________________
શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘનું પાક્ષિક મુખપત્ર
રજી. ન. બી. ૪ર૬૬
પ્રબુદ્ધ જૈન
તંત્રીઃ પરમાનંદ કુંવરજી કાપડિયા મુંબઈ : ૧ જુલાઈ ૧૯પ૧ રવિવાર
વર્ષ : ૧૩ અs : ૫
(વાર્ષિક લવાજમ
રૂપિયા ૪
વ્યવહાર શુધિ મંડળનો બે વર્ષના વૃત્તાન્ત (શો. કેદારનાથજીની પ્રેરણાથી ઉદ્દભવ પામેલા અને તેમની દોરવણી નીચે કામ કરતા હયવહાર શુદ્ધિધ મ‘ડળને ગયા મે માસની આખરમાં યોજાયેલ શુદ્ધિ સપ્તાહની પહેલી સભામાં મંત્રી શ્રી. કાન્તિલાલ મોદીએ રજુ કરેલ વૃત્તાન્ત ).
આજથી લગભગ બે વર્ષ ઉપર શ્રી નાથજીની સુચના ઉપરથી હાર છોડવાને અમે પ્રયત્ન કરી શકીશું એવી અમને આશા છે. તા. ૨૮-૫-૪૮ ના રોજ બપોરે દાદરમાં આવેલા તેમના રહેવાને તેથી અમને પણ આ મંડળમાં સ્થાન મળે અને પ્રગતિને માટે ઠેકાણે, શાંતિકુંજમાં કેટલાક લોકોની સભા બેલાવવામાં આવી હતી. કંઈક અવકાશ રહે એ પ્રબંધ કરવાની આપને અમારી વિનંતિ તેમણે કહ્યું કે “વિશ્વયુદ્ધ ચાલુ હતું ત્યારે જણાતું હતું કે તે પુરૂં છે. તે ઉપરથી બીજુ સહાયક સભ્યનું એક પ્રવેશપત્ર બનાવથયા બાદ આપણી સ્થિતિ સુધરશે. પરંતુ વિશ્વયુદ્ધ પછી આપણી વામાં આવ્યું. સહાયક સભ્ય જે દુર્વ્યવહાર છોડે તે તેણે કદાપિ ન સ્થિતિ સુધરી નહિ. ત્યારે લાગ્યું કે સ્વરાજ્ય આવ્યા પછી આપણી કર જોઈએ, પણ જે નથી છેડતે તે હંમેશાં કરતા રહેવાની સ્થિતિમાં સુધારો થશે. પરંતુ આ કલ્પના પણ ખોટી ઠરી. દિવસે આમાં પરવાનગી આપવામાં આવે છે એ અર્થ આ પ્રવેશદિવસે આપણી સ્થિતિ તે બગડતી જ ગઈ. સામાન્ય લોકોને પોતાના પત્રને નહિ સમજવો જોઈએ. જે પ્રમાણે વિદ્યાલયમાં કઇ વિદ્યાર્થી કુટુંબને નિર્વાહ ચલાવો અત્યંત મુશ્કેલ બને. સૌથી દુઃખની દાખલ થાય છે તે જેમ પોતાની પ્રગતિ કરીને ઉપરની શ્રેણીમાં વાત તો એ થઈ કે આપણી નૈતિક અધોગતિ વધતી જ ગઈ. જવાની ઈચ્છા કરે છે તેવી રીતે સહાયક સભ્યએ બધે જ દુર્યાવઆજની સ્થિતિ આપ બધા ભાઈઓ જાણે છે. આ સ્થિતિ હારો છોડવા માટે સતત પ્રયત્નશીલ રહેવું જોઇએ. આ પ્રમાણે આમને આમ ચાલુ રહી તે આપણી ભાવી પેઢીને એવી આ પ્રવેશપત્રની સ્પષ્ટતા કરતી વખતે શ્રી નાથજીએ કહ્યું હતું. ભયંકર અવસ્થામાં દિવસે કાઢવા પડશે કે જેની ક૯પના પણ તે દિવસની સભામાં એવો પણ નિશ્ચય થયું કે દરેક મહીઆવી શકતી નથી. તે પછી સમાજની સેવા કરવાવાળા લેકે નાના પ્રથમ રવિવારે બધાએ ભેગા મળવું. ત્યાર પછી દરેક મહીઆવી સ્થિતિમાં સ્વસ્થ રહે એ સંભવિત નથી. ચારે બાજુએ નામાં સભા થતી રહી અને મંડળમાં લોકો પ્રવેશપત્ર ભરવા લાગ્યા. સ્થિતિ ખરાબ થતી જતી જોતા રહેવું એ તેમને માટે ઘણું જ પ્રવેશપત્ર ભરવા માટે મંડળ તરફથી કેદને આગ્રહ કરવામાં કઠણ છે, આવા વિચારે કેટલાય દિવસથી મારા મનમાં ચાલતા આવતે નહતે. પણ કોઈ ભાવનાવશ થઈને પ્રવેશપત્ર ભરે છે હતા. આ જ અરસામાં રાઉમાં સર્વોદય સંમેલન થયું. ત્યાં વ્યવહાર' એમ લાગતું તે તેને કહેવામાં આવતું કે “ એક મહીને વિચાર શુદ્ધિ વિષે કંઈક ચર્ચા થઈ–ત્યાર પછી મારા મનમાં નિશ્ચય થયે કર્યા બાદ આ મંડળમાં દાખલ થાઓ. શરૂમાં સભાસદની સંખ્યા કે આ દિશામાં કંઈ કામ કરવું જ જોઈએ. તમે મારા મિત્રો છે. ૬૨ હતી આજે ૮૬ છે. શરૂઆતમાં દરેક સભા” પછી શ્રી નાથજી મારા સાથી છે. હંમેશાં મારા સંબંધમાં આવી છે, જે સારું કામ કહેતા કે પ્રવેશપત્ર ભરતી વખતે ખૂબ વિચાર કરે અને ભર્યા હું કરું તેમાં તમે સામેલ રહેશે એવા વિશ્વાસથી મેં તમને - પછી તેના ઉપર દઢ રહો. આ પ્રતિજ્ઞાપત્ર તમારી જાગૃતિ માટે બાલાવ્યા છે.”
