________________
ક,
જ
૬ -
-
- - -
-
દ ક
32
આ
કર્ક કરો
... તા. ૧૫-૭-૪૬,
પ્રબુણ જેને
જન -
= ' હતો અને સંધના એવા રાષ્ટ્રીય સ્વરૂપની જાણ થતાં પોતાને કરવાની હીલચાલ ચાલી રહી છે. આ સમાચાર બહુ ચોંકાવનારા છે...
થયેલ અસાધારણ અને વ્યક્ત કર્યા હતા. અને આવા સંધ “નવા બંધારણુ ધડનારી મંડળમાં દેશ રાજનાં પ્રતિનિધિ , ; . પિતાની કમની સેવા સાથે રાષ્ટ્રીય મહાસભાનું જ કાર્ય કરી રહેલ તરીકે કોણ આવશે ? રાજાનાં નીમેલા. કે પ્રજાના ચુટેલા આ . છે એમ તેમણે જણાવ્યું હતું. તેમણે એમ પણે જણાવ્યું હતું કે આ પ્રશ્ન આપણી સામે ઉભે છે. આ મંડળમાં અડધા રાજાઓના ,
શ્રી. મુંબઈ જેત યુવક સંઘની વિવિધ પ્રકૃત્તિની વિગતે જાણ્યા નીમેલા અને અડધા પ્રજામાંથી ચુંટાયેલા સભ્યો આવે એ ભાગ " . " પછી મને એમ થાય છે કે જે આ સંધને કેવળ કિમી સંસ્થા સૂચવવામાં આવે છે. પણ આવી પેરીટીની સૂચનાને લેકશાસનની જ છે ' ગણીને હું આવ્યો હતો તે મને જરૂર પસ્તાયાત. શ્રી ઢેબરભાઈએ દ્રષ્ટિએ કેમ સ્વીકાર થઈ શકે? વળી આપણે પ્રજા 'પ્રતિનિધિઓ,
સંધના કાર્યવાહકને ઉપકાર માનતાં જણાવ્યું હતું કે “૧૯૩૭ ચુંટાઈને આવે એ બાબતને પુરે આગ્રહ રાખીએ એમ છતાં પણ આવા : માં રાજકોટ ખાતે જૈન યુવક પરિષદ મળેલી તે વખતે તમારા - પ્રતિનિધિઓને ચુંટી શકાય એવી રાજ્ય રાજ્યમાં લેક સંસ્થા છે. ' - સંઘના આગેવાનો કાર્યકર્તા,,શ્રી પરમાન ભાઈ તે, પરિષદના પ્રમુખ વ્યવસ્થા કયાં છે? આ રીતે આ પ્રશ્ન બહુ ગુંચવણભર્યો છે." " 'તરીકે રાજકોટ આવેલા ત્યારે તેમને પહેલીવાર મળવાનું બનેલું આટલે જ અગત્યને પ્રશ્ન દેશી રાજયની પ્રજાના સાર્વત્રિક વિકાસને
અને તે પ્રસંગે મેં તેમને પ્રશ્ન કરે કે જાગૃત બુદ્ધિવાળા છે. બ્રીટીશ હિંદની અને દેશી રજવાડાની પ્રજા વચ્ચે ઘણું ખોટું - કાર્યકર્તાઓ કેમની વચ્ચે રહીને કામ કરી શકે ખરા કે તેમણે ' તે કોમની બહાર રહીને જ કામ કરવું જોઈએ ? આ પ્રશ્નને તેમણે મને કંઇક એવો ઉત્તર આપેલો કે રાષ્ટ્રીય ભાવનાને
હું જ્યારે મુંબઈ આવીશ ત્યારે મારા મનની કમી સંસ્થાઓ . વિરોધી નહિ; અને પુરક બને એવું કેટલુંક કાર્ય કોમ વચ્ચે
આ વિષેની ઘુંચને બાજુએ રાખીને આવી અનેક સમસ્યાઓ વિષે તમારી,
સાથે ચર્ચા કરવાની તક મેળવવાની અને પરસ્પર વિચાર વિનિમય . રહીને કરી શકાય છે અને કેની ભાવનાની જંડ ઉખેડવા માટે
સાધતા રહેવાની હું આશા રાખું છું અને અહિં મને બેલાવવા. પણ કોમના સંપકને લાભ ઉઠાવી શકાય છે અને તે આજના
માટે તમો સર્વને હું ઉપકાર માનું છું.”
