Page Text
________________
પ્રબુદ્ધ જૈન
તા. ૧૯-૩૯
=
-
1
* એકત્ર બની
સામચિક સ્પરણું"
- ધર્મ ને જીવાડો હશે. તે આ ; એક્તાને આજે અથવા તે
આવતી કાલે આખા સમાજે ગંભીરપણે વિચાર કર્યા સિવાય
ચાલવાનું નથી. ' ', ' પયુષણ ગયા
, '; ; , ' અને પયુષણ આવે છે.
શંત્રુજયમાં ચારી ,
I ! થોડા દિવસ પહેલાં શત્રુંજય ઉપર આવેલી નસ્સી કેશવજીની '.. આ વખતે કમનસીબે પર્યુષણ પણ વહેંચાઈ ગયા છે.
ટૂંકમાં રાત્રિના સમયે કોઈ બદમાશે દાખલું થઈને જુદી જુદી સ્થાનકવાસી અને શ્વેતાંબર મૂર્તિપૂજક વર્ગના અમુક વિભાગનાં
મૂર્તિઓ ઉપર ચોડેલાં કીમતી ટીલા ટપકાં અને મુગટની ચેરી પયુંષણ ગયાં; બાકીના શ્વેતાંબર મૂર્તિપૂજક વિભાગનાં પર્યુષણ
કરી ગયેલ છે અને હજી સુધી એનો પત્તો લાગ્યો નથી એવા આં બીજા શ્રાવણ માસના અંત ભાગમાં આવે છે. દિગંબરોનાં
સમાચારો પ્રગટ થયા છે. આ સમાચારથી જૈન સમાજમાં પર્યુષણ તે હંમેશાં બને વર્ગથી જુદા જ હોય છે અને તે
ઠીક ઠીક સનસનાટી ફેલાઈ છે, ચેરી સંબંધમાં આપણા દિલમાં ભાદ્રપદના શુક્લ પક્ષમાં જ શરૂ થાય છે અને ભાદ્રપદ પૂર્ણિમાએ
સ્વભાવિક રીતે ખૂબ ધૃણા હોય છે તેથી આ ગેરી પકડાવી જ પૂરા થાય છે. એક જ ધર્મના અનુયાયીઓ અને એકશાસન
જોઈએ અને ચોરી કરનારને યોગ્ય શિક્ષા થવી જ જોઈએ દેવના ઉપાસકે પિતાના મહત્વનાં ધાર્મિક પર્વે પણ સાથે
આવા વિચારે આપણામાંના ઘણાખરાનાં મનમાં રમ્યા કરતા ઉજવાય એવી વ્યવસ્થા જ ન શકે એ ભારે શોચનીય છે.
હોવા જ જોઈએ. આ ઉપરાંત આવાં મંદિરે ઉપર વધારે એક વર્ગ ચૌદસને મહત્વ આપે તો બીજો વર્ગ પૂનમને માટે
મજબૂત ચોકીપહેરે મુકાવે જોઈએ; વધારે બંદૂક પિસ્તાલના દિવસ ગણે છે; એક ચોથને સંવત્સરી માને તે બીજે પાંચમને
પરવાનો મેળવવા જોઈએ કે જેથી ભવિષ્યમાં કોઈ આવી હિંમત સંવત્સરી માને. પર્વો સાથે ઉજવોય તો ધાર્મિક એકતા અને
કદી કરી ન શકે આવી વિચારણાઓ પણ ઘણાખરાના મગજમાં અસ્મિતાને કેટલું બધું પોષણ મળે? પણ એક થવું, એકત્ર થવું,
ઘૂમ્યા કરવાની. . “ ; , ' , , ' ' ' એકત્ર બનીને ઉદ્યાન કરવું એ આપણા સ્વભાવમાં જ નથી,
આ જ બાબત એક બીજી રીતે વિચાલી ઘટે છે. જેનાની સરળતાથી સીધે પ્રવાહ વહી જતા હોય ત્યાં એક પંડિત ઊભે
મુખ્ય ધાર્મિક સંસ્થા બે છેઃ મંદિર અને ઉપાશ્રય. મંદિરમાં થાય અને ચાલુ પ્રથાથી જુદા મત રજુ કરી વહેતા પ્રવાહમાંથી ન શાખાપ્રવાહ વહેતો કરે. એ શાખાપ્રવાહમાંથી વળી
જિનમૂર્તિઓ વસે છે. ઉપાશ્રયમાંથી કદી કોઈએ ચોરી થઈ બીજે કઈ પંડિત નવી ઉપશાખા વહાવે. આમ શાખાઓ
સાંભળી છે ખરી? જવાબ મળશે કે ઉપાશ્રયમાં એવું હોય જ
શું કે જેથી ચેરને ચેરી કલ્લાનું મન થાય? તો પછી આપણા અને ઉપશાખામાં મૂળ પ્રવાહનું ઘમંડ વધતું ચાલે અને સાચું
જિનમંદિરે પણ એવાં આપણે બનાવી ન મૂકીએ કે જેથી ત્યાં મડાઓ ઘટતું જ જાય. એક જૈન સમાજના ત્રણ જૈન સમાજ થાય. એક પાખની એ પાખી થાય. એક સંવત્સરીની બે
આવતા કોઇને પણ ચેરી. કરવાનો વિચાર સરખો પણ ન આવે!
