમાં માત્ર ભાઇઓ નહિ પણ બહેને જોડાય—આથી, વધારે પ્રવૃત્તિ અંગેની તંત્રરચનાની જેટલી ઉપયોગીતા પહેલાં હતી તેટલી જ શરમાવનારી ઘટના અમદાવાદના ઈતિહાસમાં આજ સુધી કદિ બની આજે છે એમ લાગે છે. આમ વિચારતાં ઉપરના નિર્ણય આખી સાંભળી ' નથી. રાજકારણુપ્રેરિત વિરોધ દાખવવાના હેતુથી કાળા હીલચાલને પીછેહઠ કરાવનારા અથવા તે તેને મંદગતિ બનાવનારા તે વાવટાઓ પિતાને પ્રતિકુળ રાજકારણી વ્યક્તિ સામે ધરવામાં આવે, નહિ નીવડે ને એવી આશકા અથવા તે ભીતિ મનને વ્યાકુળ બનાવે છે. વિરોધી લોકસૂત્રો પોકારવામાં આવૈ, તેમનાં સન્માન સંમેલને સામે સર્વોદય સિધાન્તવાદીઓ અને આગામી ચૂંટણી
અસહકાર દાખવવામાં આવે–આ બધું સમજી તેમ જ કલ્પી શકાય તેવું આગામી ચૂંટણી અગ કરવામાં આવેલા નિર્ણય પણ એટલી જ છે. પણ ઉપર વર્ણવ્યું તેવું સ્વછંદી–સધળી શિષ્ટતાને નેવે મૂક્તવિવાદાસ્પદ લાગે છે. સર્વોદય સિધ્ધાન્તવાદીએાએ ચૂંટણીમાં ભાગ ન આચરણ જાણીને માત્ર મુંબઈ પ્રદેશના જ નહિ પણ આખા ભારતના લે એવી નીતિ રજુ કરવામાં આવી છે. આમ છતાં પણ આ પ્રજાજનોને સખ્ત આઘાત લાગે છે, નાતિને અમલમાં મૂકવા માટે સર્વોદયના સિધ્ધાન્તને માનનારા સર્વે કોઈ ને માથે વધતું જતું ફાસીઝમનું જોખમ " તૈયાર નથી એ હકીકત ધ્યાનમાં લઈને 'એવું માંગે દર્શન કરાવવામાં ઉપરની ઘટના બાદ મુંબઈના મુખ્ય પ્રધાન શ્રી ચવ્હાણું અમઆવ્યું છે કે “જે પક્ષને પિતે હોય તે પક્ષ ખાટા માણસોને ઉમેદ
દાવાદ ગયા ત્યારે પણ વિરોધી દેખાવો, ભાંગફોડ, પથ્થરબાજી અને વારી માટે ઉભા રાખે તે દરેક લેકનિષ્ટ નાગરિકનું એ કર્તવ્ય બની
અને સભાઓને બળજબરીથી તેડવાના પ્રયાસ ચાલુ જ હતા. આ જ જાય છે કે એ પક્ષને સભ્ય હોવા છતાં પણ એ ઉમેદવારને
પધ્ધતિ મહાગુજરાતવાદીઓએ અન્યત્ર પણ અખત્યાર કરેલી છે. મત ન આપે.”
થોડા સમય પહેલા નડિયાદમાં શ્રી ત્રિભુવનદાસ પટેલના પ્રમુખપણ નીચે આ માર્ગદર્શન શબ્દરચનામાં સુન્દર લાગે છે, પણ તેને ઝીણ
ભૂદાન ઉપર શ્રી રવિશંકર મહારાજનું વ્યાખ્યાન હતું. શ્રી ત્રિભુવનદાસ વટથી વિચાર કરતાં અનેક ગુચે અથવા તે અનિશ્ચિતતા પેદા કરે
એક બાજુએ સ્થાનિક ભૂદાન સમિતિના પ્રમુખ હતા; બીજી બાજુએ એવું લાગે છે. એક તે આજના પક્ષગત રાજકારણમાં કોઈ પણ
સ્થાનિક કોંગ્રેસના પ્રમુખ હતા. સ્થાનિક મહાગુજરાતવાદીઓએ શ્રી , પક્ષમાં જોડાયેલી વ્યક્તિના સારા ટાપણાને તેને પક્ષથી છુટા પાડીને
ત્રિભુવનદાસના પ્રમુખપણું નીચે સભા ચલાવવા દેવાને સખ્ત વિરોધ વિચાર કરે બહુ જ મુશ્કેલ લાગે છે. જે પક્ષની વિચારસરણી
કર્યો અને ભારે તોફાન કર્યું અને પરિણામે ત્રિભુવનદાસને મંચ ઉપરથી વર્ગવિગ્રહને અને સાધન તરીકે હિંસા અને અસત્યને માન્ય રાખતી નીચે ઉતરવાની ફરજ પાડી હોય તે તે પક્ષને વરેલી વ્યક્તિ ગમે તેટલી બીજી રીતે સારી હોય
યુરોપમાં બીજા વિશ્વયુદ્ધ પહેલાં ઈટલી અને જર્મનીમાં જે તે પણ તેને ચૂંટણીની દૃષ્ટિએ સારી શી રીતે લખી શકાય ? એટલે
