Page Text
________________
પ્રબુદ્ધ જૈન
તા. ૧-૧૧-૪૬
વ્યકિતને મેલેમ લીગના પ્રતિનિધિ તરીકે નીમવાને કઈ હકક જ સાંકડાપણાની આશંકા કરી હતી ત્યાં આવી ઉદારતાભર્યો ઉદુમાર નથી એમ છતાં પિતાના પાંચ પ્રતિનિધિઓમાં જોગેન્દ્રનાથ મંડળને સાંભળીને મારા આશ્ચયને પાર ન રહ્યો. સાથે સાથે તેમનામાં શ્રી. ઝીણાએ સમાવેશ કર્યો છે. એ રીતે હિંદના અસ્પૃશ્ય આવી સાંકડાપણાની કલ્પના કરવા માટે શરમ આવી. “આજે તે કઈ લેખાતા વર્ગ પ્રત્યેની પિતાની સહાનુભૂતિને દેખાવ કર્યો છે. કસાઈ પણ આપણી મદદ માંગે તે આપણે મદદ પહોંચાડવી પણ આ બાબતથી કોંગ્રેસ, હિંદુ સમાજ કે બહારની જોઇએ.’ એ તેમના શબ્દોના ભણકારા આજે પણ મારા કાનમાં દુનિયા લેશ માત્ર છેતરાય તેમ છે જ નહિ. આમ કરીને સંભળાયા કરે છે અને મેં જ બધી ઉદારતાને ઈજારો લીધે હોય અસ્પૃશ્ય ગણાતા વર્ગોને હિંદુ સમાજથી અલગ કરવાનું શ્રી. એવું મારું મિથ્યા અભિમાન ગાળી નાંખે છે. આ આદર્શથી ઝીણાએ એક મેટું કાવતરું ઉભું કર્યું છે અને એ જ અરસામાં ચાલતી ફેમી પ્રવૃત્તિઓ ભાવનામાં કમી રહેતી નથી. એ તે કોંગ્રેસ વિરોધી છે. આંબેડકરનું બ્રીટન ખાતે જવાનું બન્યું છે એ તત્કાલીન કાર્યને પહોંચી વળવાની માત્ર વ્યવહારૂ ગોઠવણો છે અને છે. અંબેડકરની આ કાવતરામાં સામેલગીરી સૂચવે છે. આ ઉપ- વિશાળ કાર્યની નાની નાની પુરવણી રૂપ જ હોય છે–એટલું તથ્ય રથી હિંદુ સમાજે અત્યન્ત સાવધ થવાની અને બહુ મોટો ધડે આપણે સ્વીકારવું રહ્યું.
પરમાનંદ, લેવાની ખાસ જરૂર છે, અસ્પૃશ્ય ગણાતા વર્ગોને હિંદુ સમાજથી અલગ કરવા અને એ વર્ગોમાં ધર્માન્તરની પ્રવૃત્તિ મોટા પાયા ઉપર
મેરઠ ખાતે જૈન સંમેલન ચલાવવી એ જોગેન્દ્રનાથ મંડળની નીમણુંક પાછળ શ્રી. ઝીણા આ નવેમ્બર માસની ૨૨, ૨૩, અને ૨૪ તારીખે મેરઠ અને મેલેમ લીગને હેતુ રહે છે એ વિષે કોઈ પણ અંધારામાં ન ખાતે રાષ્ટ્રીય મહાસભાનું અધિવેશન ભરાવાનું છે એ પ્રસંગે રહે. આ વિષમ પરિસ્થિતિમાંથી હિંદુ સમાજ તે જ બચી શકે - રાષ્ટ્રીય મહાસભામાં ભાગ લેવા આવનારા જૈન બંધુઓનું એક કે