________________
પ્રબુદ્ધ જૈન
-
તા. ૧-૬-૪૬
કેટલાક સમાચાર અને નોંધ અણુબોમ્બ અને કેળવણું. સ્વર્ગસ્થ શેઠ લલુભાઈ દીપચંદ ઝવેરી
અણુબોમ્બનું યુદ્ધ થાય તે સંસ્કૃતિ તેમાંથી જીવતી નીકળી - મે માસના પશ્ચાદ્ અર્ધ દરમિયાન શ્રી. મુંબઈ જીવદયા મંડ
ન શકે, ધરતીના કાંકરા કાંકરાં થઈ રહે ને તે સિવાય બીજું કાંઈ Sી. ', ' ળીના પ્રમુખ સંચાલક શ્રી લલ્લુભાઈ દીપચંદ ઝવેરીન છઠ વર્ષની તેમાંથી બચવા ન પામે. સંયુક્ત રાષ્ટ્રમંડળની શૈક્ષણિક, વૈજ્ઞાનિક ઉમ્મરે અવસાન થતાં વિશાળ જનસમાજે જીવદયાને એક પરમ અને સાંસ્કૃતિક સંસ્થાના જાહેરનામા
અને સાંસ્કૃતિક સંસ્થાના જાહેરનામાના શરૂના શબ્દોમાં ભારે ગંભીર કોઈ ઉપાસક ગુમાવ્યું છે. તેમનો જન્મ વલસાડ જીલ્લામાં આવેલા સત્ય રહેલું છે. તે જાહેરનામું જણાવે છે કે, “યુધ્ધ માનવીઓનાં ( ભદેલી ગામમાં ઈ. સ. ૧૮૭૮ માં થયું હતું. સામાન્ય શિક્ષણ
મગજેમાંથી શરૂ થાય છે, તેથી કરીને શાંતિની રક્ષાના માર્ગે તેજ મેળવ્યા બાદ તેમણે પિતાના જીવનની મુંબઈમાં નોકરીથી શરૂઆત
માનવ મગજેની અંદર રચવા જોઈએ.” કરી હતી અને સમયાન્તરે તેઓ ઝવેરાતના ધંધામાં દાખલ થયા “એટલે, આપણે અજ્ઞાનને નાબુદ કરવા તરફ લક્ષ આપવું
હતાં અને તે ધંધાદ્વારા તેમણે વિપુલ સંપત્તિ પ્રાપ્ત કરી હતી. જોઈએ, કેમ કે અજ્ઞાનથી મહા આફત આવવાની ધાસ્તી રહે છે. - આમ પિતાના ધંધામાં તેઓ પુરા કુશળ હોવા છતાં તેમનું અજ્ઞાનના સાથીઓ છે પિતાના માનવબંધુઓ સાથેના સંબંધમાં - ધ્યાન કવનના પ્રારંભથી, જીવદયાના તેમજ નિર.મિષ આહારના પૂર્વગ્રહ, અસહિષ્ણુતા, અને શંકાષ્ટિ. એ બધાંમાંથી સરમુખત્યારે
પ્રચાર ઉપર કેન્દ્રિત થયેલું હતું. . સ. ૧૮૧૦ માં તેમણે જીવ- જન્મે છે અને તેઓ પછી યુદ્ધો જન્માવે છે. દયા જ્ઞાન પ્રસારક ફંડની સ્થાપના કરી હતી જેનું ઈ. સ. ૧૮૧૬ "
બીજાથી પિતાને ધર્મ જુદે હેય, કે પોતાની ભાષા કે ટે માં મુંબઈ જીવદયા મંડળીમાં રૂપાન્તર કરવામાં આવ્યું હતું. આ
જુદી હોય, કે પિતાનાં જાતિ કે રાષ્ટ્ર યા રંગ કે વણું જુદાં . . મંડળીદ્વારા તેમણે માત્ર પશુદયાની પ્રવૃત્તિઓ હાથ ધરી હતી
હોય, તેથી કરીને સમજી કે બુદ્ધિમાન માણસે એક બીજાને એટલું જ નહિ પણ કોઈ પણ મહાન વ્યાધિ, દુષ્કાળ; ઉપદ્રવ કે ધરતી
તિરસ્કારતા નથી. જગતની શાંતિ માટે જે ઊંડી આંતરરાષ્ટ્રિીય કંપ જેવી આફતના પ્રસંગે તેમણે જનસેવાની પણ અનેક પ્રવૃત્તિઓ હાથ
સમજની ભારે જરૂર છે, તે આવાનું કામ કેળવણીનું છે. આ ધરી હતી. બંને ત્યાં અને ખાસ કરીને દેશી રાજ્યમાં પ્રાણીઓની કતલ અટકાવવી, દેવીઓ સામે થતાં પશુનાં બલિદાનની પણ
' સમજું અમેરિકને હવે એમ નથી વિચાર કરતા કે, એક અટકાયત કરવી. આ જીવદયાના ક્ષેત્રમાં તેમની મુખ્ય પ્રવૃત્તિ રહેતી.
