________________
પ્રબુદ્ધ જીવન
તા. ૧-૮-૫૪
1
1
કરોનું ઉત્પાદન
કોરા ગ્રામોદ્યોગ કેન્દ્ર
|
હિંદની ગુલામીની જંજીર તોડવા માટે દેશવ્યાપી અનેક લડા- ' કરી શકાશે એ પણ પ્રશ્ન વિચારવા જેવો છે. ખાદી બે આ ઈઓ લડી લેવા માટેના કાર્યક્રમ વખતોવખત ગાંધીજીએ મૂક્યા. ચોજના ઘડતી વખતે આ બન્ને વિગતેને વિચારી છે. શરૂઆતનાં આવાં દેલને જ્યારે જ્યારે ઉપડતાં, ત્યારે ત્યારે ખાદીની માગણી ત્રણ વર્ષની અંદર આ સ્થાનકનાં વેચાણ એટલી હદે પહોંચ્યાં વધી જતી.
હશે કે વ્યવસ્થા“ખર્ચ મેળવી લેવાશે..' ખાદી ઉત્પાદન દિવસે દિવસ જામતું ગયું, 'વધતું ગયું. ને ચાનથી રેશના રોગો દવા વર્ષો વર્ષો વિચત મોમુંબઈની જનતાના કાપડ પહેરવેશની અનેક જરૂરિયાતે ખાદી लाता तेज स्थानके खादी अने ग्रामोद्योगनां शहेरी वेचाणो मारफते કાપડ મારફતે પૂરી કરવા માટે ખાદીની અંદર વિધવિધ જાતભાતે રોકો પિયા રિકને જાણ ન કરે રે વસે દાદી કાલબાદેવી ભંડારમાં આવતી ગઈ. જેમ જેમ ગ્રાહકોની માગણી કરાશે. ખાદી કાપડમાં સતિષતા ગયા તેમ તેમ દિવસે દિવસે ધરાકી વધતી * અગીયાર વર્ષને સ્વદેશી સ્ટારનો અનુભવ અને ૩૫ વર્ષના ચાલી. કાલબાદેવી ભંડારનાં ખાંદી વેચાણો આજે વાર્ષિક રૂપિયા ખાદી અનુભવને આધારે ખાદી ભવનનું સાહસ ખેડાય છે. ૧૬ લાખ ઉપર પહેંચ્યાં છે.
વેપારની શરૂઆતથી આજ દિવસ સુધીનાં ૫૪ વર્ષોની અંદર ખાદી ગ્રામોદ્યોગ બોર્ડ
મુંબઈની જનતાની જે સેવા હું કરી શક છું અને ખાદીને વિકસ્વતંત્રતા પ્રાપ્ત કર્યા પછી પણ ભારતનાં ગામડાંઓની ગરીબી સાવવાને માટે જનતને જે સાથ આજ દિવસ સુધીમાં મેળવી આજે જેવી ને તેવી રહી છે. બેરોજગારી વધતી ચાલી છે. વધતી શકાય છે, એ આધારે પચીસ કરોડના ઉત્પાદન અને વેચાણને જતી બેકારીને હળવી કરવા માટે, આપણી સરકાર અનેક ગોઠવણે પહોંચી વળવા માટે આ જે પ્રયાસ થઈ રહ્યો છે એ સફળ થશે કરી રહી છે. એ અનુસાર ૧૯૫૩ ના ફેબ્રુઆરી મહિનાની. અંદર એવી ગર્ણતરી છે. માસિક ૧૫ રૂપિયાના ભાડાથી શરૂ થયેલે ખાદીઅખિલ ભારત ખાદી અને ગ્રામોદ્યોગ બેડની મધ્યસ્થ સરકારે ભંડાર આજે લગભગ માસિક ૧૫ હજારના ભાડાને પહોંચી વળવા સ્થાપના કરી.
માટે વિકસી રહ્યો છે. મુંબઈએ આવાં આંદેલને હમેશા આવકાર્યા - ખાદી ગ્રામોદ્યોગ બે પોતાના કામ માટે એક પાંચ વર્ષની છે, અને ખાદી ભવનને પણ મુંબઈની જનતા અવકારશે
જના ઘડી છે. પાંચ વર્ષને અંતે પચીસ કરેડના ઉત્પાદન અને એવી મારી આશા છે. વેચાણને પહોંચવું છે. ચાલુ વર્ષની અંદર પાંચ કરેડનું ઉત્પાદન થશે અને ક્રમે ક્રમે નિર્ધારેલા લક્ષને પહોંચી વળશે એવી બેરીવલી
વિદુલદાસ જેરાજાણી આશા રહી છે. '
તા. ૧૯-૬-૫૪ : | ખાદી બેડની યેજના અનુસાર ઉત્પાદન વધારી લેવા માટે વધુ અને વધુ રેંટિયા ગામડેગામ ફેલાશે. ઉત્પાદન થતી વસ્તુ વેચાઈ
ભગત અને શેતાન જાય એ અર્થે વેચાણ વ્યવસ્થા. હિંદભરમાં વધારે મજબૂત કરવી
પ્રભુચરણે વસતા ભકતમાં એકવાર પ્રભુને પહોંચવાને સરળ રહે છે. આવી વ્યવસ્થા ગામડાંઓથી શરૂ કરીને મેટાં શહેર સુધીની
માર્ગ દુનિયા આખીને 2 દેખાડી દઇને વૈકુંઠની વસતિ વધારવાની હોય, ત્યારે જ બેકારી હળવી કરવાને આ પ્રયોગ સફળ થશે. તાલુકે
ધગશ ઉઠી. ત્યારે શેતાન ફિકરમાં પડી ગયો એક ભેળા ભગત તાલુકે વેચાણ વ્યવસ્થા ગોઠવી કાઢવાનો કાર્યક્રમ નક્કી થઈ ગયું છે. એને રસ્તે મળે. તેની સરળતા જોઈને શેતાનને યુકિત સુઝી ; અને ઓગસ્ટના અંત સુધીમાં એને પહેલે, તબકકે પૂરે કરાશે.
