________________
: : તરુણ જેન ::
બેવકુફ કાં બનો છો.?
- - - ભારતીય હિંદુ મહાસભાના સ્વાગતાધ્યક્ષ શ્રી કેલકર, પિતાના . દાખલા તરિકે આપણે કલિકાળ સર્વજ્ઞ–સમર્થ આચાર્ય શ્રી * વ્યાખ્યાનમાં, એક સ્થળે કહે છે:
હેમચંદ્રાચાર્યને જ વિવેકપૂર્વક બોલાવીને પૂછીએ: “ભગવાન ! જુના કાળના કોઈ સમર્થ શાસ્ત્રકારને જે આજે ફરી એક આપનો સમય અમારા સમય કરતાં ઘણો જુદો હતે. આપ રાજવાર બેલાવવામાં આવે અને એમને પૂછવામાં આવે કે નવા સભામાં પહોંચી જઈ, રાજ્યના ભંડારમાંથી અનેક જિનમંદિરે જમાના પ્રમાણે, દેશ-કાળને અનુરૂપ કોઈ સુધારો કરવો હોય નિર્માવી શકતા. જિનમંદિર, સાધર્મિવાત્સલ્ય અને રથયાત્રા તે આપ અમને સંમતિ આપે કે નહીં ? મને ખાત્રી છે કે આદિતી પાછળ ખુલ્લા દીલથી દ્રવ્યને સદવ્યય કરવાનું ઉપદેશી “ એ શાસ્ત્રકાર જવાબમાં જરૂર એમ કહે કે તમારી પરિસ્થિતિ શકતા. આજે આ૫ વિદ્યમાન હો તે આપ શું કહે ? આજે આપ
બદલાઈ ગઈ હોય તે તમને તમારી પ્રણાલિકાઓમાં ફેરફાર વિદ્યમાન છે અને આપની નજરે જૈનેની કંગાલીયત, અજ્ઞાન, કરવાનો દરેક હકક છે. અમારા નામે તમને કઈ બેવકુફ બનાવે વહેમવશતા પડે તો આપ અમને કેવા પ્રકારનો ઉપદેશ આપો? તે પણ તમારે શા સારૂ બેવકુફ બનવું જોઇએ? અમે અમારા જૈન સંઘના પ્રભાવવિસ્તાર અર્થે અહોનિશ ઝઝનાર આ પુરૂષ
જમાનામાં અમને જેમ ઠીક લાગ્યું તેમ કર્યું', અમે કંઈ તમારા કામાં એમ જ કહે કેઃ પાંચ-પચીસ નવાં મંદિરે ન થતાં હોય ? “ હાથ પગ બાંધી લીધા નથી. તમને અનુકુળ હોય તેવા ફેરફાર તે તેની ચિંતા ન કરશો. સાધમિવાત્સલ્યની પાછળ પાંચ-દસ • તમે પણ કરી શકો છો. હાથે કરીને બેવકુફ કાં બને છે ? હજાર રૂપીયા ઓછો ખચાય તે પણું દિલગીર ન થશે. જેને
તમે કંઈ કાયમની ગુલામગીરી અમને લખી આપી નથી. તમે સંઘના આશરા નીચે વસતે એકે એક યુવક અને યુવતી શિક્ષણ“ અમારા સંતાને છો, તમને એવી ગુલામીમાં–અશ્રધ્ધાને કાદ- સંસ્કાર ન પામે, પિતાના પગ ઉપર ઉભા રહેતા ન થાય ત્યાં સુધી વમાં રચ્યાપચ્યા જોઈ અમને પણ દુ:ખ થાય છે. અમે તમને જૈન સમાજે તમામ પ્રકારના ખોટા ખર્ચે બંધ કરી, સમાજને જે સંપત્તિ સેપી છે તે તમારા કલ્યાણને માટે છે. તમને
સબળ, ઉલાસવતે બનાવવું જોઈએ. શરીરમાં એક ઠેકાણે આઘાત અપંગ, અસહાય બનાવવા માટે નથી. ફરીથી અમે કહીએ
થતાં જ, સમસ્ત લોહીનું દબાણ એ આધારૂ તરફ થાય છે. તેમ છીએ કે ખુશીથી તમે તમારી વિવેક બુધ્ધિનો ઉપયોગ કરે;
સામાજિક અપૂર્ણતાઓ પૂરવા જૈન સંઘે પહેલી તકે પુનજાણી જોઈને બેવકુફ ન બને.”
