Prabuddha Jivan - Prabuddha Jain 1933 Year 02 Ank 11 to 45 - Ank 39 40 and 41 is not available

SR No.: 525918
Original Sutra Author: N/A
Author: Chandrakant V Sutariya
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1933
Total Pages: 268
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 30 MB

Page 26

૧૦૬ '
પ્રબુદ્ધ જૈન.
''
ના
૨૮-૧-૩૩.
પ્રબ દ્ધ જૈન.
पुरिसा ! सच्चमेव समभिजाणाहि ।
ત્યારે અનાદિકાળથી જે ધર્મ ચાલ્યો આવે છે તે સંકુચિત सच्चस्स आणाए से उवठिए मेहावी मार तरइ ॥ વૃત્તિવાળા વાડામાં કેમ ગંધાઈ રહ્યા છે, તેનાં કારણો શોધવાની
હે મનુષ્યો ! સત્યને જ બરાબર સમજે. સત્યની આજ્ઞા પણ કોઇએ દરકાર કરી છે? કરડેની સંખ્યામાં એક વખત પર ખડે થનાર બુદ્ધિવાન મૃત્યુને તરી જાય છે.
જે ધર્મ વ્યાપકે હવે તે આજે લાખોની સંખ્યામાં વ્યાપક A ( આચારાંગ સૂત્ર) નથી, કયાંથી હોય? આપણને એ બાબતની દરકાર કયાં છે ? teese are assessmentarieved 2010 Taalsar આપણે તે આપસમાં લડવું છે, દીક્ષા અને દેવદ્રવ્યમાં અટવાઈ
રહેવું છે, પૂરાણા રીતરિવાજ અને કુઢીઓમાં મસ્તાન બનવું 1 . છે. એને બહારની દુનીઆનું ભાન કયાંથી હોય ? એક એ
પણ સમય હતો કે બંગાળ જેવા દેશમાં ગાતમ ઇદ્રભૂતિના શનીવાર તા ૨૮-૧-૩
પચાસ હજાર શિષ્ય અહિંસા મહાધર્મને વાવટો ફરકાવતા
હતા, આજે એ બંગાળમાં જૈનોનું ઈતર દેશીય સિવાય જરાયે સસ્તું સાહિત્ય.
આસ્તત્વ નથી. તેનું કારણ આપણા પ્રચાર અને સાહિત્યનો
અભાવ “એ” છે. આ ઉણપ આપણે શા માટે પૂરવી ન જોઈએ. કોઈ પણ દેશ, ધર્મ, રાષ્ટ્ર કે સમાજને ઉન્નતિ સાધવી
આપણે ત્યાં વિદ્વાનોને તે નથી. સાધુઓ જે આ કાર્ય હોય, પિતાના સિધ્ધાંતોનો ફેલાવો કરે હોય તેં પ્રચાર
ઉપાડી લે, તે ધર્મ અને સમાજ બને બહુ સારી રીતિ પ્રગતિ
સાધી શકે. મુનિરાજોએ હવે સામાજીક ટંટાઓમાંથી હાથ અને સાહિત્ય આ બંને વસ્તુની જરૂર છે. જેમ રાજ્ય ચલા
ઉઠાવી આ બાજુ ધ્યાન આપવાની ખાસ જરૂર છે અને તેમણે વવામાં કલમ અને તવાર એ બન્ને વસ્તુની જરૂર છે, તેમ આટલું તો કરવુંજ જોઈએ – ' ' પિતાના સિદ્ધાંત ફેલાવવામાં, રાષ્ટ્રની પ્રગતિ કરવામાં, સમાજ જે જે ગામમાં તેઓ વિચરે ત્યાં જે જે ગ્રંથ ભંડાર અને ધર્મની ઉન્નતિ કરવામાં સરતું સાહિત્ય અને તેના પ્રચા- હેય તેનું લિષ્ટ બનાવે, તેને વ્યવસ્થિત કરે, જે જે અપ્રસિધ્ધ રકાની અનિવાર્ય આવશ્યકતા છે. યુરોપમાં આજે એટલાં બળો પ્રથા હેય તેને આધુનિક દૃષ્ટિએ એડીટ કરી પ્રસિદ્ધ કરે, કાર્ય કરી રહ્યાં છે કે જનતા વિમાસણમાં પડી છે, તેનું મુખ્ય ' આમવર્ગને જે થે ઉપયોગી હોય તેનું ભાષાન્તર કરાવી ગટ કારણ સાહિત્ય અને પ્રચારકે છે. રશીયા આજે સમગ્ર જગ- કરે અને પાણીનાં મૂલ્ય તેને વેચાવી તેને પ્રચાર કરે. આધુતને ધ્રુજાવી રહ્યું હોય તો તેના સાહિત્ય અને પ્રચારકાને અંગે. નિક પદ્ધતિથી જૈન દષ્ટિએ પ્રચાર કરવા નવું સાહિત્ય સર્જન આજે એવો કોઈ દેશ, શાસન કે રાષ્ટ્ર નહિ હોય કે જ્યાં કરે, એટલે નેવેલદાર કે સામાન્ય શિષ્ટ સાહિત્યદ્વારા કે જે બેરોવીઝમની કડક ટીકા નહિ થતી હોય, છતાં પણ ધીમે ધીમે આમવર્ગ હોંશે હોંશે વાંચે. આટલું જે થશે તે સમાજે મકકમ પ્રગનિ એ સાથેજ જાય છે. ગઈ કાલના જર્મનીમાં સાહિત્ય પ્રત્યે પોતાની ફરજ બજાવી એમ ગણાશે. કે ...