જ્યા જૈન ધર્મના સાધુએ નિષ્કચન ફરે છે અને ચોથી રસંવત્સરી થાય. એક પર્યુષણનાં બે નહિ પણ ત્રણ પર્યુષણ થાય.
નિય બની વિચરે છે તેવા જ તે ધર્મના પ્રોજક તીર્થક આવી જ રીતે એક મૂર્તિની બે મૂર્તિ બને; એક મંદિરના બે મંદિર બને. આટલેથી જ અટકે નહિ પણ એક જ મૂર્તિના,
પણ નિષ્કચન થઇને જંગંતમાં અહિંસાપ્રધાન જૈન ધર્મને એક જ મંદિરના કે એક જ તીર્થના બે માલિક બની જાય અને
ઉપદેશ આપતા હતા. એ તીર્થકરેની મૂર્તિઓ આજે રીલાં બને માલિક પોતપોતાને હકક સાબિત કરવા લડે, ઝગડે અને
ટપકાં, મુગટ બાજુબંધ અને હીરામાણેકની આંગીઓથી વિભૂષિત
બનેલી હોવાથી સદા ભયગ્રસ્ત બની બેઠી છે, તેમને રાત્રિના ખુવાર થાય. ભગવાન મહાવીથી માંડીને આજસુધીના જૈન
પુરાઈ રહેવું પડે છે અને બંધ કરેવ બારણા ઉપર મજબૂત ઈતિહાસને આ કરૂણાજનક સાર છે..' , ,
તાળાંઓ ચઢાવવામાં આવે છે, તેની આસપાસ સત્રીઓ બંદૂક આમ આપણને એકમાંથી અનેક કાણે નાવ્યા?. અભેદ
ઉપાડીને રોકીપહેરે ભરે છે. આ પરિસ્થિતિ જિનદેવ, જિનબુદ્ધિમાંથી બેબુદ્ધિ કોણે શીખવી? આ કાર્ય સંપ્રદાય અને
મૂર્તિ અને જિનમંદિરની મૂળ ભાવના સાથે કેલી બધી ઉપસંપ્રદાયના પ્રયજક આચાર્યો અને સમ્રાટાનું છે. આ સંપ્રદા:
અસંગત છે? જે પરિગ્રહને મેલ ગણી ભગવાને ફેંકી દીધો
તે જ પરિચહ તેમની મૂર્તિને આપણે પહેરાવ્યો અને જેની ના આગેવાનોને સ્વાર્થ સંપ્રદાય બુદ્ધિને જ પોષવામાં રહેલો છે.
આસપાસ અહિંસા અને નિર્ભયતાનું વાતાવરણ પસરી રહેતું લેકબુદ્ધિ એકતા માગે છે અને ભેદની દીવાલે તેવા ઝંખે છે;
હતું તે જ ભગવાનની મૂર્તિની રક્ષા ખાતર આસપાસ હિંસાની એ ભળી જનતાના શ્રધ્ધાસ્વામીએ જુદા રહેવામાં જ સારો :
સામગ્રી આપણે ખડી કરી દીધી. પરમત્યાગ વૈરાગ્યના અવતાર ધર્મ રક્ષાયેલો છે એમ સમજાવે છે અને ભેદની દીવાલને સદા
સમા ભગવાન મહાવીર આદિ તીર્થંકરના પ્રરૂપિત જૈન ધર્મની મજબૂત રાખવા પ્રયત્નશીલ રહે છે. આજે લોકમાનસ અંધ
- આથી વધારે બીજી શી-લિંબના હોઈ શકે? શ્રદ્ધામાંથી ઊંચુ આવે અને સંપ્રદાયથી અતીત દૃષ્ટિએ જે કાઈ '
ઉપરને બનાવ એવી કોઈ વિચારસરણી ઉપર આજના જોઈ શકતું હોય તેની આગેવાની સ્વીકારે તે જ પર્વભેદ, જૈન સમાજને કરી શકે તે આજની મંદિર સંસ્થા જે પુનમૂર્તિ અને મંદિરદો નાશ પામે અને સાચી એક્તા તરફ વિધાન માગી રહી છે તે કેટલું સરળ બની જાય? ... ; ; લેકચિ જાગે. જો જૈન સમાજને જીવવું હશે અને જૈન
! . . . . ૫રમાન
| SR No. | 525924 |
| Book Title | Prabuddha Jivan - Prabuddha Jain 1939 Year 01 Ank 01 to 17 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Manilal Mokamchand Shah |
| Publisher | Mumbai Jain Yuvak Sangh |
| Publication Year | 1939 |
| Total Pages | 156 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India |
| File Size | 15 MB |