Prabuddha Jivan 1957 Year 18 Ank 17 to 24 and Year 19 Ank 01 to 16

SR No.: 525942
Original Sutra Author: N/A
Author: Parmanand Kunvarji Kapadia
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1957
Total Pages: 250
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 27 MB

Page 27

તા. ૧-૨–૫૭
પ્રબુદ્ધ જીવન
નથી. આવી પરિસ્થિતિમાં બિહારમાંથી ૨૪ લાખ એકરનું દાન ઉતારવાની મારી ધાર્મિક ફરજ હું સમજુ છું. તમારા આ કામમાં મળ્યાને જે સતૈષ ચિન્તવવામાં આવતું હતું તે સંતેષ ભ્રામક હું સંપૂર્ણ સહકાર માગું છું. બને એટલી પૈસાની વધુ સગવડ મને હતે એમ માનવાને કારણુ મળે છે. આ સંગમાં જે ભૂમિ ઉપર કરી આપે. મુંબઈ જેવા શહેરમાં આવા કામ માટે પૈસા એકઠા તેના માલિકને અબાધિત હક્ક હોય અને જેના દાન સામે કોઈ પણ કરવા એ મેટી વાત નથી અને તમારી જેવાને તે જરાય મુશ્કેલ નહિં વાંધો ઉઠાવે તેમ ન હોય તે ભૂમિનું દાન જ સાચું અને સ્વીકાર- ૫ડે. પ્રયાસ કરે અને મને બને તેટલી વહેલી તકે પૈસા એકઠા યોગ્ય લેખાવું જોઈએ. પિતાની ભૂમિ વિષે આ ચેખવટ કરી આપ- કરીને મોકલે. અનાજ, કપડાં, દવા, સારવાર, અભ્યાસ માટેની સગવડ વાનું કામ તેની માલીકીને દાવો કરનાર વ્યકિતનું લેખાવું જોઈએ. બધામાં એ પૈસા વાપરવાના છે. એ રકમને સદુપયોગ થશે એની તેના ગુંચવાડામાં દાન લેનારે કે ભૂદાન સમિતિએ પડવાનું ન હોય. આ તમને ખાત્રી આપું છું. વધુ શું લખું ? ” બાબતના કજિયા કેટે જાય તો તેને નીકાલ આવતાં ઘણી વાર આ પત્રમાંની દાંભરી અપીલના પ્રબુધ્ધ જીવનના વાંચકોને લાગે અને તે પાછળ દ્રવ્ય, સમય તેમજ શકિતને ઘણો વ્યય કરો ભાગીદાર બનાવું છું એ શ્રદ્ધા છે, તે અપીલ તેમાંના કેટલાકના પડે. આમ આપણી સાદી સમજ કહે છે. આને બદલે મળેલી દિલને જરૂર સ્પર્શશે અને આવી એક સેવાનિષ્ટ વિશ્વસનીય ભંગિનીની જમીનનું વિતરણ કરી છે અને તે સામે કોઈ અદાલતધારા વધ માંગણીને સશે નહિ તે અલ્પાંશે પણ પૂરી કરવામાં નિમિત્તભૂત ઉદ્ધવે છે તે સંબંધમાં વકીલે ભલે લડતા-અને દેનાર લેનાર ભલે થશે. શ્રી જયા બહેને કહેવાતા ઉજળા પણ અંદરથી કેવળ અર્થશન્ય ખુવાર થતા–આ રીતે કહેવામાં અને કામ લેવામાં આવે તો આર્થિક બનેલા કુટુંબની-માતાઓ, બહેને અને દીકરીઓની–જે સ્થિતિ વ્યવસ્થાને બદલે આર્થિક અરાજક્તા અને કોર્ટ કાયદાના પારવિનાના વર્ણવી છે તે સ્થિતિ આપણા દેશમાં વ્યાપકપણે પ્રવર્તે છે. એક ઝગડા પેદા થાય. વળી સરકારી દફતર બરાબર ન હોય તે તે સરખું બાજુએ એક અન્યને ભુલાવે તેવી કરૂણાપૂર્ણ ઘટનાઓ બને જાય કરાવવા માટે તથા જમીન માલીકનાં હો ચેકસ કરાવવા માટે છે; બીજી બાજુએ તે સામે આંખ આડા કાન કરીને લેકે ધર્મના સરકારી તંત્રને ભૂદાન કાર્યકર્તાઓએ ગતિમાન કરવું જોઈએ. સર- નામે સમાર, ઉત્સવ અને વરડાઓ, શાન્તિસ્ના, ઉપધાને કારના સહકાર સિવાય આ બાબતને ઉકેલ આવે અશક્ય છે. અને મેટાં જમણવાર પાછળ હજારો રૂપિયા ખરચે જાય છે. આપણે આશા રાખીએ કે આ સમસ્યા વિષે વિનોબાજી વધારે સ્પષ્ટતા ભાવનગર હું હતા તે દરમિયાન જ આવી એક કરૂણ ઘટના બનેલી. કરે કે જેથી આ અંગે લોકોમાં કાંઈ પણ ગેરસમજુતી ઉભી થતી ભુખમરાથી અભિભૂત એક આધેડ વયના એકલા અટુલા ભાઈએ યા ફેલાતી અટકે.
