Prabuddha Jivan - Tarun Jain 1936 Year 02 Ank 16 to 24 and Year 03 Ank 01 to 10

SR No.: 525921
Original Sutra Author: N/A
Author: Tarachand Kothari
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1936
Total Pages: 162
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 14 MB

Page 144

(08)
te
પુખ્ત વિચાર કરવાની હું ચેતવણી આપું હ્યું, પણ તે સાથે હું એમ પણ સુચવું છું કે જો સ્ત્રીઓને મિલ્કતમાંથી વારસા–હિસ્સા આપવાના કાયદા પ્રથમ કરવાનાં આવે અને તે પછી ફાતિને કાયદા કરવામાં આવે તે સમાજ કે કુટુંબમાં અનિષ્ટ સ્થિત્યંતર થવાનો ભય રહેશે નહિ.
: : તરુણ જૈન : :
આ દેશનાં દામ્પત્ય જીવનમાં દુ:ખ હાવાનું એક સૌથી મોટુ કારણ એ લાગે છે કે કન્યાને અપરિચિત વર સાથે પરણાવવામાં આવે છે. પિતાના ગુણદોષના અભ્યાસ માટે લગ્ન અગાઉ તેને તક મળતી નથી. પુરૂષને પેાતાના સમય સાહાવવાના એકસાને એક મા હાય છે પણ સ્ત્રીને તે ઘરમાંજ પુરાઈ રહેવાનું હોય છે. એવાં
પતિના જો મનેામેળ જામે નહિ તેા લગ્નખધન એક પ્રકારના શ્રુંખલા અધન જેવું થઇ પડે છે.
ખીજી, મા દેશમાં પુરૂષ અને સ્ત્રીના બુદ્ધિ વિકાસમાં મહદંતર છે. હમણા હમણામાં સ્ત્રી કેળવણીના પ્રચાર વધવા છતાં, વિદ્વાન પુરૂષને અ –દગ્ધ અને અવિકસિત સ્ત્રી સાથે કરવાં પડે છે.
કાઈપણ પતિ કે જે પોતાની પત્નીને અસમર્થ હાય તેની સાથે જોડાઈ રહેવાનું નૈતિક ખંધન નથી. સ્ત્રીને આત્મા છે, જેને જોઇએ. પેાતાનુ આદર્શ પાત્ર શોધીને કરવી જ જોએ.
લગ્ન
ત્રીજુ કારણ એ છે કે, આ દેશમાં જ્ઞાતિ અથવા પેટા જ્ઞાતિમાંજ કન્યાની આપ લે કરવાના રિવાજ હેાવાથી, કન્યા માટે લાયક વર શેાધવાની મુશ્કેલી મહાન છે. તેથી ગમે તેવિ બુદ્ધિશાળી કન્યાને સ્વજ્ઞાતિનાજ મૂર્ખ કે શ, જેવા મળે તેવા, વર સાથે નિયેાજવી
પડે છે.
(પુરૂષને ફાર્માંતી મેળવવાના સંબંધમાં હિંદુશાસ્ત્રમાં કશે। જ અતિઉલ્લેખ નથી; ક્રમ જે પુરૂષને એક સ્ત્રી ન ગમે તેા ખીજી કરે; ખીજીમાં વાધે જાય તેા ત્રીજી કરે, ગમે એટલી સ્ત્રીને ત્યજી દઈને, ગમે એટલી વાર લગ્ન કરવાની તેને છૂટ છે.)
પણ પાશ્ચિમાત્ય દેશમાં એક સ્ત્રી લગ્નને કાયદા હેાવાશ્રી કા તી મેળવવાનાં સ્ત્રી અને પુરૂષ એને માટે બહાનાં ગાઠવ્યાં છે. દાખલા
તરીકે ઇંગ્લેંડમાં કાઈ પુરૂષને ફાતિ જોતિ હેાય તેા તેણે પોતાની સ્ત્રીને વ્યભિચારિણી પુરવાર કરવી જોઇએ અને સ્ત્રીને કા તી જોઇતી હોય તેા તેણે પુરૂષને વ્યભિચારી (ઉપરાંત ખીજા કેટલાંક મશીન નૃત્યા માટે દોષિત) ઠરાવવા જોઈએ.
આત્મવિકાસ કરવા પત્ની માટે કાઈ પણ વિકાસ તેણે કરવેજ તેણે સુખ–પ્રાપ્તિ
ફા'તી કરવાનાં કારણેા નકકી કરવા પહેલાં આપણે જોવાનુ છે કે તે રશીઆ અથવા અમેરિકા જેવાં નજીવાં બહાના જેવાં હાવાં જોઈએ નહિ. ત્યાંના જેવી હાંસીપાત્ર અને નાલેશિકારક ફ્રાતિ આપણે જોતિ નથી. કૌટુંબિક જીવન અશકય થઈ પડે એવી ફ્રા - તીઓ આપણે જેતી નથી. તેમ બીજા દેશોમાં તે સંબધી જેવા સખ્ત અને દંભી કાયદા છે તેવા પણ આપણે જોઇતા નથી. દાખલા તરીકે ફાતિ મેળવવા માટે ઈંગ્લેંડમાં માણસને, અભિચારી હાવા છતાં, વ્યભિચારી હાવાને! દલ કરવા પડે છે.
