________________
તા. ૩૦-૯-૩૯
પ્રબુદ્ધ જૈન પણ કદી ખપે નહિ. રશીઆ એટલે કે કોઈએ કોઈ દેશ ઉપર દેશ માન્ય ન રાખે અને પરિણામે આવતી આઝાદી દૂર જાય આક્રમણ કરવું નહિ અને દરેક દેશે સ્વાયત્ત અને સ્વાધીન તે તેને દેણ દોરવણી આપનાર રાષ્ટ્રીય મહાસભાને નહિ રહીને દુનિયાની શાન્તિ અને પરસ્પર વ્યવહારને પધવા અને ગણાય પણ દેશની કિંકર્તવ્યમૂઢ આમજનતાને ગણાશે. ટેકાવવા. એ જ રશીઆએ આજે એ નીતિ–એ ટેકને ત્યાગ
જમાલભાઇને જુદે ચોતરે કર્યો અને આગળથી નકકી કર્યા મુજબ પિતાની બાજુએથી પિલાન્ડ ઉપર આક્રમણ કરીને પિલાન્ડની સ્વાધીનતા નાશ
જ્યારે રાષ્ટ્રીય મહાસભા સરકારને પ્રજાને સાચો સહકાર કરવામાં પિતાને ફાળો ભરપાઈ કર્યો.
જોઈ હોય તે દેશને સત્વર સ્વતંત્ર અને સ્વાધીન બનાવવાનું હજુ આમ બનવા છતાં પોલાંડની સ્વતંત્રતા અને આહ્વાન કરે છે ત્યારે તે જ અરસામાં મળેલ ઓલ ઈન્ડીઆ સ્વાધીનતા રક્ષવાનું પણ લેનાર ઈગ્લાંડ અને ફ્રાન્સ મુંગે મેઢે
મુસ્લિમ લીગ' શુ માંગે છે ? તેને તે પિતાના કામી હકક આ બધું જોઈ રહ્યું છે અને રૂશીઓ પણ ન્યાય નીતિ અને
સિવાય બીજા કશાની પડી નથી. તે એમ માગે છે કે જે સરતટસ્થતાને સ્વાંગ પહેરીને પિલાંડની વહેંચણીને પ્રશ્ન જર્મની
કારને મુસલમાનોને સહકાર જોઈતા હોય તો જુદા જુદા પ્રાંતની સાથે આવી રહ્યું છે. પણ આજ કરતાં આવતી કાલ વધારે
કોંગ્રેસ સરકાર મુસલમાન કોમ ઉપર જે અત્યાચાર (!) કરી રહેલ ભયાનક દિસે છે; પિલાંડનો ટુકડે મેળવીને રશી શાના અને
છે તે અટકાવવા માટે ગવર્નરોએ પિતાને મળેલી ખાસ સત્તાતટસ્થ બેસી રહે એમ માની શકાતું નથી. અને અનાક્રમણની
ઓને તુરત જ ઉપયોગ કરે. વિશેષમાં તે સ્વરાજ્ય કે સંપૂર્ણ વાત કરી કરીને આક્રમણના જ માગે રશીઆ જર્મનીનું
સ્વાતંત્ર્યની જરાપણ માગણી કરતી નથી, પણ એમ જણાવે સહપ્રવાસી બને તે ઈગ્લાંડ અને ફ્રાન્સને કે તે નામોશી
છે કે મુસ્લિમ લીગની સંમતિ મેળવ્યા સિવાયની રાજય બંધાહારી સુલેહ સ્વીકારી લેવી પડે અથવા એકને બદલે એ દૈય રણને લગતી કોઈપણ જાહેરાત સરકારે કરવી નહિ. એટલે કે સાથે બાથ ભીડવી પડે અને એ પ્રસંગ આવે એટલામાં ત્રીજો
એ સંમતિ વિનાનું સ્વરાજ્ય તેમને સ્વીકાર્ય બનશે નહિ. સર દય ઉભે નહિ થાય એમ પણ કેમ કહી શકાય? આ રીતે કાર કશું ન આપે તેને તેને વાંધો નથી પણ જે સરકાર કોઈ ભાવી ભારે ભયાનક અને ભીષણ દિસે છે, અને આજે પ્રજ્ય
પણુ આપે તો મુસ્લિમ હકોને લગની લાગણીઓની ળી લિત થયેલા યુરોપીય વડવાનલની અનિશિખા ભારતવર્ષને સૌથી પહેલી ભરાવી જ જોઈએ. કમનસીબ દેશની કમનસીબી પણ ઘેરી લેશે એવો ભય રહે છે.
