________________
w
પ્રબુદ્ધ જૈન
તા. ૧૫–૫૩૯ “પ્રબુદ્ધ જૈન”ની જવાબદારી
(૫ માં પાનાનું ચાલુ)
અનેક લેખોમાં પ્રગટ થતી એક જિમણું સૌ કોઈનું ખાસ ધ્યાન મુંબઈ જે યુવક સંધ તરફથી પ્રબુદ્ધ જૈન નામનું એ
મુબઈ જેને યુવક સંધ તરફથી પ્રબુધ્ધ જેન" નામનું ખેંચે તેવી છે. તેમને આજની જૈન સંસ્થાઓના સંચાલકમાં પાક્ષિક શરૂ કરી છે તે જાણીને હર્ષ થશે. આપની દેખરેખ
કોઈ પણ રીતે પિતાનું સ્થાન જાળવવાની મુંઝવણ અને અને સંભાળ નીચે એ પત્ર જેમ કેમની અને તે દ્વારા આખા
ચિન્તા અને તે કારણે તેમના હાથે થતી પૈસાદારોની ચાલુ ભારત વર્ષની સુંદર, સેવા કરશે એ ખાતરી છે.
ખુશામતો સિવાય બીજું કશું જ દેખાતું નથી. સંસ્થાને આજના જમાનામાં જૈન કેમ પાસે એક ખાસ જવા- મહાન” બનાવવાની કોઈને ચિંતા નથી. પિતાનું ‘મહાનપણું બદારી છે. જગતમાં અહિંસાને સંદેશો આપનાર મહાવીર કેમ ટકાવી રાખવું એ એકજ વિચારે સૈ કેંઈ બોલે છે. સ્વામીના તેઓ અનુયાયી છે. તે સંદેશે અપનાવવાનું અને થાલે છે અને નાચે છે. સમાજ વિવિધરંગી સમૂહ હાઈને જગતને તેને જવલંત પાઠ આપવાનું તેમને શિર છે, એમ તેમાં જાત જાતની સંસ્થાઓ હોય અને ભાત ભાતના કાર્ય વિશેષે કહી શકાય.
કર્તાઓ હોય એ સ્વાભાવિક છે. બધું કાંઇ સોળવલું તેનું મહાવીર સ્વામીએ તે સંદેશે વ્યકિતને માટે આપ્યો ન હોય તેમ સર્વ કાંઇ કથીર ન હોય. બધાને એક જ ત્રાજવે તે દ્વારા વ્યકિતઓને મુકિત મા તેમણે સરળ કરી મૂકો. તળવા અથવા તે એક જ લેબલથી વધાવવા અને માત્ર અને તે માર્ગે જનારો સમાજને અભયદાન આપે જ એમાં
પોતાની જાતને એ બધાથી અલગ કલ્પવી એમાં આત્મવંચના કાંઈ નવાઈ નથી. પરંતુ આજનું જગત અહિંસાનો સંદેશ સિવાય બીજું કાંઈ જોવામાં આવતું નથી. જ્યારે આસપાસનું જરા જુદી રીતે માગે છે. આજનો સમાજ રક્ષક થવાને આખું જગત એક રંગનું ભાસવા માંડે ત્યારે જગતને એવું બદલે ભક્ષક જ વધારે ને વધારે બનતો જાય છે. એક કલ્પવાને બદલે પોતાની આંખમાં જ કેક દોષ હશે એમ વ્યકિત મંદિરદર્શન, પૂજાપાઠ વગેરે કરે; છતાં તેનો વ્યવહાર વિચારવું ઘટે છે. જો તેઓ આંખે પહેલા બોટા નંબરના જુઓ તો, જાણે અજાણે પણ, સમાજમાં તે ભાણ પોષક
મા ઉતારે અને સમભાવ અને સહાનુભૂતિથી આસપાસના હોઈ શકે છે હોય છે. આ જમાનાના અહિંસાપૂજકોએ જૈન જગતને જોવા માંડે છે તેમને બે સારી સંસ્થાઓ દેખાશે. આ સામાજિક હિંસાનું નિવારણ શોધવું જ પડશે; નહિ તે બે ઉજળા માણસે નજરે પડશે. બે સારી પ્રવૃત્તિઓ પણ સમાજની સાથે વ્યક્તિ પણ સંડોવારો ને બેઉ અધોગતિ પામશે. દષ્ટિગોચર થઈ. આવશે. અને સાથે સાથે પિતે ક્યાં છે અને
જૈન યુવકને માથે આ જવાબદારી છે. મહાવીરનો સાચે શું છે તે પણ તેમના ધ્યાન ઉપર આપેઆપ ઉગી આવશે. વારસો પામેલા એ પોતાનું મંથન કરીને આજની સમાજ- આમ થતાં આ બધાં ગળાંમાં જાણે કે પોતે કોઈ પરદેશી જેવા હિંસારૂપી ઝેરનું નિવારણ કાઢવાનું છે. “પ્રબુધ્ધ જૈન” માટે
અન્ય પ્રકારના માનવી હોય એ ભ્રમણું પણ ટળી જશે. આ ક. ખાસ ગણાય. હિંદના અને ખારા કરીને ગુજરાતના સે લેક તેની પાસેથી એ જાતની અ શા રાખે છે. પ્રભુ એ આશા પુરો.
