Prabuddha Jivan 1955 Year 16 Ank 17 to 24 and Year 17 Ank 01 to 16

SR No.: 525940
Original Sutra Author: N/A
Author: Parmanand Kunvarji Kapadia
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1955
Total Pages: 248
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 28 MB

Page 119

૪.
ધન :
તા. ૧૫-૬-પપ
પ્રબુદ્ધ જીવન મૂળથી સમર્થક છે જ અને તેમના આચાર્ય શ્રી તુલસી નાના છોકરા- શાસનમકિત: સમાજના ધવ તારક, એને મુંડવામાં કશું અનુચિત કે વાંધા પડતું દેખતા જ નથી. શ્વેતાંબર મૂર્તિપૂજક સંપ્રદાયના સાધુઓ પણ ખુણે ખાંચરે કે નાના મેટા
વિનોબાજીએ શાસનમુક્ત સમાજની વાત કહી ત્યારથી એ તો ગામડાઓમાં છોકરાએ મુંડતા જ જાય છે. એક ઉગતી ઉમરના એક અવ્યવહારૂ આદર્શ છે અને આ દુનિયામાં એ ચાલી ન શકે બાળકના જીવનને બાળપણથી એક પ્રકારના ચોગઠામાં અને તે એવું એવો એક સૂર સંભળાવા લાગ્યો છે. ચોગઠું કે તેમાંથી જીવનના અન્ત સુધી ન છુટી શકે કે છટકી શકે- જે પુરૂષે લાખે અને કરડે માણસને આકંગ્ગ છે એટલું જ એવા ચેગઠામાં જકડી દેવામાં તેઓ એક મહાન ધર્મકાર્ય સમજે છે. નહિ પણ અનેકને એમણે ઉપાડેલી પ્રવૃતિમાં જોડયા છે એ એકાએક હમણાં એક મિત્રને લક-તાથી કાગળ છે. તેમાં તેઓ જણાવે છે કે “ સાવ ફેંકી દેવા જેવી અવ્યવહારૂ વાત તે ન જ કહે એવું આપણે “શ્રી રામવિજયજી મહારાજે અહિં બે બાળકોને દીક્ષા આપી છે. તેમાં સમજવું જોઈએ. એમની 'જે વાત ન સમજાઈ હોય તે વધારે ઉંડા એક ૧૪ થી ૧૫ વર્ષના છોકરાને થોડા સમય પહેલાં અને બીજા ઉતરીને સમજવા પ્રયાસ કરવો જોઈએ. ૮ થી ૧૦ વર્ષનાને તા. ૨૬-૫–૫૫ ના રોજ દીક્ષા આપવામાં - શાસનમુક્ત સમાજમાં કશું શાસન ન હોય-રાજતંત્ર ન હૈયઆવી છે. પહેલી દીક્ષા વખતે તે થોડી જાહેરાત થયેલી. બીજી દીક્ષા અને અર્થ અંધાધુધી–આવા ભય સામાન્ય રીતે શાસનમુકત સમાજ વખત ૨૪ કલાક પહલા માત્ર બાપ દીકરા દીક્ષા લેવાના છે એટલું જ શબ્દ સાંભળી જ માણસના મને સામે ઉભા થતા હોય છે. પણ
કરા કલકતા તા. ૨૫-૫-૫૫ ના બપોર બાર શાસનમુક્ત સમાજ એ તે ધ્રુવ તારક સમે આદર્શ છે. ઉત્તર દિશામાં વાગ્યે આવેલ અને બીજે દહાડે સવારે ૮ વાગ્યે દીક્ષા આપી દીધી.
જવા માગતું વહાણ ધ્રુવ તારકે ભલે એ ન પહોંચે પણ ઉત્તર દિશામાં આમ તે દીક્ષા આપવાનો સમય સવારના ૧ ને હતા, પરંતુ કઈ તે ચાળે જ છે. એમ શાસનમુકત સમાજને આદર્શ રાખનાર ભલે પૂણે ' કારણસર દીક્ષા બે કલાક વહેલી આપી દીધી. આગલી રાત્રે છોકરાનાં રીતે ત્યાં સુધી ન પહેચે પણ એ તરફની દિશામાં તે એની ગતિ સગાંઓએ અને બીજા બહારના કેટલાક લોકોએ તે સામે વાંધો લીધેલ; થવાની જ, પણુ મહારાજશ્રીએ સામ, દામ, દંડ અને ભેદ વગેરેની નીતિથી બધાને .
