________________ 12 તા. 31-12-3 જ લાગે. હાથકારીગીરી વેરાઈ જતી લાગી. તેથી રાડ મકાનભાડાના રૂ. 15, સરેરાસ ડોકટરને રૂપિયા પાંચ, રેલ્વેની પાડી કે “ચબાબલી, ક્યાંય સુખે બેસતી નથી. ભાંગફોડ કર્યા જ પાસના પાંચ જતાં બાકી રૂપિયા ત્રીસ રહે છે જેમાંથી કપડાં, કરે છે. અને તમે પણ કેવા ટાઢા હિમાળા જેવા થઈને બેઠા કેલવણી અને ગૃહવ્યવહાર ચલાવવો પડે છે. હું સમજ્યો કે છો તે આ લાડકીને જરા વારતા પણ નથી.' મેં પૂછ્યું: ગૃહદેવી ગૃહઉદ્યોગ શીખશે તે જરૂર પાંચ દસ રૂપિયાનો વધારે થશે અને સુખેથી રહીશું, પરંતુ મારા ગૃહઉદ્યોગે પંચાવનના તે જ “શું છે! આ જોતા નથી ! મખમલની કેર અને પાલ- 38' કરી નાંખ્યા. છોકરીના ગૃહઉદ્યોગે , તેમાંથી સાત ખેંચી - કાની બાંધે ભરવાના કરી સતારા ઉડાડી નાખ્યા છે. ઘરમાં કયાંય લીધા, મામલે વિકટ બન્યો. સુખ નથી. બધાય લેહીના તરસ્યા છે. જરા વણી તે લે. મારા પત્ની પણ સમજ્યાં, પણ થાય શું? નહિતર આ ઘડીએ ઓલ્યો બાબો ઉપાડી જશે.” હવે શું કરવું? કેમ આ મહિને ચલાવવું ?" * વાંચવું પડતું મૂ તે વીણી લીધા અને મૂગો રહ્યો. કારણ તારી બંગડી વેચીને કે મારી વીંટી વેચીને. આપણે કે ગૃહઉદ્યોગનાં પવિત્ર કાર્યને લાડકીએ ખલેલ પહોંચાડી હતી - થોડું ખેતર છે! ગૃહઉદ્યોગ આટલું નૈવેદ માગે ને !' ગૃહદેવી તેથી ગૃહદેવીની આગ સામે ઊભવાની મારી તૈયારી કે ત્રેવડ રડી પડ્યાં. નહોતી. મધુ તે દિવસે તો બચી ગઈ પણ ભવિષ્યમાં ગૃહઉદ્યોગને છંછેડશે તો જરૂર માર ખાઈ બેસશે તેટલી ખાતરી વ્રજલાલ મેવાણું થઈ! અહા ! કેવા ઉદ્યોગપ્રેમ! ' આ સાલ ટાઢ વધુ હતી એટલે મેં મારાં પત્નીને બે ત્રણ ગોદડાં શીવી રાખવાનું કહ્યું હતું. ઊતરેલા ધોતિયાના પડ સામાન્ય સભા પડયા હતા અને રૂ પણ લાવી મૂકયું હતું. રાત્રે સૂતી વખતે રોજ યાદી આપું કે ગોદડાની બહુ જ જરૂર છે. મારાં પત્નીએ શ્રી મુંબઈ જૈન યુવકસંઘની સામાન્ય સભા તા. સંભળાવી દીધું કે એવું કેણ કરે. બજારેથી અનુસ લઈ આવે. 24-12-39 રવિવારના રોજ મળી હતી જે પ્રસંગે સંઘના હમણાં કર ભરતાં નવરાશ નથી. હું સમજ્યો કે ગોદડાં બંધારણમાં કેટલાક મહત્ત્વના ફેરફારો કરવામાં આવ્યા હતા. શીવવા તે ગૃહઉદ્યોગ નહિ હોય. બીજે દિવસે સાડીબાવીસના આ ફેરફારોના પરિણામે વિભાગી કાર્યવાહક સમિતિઓ રદ ત્રણ અનુસ આપ્યા. સૌ હુંફમાં સુતાં. માત્ર હું જ એક કરવામાં આવી છે, અને એમ છતાં પણ બધા વિભાગનું પૂરું તે અનુસ નીચે ધ્રુજતો હતો. કેમ?— પ્રતિબિંબ પડે એવી કાર્યવાહક સમિતિની રચના સ્વીકારવામાં આવી છે. કા. બા. સમિતિની નવી રચના મુજબ સંધનાં લડાઈના કારણે કાપડના ભાવ વધી ગયા હતા. એટલે પ્રમુખ એક વિભાગના હશે તે ઉપપ્રમુખ બીજા વિભાગના જેમ તેમ કરીને ચલાવવાનું હતું, બપોરે અચાનક ભૂલી હશે અને બે મંત્રીઓ પણ ભિન્ન ભિન્ન વિભાગના રહેશે. ગયેલા ઓફિસના કાગળો લેવા આવ્યો. ત્યાં મારા માળાના આ ઉપરાંત કા. બા. સમિતિમાં ઓછામાં ઓછા ચાર સ્ત્રી બીજા બૈરાંઓની સાથે મારા પત્ની પણ જૂના કપડાને ઢગલે સભ્યો ચૂંટવામાં આવશે. કરી ફેરિયા પાસેથી કાચની બરણી, પ્યાલા વગેરે લેતાં હતાં. મેં કહ્યું કે આ કપડાં સારાં છે. થોડાક સાંધવામાં આવે સંધનું વાર્ષિક લવાજમ પુરુષ સભ્ય માટે રૂ. 2) ને તે પહેરી શકાય તેમ છે. મારા મોટા કપડામાંથી બાબા અને બદલે રૂ. 3) અને સ્ત્રી તેમજ વિદ્યાર્થી સભ્ય માટે રૂ. 1) બેબી માટે પેટી કરી શકાય. ખમીસના પાછળના ભાગમાંથી ચડી. ને બદલે રૂ. 2) નકકી કરવામાં આવ્યું છે. અને આગળના ભાગમાંથી નેપકીન બનાવી શકાય. આ ફેરિયો શું વિશેષમાં “પ્રબુધ્ધ જૈન” ચાલે ત્યાં સુધી સભ્યને વિના આપવાનો છે? લવાજમે આપવાનું ઠરાવવામાં આવ્યું છે અને જે સભ્ય ગયા મને પુરસદ નથી એવા ગાભા વીખવાની! કરે છે મારી મે માસથી આવતા એપ્રીલ માસ સુધીનું “પ્રબુધ્ધ જૈન” નું બલારાત! કરવું હોય તો કરો હાથે. હાથે થાય નહિ અને લવાજમ ભર્યું હોય તેને નવા વર્ષના સંધના વધારેલા લવાબીજાના માટે ઢાંકણી ભારે. આટલું કહેતાં દેવી ગળગળાં થઈ જમમાંથી આઠ આના કાપી આપવા એમ નિર્ણય કરવામાં ગયાં. મેં વાત પડતી મુકી. ફરી એક બરણું અને બે રકાબી આવ્યું છે. અને સંધની તરતમાં થનારી વાર્ષિક ચૂંટણી સુધાપ્યાલા આપીને કપડાં લઈને ચાલતા થયા. કપડાં સાંધવા, રફ રેલા બંધારણ અનુસાર કરવાનું નકકી કરવામાં આવ્યું છે. કરવાં તે કંઈ થડા શાબાશી અપાવે કે બીજા વખાણે તેવા મણિલાલ મકમચંદ શાહ ગૃહઉદ્યોગ છે ! તે માટે કંઈ થડા નેતાઓ બોધ આપે છે! વૃજલાલ ઘ, મેઘાણી મંત્રીઓ મહિને આખરે મારાં પત્નીએ લપાતો લપાતાં, ડરતાં ડરતાં રૂપિયા 17 નું મતી-સળી–જરી વગેરે ગૃહઉદ્યોગની સામગ્રીનું બિલ રજૂ કર્યું. ગૃહઉદ્યોગની કારીગરીનું પ્રદર્શન ભૂલસુધાર ઘરમાં પડ્યું હતું તેની કંઈ ના કહેવાય તેમ ગયા અંકમાં “લીલેતરીને ત્યાગ’ એ નામના લેખમાં નહોતું. બિલ જોઈને વીજળીનો આંચકો લાગે તેમ થયું જ્યાં જ્યાં સમ્પકવ છપાયું છે ત્યાં ત્યાં સમ્યકત્વ વાંચવું પણ ઉપાય શું? ચૂકવી આપ્યા. મારાં પત્ની ઝંખવાઈ ગયાં! તેમજ “છેલ્લા વાચનાચાર્ય એ નામના લેખમાં બીજા પારિગ્રાફની મારો પગાર રૂપિયા 55) જેમાંથી માંડમાંડ પૂરું થાય છે. પહેલી લીટીમાં આગલે શબ્દ છે તે આગ વાંચવું. શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંધ માટે તંત્રી મુદ્રક પ્રકાશક: શ્રી, મણિલાલ મોકમચંદ શાહ, 26-30 ધનજી સ્ટ્રીટ, મુંબઈ. મુદ્રણરથાનઃ ધી સ્ટેટસ પિપલ પ્રેસ, 138-40, મેડેઝ સ્ટ્રીટ. મુંબઈ હાથે થી કરે છે સારા ચલ ' વાત થઈ ભારે આ