વૃન્દાવનમાં ગાંધી સેવાસંધ.
મગનભાઈ દેસાઈ પ્રબુદ્ધ જૈન” માટે સંદેશ પાઠવવાનું નિમંત્રણ
મહાત્મા ગાંધીજીએ જે ભૂમિમાં સેવાના પ્રથમ પગલાં
પાડયા હતા તે ચંપારણમાં વૃન્દાવન ખાતે ગુજરાતના જાણીતા મળતાં સંદેશો પાસ્વવા જેવું મારું સ્થાન નથી એ હું સારી
વિધ્યારક શ્રી કિશોરલાલ મશરૂવાલાના પ્રમુખપણા હેઠળ ગાંધી રીતે જાણું છું એમ છતાં યુવક કેણ હોય, કેવો હોય, કઈ
સેવા સંઘની વાર્ષિક બેઠક મળી હતી, જેમાં રાષ્ટ્ર અને સમાજેવયનો હેય એ ઉપર લખવાનું મને મન થયું. ચૌવનને વય
પણી પ્રશ્નની મહત્વની વિદ્યારણા થઈ હતી. સાથે કોઈ સંબંધ નથી ઉર્મિશીલતા, પ્રગતિશીલતા, ઉત્સાહ, જોમ, હાથમાં લીધેલું કામ પાર પાડવાની અડગતા, જીવન
રાજકારણ કરતાં જીવન વધુ વ્યાપક છે, વધુ મહાન છે સાફલ્યની તાલાવેલી અને પરાર્થે બનતું કરવાની વૃતિ પર
એમ માનનારા અને ગાંધીજીના અપરિગ્રહ અને બ્રહ્મચર્યના ૌવનનો આધાર રહે છે. મેં ૨૫ વર્ષના ઘરડાં જોયા છે અને
સિદ્ધાંત અનુસાર જીવન જીવવા મથતા આજીવન સેવકેનું હમણાંજ ૮૮ વર્ષના યુવાન પ્રવર્તકને પણ જોયા છે.
ગાંધી સેવા સંધ એક મંડળ છે. ગાંધી સેવા સંધ નામ રાખવા જેનામાં જાગ્રત ઉમિ હોય, જેનામાં પ્રશાન્તવાહિતા સાથે
છતાં કોઈ એક મતવાદને આ મંડળ વયું નથી, પણ અહિંસા પ્રેરણા હોય, જેનામાં વર્તમાન સાથે ભૂતની એક વાક્યતા
- અને સત્યના સાર્વભ્રમ સિદ્ધાંતોથી વિભૂષિત એવા હર પ્રકાકરવાની આવડત હોય, જેનું ધ્યેય આમલક્ષી હવા સાથે
રના કાર્યક્રમને આ સંઘના ક્ષેત્રમાં સ્થાન છે. સંઘની સવસમાજને કેન્દ્રસ્થાને રાખતું હોય, જે દ્રવ્ય, ક્ષેત્ર, કાળ, ભાવને
ગ્રાહી પ્રવૃત્તિઓમાં હરિજંન ઉદ્ધાર, ગ્રામ્ય દ્ધાર, ગૃહઉદગ, અનુલક્ષીને માગ ચગન કરવામાં પ્રવિણ્ય દાખવતા હોય, કાંતણવણાટ તેમજ રાજકારણ, કિસાન અને કામદાર જેનામાં માનવ પ્રગતિની સાચી તમન્ના ધમધમી રહી હોય પ્રવતિઓને સ્થાન હોવા છતાં સર્વ પ્રવૃતિઓને તેજ ખરો પ્રબુદ્ધ જૈન' કહેવાય અને તે “પ્રબુધ્ધ જૈન” સમાજને સાચી દોરવણી આપવાને સર્વ પ્રકારે એગ્ય ગણાય.
સત્ય અને અહિંસાની મર્યાદામાં રહીનેજ લાવવી મોતી ચંદ ગીરધરલાલ કાપડીઆ.
એવું આ સંધનું દિશાસૂત્ર છે. સમગ્ર જીવનની શુદ્ધિ અને જૈન યુવકને માર્ગદર્શક અને સામાજિક તેમજ
સાંસ્કારિતા માટે મથતા સમાજને બીજી કોઈ રાજકીય સંસ્થાના ધાર્મિક વિષય ઉપર પોતાના વિચારો બાંધવાનું સુલભ થાય ?
અધિવેશન કરતાં આમાંથી વધુ જાણવાનું અને જોવાનું મળી એવા વ્યવહારૂ અને વિચારશીલ લેખો તેમાં આવશે એવી શકે તેમ છે. સભ્યો વચ્ચે નિકટ સંસર્ગ વધારવાના હેતુથી આશા સાથે આપના સાહસને અંત:કરણપુર્વકના અભિનંદન. આ વખતે આ બેઠકમાં ઠરાવ બહુ ઓછા કરવામાં આવ્યા હતા.
ડો, અમીચંદ શાહ