________________
૩ર
:: તરુણ જૈન ::
-
ચિત્ત – A
' રામાયણ એ ભારતીય પ્રાચીન કથા સાહિત્યમાં એક મોટો અને મન “દુષણરૂપ થઈ પડવાથી એમને જગતના પ્રત્યેક ભાગમાંથી મહત્વને ગ્રંથ ગણાય છે. એમાં નીચે મુજબ એક ઘટના બની જાકારે મળી રહ્યો છે. અને આજે તે આલમભરમાં એ લોકે હોવાનું લખેલું છે.
વતન વિનાના યહુદીઓ’ નામે પ્રસિદ્ધ બન્યા છે. એમની સામે - શ્રી રામચંદ્ર ભગવતી સીતાની શોધમાં જ્યારે પંચવટીથી
ચાલુ રહેલી જેહાદથી અકળાએલા એ યહુદીઓની દયા ખાઈને કે પ્રસ્થાન કર્યું* ત્યારે તેમને રસ્તામાં વાનરેના સેનાપતિ હનુમાનને બીજા કોઈ કારણે તેમને પેલેસ્ટાઈન નામના પ્રદેશમાં તેમને કોઈ આકસ્મિક ભેટ થઈ ગયો; અને હનુમાન, તેના સાથીદાર અને પૂજવે નહી તેવી બાંહેધરી સાથે વસવાની પરવાનગી આપણી શાહી વાનરસેનાની હાયથી સીતાને રાક્ષસેના પાસમાંથી મુકત કરી શ્રી સરકારે આપી છે. તેઓ ત્યાં ઠરી ઠામ થાય તે પહેલાં જ પેલેસ્ટારામ આદિ અયોધ્યા પાછા ફર્યા. ત્યાં હનુમાન તરફની અપ્રતિમ ઈનવાસી આરબોએ તેમની હરતી હામે અવાજ ઉઠાવ્યે: જેહાદ પ્રીતિના ચિન્હ તરીકે તેમને એક મેતીની માળા ભેટ આપવામાં પોકારી. વર્તમાનપત્રોઠારા મળતા સમાચાર ઉપરથી હમજાય છે, આવી. હનુમાને એ માળાના પ્રત્યેક માતાને તેડી તેડી નિહાળ્યું કે: “આરબ યહુદીઓને’ સ્વાતંત્ર્ય પ્રાપ્તિના માંગમાં કાંટા સમાન અને ફેંકી દીધું. આમ કરવાથી તે વખતે ઉપસ્થિત સભ્યોને જે ગણે છે. તે ગમે તે હો. પણ એ કમનશીબ વતનવિનાના યહુદીઓ” શંકા થયેલી તે આજે પ થાય. અને કઈ બબડે કે: વાનર હજીય વતનવિનાનાજ રહ્યા છે ! સ્વભાવ ખરે ને ?” પણ એ અનુમાન ઉતાવળું ગણાય. કારણ કે હનુમાનને જવાબ એ હતો કેઃ “જે ચીજમાં મને રામ ન દેખાય આ દેશમાં રહેવા છતાં, અહિંના હવા પાણી અને અન્નથી તે ચીજ મને ન ખપે.” શ્રી રામ તરફની આ અદ્વિતીય ભકિતથી પષાવા છતાં, અહીં જન્મેલા ભગવાન મહાવીરના પૂજક હેવા તેઓ ધન્યવાદને પાત્ર બન્યા.
છતાં, અને અહીંના જ વાતાવરણમાં રચાએલા ધર્મગ્રન્થમાંથી પ્રેરણા
મેળવવાનો દાવો રાખતા હોવા છતાં, આપણા “શાસનપ્રેમી' બંધુઓને મેસર્સ શ્રીકાંત અને મોદી કંપનીએ થોડાં અઠવાડીયા પહેલાં આ દેશની મુકિતની જરૂર નથી લાગતી. તેમને તે તેમણે માનેલું ભાંગવાડીમાં ભરાયેલી એક સભામાં જે વચનપુષ્પ () વેર્યા છે. મોક્ષનું સ્વરાજ્ય’ જોઈએ છે. સંભવ છે, કે: આ “મનાદશા'ને તેમાં નીચેના શબ્દો પણ જડી આવે છેઃ
અતિરેક થતાં ભવિષ્યમાં વતન વિનાના યહુદીઓ’ ની માફક તેઓ
સ્થાન વિનાના “શાસન પ્રેમીઓનું નામ પ્રાપ્ત કરે ખરા ? અને અમારે સ્વરાજ્ય ફવરાય ન જોઈએ. અમારું સ્વરાજ્ય મેક્ષ છે.” વાત સાવ સાચી જણાય છે. શાસન પ્રેમી બંધુઓને મોક્ષ
આજની જનતાનું તે ઠીક છે. પણ આવતી કાલની પ્રજા કદાચ આ