જે અસ્પૃશ્યતાને સામાજિક જીવનના સર્વ અંગમાંથી નાબુદ સંમેલન ભરવાનો નિર્ણય કરવામાં આવ્યું છે એમ એ સંમેલનના કરવાને ત્વરિત ગતિએ હિંદુ સમાજ કટિબધ્ધ થાય અને અસ્પૃશ્યને પ્રચાર વિભાગના મંત્રી શ્રી. રઘુવીર સિંહ જણાવે છે. કોંગ્રેસ ખરા દિલથી અપનાવી લે. જેવી રીતે ફરજિયાત ધર્માન્તર જેને અધિવેશના કારણે એકત્ર થયેલા ભાઈ બહેનોને પરસ્પર પરિચય થાય કરે પડે છે તેમને અપનાવવાને હિંદુ સમાજના આગેવાનો અને જૈન સમાજના સર્વસામાન્ય પ્રશ્નોની ચર્ચા થાય એ આ આજે તૈયાર થયા છે તેવી જ તમન્નાથી હિંદુ સમાજમાં સંમેલનને હેતુ છે. મેરઠ પાસે જનનું હસ્તિનાપુર તીર્થ ક્ષેત્ર છે, - અસ્પૃશ્યતા નાબુદ કરવાને હિંદુસમાજના આગેવાન અને ધર્મ- જે ભગવાન શાતિનાથ, કુંથુનાથ અને અરનાથના ચ્યવન, જન્મ, ચાએ ઉધત બનવું જોઈએ. જે હિંદુસમા જ માટે બસ તપ અને જ્ઞાનની કલ્યાણક ભૂમિ છે અને જ્યાં વેતાંબર તેમ જ પાંચસે હિંદુઓ ગુમાવવાને જ પ્રશ્ન ઉભો થયો નથી, પણ હિંદુ- દિગંબર જૈનેનાં વિશાલ પ્રાચીન દેવાલ તેમ જ ધર્મશાળાઓ સમાજના આખા અસ્તિત્વને સવાલ ઉભો થયો છે. શ્રી. ઝીણા છે. ઉપર જણાવેલ જૈન સંમેલનમાં હાજર રહેવા વિનંતિ કરવામાં કેવળ હિંદી રાષ્ટ્રીયતાને જ દુશ્મન નથી પણ આ નવા પગલાથી આવી છે અને જે ભાઈઓને કોંગ્રેસ અધિવેશન પ્રસંગે મેરઠ ખાતે અને તેને જે નવપલી વગેરે સ્થળોએ પડશે પડે છે તે દ્વારા ઉતરવા વગેરેની ગોઠવણની અપેક્ષા હોય તેમણે શ્રી. રઘુવીરસિંહ શ્રી. ઝીણાએ અને મોરલેન લોગે આખા હિંદુસમા જ સામે જેહાદ જંન, ઠે. જૈન બેડીંગ હાઉસ, રેલવે રેડ, મેરઠ શહેર.’ એ ઠેકાણે પિકારી છે એ સૌ કોઈ બરાબર સમજી લે. આને સામને અસ્પૃ- તુરત જ લખી મોકલવું એમ સૂચવવામાં આવ્યું છે, શ્યતાના સામુદાયિક નિવારણથી હિંદુ સમાજ શરૂ કરે. આમ કરવાથી ચિરકાળના એક અમાનુષી અન્યાયને અન્ત આવશે અને હિંદુ સમાજ
શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘ સાચા અર્થમાં સંગઠ્ઠિત થશે. એમ થાય તો એ સમાજની હસીને કોઈ પણ કેમ કોઈ કાળે પણ નાબુદ કરી શકશે નહિ.
