Prabuddha Jivan 1956 Year 17 Ank 17 to 24 and Year 18 Ank 01 to 16

SR No.: 525941
Original Sutra Author: N/A
Author: Parmanand Kunvarji Kapadia
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1956
Total Pages: 260
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 24 MB

Page 46

*62
-
૨૦૦
પ્રબુદ્ધ જીવન
તા. ૧-૩-૫૬ રહેલો છે અને સાધુઓની શિષ્યો મેળવવાની તેમજ વધારવાની લાલસા વાળવાના પ્રયત્નો શરૂ થયો હતો. એક બાજુએ સંધદાર બીલને ટેકે આ આગ્રહને સતત પિષતી રહી છે. આ હેતુ માટે અનેક બાળકોના આપતી સહીઓ માત્ર જૈન સમાજ પૂરતી જ એકઠી કરવાનું કાર્ય હાથ ભોળપણને લાભ લેવામાં આવે છે અને તેમને મેટી સંખ્યામાં ધરવામાં આવ્યું હતું. બીજી બાજુએ પ્રતિપક્ષે પણ બલવિરોધી દીક્ષિત બનાવવામાં આવે છે. ઘણી વખત આ હેતુસર તેમને ભગાડ- સહીઓ મેળવવાના જંગી પ્રયત્ન શરૂ કર્યા હતા. મુંબઈમાં સ્થિતિચુસ્ત વામાં આવે છે અને જવાબદાર વાલીઓ કે માબાપથી ખાનગી રીતે જૈનેની એક વગદાર સમિતિ ઉભી કરવામાં આવી હતી અને બીલ– દીક્ષા આપવામાં આવે છે.
વિરોધી પ્રચારકાર્ય પાછળ એ સમિતિએ હજારો રૂપિયાનું પાણી શ્રી. પ્રભુદાસ પટવારીને હાર્દિક અભિનંદન કર્યું હતું. સંઘે પિતાની મર્યાદિત પરિસ્થિતિમાં શકય તેટલું પ્રચારકાર્ય
આ અનિષ્ટ નાબુદ કરવાના હેતુથી લાવવામાં આવેલ પ્રસ્તુત કર્યું છે, સામાન્ય જનતામાં બીલને અનુકુળ આબેહવા પેદા કરી છે બીલ સામે જૈન સમાજને સ્થિતિચુસ્ત વર્ગ–ખાસ કરીને શ્વેતાંબર અને જૈન સમાજમાંથી બહુ મેટી સંખ્યામાં બીલઅનુમાદક સહીઓ મૂર્તિપૂજક તથા તેરાપંથી સમુદાય–ભારે ખળભળી ઉઠય છે અને એકઠી કરીને વિધાન પરિષદના મંત્રી તરફ મેકલી આપેલી છે. ' જાણે કે ધર્મ જોખમમાં આવી પડયે હોય, સાધુ સંસ્થા ડુબવા એ જ રીતે સંધ તરફથી આ પ્રશ્નના અંગમાં એક જવાબદાર નિવેદન બેઠી હોય એવી રીતે ભોળી જનતાને ભડકાવી રહેલ છે. આ સમુદાય પણ જવાબદાર અધિકારી ઉપર રવાના કરવામાં આવ્યું છે. સ્થાનકવાસી તરફથી બીલ પાછું ખેંચી લેવા માટે શ્રી. પ્રભુદાસ પટવારી ઉપર કોન્ફરન્સે પણ આ બીલને ટેકે આપ્યું છે. પંડિત સુખલાલજી અને પાર વિનાનું દબાણ લાવવામાં આવ્યું છે. આમ છતાં પણ તેઓ ' પંડિત બેચરદાસ જીવરાજ દેશીના સંયુકત નિવેદને પ્રસ્તુત બીલનું પ્રસ્તુત પ્રશ્નના સામાજિક મહત્વને ધ્યાનમાં લઇને પોતાના બીલને બળવાન સમર્થન કર્યું છે. અનેક સામાજિક સંસ્થાઓએ આ બીલને મક્કમપણે વળગી રહ્યા છે તે માટે તેમને હાર્દિક અભિનંદન ઘટે છે. હાર્દિક આવકાર આપ્યો છે. આગામી માર્ચ માસના પ્રારંભમાં આ આ બીલના સમર્થનમાં શકય તેટલો પ્રચાર કરવાની જવાબદારી શ્રી બીલ મુંબઈની વિધાન પરિષદ સમક્ષ દ્વિતીય વાંચન માટે રજુ થવા મુંબઈ જૈન યુવક સંઘે સ્વીકારી છે અને તે પાછળ સધે પિતાની સંભવ છે. મુંબઈ પ્રદેશના મુખ્ય સચિવ શ્રી. મોરારજીભાઈને અનિશ્ચિત સર્વ શક્તિ છેલ્લા આઠ માસથી ખરચી રહેલ છે.