- વિનોબાજી શાસનમુકત સમાજ સ્થાપવા માગે છે. એનો અર્થ : સમજાવી લીધાનું સાંભળ્યું છે. આ ઉપરાંત રામવિજયજી તરફથી બીજાં
તેઓ એ 25
નથી કરતાં કે આજે ને આજે રાજ્ય સરતાને સંપૂર્ણ ત્રણ બાળકોને થોડા સમયમાં દીક્ષા અપાવાની છે એવા સમાચાર વહેતા)
લત લેપ થઈ જવો જોઈએ. એને માટે તેઓ સુંદર ઉદાહરણ આપે છે કે તે થયા છે. આથી એતરફ અરેરાટી પેદા થઈ છે અને આ સંબંધમાં કંઈક થવું જોઈએ એમ અહિંને જનસમૂહ વિચાર થઈ ગયો છે.
રેલ્વે ગાડીમાં સંકટ સમયની સાંકળ હોય છે એનું સ્મરણ આપણને આ બાબતમાં અમારે શું કરવું તે વિષે કાંઈક માર્ગદર્શન કરાવશે.” ચોવીસે કલાક નથી થયા કરતું. એ તે સંકટ સમયે જ યાદ આવે છે - આમ તરફથી સમાચાર આવે છે અને આ દીક્ષાધેલાપણું એમ રાજ્યનું શાસન હોય પણ એ એવું હોય કે રોજ બરોજના જોઇને ભારે આશ્ચર્ય થાય છે. એક બાજુએ આ સામાજિક અનર્થ વ્યવહારમાં જ્યાં ત્યાં એનું દર્શન ન થાય, પણું અમુક આવશ્યક વધતે ચાલ્યો છે; બીજી બાજુએ સમાજ ઉદાસીનપણે આ બધું પ્રસંગોએ એને આશ્રય જરૂર મળી રહે. જોયા કરે છે. આ સામાજિક અનર્થને સામને કરવા યુવાનોએ
એને અર્થ એ થયો કે આપણા સમાજનું ઘણું ખરૂં શાસન કટિબધ્ધ થવું જોઈએ, અને લાગવગને ઉપયોગ, જાહેર મતનું દબાણ, અથવા વહિવટ આપણે સ્વેચ્છાએ આપઉકલતથી કરી લેતા હોઈએ. દીક્ષા થતી હોય ત્યાં સત્યાગ્રહ, બાલદીક્ષાવિરોધી ઉગ્ર પ્રચાર અને જે કામ આપણાથી ન ઉકલે એવાં હોય એમાં જ બહારના શાસનની
જ્યાં શકય ત્યાં અદાલતને આશ્રય લઈને આવી દીક્ષાની અટકાયત મદદ લઈએ. કરવા સમાજના યુવકોએ ઉઘુક્ત થવું જોઈએ. સદૂભાગ્યે આ બાલદીક્ષા શાસનમુક્ત સમાજ એટલે શાસન વિહીન સમાજ નહિ પણ અટકાવનારે ધારે આવી રહ્યો છે અને મુંબઈની ધારા સભાની સ્વ–શાસિત સમાજ. શાસન મુકત સમાજ એટલે અવ્યવસ્થિતતા અને કે આગામી બેઠકમાં તે રજુ થવાને છે. તે પહેલાં પણ આવી એક બાલ- ગેરશિસ્ત નહિ પણ સ્વેચ્છાએ અને સમજણપૂર્વક સ્વીકારેલી શિસ્ત દીક્ષા આજથી બે વર્ષ પહેલાં અમદાવાદની સીવીલ કોર્ટ દ્વારા અટ- અને વ્યવસ્થા. આવું સ્વશાસન અને સ્વેચ્છાએ સ્વીકારેલી શિરત કાવવામાં આવી છે. એ કેસની વિગત આ મુજબ છે. પ્રિયંવદા નામની પ્રજામાં સમજદારી અને જવાબદારી વધે તે જ પેદા થાય. કે . તેર વર્ષની છોકરીને દીક્ષા આપવા માટે મુંબઈ લઈ આવવા તેને બાપ.
