________________
TET
TATE,
કર
હિ
.
બુટક નકલ ; ત્રણ આના
- શ્રી મુંબઈ-જૈન યુવક સંધનું પાક્ષિક મુખપત્ર
૨જીસ્ટર્ડ બી.૪ર૬૬ .
3 TB
પ્રકા જીવન
TITL
તંત્રી : પરમાનંદ કુંવરજી કાપડિયા,
જન-વર્ષ. ૧૪:અંક ? પ્રજીવન વર્ષ ૧:૧૬ (
મુંબઈ : ૧૫ ડીસેમ્બર ૧૯૫૩ મંગળવાર
વાર્ષિક લવાજમ રૂપિયા ૧૪
પક્ષે, સત્તા અને ભૂદાન પારડી કીસાન દેલનમાં રસ લેનાર એક જુવાન કાય- તેમ કરી રહ્યા છે. ભૂદાનવાળા તે પક્ષનિરપેક્ષ છે જ. અથવા કર્તા મિત્રે મને કાગળ લખ્યો છે તેને સાર નીચે આપું છું. કહે કે બધા પક્ષેને સદભાવ સાથે લઈને કામ કરી રહ્યા છે.
શેડા અનુભવે પણ મેં જોયું કે સત્તાધારી પક્ષમાં ન હોય વાત એમ છે કે પ્રજાની સંગીન સેવા કરવા સારૂં રાજ- રે એવી વ્યકિત-પછી તે બીજા કોઈ રાજકીય પક્ષ સાથે જોડાએલ સત્તા કબજે અનિવાર્ય છે એવું માનનારા જેટલા રાજદ્વારી હોય કે ન હોય.—સત્તાધારી પક્ષની નજરમાં વિધી કે વીરોધી- પક્ષે દેશમાં છે. તેઓ કોઈને કોઈ રીતે રાજસત્તા કબજે કરવા એની સાગરીત જ ઠર છે ને તેને તથા તેના કામકાજને સત્તા- ઉપર નજર નાંધીને જ કામ કરનારા હોવાથી તેમના કામમાં - ગ્રહને જેરે કચડી તેડી નાંખવાના જ પ્રયાસ થાય છે. આમ રાગદ્વેષ, કાવાદાવા, ઉશ્કેરણી, સાચા ખોટા પ્રચાર, વગેરે દાખલ
, ગરીબેના મૂળ પ્રશ્નો ઉકેલ શોધવાના પ્રયાસ થવાને બદલે થયા વગર રહેતું નથી અને સંગ્રેસવાળા આમાં અપવાદરૂપ " છે . પ્રશ્ન રાજકીય પ્રશ્ને વચ્ચેની સાઠમારી જ બની જાય છે. પરિ. નથી જ. એમાં પછી સેવા ગૌણ બનીને સત્તા મેળવવી કે ટકા** ણામે ગરીબોના પ્રશ્નો અહિ સક ઉકેલ શોધનારા મારા જેવા- વવી એ જ મુદ્દાની બાબત થઈ પડે છે. આવા લેકે ગમે ' ને એ જ મંથન રહ્યા કરે છે કે:
તેટલી સેવા કરી બતાવે તે પણ તેનાથી જનતાની કાર્ય (1) લોકશાહીમાં રાજકીય પક્ષેની અનિવાર્યતા હોય તે ક્ષમતા વધી શકતી નથી. ... પછી પક્ષોએ કેવી રીતે કામ કરવું,
હવે તમારા પ્રશ્નોના જવાબ ” (૨) કોઈ પણ પક્ષ કશી લેકસેવાની પ્રવૃત્તિ ઉપાડે તેમાં
૧. લેકશાહીમાં રાજકીય પક્ષેની અનિવાર્યતા હું ગણુતો " સત્તાધીશ પક્ષને સત્તા માટેની સાઠમારી જ દેખાય એને નથી. આ પણ કરેડાની પ્રજાને સારૂ લેકશાહીનો નકશે આપણે ઉપાય છે?
પશ્ચિમની જૂદા આદર્શ પરંપરા ને ઇતિહાસ વાળી ટચુકડી ૩) પક્ષેથી પર રહીને કામ કરવાનું એક માત્ર માર્ગ
પ્રજાઓના નકશા ઉપર રેસિંગ પેપર મૂકીને દેરવાની જરૂર - સાયી કાર્યકર થવાને છે. પણ એ રીતે વ્યકિતગત માગે
નથી. આપણે પ્રજાની Genius, સંસ્કાર, પરંપરા અને છે સમાજવ્યાપી ઈન્કલાબ શકય છે ?
