Prabuddha Jivan - Prabuddha Jain 1949 Year 10 Ank 17 to 24 and Year 11 Ank 01 to 16

SR No.: 525934
Original Sutra Author: N/A
Author: Manilal Mokamchand Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1949
Total Pages: 212
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 19 MB

Page 87

ન કરો
'
.
'
E
લગ્ન પહેલાં પણ તે શોડીઓ લઇને આ ગામ સુધી આવતે, હોય એમાં આવા મવાળ માણસ શ દોરવણી આપી શકે ? એને ? - અને ત્યાં દિવસ ગાળા, બીજી ગાડી લઈને તે શહેરના નિવાસ કરે છુંદો કરવા માં આવ્યું અને મારીને હોદો રતનસિંગને સે પથ માં સ્થાને એવી જતા. આ
છે . આ કામદોને એ માનીતે હતાં, કામદારોને એના ચંદ આ નાના ગામમાં જ રાધાબાઈનારિભાઈ રણમલન તેને વિશ્વાસ હતો. અને એ ભારે મહેનતું ચાલાક અને અડંગ તેં છે પરિચય થયો. હોં. રણમલ સ્ટેશન પર પાયાના સાંધા ફેરવવાનું પછી તે એણે કામદાર ખેલત્તાઓમાં ફરવાનું શરૂ કરી હરિ કામ કરતા હતા. રતનસિંગની યાતને જ એ હતું, અને તેથી ડયુટી^પર હોય ત્યારે પણ સ્ટેશને સ્ટેશને મજુરી અાગેવાનોને
કાર રતનસિંગ જ્યારે ત્યાં પોતાની ડ્યૂટી' પૂરી કરી, એજનને છોડતો, બૉલાવી સૂચનાઓ આપતા, પત્રિકાઓ આપતા અને સંગઠ્ઠનના સિક ત્યારે રણમલને ઘેર જઈ ખાટલા પર બેસી, હાથ મેટું જોઈ, હેવાલ માગતાં, તયા જનાઓ પશુ સમજાવતો.
છે પછી જ ગામમાં જ રાધાબાઈ સાથેના લગ્ન પછી તે તેને ઘણીવાર એ ઘેર આવતો જ નહિ. આવતે ત્યારે. ઝટપટી
કાયમી ઉતારો જ અહી રહેતા , જમી લઇને ચાલ્યો જતો. રાધાબાઇને રહેજ કંટાળો આવ્યો. રણમાં ક વિ રતનસિંગ પતે દરેક રીતે સુખી હતે. રાધાબાઈ સ્વભાવે છતને લાડ કરવાની પણ એને પુરસદ મળતી નહિ. રણજીતી
શાન્ત અને કારી હતી. આ શહેરમાં રહેવા છતાં કરકસર ઉપર એને ખૂબ પ્યાર હતા. એ માટે થશે ત્યારે મારે નેતા આ કરી જાગૃતી, રણજત ધર્ણો અને તંદુરસ્ત શરીરને હતે. વળી દુશમનો પર જીત મેળવશે એવાં સ્વપ્ન એ સેવતા હતા, 5 તે હસમુખે હોવાથી પાડેશમાં ઐચંએ તેના પર ' ખૂબ પ્યાર તેથી જ એનું નામ એણે રણજીત રાખ્યું હતું. આ કરતાં. રાધાબાઈને તેને એકને એક પુત્ર આંખની કીકી સમાન . લંડતાળ નજીક આવી રહી હતી. રાધાબાઈએ એને હતા અને રતનસિંગ તો એને લાડ લડાવવામાં બાકી રાખતા નહિ. કદાચ તેફાને થશે. ગોળીબાર પણ થાય. રણુજીતને આ રતનસિંગ ચારે પડી ભણ્યા હતા. વખત પસાર કરવા તે.
4. a “માં અહીં રાખ નથી. એની તબીયત પણ હમણાં છાપુ અને પુસ્તક પણું વાંચતો. લાગણીપ્રધાન હોવાથી તે પોતાના રહેતી નથી. તમે હા પડે, તે હું મારા ભાઈને ત્યાં જાઉં વારી બીજા સાથીઓનાં દુઃખી, જીવનને જોઈ દુઃખી થતે અને તેમનાં ' રતનસિંગે હા પાડી. ઘર સામે જોવાની એને પુરસદ
નિવારવા શું કરવું એ હમેશ વિચારતે, પરંતુ એને ઉકેલ . નહેતી. એ ચિંતામુકત થવા ઈચ્છતા જ હતા, એટલે એણે રાધા એની બુદ્ધિમાં આવતા નહિં; '
બાઈની માગણી સ્વીકાર કર્યો અને હડતાળ શરૂ થતાં ન પહેલા Eારક , તો એક દિવસ એના રહેઠાણ પર એક જવાન વિવાથી પાની અને બાળકને રણમલને ત્યાં મૂકી આવ્યો. રાધાબાઇને કહ્યું આવી ચડ્યો. સાથે એક વિદ્યાર્થિની પણ હતી. તેમનાં હાથમાં રણજીતની
રણજીતની સંભાળ રાખજે અને દવા બરાબર કરજે, હું હમ ચેડાં છાપાં અને પુસ્તકો હતાં. તેઓ રતનસિંગને મળ્યા. એના
નહિ આવી શકું. બે દિવસ બાદ હડતાળ શરૂ થરો પણુ લાંબી; આશાને રમાડયેટ મૂડીવાદી સરકાર મજુરેનું શેષશુ કઈ રીતે કરી
