Prabuddha Jivan 1954 Year 15 Ank 17 to 24 and Year 16 Ank 01 to 16

SR No.: 525939
Original Sutra Author: N/A
Author: Parmanand Kunvarji Kapadia
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1954
Total Pages: 270
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 24 MB

Page 95

તા. ૧૫-૫–૫૪
પ્રબુદ્ધ જીવન. '
' આવી શુભ ઘટના પર આનંદ દર્શાવતાં શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યા ભારતીય આરોગ્યનિધિ: પાટણ ખાતે આરોગ્યકેન્દ્રનું ઉદ્ઘાટન લયના સંચાલકોનું એક બાબત તરફ ધ્યાન ખેંચવું અસ્થાને નહિ આપણા દેશની અધતન પરિસ્થિતિને વિચાર કરતાં બે આબુત ગણાય અને તે એ કે આ વિધાલયને શાખાવિરતાર જેટલો પૃ- તરફ સૌથી વધારે ધ્યાન ખેંચાય છે. (૧) વ્યાપક અજ્ઞાત અને (ર)
રણીય છે તેટલું જ સ્કૂરણીય છે કે આ વિધાલયનો લાભ જે આજે વ્યાપક અનારોગ્ય. આ બન્ને યુટિઓ દૂર કરવા પાછવીર આજના ' ' માત્ર જૈન શ્વેતાંબર મૂર્તિપૂજક વિધાર્થીઓ પૂસ્તે. મર્યાદિત છે તે સમાજહિતચિન્તનું અનેક બાજુએથી ધ્યાન કેન્દ્રિત થઈ રહ્યું
સમસ્ત જૈન કેમના વિદ્યાર્થીઓને આપવાનું શરૂ કરવામાં આવે છે. નિરક્ષરતાનું નિવારણ, અને ઉગતી પ્રજા માટે નૂતન કેળવણીનું સંસ્થાનું નામ મહાવીર જૈન વિદ્યાલય છે તે નામ આમ કરવાથી જ નિર્માણ-આ દિશાએ રાજ્ય તેમજ પ્રજા તરફથી અનેક પ્રવૃત્તિઓ ચરિતાર્થ થશે. તેના ઉદેશમાં જૈન શ્વેતાંબર મૂર્તિપૂજક જેવી કોઈ ગતિમાન થઈ રહી છે. જેટલું ધ્યાન શિક્ષણપ્રચાર તરફ અપાય મર્યા નથી તે ઉદેશની પરિપૂર્તિ પણ ક્ષેત્ર અને સમાજ-ઉભયપક્ષી છે તેટલું ધ્યાન અનારેગ્ય-નિવારણ તરફ હજુ અપાતું નથી. આ વિશાળતા સાંધવાથી જ થઈ શકશે શ્રીમાન કપુરચંદે થોડા સમય કાર્યો એટલું મોટું અને વિકટ છે કે માત્ર સરકાર એકલા હાથે તેને પહેલાં આ સંસ્થાને જ્યારે અઢી લાખ રૂપીએનું દાન કર્યું ત્યારે પહોંચી શકે તેમ નથી. પ્રજાને સહકાર પણ આ બાબતમાં એટલે જી તેની પણ આજ ભાવના અને અપેક્ષા હતી. અને આજના પ્રમુખ જરૂરી છે. આ કાર્ય દિમુખી છે. (૧) વ્યાધી-નિવારણ. અનેક કાર્યવાહક પણ આવી જ ભાવના સેવી રહ્યા છે. એ ભાવના સત્વર વ્યાધિઓ અને દર્દીથી પીડાતા લોકોને જરૂરી વૈધકીય સગવડે મૂર્તિમત્ત થાય અને મહાવીર જૈન વિદ્યાલય સાચા અર્થમાં મહાવીર આપીને તેમને સાજા કરવા. આ માટે હોસ્પીટલ અને દવાખાનાઓની જૈન વિધાલય બને એ આપણે પ્રયત્ન અને પ્રાર્થના હો! ઘણા મોટા પ્રમાણમાં ઉભા કરવાની જરૂર છે. (૨) આથી પણું વધારે છે પાટણમાં જ્ઞાતિબહિષ્કારઃ સરકારી કાયદાને પડકાર.