ખરેખર ચિરંજીવ છે. જયારે એકત્ર બનીને સ્વરાજ હાંસલ કર
વાને અવસર સામે આવીને ઊભે છે ત્યારે જ જુદોજ સૂર કાઢ રાષ્ટ્રીય મહાસભાનું સરકારને કહેણ
એ મુસ્લિમ લીગ અને તેના આગેવાન મહમદઅલી ઝીણાની
વિશેષતા છે. આની અંદર લક્ષ્મી ચાંદલે કરવા આવે ત્યારે આજે ઉદ્ભવ પામેલા યુરોપીય વિગ્રહ પર રાષ્ટ્રીય
મેટું જોવા જવાને બહાને લક્ષ્મીને વિદાય આપવા સિવાય મહાસભાનું શું વલણ હોઈ શકે એ સંબંધે જે દિશાસૂચક લાં પ્રસ્તાવ રાષ્ટ્રીય મહાસભાની કાર્યવાહક સમિતિએ કર્યો
બીજું શું છે ? મુસ્લિમ લીગની આ મને શા સમસ્ત મુસ્લિમ
"કામની મનોદશાનું પ્રતિબિંબ હોય તે ખરેખર આપણું ભાવી છે તેને સાર એ છે કે પોલેન્ડને બચાવવાને દાવો કરનાર
ભારે અમંગળ દિસે છે. પરમેશ્વર સૌ કોઈને સન્મતિ આપે ઈગ્લાંડ અને કાન્સ પ્રત્યે રાષ્ટ્રીય મહાસભાની સંપૂર્ણ સહાનુભૂતિ
અને અણીને વખતે આપણું સર્વને એકત્ર બનાવે ! છે એમ છતાં પણ ઈગ્લાંડેને જે હિંદુસ્તાનના રાષ્ટ્રીય મહાસભાને સહકાર જોઈ હોય તે પરરાષ્ટ્રની સ્વતંત્રતા ખાતર
ગાંધી જયન્તી લડાઈનો દાવો કરનાર દેશે પિતાને સ્વાધીન દેશને તો સ્વતંત્ર બનાવવો જ જોઈએ. સહકાર તે સ્વતંત્ર હિંદ જ આપી શકે. એકટ૨ માસની બીજી તારીખે આખો દેશ મહાત્મા પરતંત્રતાની ગુલામી ભોગવતા હિંદના સહકારને કશે અર્થ ગાંધીજીની જન્મજયન્તી ઉજવશે. કોઈ પણ મહાપુણ્યની નથી. વળી આ સ્વતંત્રતા હિંદને આજે ને આજે કોઈ ને કાઈ જન્મજયન્તી ઉજવવી એટલે તેમના ગુણવિશેઘનું સ્મરણ વિશ્વસનીય કારમાં મળવી જોઈએ. ખાલી ઉપણ કે કરવું અને તેમણે જે કરવાનું કહ્યું હોય તેને આચારમાં જાહેરનામાઓ આજના હિંદને સંતોષી શકશે નહિ. આ ઠરાવ
ઉતારવાનો બને તેટલે પ્રયત્ન કરે. ગાંધીજી આજના જગતને સરકારને રાષ્ટ્રીય મહાસભાનું કહેણ છે; સરકાર આ કહેણને
યુગપુરમાં છે તેમણે અહિંસાને સાંપ્રદાયિક બેડીમાંથી મુક્ત શું ઉત્તર આપે છે એની રાહ જોવાય છે. જે કાંઈ સહકાર
કરીને વિશાળ જગતના વિકટ પ્રશ્નો સાથે જોડી દીધી છે અને આપવામાં આવે એ બિનશરતી હોય એમાં આપણી વધારે
આજના કોયડાઓનું જુદું જ સમાધાન રજૂ કર્યું છે. હિંસાશેભા છે એમ કેટલાકનું માનવું છે. આ શોભા જાળવવાને અખતરો આપણે છેલ્લા વિગ્રહમાં સારી પેઠે કરી જોયો અને
પેલી આજની જગજનતા અહિંસાની વાતોને હસે છે પણ આપણને તેના બદલામાં મોટી મોટી આશાઓ અને મોટા આ લકત્તર પુષ્પ અડગ શ્રદ્ધા અને અણનમ ટેકથી અહિં સ બેટા વચને અપાયેલા એ પણ આપણે જાણીએ છીએ. એમ ઉપર ઉપર ઊભે છે અને જગતને ખૂણે ખૂણે અહિંસાન છતાં સરવાળે આજે આપણે લગભગ જ્યાંના ત્યાં જ છીએ એમ - ઉદ્ધારક મંત્ર પાઠવી રહ્યો છે. તે મહાપુw આપણી પાસે માગે છેલ્લા પચીસ વર્ષના ઇતિહાસ ઉપરથી આપણે કહીએ તે છે કે પિતાને જન્મદિવસ ઉજવાય તેને તેમને જરા પણ તેમાં જરા પણ અતિશયોક્તિ નથી. કેટલાક એમ કહે છે કે
મોહ નથી એમ છતાં પ્રજાને જે ખરેખર તેમના જન્મનું કોગ્રેસ સહકાર નહિ આપે તે પણ સરકારને આ દેશમાંથી
ઉદ્યાપન કરવું હોય તે તેઓ ચરખો કાંતે, ખાદી વાપરે, જે જોઈએ છીએ તે તે તે મેળવી શકવાની જ છે, આ દેશમાં શું ન બને તે કહી શકાય જ નહિ, તેથી સંભવ છે કે સરકારને
હરિજન માટે મંદિરે ખુલ્લાં કરે, મઘનિષેધને મદદ કરે, હિંદુઅપેક્ષિત સર્વ કાંઈ આ દેશમાંથી મળી રહે પણ જે સંસ્થાને મુસલમાનની એકતાનું સમર્થન કરે. ગાંધી જયન્તી અંગે ખાદીમાથે આખા દેશને આઝાદી પ્રાપ્ત કરાવવાની જવાબદારી રહેલી છે સપ્તાહ ગેહવાય છે અને એ દરમિયાન ખાદીની હુંડીઓ તેણે તે દેશને સાચી દેરવણી આપવાની જ રહી, એ દોરવણીને વેચવાને ગાંધી સેવાસંધ તરફથી કાર્યક્રમ જવામાં આવે છે.
અ
મદશને મરવણી આપવી