નહિ ચાલે. સંગઠ્ઠન એવું મજબૂત છે કે સરકાર અઠવાડિયામાં રહી છે. એ રાધાબાઇને સમજાવ્યું અને રતનસિંગને વાંચવા માટે
રતનસિંગને વાંચવા માટે હાંફી જશે. વિજય આપણે જ છે ? રણજીતના હાથમાં રિકીટનું છેડી પુસ્તિકાઓ અને છાપાં આપતા ગયા.
પકીટ મૂકી, એને ચૂમી લઇને એ ચાલતો થયો. : રતનસિંગે તે જેમ જેમ પુસ્તક વાંચતે ગયે, તેમ તેમ
તનું મની પોતાના નાના કુટુંબ પરથી ઉઠીને સાથી મારાની ' , પંદર દિવસથી હડતાળ ચાલી રહી હતી: કામદાર, અડગકી મારા જ અવદશા પર ચાટવા લાગ્યું. મારા સમાજને જ એ કટબ ગણવા હતા; નેતાઓની ધરપકડ થઈ રહી હતી. લાઠીમાર ગોળીબાર વિગેરે કી થી લાગ્યા. મજુ રાના દુ:ખને ઉકેલ પણ એને જડી ગયે, ' ચાલી રહ્યાં હતાં. રેહવેયવહાર સદંતર બંધ હતો. લેકે મુશકેલીમાં
આ છે મજુરાનો દુઃખા એને સામ્યવાદમાં જ. જેમાં મકાઈ ગયા હતા. સરકાર પશુ ચિંતાતુર હતી , અને Soદ નહિ કોઈ રેક નહિ કોઈ રાય, " નહિ . શ ષક કે નહિ શેષત. સરકારનું પ્રચારક ય ચાલુ જ હતું. મજુરોને સરકારે કોઈ પ એવા સમાજનાં સ્વપ્ન એને આબંવાલમાં એણે મજુરમાં કરી. સમજાવી રહી હતી. જો કે ભારે મુશ્કેલીમાં મૂકાઈ ગયા છે. ભૂખમરા
સાલોદમાં પ્રચારનું અને સંગઠનનું કામ શરૂ કરી દીધું. થોડા શરૂ થયા છે. હડતાળ ચાલુ રાખવી એ દેશદ્રોહ, છે. . વખતમાં તો એ કામદારે મે આગેવાન: જે બની ગયે. . . થડ કામદારે પીગળ્યા. એમને એમની વફાદારી
લાભ આપવાનાં વચને અપાયાં. વ્યવહાર ચાલુ કરવા માટે ચેડા છેકામદાર નેતાઓએ કહ્યું કે રેલ્વે કામદારોએ હડતાળ પર ઉત-
કામદારેએ હામ ભીડી. . .
. છે કે કરવું જોઈએ, નેતાઓનો આ સંદેશે રતનસિંગને પહોંચાડવામાં
રતનસિંગને ખબર મળી ગયા હતા કે હડતાળ તોડવા માટે રતનસિંગે નેતાઓને આદેશ ઊઠાવી લીધે, પણ રાધાબાઈને '
સરકાર પૈડા કાળપણ મેળવી શકી છે; પણ, એ તો યે સામો હતાળ ની વાત ન ગમી. તેણે કહ્યું કે “હડતાળથી બધે યવંહાર : -
કરવું જ જોઈએ. એના કાર્યક્ષેત્રમાં જો ટ્રેન પ્રવેશ કરી શકે તેમ તો મારધાધર બરો. અનાજની ખે'થી લે કે મુશ્કેલીમાં મુકાશે. સરકા" .
તો એને કલંક જ લાગે ને! એણે નિશ્ચય કર્યો કે જેને શહેરમાં રને સમજાવવાનો પ્રયાસ કરો, પશુ હડતાળ રહેવા દ્યો.” તે જ
નહિ આવી શકે. જોરી મા પણ રાધાબીન કોણે માનવાનું હતું? આવી નબળી દલીલ
રણકાંઠાના જ'કશનથી ટ્રેન પ્રવાસીઓને લઈને નીકળી ચુકી
હતી, આખી લાઈન પર લશ્કરી સનિકેના પહેરા, લાગી ગયા છે રતનસિંગના નિશ્ચયને હલાવી શકી નહિ. એણે તો જામ્બર પ્રચાર હતા. એ ડખે પોલીસે ગોઠવાઈ ગયા હતા. એજીનમાં અનેક આદરી દીધે. કોમદારલરો સભાએ ભરાવા માંડી: પત્રિકાઓ વહેંગાના પર પણું: સટેશને પણ પોલીસ પહેરા નીચે હતો
ચવા લાગી ; સે પાંકારા લાગ્યાં : હડતાળ / હડતાળT | "મજુરી લેતાઓમાં પણુ પાકે બંદેબસ્ત હતું. આ પછી મેરાનાં મત લેવાયા. સૌએ કહ્યુ હડતાળ હડતાળ! - ટ્રેન નીકળી ચુકી હતી બીકણ માનવીઓ એ ટ્રેનને માથે શિક સેતાએ સમજીને જ બધું કરતા હશે. સરકોર તે મૂડીવાદી છે. જોખમ સમજી એમાં પ્રવાસ કરવા તૈયાર નહોતા, પણ કેટલાક આ હડતાળ વિના નમતું નહિ આપે છે
ધનલેભી વેપારીઓ, પરીક્ષા આપવા શહેરમાં આવતા વિદ્યાથીઓ ના રતનસિંગને હવે પાણી પીવાની યે પુરસદ નહેતી. કામદાર એને સારવાર માટે આવતા બિમાર માણસે આ ગાડીમાં બેઠા હતા કે યુનિયનના મરી જરા ઢીલો પોચો અદમી હતા. હતાળ ચલાવવી ઉપરાંતિ એમાં સંજોગવશાત ધાબા અને રણજીત પણ હતાં.