મહાનુભાવે (?ની આ મનોદશા ઉપરથી શ્રી રામસુરિની કૃપાદૃષ્ટિમાં રહેલો હોઈ તેમના મોક્ષની આડે આવ
અને આવી “મનોદશા”
ધરાવનાર વર્ગના હાથે કેવાં કામ થઈ શકે તેની કલ્પના કરી આ વાની કોઈનેય જરૂર ન જ હોય. કારણ કે પ્રત્યેક હિન્દના હિતના
બંધુઓને કદાચ “રાષ્ટ્રદ્રોહી’ માનવા પ્રેરાય તે ના ન કહેવાય ! અર્થે જે “ રાજ્યની મહાત્માજી માગણી કરી રહ્યા છે. તે “રામ
અને જો વાત આગળ વધે તો સંભવ છે, કે: એ વર્ગની ઇચ્છા રાજ્યની સાથે સત્યયુગ ગણાતા સમયમાં થયેલા શ્રીરામચંદ્રનું નામ
હોય કે ન હોય તો પણુ તેમને શ્રીરામસૂરિ કે તેમની ગેરહાજરીમાં જોડાએલું છે. નહી કે વર્તમાન કળીયુગના શ્રીરામસૂરિનું. અને
#: અને તેમના કે પદધરની આગેવાની નીચે “મેક્ષપ્રદેશ” તરફ કૂચ કરવી શ્રી રામસૂરિના ચુસ્ત ઉપાસક તરીકે જે ચીજની સાથે તેએાનું પડે ખરી ! ચિંતા માત્ર એટલી જ કે ત્યાં પણ ‘સ્વાતંત્ર્ય” પ્રેમી નામ જોડાએલું હોય તેવી ચીજને હાથ લગાડે અગર તેના ઉપભે- તેમને ભેટી જાય તે ધમ' નામના સુંદર શબ્દને આશ્રય અને ગની ઈચ્છા રાખે તે સ્વાભાવિકજ “રામભકિત’માં એટલી ઉંડુપ બાંહેધરી હોવા છતાં કદાચ તેમને ત્યાંથી પણ વગર પ્રવેશે પાછી ગણાય. એટલે કે જૈન જનતાએ ‘શાસનપ્રેમી પક્ષ’ને પ્રધાન સૂર કરવાની ફરજ પડે ! અને તે તે પુરાણોમાં પ્રસિદ્ધ ત્રિશંકુરાજાએ રજુ કરતા શબ્દોને અવગણવા જેવા નથી. બલકે એ શબ્દોચ્ચાર વસાવેલા ત્રિશંકુપ્રદેશમાં વસવાની ઈચ્છા કરવી પડે. પરંતુ પ્ર”ન માટે તે એ બંધવે બેલડીને જાહેરમાં ધન્યવાદ અપાવો ઘટા ઉભા થાય છે કેઃ પૃથ્વીપટ પરથી સ્થાન ભ્રષ્ટ થયેલા અને મેક્ષના
& Kારેથી પાછી ફરેલાને ત્રિશંકુ સંગ્રહે ખરો ? ' આ વિશાળ જગતમાં જે વિવિધ પ્રજાઓ વસે છે. તેમાં જો
છે : અને ત્યારે તો માત્ર એક જ માર્ગ બાકી રહે અને તે તેમને
લાયક કેઇ પ્રદેશ શોધી લેવા. આને માટે તેમણે અત્યારથી આપણે ગણીએ તે કમનસીબ ગણી શકાય તેવી એક પ્રજાને સમા
નિષ્ણાતોની એક કમીટી નીમી તે દ્વારા પિતાને વસવા લાયકભૂમિની વેશ થાય છે. અને એ “યહુદી” એ નામે ઓળખાય છે. એ પ્રજાને '
તપાસ શરૂ કરી દેવી. અને કદાચ આજ વધારે ઉચિત માર્ગ છે. મોટે ભાગ કેવળ આર્થિક મેક્ષમાં જ અનિતા હાઈ ધનપ્રાપ્ત
કારણ કે વ્યહુદીઓ’ની માફક ચારે તરફથી “જાકારો’ વાળા તેના કરવામાં અને તેને સંગ્રહ કરવામાં જ રચીપચી રહે છે. (અલબત કરતાં અગમચેતી વાપરી પાણી પહેલાં પાળ બાંધવી એજ ઠીક છે, જેની પ્રતિહાસ નોધ લીધી છે એવા વિદ્વાનો પણ એ પ્રજામાં હશે- છે.) વણિક બધિ હંમેશા આગળ હોય છે. અને પાણી પહેલાં “પાળ અને એમનું આ વારસાગત લક્ષણ “સ્વાતંત્ર્ય” ચાહતી પ્રત્યેક પ્રજાને બાંધવાની તેમની કુદરતી વૃત્તિ હોય છે.
માં થાય છે
વિશક સમયે જા રહે અને અત્યારથી