વલણના કારણે આ બીલના પરિણામ વિષે આપણે કશું પણ નિશ્ચિતજેનેની જાહેર સભાએ કરેલું બીલનું સમર્થન પણે કહેવાની સ્થિતિમાં નથી. એમ છતાં સંધના વ્યાપક પ્રચારકાર્યના
આ બીલને ટેકો આપવા માટે તા. ૨૭–૪-૫૫ ની રેજ પરિણામે બાલદીક્ષાના અનિષ્ટ વિષે અને તેની નાબુદીની આવશ્યક્તા હીરાબાગ ખાતે જૈનેની એક જાહેરસભા શ્રી. ખીમજી માડણ વિષે માત્ર મુંબઈ પ્રદેશની જ નહિ પણ સમગ્ર ભારતની પ્રજા આજે, ભુજપુરીઆના પ્રમુખપણા નીચે બેલાવવામાં આવી હતી અને તેની સારી રીતે સભાન બની છે, જાગૃત થઈ છે એમ કહેવામાં લેશ માત્ર અંદર નીચે મુજબને ઠરાવ પસાર કરવામાં આવ્યું હતું:
અત્યુકિત નથી. ' '“બાલદીક્ષાની કાયદેસર અટકાયત કરવા માંગતા શ્રી. પ્રભુદાસ
શ્રી ભંવરમલ સીંધીને ધન્યવાદ બાલુભાઈ પટવારીના બીલને ટકે આપવા માટે મળેલી જૈનેની આ આ પ્રશ્ન ઉપર સમાન્તર વિચારશ્રણ ધરાવતા કલકત્તા તરૂણ સભા જાહેર કરે છે કે કંઈ કાળથી ચાલી આવતા બાલદીક્ષાના આ સથે પણ કલકત્તા બાજુ બીલના સંબંધમાં સ્તુત્ય પ્રચારકાર્ય કર્યું છે. સામાજિક અનિષ્ટને સદન્તર નાબુદ કરવા માટે માત્ર મુંબઈ પ્રદેશમાં કલકત્તા ખાતે પ્રસ્તુત ખીલનું સમર્થન કરવા માટે તેરૂણું સંધ નહિં પણ ભારતભરમાં આ કાયદે થવાની ખાસ જરૂર છે અને આ તરફથી બેગલ પ્રદેશ કોંગ્રેસ સમિતિના મુખ્ય મંત્રી શ્રી વિજયસિંહ સભા વિશેષમાં જાહેર કરે છે કે નાનાં અણસમજુ બાળકોને આવા નહારના પ્રમુખપણ નીચે તા. ૫-૧૧-૫૫ ના રોજ જૈનેની એક અત્યન્ત કઠણ અને ગંભીર જવાબદારી ભરેલા આજીવન દીક્ષાવ્રતથી જાહેર સભા બોલાવવામાં આવેલી; અને તરૂણું’ના સંપાદક શ્રી ભંવરમલ બાંધી લેવાને કઈ સાધુને તેમ જ તેમ કરવા દેવાને કોઈ માબાપ સીધી તરફથી બીલને ટેકે આપતો ઠરાવ રજુ કરવામાં આવેલ. આ કે તેના વાલીને તથા કોઈ પણ જૈન સંધને હક્ક નથી અને દીક્ષા કોને ઠરાવ ઉપર શ્રી ભંવરમલ ધીનું વિવેચન પુરૂં થયું, ન થયું, એટઆપવી અને કોને ન આપવી તે વિષય એક પ્રકારના સામાજિક લામાં એ સમયે કલકત્તા ખાતે બીરાજતા શ્રી વિજયરામચંદ્રસૂરિની નિયમનને કાયદાનું રૂપ આપવાથી કોઈ ધાર્મિક બાબતમાં હસ્તક્ષેપ પ્રેરણાથી સભા તેડવાના આશયથી આવી ચડેલા કેટલાક ધર્મઝનુની થતો નથી એમ આ સભા માને છે.”