‘ભકતરાજ ! તમારા લેકનાં ભજન ભકિત જોઈને મુગ્ધ થયે છું. એ જ રીતે મોટાં શહેરોની અંદર વધુ વેચાણવાળી, વ્યવસ્થા કરવા. હવે તે તમારા જેવી લગની બધી દુનિયાને લગાડે એટલે બેડ પર, માટે ભારતનાં મોટાં શહેરોની અંદર પાંચ મેટાં ભંડાર ખેલવાને
ભગવાનની ભક્તિ એ તે એટલું સાદું સત્ય છે કે દુનિયાને ઝીલતાં નિર્ણય લેવાય છે. (મુંબઈ, મદ્રાસ, દિલ્હી, કલકત્તા અને એક બીજા
વાર લાગવાની નથી.' કોઈ શહેરમાં) આ મેટાં શહેરની અંદર આટલા વિસ્તારવાળી જગ્યા
ભગત: ‘સત્ત વચન ! ધન વાણી! એ સાદું સત્ય કેવી રીતે મેળેવવી મુશ્કેલ છે. જેમ જેમ વેચાણ માટેની જગ્યા મળતી જશે,
દુનિયાનાં માણસ માત્ર સુધી પહોંચાડી દેવું એની જ ગોઠવણ આ જ તેમ તેમ આ ગોઠવણ પાર પડશે. સંજોગવશાત્ મુંબઈના મધ્યમાં
કાલ અમે લેકે વિચારી રહ્યા છીએ.” એવું સ્થાન ખાદી એર્ડને મળી ગયું છે.
શેતાન: ‘એ તે સહેલું છે “સંધશકિત : કલીયુગે.’ આ કળિ- અંગ્રેજી રાજ્ય વખતે મુંબઇ શહેરના મધ્યમાં હાઈટ લેના
કાળમાં organisation એજ શકિત છે. organise the truth નામે અંગ્રેજી પેઢી મેટા પાયા ઉપર વેપાર કરતી. આ સ્થાનકેથી ભારતના કરોડો રૂપિયા પરદેશ પહોંચ્યા છે. અંગ્રેજી
ભગતઃ “ભલું સૂચવ્યું. અમે તેમ જ કરીશું.' રાજ્યની વિદાયગીરી પછી હાઈટ લેડલાએ પોતાનું કામ સં કેલ્યું.
- શેતાનઃ “ધન્ય ભકતરાજ! સ્વર્ગની એસેમ્બલીમાં આપના શુભ जे दुकान 'उपर १९३०-३२ मा राष्ट्रिय आंदोलन वखते
સંકલ્પને જય થાઓ. માફ કરજે. મેં આપને સમય લીધે. પણ परदेशी माल अने विशेषे करीने कापन प्रजा रूरीदे महि से હવે ઝટ કરો. મારા જેવા કેટલાયે સંસારી જ આપ સૌના ભકિત – અર્થે મુરની બનતાએ હુક્કાન ૩૧૬ કીટ્ટા થઈ છે. એ દુકાન રસમાં ભાગીદાર બની પ્રભુચરણે લીન થવા તલપાપડ છે. બસ, ખાલી પડી. કેન્દ્રિય સરકારે ખાદી બોર્ડના કામને વધારવાની દૃષ્ટિએ સંસારભરમાં સંગનનું જાળું પાથરી ઘો. ભક્તના સંધે રચાય, આ દુકાન બહુ મોટે ભાડે કબજે કરી. આ સ્થાનકે આ વર્ષના
પૂરી શિસ્ત જળવાય અને કરતાલ એકતારા સાથે પ્રભુ નામના જુલાઈ માસમાં અખિલ ભારત ખાદી ગ્રામોદ્યોગ ભવન (A, T. K. જયષ કરતી તેમની પટનેની પલ્ટને સ્વર્ગના રાજ્યમાં દાખલ 6. V.I. Emporium) ને નામે ખાદી ગ્રામોધોગનાં વેચાશે. થાય તેવું કરો. એડિકલ કે હું કોઈને રહેવા જ ન ધો. પછી કરવા માટે ભંડારની શરૂઆત થશે.
શેતાનની મગદૂર નથી કે કોઈને ભમાવે.' , ખાદી ગ્રામોદ્યોગનાં વેચાણ માટે આટલા મોટા ભાડાની' અને ભગતને ચહેરે ખીલી ઉઠશે, અને એ દિવસથી જ સંસારમાં ખર્ચની શા માટે જરૂર છે એવો પ્રશ્ન પૂછાય એ સ્વાભાવિક છે. સત્યની ઘેર ખોદાઈ ! . . છે તે 1 જ સાથે સાથે શું ખાદી ગ્રામોદ્યોગનાં એટલાં મોટાં વેચ ણ કેસૂડાંમાંથી સામાર ધૂત
સ્વામી આનંa