, , ' ' વખતમાં જરૂરી છે. આમ છતાં પણ આ બાબતમાં મારા મતનું
* 1. હજુ સમાધાન થયું નથી અને તેથી પરમાનંદભાઈના લાંબા વખતથી
ત્યારબાદ શ્રી. શાન્તિલાલ હ. શાહે દરબાર સાહેબને પોતાના . . . 5 ' ઉભેલા નિમંત્રણને હું આજ સુધી ઠેલતે આ છું. આજે દરબાર
- અંગત સહવાસને લીધે પ્રાપ્ત થયેલો વિશેષ પરિચય આપ્યો અને સાહેબ આવવાના હતા અને તેમની સાથે આવવાને મને પરમાનંદ
- દરબાર સાહેબના આજસુધીના અનેક અનુભવો સાંભળવાની સંધન, ગ ભાઈએ આંગ્રહ કર્યો તે હું અવગણી ન શક્ય. કેમી સંસ્થાઓ
સભ્યને તક મળે એવા એવા પ્રસંગે ઉપસ્થિત કરતા રહેવા • સંબંધી મારા મનનું આવું વલણ હોવા છતાં શ્રી. મુંબઈ જેના
સંધના કાર્યવાહકોને અનુરોધ કર્યો અને ત્યારબાદ “ભવિષ્યની ; યુવક સંધ જે કાંઈ કામ કરી રહેલ છે તેની પાછળ સામાન્યત: નવરચનામાં દેશી રાજાઓને બીલકુલ સ્થાન હોવું ન જોઈએ. કામી ભાવના અને સંકડાપણું આવી અન્ય કેમી સંસ્થાઓમાં -
અને એ સર્વ રાજ્યને વિસર્જન કરી ગુજરાતી ભાષા બોલનાર. જોવામાં આવે છે તે અહિં નથી દેખાતું એમ મારે કબલ કરવા ગુજરાત, કાઠિયાવાડ અને ', કચ્છને એમ એક પ્રાન્ત ઉભે કરાં. " જોઈએ. રાજકોટના જેલવાસ દરમિયાન સાધારણ રીતે પ્રબુદ્ધ જૈન
જોઈએઆવો પ્રાન્ત ઉભું કરવામાં આવે તે જ ગુજરાત સાથે મને નિયમિત વાંચવા મળતું. રાજદ્વારી પરિસ્થિતિને ખરો ખ્યાલ
કચ્છ' કાઠિયાવાડને સતે મુખી વિકાસ શક્ય અને સરલ બને” અન્ય સ્પષ્ટવાદી સામયિકના અભાવે એમાંથી જ મને મળો
એમ તેમણે જણાવ્યું. શ્રી. શાન્તિલાલ શાહે રજુ કરેલ આ અને એમાં એવું કશ, મારા વાચવામાં આવ્યું ન હોત કે ક૯૫નાની તત્કાલીન રાજકારણમાં કેટલી વ્યવહારતા છે એ સબંધમાં , સાથે હું મળતું ન થતો હોઉં કે રાષ્ટ્રીય દૃષ્ટિએ મને જરા પણ વાંધા
શ્રી. ઢેબરભાઈએ પિતાના કેટલાક વિચારો રજુ કર્યા. છેવટે દરબાર - પડતું દેખાયું હોય. આ મારો અનુભવ પણ મારે અહિં જણાવ
સાહેબ તથા ઢેબરભાઈને ઉપકાર માનતાં સંધના મંત્રી શ્રી. વેણીબહેન '. જોઈએ. મુંબઈના અતિશય મર્યાદિત જીવનમાં પણ તમે આવી સંસ્થા
કાપડીયાએ જણાવ્યું કે “શ્રી ઢેબરભાઈએ કોમી સંસ્થા વિષે. આ રીતે ચલાવે છે અને રાષ્ટ્ર હિતને બાધક નહિ પણ સાધક એવી
પિતાના મનની જે મુશ્કેલી જણાવી તે અમારી પણ છે. જેવી, •. અનેક પ્રવૃત્તિઓનું સંચાલન કરે છે તે માટે તમે સર્વને ધન્ય
રીતે પિતાના કુટુંબ સાથે સંબંધ માનવી છોડી શકતા નથી અને
એમ છતાં પણ કુટુંબના સાંકડા કીલામાં પોતે પુરાઈ રહેવા માંગતો વાદ ઘટે છે. -