તેથી, સમાજ સ્વીકારે તેવાં વ્યાજખી કારણેાસર ફા'તી મળે એવા કાયદા થવા જોઇએ કે જેથી કા તી મેળવનાર સ્ત્રીની સમાજમાં હાંસી કે નાલેશી થાય નહિ અથવા તેની પ્રજા ગેરકાયદે
ગણાય નહિ. કાયદો કરવા આગમચ પ્રચારકામ કરવા અને લેાકમત કેળવવા ભલે ગમે તેટલા વખત લે, તેના મતે વાંધા નથી; કેમ જેતે વગર કરેલા કાયદાના અમલ થશે નહિ અથવા તેને લાભ સ્ત્રીઓને ભાગે પુરૂષાજ વધારે લે એ પણ બનવાજૅગ છે.
હિંદુ શાસ્ત્રમાં નીચલાં કારણેાસર સ્ત્રીને ફાતિ મેળવવાનુ વિહિત ઠરાવ્યુ છે. (૧) પતિની નિીયતા, (૨) પતિની અધાતિ, (૩) પતિનું સન્યાસી થવું, (૪) વર્ષાંસુધી ગુમ થવું અને (૫) દિવાના થવું.
એ સંબધમાં પહેલાં તે। આપણે બહેનેાનેજ કેળવણી આપવાની જરૂર છે. તેઓના મનમાં ઠસાવવું જોઇએ કે તે અબળા નથી; પણ તેને સુદ્ધાં વ્યક્તિત્વ ધરાવે છે. તેમાં આપણે નવું ચેતન રેડવાનું છે; નવા પ્રાણ પૂરવાના છે. તેઓનુ જીવન સંબંધીનું લક્ષ્ય બદલવાનું છે. દેશમાં સ્વાશ્રયી સ્ત્રી તૈયાર કરવાની આવશ્યકતા છે. ફુલની પેઠે જાળવવી પડે એવી સ્ત્રીઓને બદલે આપણને હિમાલય પર ચઢે એવી ધીગી સ્ત્રીઓ જોઈએ છે, કલાવતીણી જોઇએ છે: લેખિકાએ જોઇએ છે અને પહેલવાન જેવા અંગબળવાળી સ્ત્રીએ જોઇએ છે. પુરૂષો સાથે સરીતે સહકાર કરે એવી બહાદુર સ્ત્રીઓ આ દેશની ઉન્નતિ માટે જોઇએ છે.
(૧) સાત વષઁ સુધી એમાંથી એક પક્ષનુ ગુમ:ચવું, (૨) સંન્યાસી કે સાળી થવું, (૩) ધર્માંતર કરવા, ૪) બ્રાતકીપણુ આચરવું, (૫) ત્રણ વર્ષ કે વધારે મુદ્દતના સહચાર પછી ત્યાગ કરવા, (૬) ત્રણ વર્ષ કે વધારે મુદતથી કંઈ વ્યસન કરવુ, (૭) સભાગ માટે નાલાયક થઇ જવું અને (૮) વ્યભિચાર.
ફ્રા^તિ માટે હું (લેડી કૈલાસ) પાતે નીચલાંજ કારણ નકકી કરવા માગું છું.
(૧) વ્યભિચાર, (૨) લગ્નના સમયે દિવાનાપણું, (૩) લગ્નના સમયે ક્રાઇ અસાધ્ય ૪ અસદ્ઘ રાગાથી પીડાવું, (૪) બુદ્ધિહીનતા અને (૫) નિયતા.
લગ્ન જો સગીર અવસ્થામાં થયાં હોય તેા પુખ્ત વયે તે રદ (કરાવવા હેાય તેા) કરાવવાના હક.
છેવટે હું ચેતવણીના બે ખેલ કહીશ. કાયદા ક્રાઇ માણસને સુખ આપી શકતા નથી. સુખ તેા વ્યકિતએ આત્મસંયમથી, વિદ્યાથી અને કવ્યનિષ્ઠાથી મેળવવાનુ છે, ક્રાયો તેા ખાદ્ય અંતરાયે દૂર કરવા માટે છે, બાકી સુખતા હિંમત અને શ્રદ્ધાથી કરેલા આત્મવિશ્વાસથી જ મળશે.
ધી ટવેન્ટીએથ સેન્સરી”માંથી ઉદ્ધૃત.’
આ પત્ર અમીચંદ ખેમચંદ શાહે એનેસ્ટી પ્રીન્ટરી. ૧૩૪–૧૪૨ ગુલાલવાડી, શ્રી નાથજી માળા, મુંબઈમાં છાપી શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સધ માટે ૨૬-૩૦ ધનજી સ્ટ્રીટમાંથી પ્રગટ કર્યું છે.
હિંદુ શાસ્ત્રની કલમમાં સુધારા કરીને વડાદરા રાજ્યે સવત ૧૯૮૧ માં સ્ત્રી અને પુરૂષ માટે ફ્રાÖતી મેળવવા નીચલાં કારણેા મુકરર કર્યો છે.