જ્યાં કોમ્યુનિછના નામથી પણ ભડકતા હતા ત્યાં આજે લાખ નહિ બે કરોડ સુધી એ માન્યતા ધરાવનાર સમુહ અસ્તિત્વ " ધરાવે છે. કાંસ અને ઈંગ્લાંડ પણ એનાથી બાકાત નથી. ઈટા- રાષ્ટ હતી. લીમાં ફેસબળે જે વિજય મેળવ્યો હોય તે તેમાં પણ તેનું અમદાવાદથી એક બંધુ અમને રાષ્ટ્ર હિતૈષીની વ્યાખ્યા સાહિત્ય કારણભૂત છે. સારી દુનીયામાં પોતાના વિચાર ફેલા. પૂછે છે. તેનાં જવાબમાં જણાવવાનું કે જગતમાં એવો કયો વવાને તદનુસાર સર્જાયેલ સાહિત્ય અજોડ હથીયાર છે. જગતનાં કમભાગ્ય મનુષ્ય હશે કે જે પોતાના રાષ્ટ્રનો હિતૈિપી નહિ હોય, મહાન પુરુષે મહાવીર, ગૌતમ બુદ્ધ, મહેમદ પયગંબર, ઇસુ, રાષ્ટ્રનું હિત એટલે આપણા ભાઇ ભાટું કુટુંબ કબીલાનું હિત વગેરે એ હથીયારથીજ સમગ્ર જગતમાં આજે વ્યાપક બન્યા દેશનું હિત, કોઈ પણ માણસ આપણા દેશમાં અન્ન અને છે, છેલ્લે મહાત્માજીએ પણું એજ હથીયારને ઉપયોગ કરી. વસ્ત્ર વગર ન રહે જોઈએ એવી મનોદશા ધરાવતા હોય અને જગમાં પિતાની સંપત્તિના સિદ્ધ કરી છે. એટલે સહિય દેશ પોતાના પગ ઉપર કેમ ઉભે રહે તેવા પ્રયત્ન તરફ સાડાએ પ્રચારનું અણમોલું સાધન છે.
નુભૂતિ ધરાવનાર તેમજ તે બાબતમાં રચનાત્મક કાર્યક્રમમાં આપણે ત્યાં પણ સાહિત્યને તે નથી. અનેક પ્ર સાથ દેનાર હોય તે રાષ્ટ્ર હિનૈવી કહેવાય. કઈ પણ માણસ આજે જીના ભંડારોમાં પવન પણ મેળવી શકતા નથી. સંખ્યા- પિતે જે બાબતમાં દેશનતિના વિચાર ધરાવતા હોય અને તે બંધ સંથો કે જેમાં અપૂર્વ સાહિત્ય ભર્યું છે તે અપ્રસિદ્ધ હસ્ત કોઈ પણ જાતના અંગત સ્વાર્થ વગર અમલમાં મુકવાને લિખિત પ્રતમાં ટાયેલ છે, સમયને જેટલું ય ઝઘડા અને કંટા- પ્રયત્ન કરતે હૈય, તેટલા અંશે તે દેશ હિતધી કહેવાય. અલ
માં આપણે કરીએ છીએ એનો શેડ ભાગ પણ આવા બત્ત સવશે કદાચ દેશ હિતૈષી ન કહેવાય પરંતુ તેથી તે દેશસાહિત્યની પાછળ કરીએ તે સાહિત્યનો ઉદ્ધાર શીધ્ર થાય એમાં - હી ને નથી કરી શકતે. એટલે દેશ હિતેષીનું ટાઇટલ કદાચ * જરાયે શક નથી.
આવા ટાગારની આગળ લાગે તો તેમાં એટ નથી. કારને - થોડા સમયથી આર્ય દેશમાં આવેલા ઇશાઈ મીશન આજે સંપૂર્ણ ભોગ આપવાની તાકાત ન હોય તેવા માણસે સહાનુભૂતિ કેવાં વ્યાપક થઈ રહ્યાં છે એ કહેવાની ભાગ્યેજ જરૂર છે. બતાવીને પણ દેશ પ્રત્યેની ફરજ અદા કરે છે, એથીએ દેશને અહિં લગભગ સાડાત્રણથી ચાર કરોડ માણસે ઇસાઈ પંથને મન થઈ શકતું નથી. કોઈ અસ્પૃશ્યતા નિવારણમાં માનતા માનતાં થયાં છે, તેનું મુખ્ય કારણ તેના સાહિત્યનો પ્રચાર છે. હોય અને તેમાંજ પિતાનો આત્મા રેડે તે એ પણ દેશહિતૈષીજ ગઈ કાલનો આર્ય સમાજ આજે આશ્ચર્યજનક પ્રગતિ કરી કહેવાય. અમે ધારીએ છીએ કે અટલે ખુલાસો ઉપરોક્ત રહ્યા છે. તે પણ તેના પ્રચાર અને સાહિત્યને આભારી છે, બંધુને પૂર છે.
પ્રાસંગિક નોંધ.
થયાગ કરી વક્તિ , કોઈ પણ જા