માણસ યુનાઈટેડ સ્ટેટસ બહાર જન્મે છે, એટલે તેની જોડે આપણે તેમના આ અવિરત પ્રયાસના પરિણામે મુંબઈ જીવદયા મંડળી
કશી લેવાદેવા ન હોય. આ જાતના વિચારમાં સરમુખત્યારી ને આજે પ્રભુત્વપૂર્ણ સંસ્થા બની છે અને અનેકવિધ સેવાઓ જુલમનાં બીજ રહેલાં છે, એ તેઓ જાણે છે. દુ:ખદ્ અનુભવે બજાવે છે. સદ્ગત લલ્લુભાઇ એક સુચરિત સજજન હતા. તેમના
એમને ખબર પડી છે કે, સરમુખત્યારી ને જુલમ એવાં તે નિષ્કર ' મેં રોમમાં જીવદયાની ભાવના ભરેલી હતી. તેમની સર્વ સેવાઓ
છે કે, તે યુનાઈટેડ સ્ટેટ્ટસની હદે આવીને અટકવાનાં નથી કે પણ મોટા ભાગે આજ ક્ષેત્રને વરેલી હતી. તેમની મહેનતના તેમને આરામથી જતા કરવાનાં નથી. પરિણામે મુંબઈ સરકારે ખેતીવાડીમાં ઉપયોગી થાય તેવાં અને બીજા વિશ્વયુધે છે અ ને જે પઠ શીખવ્યું છે, એ અને દુધાળાં ઢોરોની કતલ ઉપર પ્રતિબંધ મુકે છે. તેમનાં એમને ખબર છે. તે એ છે કે, જે આપણે આપણું માનવપવિત્ર આત્માને પરમાત્મા પરમ શાન્તિ બક્ષે એવી આપણુ સર્વના કુટુંબનાં બધાં ભાંડુઓ સાથે હળીમળીને કામ કરવું અને જીવન અન્તરની પ્રાર્થના છે.
ગુજારવું હોય, તે તે બધાંની સાથે તે જ પ્રમાણે આપણે કામ દરિદ્ર નારાયણને ચરણે
કરવું ને રહેવું જોઈએ. મહાબળેશ્વર સહ્યાદ્રિ પર્વતમાં આવેલું હવા ખાવાનું એક જંગપ્રસિદ્ધ મથક છે. આ વખત ત્યાં અનેક ગુજરાતી કુટુંબ
આ અણુબોમ્બ સામે કાંઈ નહિ તે એક ઢાલ તે બચાવની છે જ હવાફેર માટે આવી વસેલા. કેઈ બાગ બંગલામાં તે કોઈ એક કે, આખા જગતથી સબધે સ્થાપવાની વિધા આપણે હાથ કરવી યાં અન્ય હેટેલમાં. મે માસના ત્રીજા અહેવાડીઆની આખરે જોઈએ. આ ઢાલ એટલે પરસ્પર સમજ અને સહિષ્ણુતા, બુધ્ધિ હિન્દુસ્તાનની રાષ્ટ્રીય બંધારણની નવરચનાને લગતી જાહેરાત થઈ. અને વિચારીપણું. આ વસ્તુઓ આપણે શીખીશું ત્યારે આપણે - ૧ એની ખુશાલીમાં મહાબળેશ્વર ખાતે આવેલ સહેલાણીઓમાં આસ
સિધ્ધ કરી શકીશું કે, હિરેશી ( જાપાનમાં જ્યાં અમેરિકાએ પાસ વસતી અત્યન્ત દરિદ્ર જનતાને ફુલ નહિ તે ફુલની પાંખડી . - પુરનાં અંશતઃ મદદરૂપ થવાની ઈચ્છાથી ફંડફાળા એકઠા કરવામાં
અણુબોમ્બ નાખે છે, જમાનું નામું) એ સંસ્કૃતિને અંત નહોતે આવ્યું અને આશરે રૂા. ૬૦૦૦ ની રકમ એકઠી થઈ. આ રકમને પરંતુ નવી અને વધારે સારી દુનિયાને પ્રારંભ હતે.” | ઉપયોગ' મેહાબળેશ્વર અને તેની આસપાસના પ્રદેશમાં વસતી
–પ્રેસિડેન્ટ મેન. ગરીબ જનતાને શકય તેટલાં વસ્ત્રો વહેંચી આપવામાં કરવાનું
| (શિક્ષણ અને સાહિત્યમાંથી સાભાર ઉધૂત) નકકી કરવામાં આવ્યું છે. કેવળ આનંદ, મોજમજા અને આરામના હેતુથી એકઠી થયેલી ગુજરાતી જનતાએ અસાધારણ ગરીબી અને અભ્યાસ કરે છે અને શ્રી ચન્દ્રકાન્ત બી. એસ. સી. માઇનીંગ - હાડમારી ભગવતી રાંક પ્રજાને આ રીતે યાદ કરી છે એ પ્રશંસનીય
એંજીનીઅર છે. આ લગ્ન સંપૂર્ણ સાદાઈથી અને ચાલુ પ્રણાલિકા ‘છે તેમજ અનુકરણીય છે.
વિરૂદ્ધ કરવામાં આવ્યા છે. આ લગ્નની એક વિશિષ્ટતા એ છે કે | . એક આદરણીય લગ્ન
કન્યાપક્ષે તેમના એટલે કે મીયાગામના વિશાશ્રીમાળી ગાળની '' જાણીતા જાળીવાળા મેસર્સ શાહ એન્ડ કુ. વાળા શ્રી. છોટાલાલ શાહ જેઓ આ સંધના એક સભ્ય છે. તેમની દીકરી બહેન
સદન્તર અવગણના કરી છે, અને ચાલ્યા આવતા ગેળના રીવાજ સુમનના લગ્ન ખેડા નિશ્વાસી જૈન આગેવાન શ્રી મણીવાલ બાલાભાઈ
'' વિરૂદ્ધ કન્યા ગોળ બહાર આપી છે. તેમના આ સાહસ માટે તેઓ પટેલના પુત્ર શ્રી ચંદ્રકાન્ત સાથે મેટા મિત્ર સમુદાયની હાજરીમાં પ્રજાના પ્રગતિશીલી વિભાગના અભિનંદનને પાત્ર છે. વૈશાખ સુદી 2 ના રોજ કર્યા છે. બહેન સુમન ઇન્ટર સાયન્સમાં
પરમાનંદ,