પહેલા માળ ઉપર આવેલી પિતાની ઓરડીમાંથી રાત્રીના સમયે નીચે શ્રી જયાબહેન દાણીની અપીલ .
પડતું મૂક્યું. કોઈ પડ્યાને માટે અવાજ આવતાં આસપાસ રહેતા - ભાવનગર ખાતે શ્રી મુક્તાલક્ષ્મી મહિલા વિદ્યાલય નામની એક લેકે એકઠા થયા અને પેલા ભેચે પડેલા ભાઇને ઉપાડીને એમને જાણીતી શિક્ષણ સંસ્થા છે. તે ક યુનીવર્સિટીનાં ધોરણ મુજબ એમ તેની ઓરડીમાં મુકી આવ્યા. ન કોઈએ તેની ખબર પુછી; ન બાલવર્ગથી તે કોલેજ સુધીનું બહેનને શિક્ષણ આપે છે. તેના મૂળ કોઈએ તેને કશે ઉપચાર કર્યો. સવારના તે ભાઈ મૃત્યુવશ થયેલા સ્થાપક સ્વ. શ્રી અમૃતલાલ દાણ હતા. આજે તેમનાં પત્ની શ્રી જયા માલુમ પડ્યો. તેની પાસેથી એક ચીઠ્ઠી મળી આવી જેમાં ભુખમરાના બહેન તે સંસ્થાના આચાર્ય પદે છે. ભાવનગર જાઉં ત્યારે શ્રી જયા : કારણે પહેલા માળથી પડતું મુકયાને એકરાર હતો. આ એ જ દિવસે બહેન દાણીને ઘણું ખરું મળવાનું બને. આ વખતે એ મુજબ તેમને હતા કે જ્યારે બાજુએ આવેલા એક શ્રીમાનના ઘેર સત વડીલના મળવાનું બનતાં તેમણે ગરીબી અને દરિદ્રતાના કાળમુખમાં હડસેલાઈ સ્મરણમાં મેટા પાયા ઉપર અઠ્ઠા મહોત્સવ અને જમણવાર રહેલાં અનેક કુટુંબની હૃદયદ્રાવક વાત કહી અને તેમાં જેની જાણ ચાલતા હતા. તે પછી પણ. આવા મહોત્સવ ભાવનગરમાં ચાલતા જ થાય અને વખતસર થાડી સરખી પણ આર્થિક મદદ પહોંચાડાય રહ્યા છે. પણ આમ વિના મે મરતા લોકોની ખબર લેવાનું કાઇને તેઓ કેવી રીતે ઉગરી જાય છે અને જીવનમાં તરતા થઈ જાય છે સુઝતું જ નથી. આજે માણસે માનવીને વિસારીને દેવ પાછળ દોડી તેવા પણ જાતઅનુભવના કેટલાએક કીસ્સાઓ સંભળાવ્યા. એ જ રહ્યા છે. માનવી ડુબતે જાય છે અને દેવ હાથમાં આવતા નથી. અમારી વાતચિતના અનુસંધાનમાં તે બહેન થોડા દિવસ પહેલાં મળેલા -આ શેચનીય પરિસ્થિતિ આપણુમાં જડ ઘાલીને બેઠેલી હૃદયપત્રમાં જણાવે છે કે:
