Prabuddha Jivan - Tarun Jain 1936 Year 02 Ank 16 to 24 and Year 03 Ank 01 to 10

SR No.: 525921
Original Sutra Author: N/A
Author: Tarachand Kothari
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1936
Total Pages: 162
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 14 MB

Page 127

It
:: તરુણ જૈન : :
નવકારમંત્ર સંબંધી શ્રી પરમાનંદ- ઝઘડા દફનાવો !
કોઈ કમનશીબ ઘડીએ જૈનસમાજ “વેતાંબર, દિગમ્બર, સ્થાનક આ ભાઇને ખુલાસે.
માગીના ટુકડાઓમાં વહેચાઈ ગયો. એકજ દળને એ ત્રણ ટુકડા
મૂળ સિદ્ધાંતો પરતો મતભેદ રહિત અને વ્યવહારિક વિધિ પરત્વે * ‘મુંબઈ સમાચાર'ના તા. ૧-૧૦-૩૬ ના અંકમાં શ્રી ચીમન- મતભેદ ધરાવતા હતા. એક જ માતના ત્રણ બીરાદરો માત્ર પહેરવેશ : લાલ એચ. શાહની સહીનું એક ચર્ચા પત્ર પ્રગટ થયું છે તેમાં હું પરત્વે જ ભિન્ન જણાતા હતા. પરંતુ અકકલવિનાના અનુયાયીઓએ
નવકારમાં માનતા નથી” એમ મેં સુરતમાં કહ્યું હતું એ ઉલેખ પાછળથી એમાં ભેદને બદલે વિખવાદ અને બંધુ પક્ષને જ ; કરવામાં આવ્યું છે. એ તરફ મારું ધ્યાન ખેચાતાં મને ભારે અજા- ઉતારી પાડવાની પ્રવૃત્તિ આદરી. એક જ દેહનાં ત્રણ અંગે એક ચબી થઇ છે. મારા કયા કથનની આવી વિકૃતિ કરવામાં આવી ‘બીજાનાં દુશ્મનભાવે વિરોધક બનતાં, નબળાં બન્યાં. અને પરિણામે હશે તેને વિચાર કરતાં મને સમજાયું કે આજે જે ધાર્મિક રૂઢિઓ બે કરોડ જેનામાંથી માત્ર અગીયાર લાખ જેને બાકી રહ્યા. અને રીતરીવાજો પ્રચલિત છે તે કાંઇ અનાદિ કાળથી ચાલી આવતા આજે નવી દષ્ટિ આવી છે. જુવાનમાં બંધુત્વની ભાવના નથી. પણ કાળે કાળે નવી રૂઢિઓ સરજાય છે અને જુની રૂઢિઓને પ્રસરી છે. એટાણે એજ વિખવાદનાં પ્રસારક આત્મઘાતી તત્ત્વોને ત્યાગ કરવામાં આવે છે, એ બાબતનું વિશેષ નિરૂપણ કરતાં મેં નાબુદ કરવાની જુવાનોની જવાબદારી જુવાને એ અદા કરવાની છે. એમ જણાવેલું કે આજે પાંચ મહાવ્રત માનવામાં આવે છે; પણ હમણાં જ એક મુંબઇના પત્રમાં એક સમાચાર આવ્યા. અને ઇતિહાસ જાણે છે કે ભગવાન પાર્શ્વનાથના વખતમાં ચાર મહાવ્રત સાંજવર્તમાનમાં જૈનચર્ચા'ના લેખકે–એ હકિકતનું સમર્થન કરતી હતા અને ભગવાન મહાવીરે ચારને બદલે પાંચ મહાવ્રતની સ્થાપના ચર્ચા કરી. શ્રી આનંદસાગર નામના એક સાધુ જામનગરમાં સ્થાનકરી હતી. આવી જ રીતે કેઈ એમ કહે કે આજે આપણે ત્યાં જે કમાગી" અને દિગબરીભાઈઓ માટે અણછાજતું બાલ્યાના એ નવકાર મંત્ર પ્રચલિત છે તે એના એ સ્વરૂપે અને એના એ શબ્દ- સમાચાર હતા. આને પ્રતિકાર કરતી દિગમ્બરીભાઈઓની એક કારમાં અનાદિકાળથી ચાલ્યો આવે છે તે ભાષાના થરમાં કાળે સભા મુંબઈમાં મળી. આ સભાના સંચાલકે એ શ્રી આનંદસાગરના કાળે અનેક પ્રકારના ફેરફારો થતા આવે છે, પ્રાન્ત પ્રાન્ત જુદી શબ્દને જ પ્રતિકાર નહિ કરતાં તમામ વેતામ્બરી બીરાદંરે ઉપર જુદી ભાષા બોલાય છે. ચાર વર્ષ પહેલાંની. ગુજરાતી અપભ્રંશમાં ખૂબ ઉકળાટ ઠાલવ્યું. એટલે કે જે મૂર્ખાઈ શ્રી આનંદસાગરે કરી અને આજની ગુજરાતી ભાષામાં કેટલાયે રિકાર પડી ગયું છે; હોવાનું કહેવાય છે. એવી જ મૂર્ખાઈ આ દિગરીબીરાદરોએ “વેતાએક કાળે આપણું દેશમાં પ્રાકૃતભાષા બોલાતી હતી પણ તે પ્રાકૃત અને પ્રત્યે રોષ ઠાલવીને કરી. ભાષા પણ આગળના વખતમાં બોલાતી કોઈ બીજી ભાષામાંથી આપણા–જુવાને-મત સ્પષ્ટ છે. જૂની વાતો અને જૂના ઉદભવ પામી હશે–આમ ભાષા ઇતિહાસની દૃષ્ટિએ વિચારતાં નવ, ઝઘડા દફનાવી દે. કૃપા કરીને અમને હમારો એ ઝધડા-ઈતિહાસ કાર મંત્ર પણ કોઈ એક કાળે જ્યારે પ્રાકૃતભાષા પ્રજામાં બોલાતી ને સંભળાવો. અમે જૈન છીએ. વ્યવહારો પરત્વેના મતભેદો ભલે હોય. હશે ત્યારે રચાયે હશે અને તેથી તેને વર્તમાને ભાષા આકાર પરંતુ ભાઈભાઈઓ અમે રહીશું. અમે દુશ્મન બનવા નથી માગતા. કઈ રીતે અનાદિ કરી શકતો નથી. આવા આશયનું મેં વિવેચન આ દૃષ્ટિએ આજને જેન નવજુવાન આ બન્નેની પાછળ કરેલું. તેનું તે પત્રમાં વિકૃત ભાષાંતર હું નવકારમાં માનતા નથી’ રહેલા બેલગામ સાધુત્વને અને અંધપક્ષ ભકિતને તિરસ્કારે એમ એ મુજબ થવા પામ્યું છે. આ જોઈને મને હસવું પણ આવે છે મહારે આગ્રહ છે. અને ત્રણેફિરકા નજીક આવે એવા પ્રયાસ કરે અને ખેદ પણ થાય છે.
એમ હું વિનવું છું.
મણિલાલ એમ શાહ, * નવકાર મંત્રને હું ઉત્કૃષ્ટ મંત્ર તરીકે લેખું છું. કારણ કે
આ પ્રકારની માન્યતા હું ધરાવતા નથી. નવકારમંત્રમાં જે ભાવ તેમાં નતિ, જ્ઞાતિ કે સંપ્રદાયના ભેદ વિનાની શુદ્ધ ગુણ પૂજાને જ
રહલે છે તેના મનનથી નમ્રતા આવે, ધમબુધિ જાગ્રત થાય, આશય રહેલો છે. અરિહંત, સિદ્ધ, આચાર્યો, ઉપાધ્યાય કે સાધુ આત્મતત્વ તરક વલણ વધે અને જીવન આખું ઉર્ધ્વગામી બને એ કેઈ વ્યકિતસુચક શબ્દો નથી પણ એ વધતા ઓછી કેત્તર કરે
'વિષે મને પિતાને તે શું પણ કોઈ પણ સુજ્ઞ વિચારકને શંકા ગુણેના સુચક શબ્દો છે. જ્યાં જ્યાં સાધુતા દેખાય ત્યાં ત્યાં આપણું
ન હોઈ શકે જ નહિ. મસ્તક નમવું જ જોઈએ. આત્માના ઉત્કૃષ્ટ ગુણોને જે જે વ્યકિત--.
આશા છે કે આટલે ખુલાસો કઈ પણ જાતની ઉભી થયેલી એમાં આવિર્ભાવ થતે દેખાય તે સર્વ વ્યકિતઓને જગત હમેશાં
ગેરસમજુતી દૂર કરશે. આજે મારા નામ સાથે જોડાયેલ કંઈ કંઈ નમતું આવ્યું જ છે. આવા સર્વસામાન્ય જનસ્વભાવનું જ નવ
પ્રકારનું લખાણ જુદા જુદા છાપાઓમાં જોવામાં આવે છે. તે કાર. મંત્રમાં નિરૂપણ છે. આ સર્વ સ્વીકાર્ય નવકાર મંત્ર જૈન- મારી પોતાની સિંધી સમ્મતિ ન સુચવે એવા કોઈ પણ મારી ધમનું ગૌરવ અને તેના હાર્દ માં રહેલી વિશાળતા સુચવે છે. આ વિષેના ઉલ્લેખને આધારભૂત ન ગણે એવી જાહેર જનતાને આ રીતે હું જરૂર નવકારમંત્રમાં માનું છું પણ કેટલાક લોકો એમ માને પ્રસંગે મારી નમ્ર વિનંતિ છે. છે કે નવકારમંત્રના જાપથી આપણી ઐહિક કામનાઓ સિદ્ધ થાય તો... ૧૧–૧૦–૩૬ છે અને સુખ વૈભવનાં સાધને આવી મળે છે. નવકારમંત્ર વિષે ... મુંબઈ
પરમાનંદ કુંવરજી.