મહત્વનું કામ દર્દો થતાં અટકાવવાનું છે. આ માટે લોકોમાં આરોગ્યની
સંરક્ષણ વિષે જરૂરી માહિતી ફેલાવવાની, આરોગ્યવિષયક શિક્ષણ મુંબઈ સરકારે કોઈપણ સંપ્રદાય, જ્ઞાતિ કે પેટા જ્ઞાતિમાંથી
આપવાની જરૂર છે. આરોગ્યની દષ્ટિએ પ્રજાજનોની, ઉગતાં બાળક કોઈપણ વ્યક્તિને બહિષ્કાર કરવાને ૧૯૪૮માં એક કાયદા વડે પ્રતિબંધ
બાલિકાઓની શારીરિક તપાસની પણ એટલી જ આવશ્યકતા છે. આ કર્યો છે અને આ બહિષ્કાર કરવામાં ભાગ લેનાર અથવા તે ટેકે
જંગમ ઇસ્પીતાલે-હોસ્પીટલ વાન-ગામે ગામ ફરતી કરવી જોઈએ કે આપનારને શિક્ષાપાત્ર ઠરાવ્યા છે. આમ છતાં પણ પાટણની વીશા
જેથી ઉગતા દર્દીને વખતસર ઉપાય થઈ શકે અને તેને વિશેષ શ્રીમાળી જ્ઞાતિએ આ ધારાને છડે ચોક ભંગ કર્યો છે. ત્યાંથી મળેલા
હેરાનગતીમાંથી ઉગારી શકાય. આ માટે સ્થળે સ્થળે અને સમયે સમાચાર મુજબ તા. ૨૫-૪-૫૪ ચૈત્ર વદ ૭ રવિવારના રોજ મહા
સમયે નેત્રયજ્ઞો તેમજ દન્તયજ્ઞો પણ જતા રહેવાં જોઇએ લક્ષ્મીના મંદિરના ચેકમા રાત્રીના મળેલી સભાએ ન્યાતબહાર અથવા
વ્યાધિગ્રસ્ત લોકોને રાહત પહોંચાડવી એ કરતાં પણ લોકોને વ્યાધિ પરગામ કન્યા આપવાના ગુનાહ બદલ નીચે જણાવેલ પકિતઓને
ગ્રસ્ત બનતા અટકાવવા એ ઉપર વધારે ભાર મૂકવાના હેતુપૂર્વકની જાતના વ્યવહારથી છુટા કરવામાં આવ્યા છે.
થોડા સમય પહેલાં ભારતીય આરોગ્ય નિધિ-India:Health (૧) ઝવેરી ભોગીલાલ મેહનલાલ (મેસર્સ હેમચંદમેહનલાલવાળા) Trust-એ નામની એક સંસ્થાની મુંબઈ ખાતે સ્થાપના કરવામાં (-) શા. પુનમચંદ જેચંદ (૩) શા. કરસનલાલ પુનમચંદ, (૪) ચોકસી આવી છે. આ સંસ્થાનું કાર્યક્ષેત્ર મુંબઈ પ્રદેશ પૂરતું મર્યાદિત - ' ગોકળદાસ ચીમનલાલ. આ ન્યાતની સભાએ આ ઉપરાંત સગપણ રાખવામાં આવ્યું છે. આ સંસ્થાના પ્રેરક, પ્રયોજક અને સ્થાપક તેડવા માટે અથવા મુંબઈ લગ્ન કરવા માટે કેટલીએક વ્યક્તિઓને
મુંબઈના જાણીતા હીરાના વ્યાપારો શ્રી હીરાલાલ ભોગીલાલ શાહ નાંની મેટી રકમના દંડ કર્યો છે જેમાં બે વ્યક્તિઓને રૂ. ૨૫૦૦
અને તેમનાં પત્ની વીહેલમીના (હિંદી નામ મીનાક્ષી) એચ. શાહ સુધી દંડ કરવામાં આવ્યા છે.