નથી તેવી જ અમારી સ્થિતિ છે. જે કામ અને સમાજ સાથે - કે આ “કાઠિયાવાડમાં જળદ્રષ્ટિએ ઉભા કરેલ અસાધારણ લોકસંકટને
એક કુટુંબ જે સંબંધ ચાલતા આવ્યા હોય તે તેડી શકાતો પહોંચી વળવાને રાહત ફાળે એકઠા કરવા માટે અમારૂ આ વખતે
- નથી અને એમ છતાં રાષ્ટ્રીય ભાવનાને તનમના. અમારા દિલમાં ' ' મુંબઈ ખાતે આવવાનું બન્યું છે. કાઠિયાવાડમાં દેશી રાજ્ય પ્રજા
એટલે બધો તીવ્ર હેય હોય છે કે અમને કોઈ કમી કહે તે અમને જે પાસેથી રેવન્ય પુરેપુરી ઉધરાવે અને આવા સંકટ સમયે તેઓ
ગમતું નથી એટલું જ નહિ પણ અમે તે સ્વીકારવાને પણ તૈયાર હતા. આ જરા પણ મદદરૂપ ન બને-એ ભારે અસ્વાભાવિક સ્થિતિ છે.
નથી. અમારા સમાજને ઉંચે લાવવા અને સાંકડા વિચારોની જડ ''' INણુ. રાજ્ય અભ. પિતાના કર્તવ્યમાંથી ચુકે તે પણું આફતમાં
ઉખેડવાને માટે સંધની આ પ્રવૃત્તિ અમે ચલાવીએ છીએ એમ છતાં . . .'' ડુબેલી પ્રજાને મદદ તો, પહોંચાડવી જ રહી. અને તેથી અહિં - પિસા લેવા માટે અમારે આવવું પડયું છે.
પણ અમારા દિલમાં રાષ્ટ્રીય ભાવના એકસરખી જાગૃત રહે, એટલા
માટે આપ જેવા રાષ્ટ્રસેવકને અમે નિમંત્રણ આપીએ છીએ. "" ", “દેશી રાજ્યને પ્રશ્ન હજુ પુરી વિકટતાથી ભરેલું છે.
' અને તેમની પાસેથી માર્ગદર્શનની અને નવી પ્રેરણાની હમેશા - આગામી રાજકારણી નવનિર્માણમાં દેશી રાજ્ય પુરે સહકાર
આશા રાખીએ છીએ નિમંત્રિત મહેમાનોને ફુલહાર સમર્પણ : આપશે કે દેશી રાજ્ય દ્વારા અંગ્રેજ સરકાર અનેક આડખીલી ઉભી
કર્યા બાદ સભા વિસર્જન કરવામાં આવી હતી. . કરીને પિતાની હકુમત ચાલુ રાખવા પ્રયત્ન કરશે એ એક પ્રશ્ન છે. ' આજે જ પ્રગટ થયેલ હૈદ્રાબાદ રાજ્ય આંધ મહાસભાના પ્રમુખ : , ' , બુલચંદજીને જૈન સમાજને આવકાર "" શ્રી. આર. નારાયણ રેડીનું નિવેદન આ સંબંધમાં અનેક અમંગળ . ' 'રાષ્ટ્ર પહેલા કે ધમ પહેલ' (ns', ': ' ' આશંકાઓ ઉભી કરે છે. ત્યાં ચાલી રહેલ ધારે પ્રજાઇમન પાછળ : 1 . તા. ૨૦–૭-૪૬ શનિવારના રોજ જન વે. મૂ. કિન્ફન્સના કારણે હૈદ્રાબાદમાં અંગ્રેજો હિંદ છોડ્યા પછી ઉપયોગ કરી શકે તે કાર્યાલયમાં શ્રી મુંબઈજૈન યુવક સંધના આશ્રય નીચે અધેિરી તે માટે એક મેટું, લશ્કરી, મથક (military bnae) , ઉભું ખાતે તાજેતરમાં ઉઘાડવામાં આવેલી શ્રી મેઘજી, મથુરાદાસ કોલેજના, કે
જગત આવવાનું બી અને બાવા સચિત છે .
આશા હસતા
પહેલા
૬
છે
''
-
1.
, ૨
. |
* "
. .*
" ,
"
,
,
, ,