ફેસીઝમ ઉભું થયું હતું જેને આશય પતે લધુમતીમાં હોય છતાં આજના રાજકારણમાં તે, વ્યક્તિનું સ્વતઃ મહત્વ ગમે તેટલું હોય
મારઝુડ, ધાકધમકી અને ખુને કરવા સુધી જઈને પણ પ્રતિપક્ષની તે પણ, તેનું મહત્વ પક્ષના મહત્વ આગળ ગણ ગણવું રહ્યું. આના કઈ પ્રવત્તિ ચાલવા ન દેવી અને કોઈ પણું રીત પાત સt S૧૧ અર્થ એ થયો કે કોઈ પણ વ્યક્તિને પક્ષનિરપેક્ષ રીતે સારે ખોટો નક્કી
આવવું એ પ્રકારને હતે આવું ફેસીઝમ આજે ભારતના પ્રજાજનના કરવાનું લગભગ અશકય છે. પરિણામે નીચેને અપવાદ ઉપરની આખી
અમુક વર્ગોના માનસ ઉપર સવાર થઈ રહ્યું છે અને જે આ નીતિને લગભગ અર્થશૂન્ય બનાવે છે. પ્રસ્તુત નિર્ણયમાં આવી અસંગતિ
પરિસ્થિતિ બીન-રોકટોક આગળ ચાલે તે આપણું જાહેર જીવન નાશ , આવવાનું કારણ એ છે કે ભૂદાનના આન્દોલનના સૂત્રધાર વિનોબાજીની
પામે અને લોકશાહી ખતમ થાય. તેથી આપણું સર્વના હિતમાં અને દષ્ટિ પક્ષાતીત છે, જ્યારે તેમની સાથે તેમજ તેમની પ્રવૃત્તિ સાથે
લોકશાહીની રક્ષા કાજે આ કાસીસ્ટ પદ્ધતિના માર્ગે આગળ વધતી ગાઢપણે સંકળાયેલા શ્રી જયપ્રકાશ નારાયણ, શ્રી શંકરરાવ દેવ તેમજ
પ્રવૃત્તિઓને બને તેટલે સામને કરે અને આ ગુંડાગીરી કોઈપણું અન્ય કેટલાક કાર્યકર્તાઓ પક્ષવાદી રાજકારણ તરફ ઢળેલા છે
અંશમાં નીભાવવામાં નહિ આવે એવી આ પ્રકારની પ્રવૃત્તિઓ ચલાવઅથવા તે તે સાથે સારી રીતે સંકળાયેલા છે. ઉપરને નિર્ણય ઉત્તર
. નાર વર્ગોને ખાત્રી કરાવી આપવી એ માત્ર કોંગ્રેસીઓ તરીકે નહિ દક્ષિણ વચ્ચે કોઈ મધ્યરેખા ઉભી કરવાના પ્રયત્ન જેવો લાગે છે,
પણ સામાન્ય પ્રજાજન તરીકે આપણું સર્વની અનિવાર્ય ફરજ બને છે. જેનું વાસ્તવિક રાજકારણમાં કોઈ મહત્વનું પરિણામ નીપજવા સંભવ નથી. જ
| વિષય સૂચિ અભ્યતાની પરાકાષ્ટા
અમેરિકાની પ્રજાજોગ મહા અમાત્ય ' અમદાવાદના મહા ગુજરાતવાદીઓએ, થોડા સમય પહેલાં મુંબઈ નહેરનું ઉદાત્ત રેડીઓ પ્રવચન
પં, નહેરૂ ૧૭૩ પ્રદેશના પધાન શ્રીમતી ઇન્દુમતીબહેન અમદાવાદ ગયાં ત્યારે, જે વર્તન સૌરાષ્ટ્રમાં થયેલ રચનાત્મક કાર્ય રતુભાઈ અદાણી ૧૭૫ દાખવ્યું તે અસભ્યતાની પરાકાષ્ટા હતી, જે બહેન અમદાબાદ તળનાં અ.ભા. સર્વ સેવા સંધના મહત્વના ઠરા' '' ૧૭૭ છે અને અમદાવાદના સામાજિક તેમ રાજકીય ક્ષેત્રે જેઓ વર્ષોથી પ્રકીર્ણ નેંધ: ભૂદાનની નિધિમુક્તિ અને કામ કરી રહ્યાં છે, છેલ્લા હિન્દુ મુસલમાન તેકાન વખતે જે બહેને તંત્રમુક્તિ, સર્વોદય સિધ્ધાન્તવાદીઓ અને ' અસાધારણુ વીરતા અને પરાક્રમ દાખવીને અમદાવાદનાં પ્રજાજનેનાં ' આગામી ચૂંટણી, અસભ્યતાની પરાકાષ્ટા, અનેક ધન્યવાદ પ્રાપ્ત કર્યા હતાં તે બહેન દ્વિભાષી મુંબઈ પ્રદેશના ગૌતમ બુદ્ધ. ..
પરમાનંદ, ૧૭૭ " પ્રધાનપદ ઉપર આવ્યા બાદ પહેલી જ વાર પિતાના સ્વજને વચ્ચે ગંગોત્તરી '
. * * * હર્ષલાલ શેધન ૧૮૦
મધ્યરેખા હળાયેલા છે. આ તરફ ઢળેલા આ પ્રવાહની રક્ષા કાર