વિધાન કરી લેવું જોઈએ. દેશ-કાળ બદલાયા પછી પણ જેઓ જે શાસ્ત્રીએ આપણને વિશ્વમૈત્રી, અહિંસા, સંયમ જેવાં અમૂલ્ય
શાસ્ત્રને નામે, શાસ્ત્રકારને નામે, લોકોને સંગઠન કરતા રોકે છે તેઓ સત્ય સેપ્યા છે અને જે શાસ્ત્રકારોએ પિતપતાના યુગધર્મને
હિતશત્રુની ગરજ સારે છે. ભલે, એ લોકો તમને પિતાના સ્વાર્થ અનુસરી ધર્મપ્રલાપ, ધર્મ વિસ્તાર તથા સંધરક્ષાના વિવિધ માર્ગ
કે સંકુચિત બુદ્ધિની ખાતર બેવકુફ બનાવે, પણ તમે છતી બુધિએપ્રરૂપ્યા છે તેમને માટે આપણે અહીં કંઈજ કહેવાનું નથી. માનવ
છતી શકિતએ શા સારૂ બેવકુફ બનો છો ?' જાતિના એ હિતચિંતકે સર્વદા શિરોધાર્ય અને શ્રધ્ધાસ્પદ જ રહેવાના.
ઉપાધ્યાયશ્રી યશોવિજ્યજી કે યોગી આનંદઘન જેવા પુરૂષોના મૂળ મૂદે પરિવર્તન અથવા પુનર્વિધાનનો છે. જે શાશ્વત સત્યો છે તેને અબાધિત રાખી. ધાર્મિક તેમજ સામાજિક દૃષ્ટિએ
- રસીધા સંદેશ મેળવી શકાતા હોય છે તેઓ પણ ઉકળતા–ધખધખતા શ્રધ્ધાળુ જનસમુદાયનું વધુમાં વધુ હિત કેમ થાય તે વધુને વધુ
દીલે આપણને ઉપાલંભ આપ્યા વિના ન રહે. સબળ સક્ષમ કેમ બને એ જ જોવાનું રહે છે.
પદવી અને પ્રતિષ્ઠાને નામે આટઆટલી શિથિલતાઓ ઉઘાડી એક વર્ગ ઉપદેશે છેઆપણું વિધિ કે રૂઢિઓમાં પરિવર્તન આંખે જુએ છે, છતાં કાં બેવકુફ બનીને બેસી રહો છો ? અમારા કે પુનર્વિધાનને મુદ્દલ સ્થાન નથી. આજથી એક હજાર વર્ષ ઉપર
વખતમાં જે કોઈ આવી આપખુદી કે સ્વછંદતા હોય તે અમે જે કઈ પરંપરા અસ્તિત્વમાં આવી હોય તેને વળગી રહેવું એ જ
સમસ્ત શ્રીસંઘને થરથરાવી દઈએ, જોતાં નથી, તમારી અંધશ્રધ્ધાએ સાચી શ્રધ્ધા તથા સાચી વફાદારી છે. પુનવિધાનની વાત એ કેટકેટલો પરીધરા પ્રકટાવ્યા છે ? ગુરૂમંદિરાને નામે કેટલા પખંડ નાસ્તિકેને માટે છે.
પ્રવત્તી રહ્યા છે? આટલું છતાં રાજ-રોજ વધુને વધુ બેવકુફ કાં સુધારક સમાજ એ કપડકતા નથી સ્વીકારતા. સંચાગ અ. બને છે ? તમારામાં સંગઠન ની તાકાત હોય તે એ બધા અતિશયલાય-પરિસ્થિતિ બદલાય એટલે સમાજે જે જીવવું જ હોય તો એય તાઓને દફનાવી છે, એની ઉપર નિર્દોષ અને સંયુકત જેનશાસનને ફેરફાર કરવા જેરાએ.
ધ્વજ કાં નથી ફરકાવતા ?” . આ પ્રકારના વાદાનુવાદમાં જે કંઈ પ્રાચીન શાસ્ત્રકારને મધ્યસ્થ સામાજિક પરિવર્તન વિષે પૂછવામાં આવે તો તેઓ તરત જ તરિક બોલાવી શકાતા હોય, એમના મુખેથી નિર્ણય સંભળાવી કહી દે કે: “એ વિષય તમારા પિતાના અધિકારનો છે. સાધુઓને એમાં શકતા હોય તે તેઓ કે ચુકાદો આપે એ શ્રીયુત કેલકરના ઉપ- માથું મારવા જેવું કંઈ જ નથી. ભાજન કે લગ્ન જેવી બાબતોમાં રેકત અવતરણ ઉપરથી સ્પષ્ટ થઈ શકે છે.
તમે ખુશીથી સ્વયં નિર્ણય કરી શંકા છે ?