જૈનેના હાથે ભંવરમલ સીધી મરણતેલ મારના ભોગ થ પડેલા એ સંધે કરેલું પ્રચારકાર્ય
શરમજનક ધટનાની અહિં નેધ લેવી ઘટે છે. શ્રા ભંવરમલ સીધી તેમની આ ઠરાવને અનુસરીને પ્રબુધ્ધ જીવન તેમજ અન્ય સામાયિકોમાં
નીડરતા, તેમણે ભોગવેલી યાતના અને તેમની સિધ્ધાન્તનિ ઠા
માટે આપણે સર્વે તરફથી હાદિકે ધન્યવાદના અધિકારી બને છે.' સંધ તરફથી પ્રસ્તુત બીલનું અનુદન કરતા અનેક લેખે અને . ચર્ચાપત્રો પ્રગટ કરવામાં આવ્યા છે તેમ જ વહેંચવામાં આવ્યા છે.
- વર્ષ દરમિયાન જાયેલાં સંસ્કાર સંમેલન તા. ૮-૮-૫૫ ના રોજ મુંબઈની વિધાન પરિષદમાં. આ બીલ પ્રથમ
(૧) બહેન ગીતા પરીખનું કાવ્યગાન વાંચન માટે રજુ કરવામાં આવ્યું હતું. આ પ્રસંગે વિધાન પરિષદના તા. ૨૯-૧-૫૫ ના રોજ બહેન ગીતા પરીખે સંધના ઉપક્રમે સભ્યને બાલદીક્ષાના પ્રશ્ન સંબંધ જરૂરી જાણ કરવા માટે સંધ તરફથી
જાયેલી સભામાં પિતાનાં કેટલાંક મુકતકે તથા કાવ્ય સંભળાવ્યાં
હતા અને પોતે રચેલાં કેટલાંક ગીતે ગાયાં હતાં અને શ્રોતાએ ડળીનું શ્રી. પરમાનંદ કુંવરજી કાપડિયા અને શ્રી. ટી. જી. શાહને મોકલવામાં
મનોરંજન કર્યું હતું. આ પ્રસંગે શ્રી કરસનદાસ માણેકે પ્રમુખસ્થાનેથી આવ્યા હતા. અને તેમણે અનેક ધારાસભ્યોનો સંપર્ક સાધ્યો હતે. બહેન ગીતાનું અભિનન્દન, કર્યું હતું અને કેટલુંક માર્ગદર્શન વિધાન પરિષદમાં મુંબઈના મુખ્ય સચિવ શ્રી. મોરારજી દેસાઇએ આપ્યું હતું. પ્રસ્તુત પ્રશ્ન સંબધે પિતાની અનિશ્ચિત મનોદશા જાહેર કરી હતી.
(૨) શેઠ કસ્તુરભાઈ લાલભાઈનું સન્માન પણ એક કે બે અપવાદ સિવાય કે ગ્રેસી તેમજ બીનખેંગ્રેસી અનેક
- તા. ૮-૨-૫૫ ના રોજ મુંબઈ જૈન યુવક સંધના કાર્યાલયમાં
સંધના નિમંત્રણને માન આપીને શેઠ કસ્તુરભાઈ લાલભાઈ પધાર્યા હતા સભ્યએ આ બીલનું અનેક બાજુએથી જોરદાર સમર્થન કર્યું હતું. અને જૈન સમાજની એકતા, જૈન અને હરિજન મંદિર પ્રવેશ, દેવઅને આ બીલ પ્રથમ વાંચનમાંથી ઘણી મોટી બહુમતી વડે પસાર દ્રવ્યને સામાજિક ઉપયોગ આદિ પ્રશ્નો ઉપર તેમણે પિતાના વિચારો રજુ થયું હતું અને જાહેર અભિપ્રાય એકત્ર કરવા માટે આ બીલને જનતા કર્યા હતા અને તેને લગતી ચર્ચામાં શ્રી પરમાનંદ કુંવરજી કાપડિયા, " સમક્ષ રજુ કરવાનું ઠરાવવામાં આવ્યું હતું. આ દરમિયાન જૈન
શ્રી ચીમનલાલ ચકુભાઈ શાહ, શ્રી શાન્તિલાલ હ. શાહ (મુંબઈના
મજુર પ્રધાન), શ્રી રતિલાલ ચીમનલાલ કોઠારી વગેરે સભ્યએ ભાગ સમાજમાં બીલવિરોધી હીલચાલ પણ ખૂબ જોર પકડતી ગઈ હતી લીધો હતે અને શેઠ કરતુરભાઈનું બહુ ભાવપૂર્વક સન્માન કરવામાં - અને જૈન તેમજ જૈનેતર વ્યકિતઓ તેમ જ વર્ગોને બલવિરોધ તરફ આવ્યું હતું.
બહેન ગાતા હતું. આ
મોરારજી દેસાઈ
નિશ્ચિત મને