અસાધારણ સામાન્ય સભા આવે વખતે આપણે કસાઇને પણ મદદ પહોંચાડવી રહી
શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘના સભ્યની અસાધારણ
સામાન્ય સભા ધનજી સ્ટ્રીટમાં આવેલ સંઘના કાર્યાલયમાં તા. મુંબઈમાં કોમી રમખાણોની શરૂઆત હતી; ભયગ્રસ્ત વિસ્તારમાં
૯-૧૧-૪૬ શનિવાર બપોરના ચાર વાગે મળશે, જે વખતે સપડાયલાં કુટુંબને બચાવીને લઈ આવવા અને તેમની રહેવા
સંધની કાર્યવાહક સમિતિ તરફથી સંધના સભ્યના વાર્ષિક લવાખાવાની ગોઠવણ કરવી આ માટે સ્થળે સ્થળે રાહત કેન્દ્રો ખુલતાં
જમ સંબંધમાં સંધના બંધારણની ૮ મી કલમમાં નીચે જતાં હતાં. આવું જ એક કેન્દ્ર જૈન સમાજના વે. મૂ. વિભાગના
મુજબનાં સુધારો રજુ કરવામાં આવશે. કેટલાક આગેવાન ભાઈઓની બનેલી માનવ રાહત સમિતિ તરફથી પાયધુની ઉપર આવેલ ગાડીની જગ્યામાં શરૂ કરવામાં આવ્યું
સંધનું વાર્ષિક લવાજમ રૂ. ૫ ઠરાવવામાં આવે છે. હતું. આ સમિતિના એક મુખ્ય કાર્યકર્તાને તે અરસામાં મળવાનું
વર્ષ દરમિયાન કોઈ પણ વખતે સંધમાં જોડાનાર વ્યકિતએ બનેલુ. ઉપર જણાવેલ રાહત કેન્દ્ર રખેને માત્ર છે. મૂ. જેને
વર્ષના અવશેષ ભાગ માટે પણ ઉપર જણાવ્યા મુજબ જ માટે જ ચલાવવામાં નહિ આવતું હોય એવી આશકા પૂર્વક મેં
લવાજમ આપવું પડશે.” તેમને પૂછયું કે “આવા વખતે આપણા આ કેન્દ્રમાં શ્વેતાંબર, - બંધારણની કલમ ૨૦ (૧) (જે કોઈ સભ્ય બે વર્ષનું દિગંબર કે સ્થાનકવાસીને ભેદ કરવામાં નથી આવતુંને ?” તેના સંધનું વાર્ષિક વાર્ષિક લવાજમ નહિ ભરે તે સભ્ય અપોઆપ જવાબમાં તેમણે મને જણાવ્યું કે “જૈન જૈન વચ્ચે તે આ સંઘના સભ્ય તરીકે રદ થયેલું ગણાશે) રદ કરવાનો પ્રસ્તાવે ભેદ રાખવામાં નથી આવતે પણ કોઈ જન કુટુંબની બાજુએ પણ સાથે સાથે કાર્યવાહક સમિતિ તરફથી રજુ કરવામાં આવશે. રહેતું વૈષ્ણવ કુટુંબ એવી જ રીતે ફસાયેલું હોય તે તેને પણ સર્વે સભ્યને ઉપર જણાવેલ સ્થળે વખતસર હાજર રહેવા
અહિં જ લઈ આવવાની સૂચના કરવામાં આવી છે. તમે તે જૈન ખાસ વિનંતિ કરવામાં આવે છે. વજન વચ્ચેના અભેદની વાત કરે છે, પણ આવા વખતે તે એક
મણિલાલ મોમચંદ શાહ કસાઈ પણ આપણી મદદ માંગે છે તેને પણ આપણે ત્યાં પુરું રક્ષણ
દીપચંદ ત્રીભોવનદાસ શાહ અને આશ્રય આપ જ રહ્યો. આવે વખતે આપણે બધાંને સરખાં
વેણીબહેન વિનયચંદ કાપડીઆ જ ગણવા જોઇએ.” આ સાંભળીને મને અપાર આનંદ અને
મંત્રીઓ, મુંબઈ જૈન યુવક સંધ. સંતેષ થયે, અને જ્યાં મેં સાધારણપણે કમી તેમજ સાંપ્રદાયિક
| SR No. | 525931 |
| Book Title | Prabuddha Jivan - Prabuddha Jain 1946 Year 07 Ank 17 to 24 and Year 08 Ank 01 to 16 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Manilal Mokamchand Shah |
| Publisher | Mumbai Jain Yuvak Sangh |
| Publication Year | 1946 |
| Total Pages | 220 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India |
| File Size | 35 MB |