પિતાને વહિવટ પિતાની મેળે કરી શકે એવી વિકેન્દ્રિત રચના હોય તલકચંદ લાલચંદ તૈયારી કરતા હતા એવામાં ત્યાંના જાણીતા સામાજિક તો જ એ થાય, કાર્યકર બહેન સરોજબહેન વેણીભાઈ પટેલે તે છોકરીને મુંબઈ લઈ ગામડું એકમ હાય, ગામડું અન્ન વસ્ત્રની બાબતમાં સ્વાવલંબી જતી અટકાવવાને કોર્ટને હુકમ મેળવ્યું હતું અને પિતાને તે છેક હોય, ગામડામાં ગામની એકેએક વ્યકિતને વિચાર થતા હોય, દરેકને રીની વાલી નીમવાની અને તેને દીક્ષા અપાતી અટકાવવાની કેટે
રક્ષણ મળતું હોય, દરેકને વિકાસ કરવાની સમાન તક મળતી હોય, સમક્ષ માંગણી કરી હતી. તે કેસ અમદાવાદની સીવીલ કોટ ના આસી- દરેકને ન્યાય મળતા હોય અને આ સ્થિતિ પેદા કરવામાં ગામના દરેકે સ્ટન્ટ જજ શ્રી એમ ટી. વિજયકર સમક્ષ અમદાવાદના સુખ્યાત એડવોકેટ શ્રી પ્રભુદાસ બાલુભાઈ પટવારી કે જેમના તરફથી મુંબઈની
- આ સમાજ વ્યક્તિ અને સમાજ વચ્ચે સુમેળ રહે એવા જ વિધાન સભામાં બાલ દીક્ષા અટકાયત બીલ રજુ કરવામાં આવ્યું છે.
વ્યવહાર વર્તન રાખવાથી જ પેદા થઈ શકે, હરામનું નહિ પણ તેમણે ચલાવ્યું હતું, અને તા. ૩–૨–૫૩ ના રોજ નામદાર કોર્ટે પરસેવાનું અન્ન ખાવાની વૃતિ વધે તે જ પેદા થઈ શકે, અતિ સંગ્રહથી - પ્રિયંવદા પરિપકવ ઉમરની ન થાય ત્યાં સુધી તેને દીક્ષા આપને નહિ પણ યોગ્ય વહેંચણીથી જ થઈ શકે. વાની અટકાયત કરનારે ચુકાદો આપ્યા હતા. આ ચુકાદાની ન જૈન વિનોબાજી ભૂદાન યજ્ઞ મારફત પ્રેમ અને સમજણ વધારીને યુવક સંધના કાર્યાલય (૪૫-૪૭, ધનજી સ્ટ્રીટ, મુંબઈ ૧) માંથી આવા શાસન મુક્ત સમાજ તરફ વળવાની આપણને સૌને પ્રેરણા મળી શકશે અને આ બાબતમાં જેને સલાહની જરૂર હોય તેને શ્રી આપી રહ્યા છે.' પ્રભુદાસ બાલુભાઈ પટવારી (પ્રીતમનગર, એલીસ બ્રીજ, અમદાવાદ ૫) સાચું પંચાયત રાજ્ય સ્થપાય, સમજણપૂર્વકનું પંચાયત રાજ્ય ઉપર લખવાથી જરૂરી સલાહ તથા માર્ગદર્શન મળી શકશે. જૈન સ્થપાય તે ગામને લગભગ બધા વહિવટ અને ગામની લગભગ બધી સમાજના યુવકો અને કાર્યકરને બાલદીક્ષાને આ સામાજિક અનર્થ જરૂરિયાતે ગામ લેકે જ પેદા કરી છે. જે ગામથી ન થાય એવું જ્યાં જે રીતે શક્ય હોય તે રીતે અટકાવવા પ્રાર્થના છે.
હેય એમાં જ એ ગામ બહારનાઓને સહકાર માગશે. પરમાનંદ
બબલભાઈ મહેતા '