જ છે. તમારે એટલા પ્રમાણીક રહેવું જોઈએ કે જ્યારે એમ લાગે ત્યાર પછી આ વિષય ઉપર કેટલીક ચર્ચા થઈ અને છેવટે
કે તમે પોતે આ મંડળના નિયમનું પાલન નથી કરી શકતા તે એમ નકકી કરવામાં આવ્યું કે આ વિષે વ્યક્તિગત રીતે પોતાના
તમે મંડળને આ વાત સ્પષ્ટ રીતે કહી દેશે કે જેથી કરીને વ્યક્તિ વ્યવસાય અને કૌટુંબિક પરિસ્થિતિનો વિચાર કરીને આ કામ
અને મંડળમાં દંભ ન થાય અને ન વધે. આવી સાવધાની રાખવામાં આગળ કેમ ચલાવવું એને વિચાર કરવા માટે બધાએ એક ન આવે તે એકના દોષને લીધે આખાયે મંડળનું નામ બદનામ મહીના પછી આ સ્થાન પર ફરી મળવું.
થઈ જાય.' તા. ૩-૬-૪૮ ના રોજ શાંતિકુંજમાં બીજી સભા થઈ. તેમાં ત્યાર પછી થોડા દિવસમાં એક પરિપત્ર હિન્દીમાં કાઢવામાં બધાએ ચાલુ વ્યવહાર શુદ્ધ કરવા માટે વ્યકિતગત પ્રયત્ન કરવાનું આવ્યું હતું. પછી મંડળની તરફથી મુંબઈના જુદા જુદા ભાગોમાં અને સામુદાયિક રીતે એક મંડળ સ્થાપવાનું નકકી કર્યું. આ અને ઉપનગરમાં સભાએ કરવાને કમ રાખવામાં આવ્યું હતું. મંડળનું નામ “ વ્યવહાર શુદ્ધિ મંડળ” રાખવામાં આવ્યું. કુલ ૬ જુદી જુદી સભાઓ થઈ તેમાં ૧૬ સભ્યની હતી. અને તેના સભાસદ થવા માટે એક પ્રવેશપત્ર બનાવવામાં આ અરસામાં અમે ૩૪ વ્યાપારી સંસ્થાઓને એક પત્ર મોકલ્યા આવ્યું. પહેલાં અમે એક જ પ્રકારનું પ્રવેશપત્ર બનાવેલું અને મંડળને ઉદ્દેશ સમજાવવા માટે તેમના પ્રમુખની સાથે મુલાહતું અને જે બધે જ દુવ્યવહાર છોડવાનો નિશ્ચય કરે તેને કાતને સમય માગે. ફકત બે સંસ્થાઓ સાથે અમારી વાતચીત થઈ માટે તેમાં સ્થાન હતું. પરંતુ કેટલાક મિત્રોનું કહેવું થયું અને તેમના તરફથી સભા બેલાવવામાં આવી. બાકી સંસ્થાઓ કે “અમારે ધ ધે સંયુક્ત છે. કુટુંબ ૫ણુ સંયુકત છે. તટસ્થ રહી. આજે અમે કુટુંબ અને બંધ છેડી શકતા નથી. પણ કેટલાક પર પ..' મુંબઈ બહાર જણાં જ મંડળના ઉદ્દેશ સમજવા માટે દુવ્યંવદાર છેડી શકીએ છીએ અને ધીરે ધીરે એક એક દુર્વ્યવ- અમને બેલાવવામાં આવ્યા ત્યાં ત્યાં અમે ગયા. આમાં પૂના,