છે. તેમણે હાલ તુરત પિતા તરફથી પાટણમાં એક કેન્દ્ર ખેલ્યું છે. '. આમ આ પાટણની વીશા શ્રીમાળી જ્ઞાતિએ એક બાજુએ
આ કેન્દ્રનું તા. ૨૫-૪-૫૪ ના રોજ મુંબઈ પ્રદેશના આરોગ્ય કરી મુંબઈ સરકારના કાયદાને છડેચોક ભંગ કર્યો છે એમ છતાં પણું
સચિવ શ્રી શાંતિલાલ હરજીવનદાસ શાહના હાથે ઉદ્દઘાટન કરવામાં કાયદાની ચુંગાલમાં એ જ્ઞાતિના પ્રમુખ અને અન્ય સભ્ય ન આવે આવ્યું હતું. આ ઉદ્દધાટન પ્રસંગે પ્રસ્તુત સંસ્થા તથા " કેન્દ્રના એમ સમજીને આ બધુ મૌખિક રીતે કરવામાં આવ્યું છે અને ઉદ્દેશ અને કાર્યક્ષેત્ર સંબંધે વિવરણ કરતાં શ્રી હીરાલાલ ભેગીલાલ લખાણ ઉપર કશું પણ નહિ મૂકવાની તકેદારી રાખવામાં આવી છે. શાહ પિતાના નિવેદનમાં જણાવે છે કે:લેખિત હોય કે મેઢેથી હેય—પણ જ્ઞાતિબહિષ્કાર સરકારી ભારતીય આરોગ્યનિધિને જન્મ આ એક નવો ચીલો ગુહો જ છે અને આ માટે ગુન્હાહિત વ્યકિતઓ સામે સખ્ત પગલાં પાડવાની ઈચ્છાનું પરિણામ છે. અમારા સ્વાસ્થના કાર્યક્રમમાં રાગેની લેવાની મુંબઈ સરકારને વિનંતિ કરવામાં આવે છે.
અટકાયત પર વિશેષ ભાર મૂકવામાં આવ્યું છે. ઉપરાંત, તેમાં આપણું સમય બદલાયે, કાયદા બદલાયા, લેક અભિપ્રાય બદલાયે, દેશની વિશાળ ગ્રામપ્રજાને શકય તેટલી તબીબી રાહત આપવાની વાત 1. પણ જ્ઞાતિના પટેલીઆએની મનેદશામાં હજુ કશે પણ ફેરફાર જોગવાઈ પણ છે.
થય લાગતું નથી. દંડ અને બહષ્કારનાં શસ્ત્રો દ્વારા તેઓ પિતાની “આવી પ્રતિબંધક સેવાઓ અનેક પ્રકારની છે. ગામડામાં અનેક સત્તા કાયમ રાખવા માંગે છે અને આનું પરિણામ સારી સ્થિતિના શહેરી વિસ્તારમાં લેકેની સામૂહિક શારીરિક તપાસ, આવી તપાસ કરી શ્રીમાનેને તે ભાગ્યે જ જોષવું પડે છે, પણ સાધારણ સ્થિતિના થતાં રોગનિવારણ માટે તબીબી સહાય અને સૂચન, રોગ થતા સામાન્ય માણસને તે આ રીતે છુંદી જ મારવામાં આવે છે અને અટકાવવા અંગે તથા ૨વાથ્યની જાળવણી અંગેનાં સાહિત્યનું પ્રકારની ની પિતાના છોકરાં-છોકરીઓને કેમ વરાવવાં ઠેકાણે પાડવાં એ પ્રશ્ન શન અને વહેંચણી, જાહેર પ્રવચને, પ્રદર્શને, સિનેમા વગેરે દ્વારા તેમને ખુબ ગુંગળાવતો રહે છે. પાટણની વીશા શ્રીમાળી જ્ઞાતિના જે જાહેર આરોગ્ય અને ખાનપાન સંબધી જ્ઞાનને પ્રચાર અને ઉત્તેજના ગૃહસ્થ આવા બહિષ્કાર અને દંડને અનુચિત માને છે તેમણે પણ આ ગ્રામવિસ્તારો અને નગરવિરતારોમાં તબીબી સહાય આપવા માટે (જ્ઞાતિના શેડીઆઓ સામે માથું ઉંચકવું જોઈએ તેઓ પણ મુંગા કરતી ઈસ્પતાલની સ્થાપના અને તેમાં ખાસ કરીને ક્ષય રોગ જેવા મેઢે આ બધું જોયા કરશે તે જે વસ્તુસ્થિતિને આજે આપણે દર્દોની અટકાયત માટે પ્રયાસ, શાળામાં જતાં બાળકના આરે અન્ત લાવવા માંગીએ છીએ તે ચાલુ રહેવાની છે અને સામાજિક ગ્યની તપાસ તથા પ્રસુતિ, પહેલાં અને પ્રસુતિ પછીના આરોગ્ય પ્રગતિનું રૂધમ થયા કરવાનું છે.
કેદ્રોની સ્થાપના-આ કાર્યક્રમમાં મુખ્ય અંગે રહેશે. રોગ થયા પછી