દતિહાસક્રમને અનુરૂપ એવી લોકશાહી આપણુ પ્રજા માટે
આપણે ખીલવવી જોઈએ. પશ્ચિમની સંસ્થાઓનું આંધળું અનુકરણ () કેટલીક પ્રવૃત્તિઓ ગજ કારણથી તે પક્ષેથી અલગ કહીને શરૂ કરવામાં આવે છે જેવી કે સહકારી પ્રવૃત્તિ, ભારત
કરવાના ગુલામી માનસમાંથી આપણે છૂટવું જ જોઈશે. તેમ કર્યા
વગર પ્રજા સાચા અર્થમાં આઝાદ નહિ બની શકે. સેવક સમાજ, . પણ તેમાં સુદ્ધાં રાજદ્વારી વ્યકિતઓ જોડાતાં જ પિતાના પક્ષના રાજકીય સ્થાને જ પ્રધાન ગણી કામ
૨. મારામાં કે મારા પક્ષમાં સત્તા કબજે કરવાની લલુ* થવા માંડે છે ને કેગ્રેસમાં ન માનતા હોય તેવાઓને હકાલી
પતું નહિ હેય ને માત્ર મારી જ રીતે તે શરતે કામ કર્યું જવાને કાઢી ઇજારાશાહી જ સ્થાપવા માંડે છે. આ સ્થિતિમાં સાચે
. આચક હશે તે સત્તાધારી પક્ષ મને શકની નજરે કેટલા દિવસ માર્ગ કયો ? .
જોશે? ને તેમ છતાં મારી કે મારા કાર્યની ઉપેક્ષા કરશે કે મારા
સહકારને તરછોડશે તે તેમાં તેમનું જ નુકસાન થશે. મારૂ છે . * (૫) તમે ભૂદાન કહેશે પણ મને તે ભય છે કે ભૂદાન
કશું નુકસાન થવાનું નથી. જો મારે નિરપેક્ષ ભાવે પ્રજાની . પ્રવૃત્તિને પણ કોંગ્રેસવાળા ગળી જશે ને ભારત સેવક સમાજ
સેવા જ કરવી છે તે તે કરતાં મને કેઈ અટકાવી શકવાનું નથી. - વગેરે જેવા જ તેના પણ હાલ કરશે.
પક્ષ રચીને સત્તાનાં સૂવે હાથમાં લીધા વગર પ્રજાની સેવા થઈ - મારા જવાબને મુદ્દાને ભાગ આ નીચે આપું છું: શકે નહિ એ વાત દુન્યવી અભળખાઓના ક્ષેત્રની છે. એનું - પારડી અદલનમાં ગ્રેસીઓએ તથા સરકારે આદિવા
તેતિક મૂહલ નજીવું છે. ગાંધીજીએ આપણા દેશમાં અસંખ્ય : સીએનાં દુઃખનું નિવારણ શોધવા કરતાં સમાજવાદીઓનું સ્ત્રીપુરૂપ કાર્ય કરે છેલ્લાં ચાળીસ વર્ષમાં પેદા કર્યા જેમણે પાણી ઉતારવાની જ વધુ કાળજી કરી એનું. મને દુ:ખ છે.
સત્તાની કે પદની અપેક્ષા કદી ન રાખી અને છતાં પ્રથમ ૫ કિતની અત્યારના રાજદ્વારી સેટિંગમાં ગરીના પ્રશ્નોને અહિંસક લેકસેવા કરી છે.
ઉકેલ માગનાર સ્વતંત્ર વ્યકિત સત્તાધારી પક્ષને હાથે વિરોધ છે. સર્વોદય કાર્યકર બનીને વ્યકિતગત માર્ગે સામાજિક '' કે વિરોધી પક્ષવાળાઓની સાગરીત ગણાઈને કુટાઈ જાય છે એટલે સમાજવ્યાપી પરિવર્તન કરાવવું અશકય લાગતું હોય
તેને કયાંએ ફાવે નહિ એમ કહે છે તે અંશતઃ સાચું છે. પણ '; તો મારે મોટી મહત્વાકાંક્ષા પડી મેલીને મારા પાડોસીની છે સત્તાધારી પક્ષથી સ્વતંત્ર રહીને કામ કરી જ શકાય એમ નથી , ગામની સેવા કરીને સ તેષ માન, એ master key (ગરએ માનવું બરાબર નથી. દેશમાં અસંખ્ય રચનાત્મક કાર્યકરે કિલ્લી) છે. એનાથી બધાં તાળાં ઉધડો એવી શ્રદ્ધા રાખવી.
,
i's F'
21,
*
*
,
ST
* કાન,