અત્યતા અથવા તે વિકસ્થત્યતાને આભારી છે. પ્રબુદ્ધ જીવનના તમે બંને જણાં મને રૂબરૂ મળ્યાં ત્યારે વિદ્યાલયના કામ વાંચકે જયાબહેનની અપીલને ધ્યાનમાં લે, તેમને દ્રવ્ય પહોંચાડવાના હેતુથી ઉપરાંત કેટલીયે નિરાધાર અને અભણ અને અસંસ્કારી બહેનને મુંબઈ જૈન યુવક સંધના કાર્યાલય (૪/૪૭, ધનજી સ્ટ્રીટ મુંબઈ ૩) આશ્વાસન અને આધાર આપવાનું કામ પણ મારી પાસે આવે છે, ઉપર કોઈ કાંઈ રકમ મેકલશે તો તેમને ખબર પહોંચાડવામાં આવશે. અને હૈયું ખોલી અંતરની વેદના મારી પાસે રજુ કરે છે, એમની પણ આથી પણ વધારે અગત્યનું એ છે કે આપણે આસપાસ આંતરડી ખૂબ કકળે છે, એમને રાહત આપવાનું કામ કરું છું.–એ ચોતરફ નજર ફેરવતા રહીએ અને આપણી વ્યકિતગત તાકાત મર્યાવિષે આપણે કેટલીક વાતે કરેલ. મેં તમને કહેલ કે આ મારૂં કામ દિત હોઈને થોડી સરખી પણ મદદથી કોઈને પણ ઉગારી શકાય તેવું ગુપ્ત છે, છતાં અતિ અગત્યનું છે. આવા કામને જ સાચી સેવા માન- જણાય ત્યાં પિતાથી અને નહિ તે અન્ય પાસેથી મેળવીને પણ વામાં હું તે હવે વધારે દૃઢ બની છું. કીર્તિદાનને માર્ગે ધનાઢયા જાય છે. વખતસર મદદ પહોંચાડીએ અને એ રીતે આપણાં જ ભાઈ ભાંડુઓને આ ગુપ્તદાન તરફ જે વળે તે નીચલા થરને ઉપર લાવવામાં સરળતા કાળમુખમાં રાતા બાવીએ, આથી વધારે મેટો કોઈ ધર્મ નથી. થાય. આબરૂદાર બહેનનું પણ મારે રક્ષણ કરવાનું રહે છે. એ બધાને
પરેમાનંદ નાના ગૃહદ્યોગે આપવાની અને તે દિવસે પગભર કરવાની મારી આચાર્ય દાદા ધમોધિકારીની વ્યાખ્યાનમાળા તીવ્ર ઈચ્છા છે, પરંતુ જ્યાં સુધી એ ન થાય ત્યાંસુધી એમને ટકાવ્યે જ સર્વોદય વિચારના પ્રખર તત્વચિન્તક આચાર્ય દાદા ધર્માધિકારીની છૂટકે. તમે અને તમારા જ્ઞાતિબંધુઓ કે બીજા મિત્રોને આ કામમાં ' મુંબઈ ખાતે તા. ૨-૨-૧૮૫૭ શનિવારથી તા. ૭-૨-૫૭ ગુરૂવાર સહાય કરવાની વાત કરે. ખૂબજ ઉપયોગી કામ છે. જગત નહિં સુધી એક સાથે બે વ્યાખ્યાનમાળાઓ જ્યામાં આવી છે. આ જાણે પણ પ્રભુ તે જાણશે, કદર કરશે. એ બધાનાં દુ:ખો દેખી મારું ધ્યાનમાળા દરમિયાન દાદા ધર્માધિકારી ભૂદાનયજ્ઞના તત્વજ્ઞાનનું સમગ્ર અંતર ખૂબ જ દાઝે છે. કેટલીયે ત્યક્તા, વિધવા બહેને મારી પાસે દર્શન કરાવશે. આવ્યા જ કરે છે. એમની બરાબર તપાસ કરી ખાત્રી કર્યા પછી મુંબઈ ખાતે જાયેલી વ્યાખ્યાનમાળાનું ઉદ્દઘાટન ગામદેવી તેમની બાબત હાથમાં લઉં છું. હાથમાં લીધા પછી તેને તરી પાર લેબર્નમ રોડ ઉપર આવેલા મણિભુવનમાં તા. ૨-૨-૫૭ શનીવાર