________________
સારા કાર્યો પર કાર,
જૈન યુવક સાથે સારા
સાધનાના એવા
એ
પાર *
તા. ૨૦-૫-૩૩ :- - - -
પ્રબુદ્ધ જેન. - સમાજ-વિશુદ્ધિને સોનેરી કળશ ધરમાં તકરાર પેદા થઈ, ભાઈ ભાઈ, પિતા પુત્ર, મા-બહેનના
- સુજન જન સંબંધ તૂટવા માંડયા ને પ્રત્યેક ઘરમાં પ્રગટેલી ત્રણ ત્રણ વર્ષ થયાં જે પક્ષની છણાવટ થઇ રહી હતી, કાહની અંધારી પછેડી જૈન સમાજની પ્રગતીનાં બધાય સારાયે જૈન સમાજમાં જે પ્રશ્ન ખૂબ ઉકાપાત મચાવ્ય કાર્યો પર ઢંકાઈ ગઈ.
“. '. હતો, જે બનને મુંબઈ જેને યુવક સંઘે સામાજીક વિશુદ્ધિની શ્રી. મહાસુખભાઈ ચુનીલાલે આ સમાજ વિચ્છેદક ચાલસાધનોના ય રૂપે ગણી પ્રચંડ પ્રચાર આદર્યો હતો, તે પ્રશ્ન બાજીઓને ભૂ સવી પહેલા પ્રયત્ન આદર્યો અને પછી તે હવે વ્યવરથીત સ્વરૂપ પકડે છે, એ જૈન સમાજ પર પરમ ‘બાળમુંડનીની પ્રવૃતિ રહામે પૂર ધમાલ ચાલી. ગુજરાત ઉપકારક વસ્તુ છે. તે રવીકાર્યા વિના કોઈ જૈન વિચારવાદીને આ યુદ્ધનું રણક્ષેત્ર બન્યું. અને ગુજરાતને મોટો ભાગ વડેચાલશે નહિ.
દરા રાજ્યને તાબે, ત્યાં આ કલહના પડધા પહોંચ્યા વડેદરાની : આજનો જમાને છે ધર્મ વિશુદ્ધિને. જે માનવ ધર્મ ધારાસભામાં, શ્રી. લલ્લુભાઈ કીશોરભાઈએ આશરે બે વર્ષ ન હોય એ ધર્મ નથી. સ્થૂલ આડંબરોમાં અને માત્ર અંધ પર “ધર્મનું આ ફારસ’ અટકાવવા વડેદરાની ધારાસભામાં શ્રદ્ધાળુઓની આસ્થા પર રચાયેલું હોય એ ધર્મ નથી. મધ્ય એક પ્રસ્તાવ રજુ કર્યો. પણ તે પસાર થયો નહિ. એ બે યુગમાં બધાય હિન્દુ ધર્મોમાં સડો પેસી ગયેલ. પાખંડાચારીએ વર્ષના આંતર ગાળામાં એ “વિષ વૃક્ષ ખૂબ ફાયું, દક્ષીણ જગે જગે ધર્મના સ્થાનકે પર ચીટકી બેઠેલા અને , એક અમેરીકામાં જે ગુલામને વ્યાપાર સદીઓ પહેલાં ચાલતા ' સૈકા પર મહર્ષિ દયાનંદે હરેક ધર્મના એ પાખંડાચારીઓની હતા, તેની જાણે કે પુનરાવૃત્તિ થઈ. ધર્મને નામે, બેકારોનો, પાપલીલા પરની જવનિકા ખેંચી લીધી, તેમજ ધર્મ વિશુદ્ધિનો રખડતાંનો, અંધ શ્રધ્ધાળુઓને, એ સાધુઓએ વ્યાપાર યજ્ઞ ભારત વર્ષમાં શરૂ થશે. મહર્ષિ દયાનંદે એ વેળા જેન જોરશોરથી શરૂ કર્યો, “પૈસા કેઈન થયા નથી.” એમ થાપ ધર્મને બાજુએ રાખ્યો હતો. તેનું કારણ કે એ વેળા જેન ખાઈ ખાઈને વૈરાગી બનેલા અટારીઆએ આ વ્યાપાર ધર્મના ઉપદેશકોમાં ભ્રષ્ટતા પેઠી ન હતી. પણ છેલ્લા પાછળ એમની તમામ સંપત્તિ રોકી દીધી. ચેરીઓના, લુંટ દશકામાં “અંધશ્રદ્ધાના વ્યાપાર કરવાની કેટતાક આચાર્યોએ ફીટના, અવ્યવસ્થા, અને મહાવ્યથાનાં જૈન ધર્મ અગાઉ કેદિ સમાજમાં હાનીકારક પ્રવૃત્તિ આદરી, અને સ્વર્ગ માં સીટ ન જોયા હોય તેવા કારમા કિસ્સા બનવા માંડયા. નિરાધારનાં રીઝવર્ડ કરાવવા ઇચ્છતા માલેતુજારે સટોરીઆઓએ બાળકે, લાડઘેલી પ્રિયતમાઓના પતિઓ, સમાજના આશા ધર્મને સટ્ટો કરવા માંડે. પરિણામ એ આવ્યું કે ઘર આપતા યુવાને, “એમ લઇ, જવાબદારીથી મુક્ત બની :
ભાગી નીકળવા માંડયા. ઠામ ઠામ કેસે શરૂ થયા, અને ભેદે ભલે હોય; આવી વસ્તુના નિકાલ માટે વિચારણું સારાયે ભારત વર્ષમાં આ નાલાયકે એ જૈન ધર્મને હીણતા લગાંડી. ભલે જુદી હોય; એ બહેનને બચાવવા આપણે ભલે જુદી ધર્મ વિશદ્ધિના પરમ પ્રેરક ' મહર્ષિ દયાનંદના ' ' જુદી રીતે પ્રયાસ સાધીએ પણે સ્વાર્થ પ્રેરીત મહત્વતાના
સર સયાજીરાવ સંસ્કાર પુત્ર છે. એમણે પ્રજાના હેતું પાછળ, કે આ આખી વસ્તુના ઝીણવટ ભરી
સુખી જીવનના વિનાશને આ કોલાહલ સાંભળે દૃષ્ટિએ નિકાલ કરવાના પ્રયાસમાં સાથ આપવાને બદલે એ
ને મહર્ષિ દયાનંદ જીવન આદેશ એમને આ" " પ્રયાસનેજ તોડી પાડી બધુંય ચૂથ નાખે એ અસહ્ય છે. ભાઈ પાખંડ રધવા પ્રેરી રહ્યો. એમણે એક સમિતી નીમી. " ધીરજલાલે જે રીતે આ પ્રશ્ન વીંધી નાંખે છે એ એમને
રાવ બહાદુર ગોવિન્દભાઈએ-સમિતિએ-એક રિપોર્ટ ઘડયો. શરમાવનારું હોવું જોઈએ, કઇ ' ઘેરી કંગાલ મનોદશાના અને દીક્ષા નિયામક કાનુન કરવાની સૂચના કરી.' ઘડીભર આવરણથી આછાદાયેલા ન હોત તે એમણે આમ જ ધર્મની દુકાનોમાં દુકાનદારના શ્વાસ થંભી ગયા. પણ તેમણે કર્યું હેત એ વિષે અમને શંકા નથી. -
શુદ્ધિ આવતાં “ અરણ્ય રૂદન' શરૂ કર્યું, બેવકુફીનાં પ્રદર્શને - આ વિચાર વંટોળ પછી પણ હેન જડાવની સમસ્યા “ભો અને બુધી ગુમાવી અવિનય ભર્યા અસહકારની દમદાટી નસ સામાં એમની એમજ સમાજ પાસે પડેલી છે. એ પણ દઈ દીધી. પણ એ લેકે સર સયાજીરાવને સમજ્યાં સમસ્યા ઉકેલ માંગે છે, અનેક જડા “ભ્રષ્ટાચારીઓની ન હતા. સર સયાજીરાવ એવી નિવય ધમકીઓને વાહીમાં” તવાતી કે અગોચર ખૂણે પડી' પડી સહાનુભૂતિ સ્વસ્થ હૈયે ઘોળીને પી જાય એટલા કાબેલ પુરૂષ છે. હારી સામાજીક સહદયતા માંગે છે. એક જડાવની સમસ્યાને . આ લોકની સ્વાર્થ ભરી રમત સમજી શકે એવા એ ઉકેલ હજારે અણજાણી જડાવો ઉદ્ધાર કરશે એ વિચક્ષણ પુરૂષ છે. મક્કમ ડગલે કામ આગળ વળે ગયું. નિર્વિવાદ છે.
અને રાજ તરફથી દીક્ષા નિયામક કાનુનને બરડે ધારાસભામાં અને સાધતા સ્વાંગની પાછળ, શયતાનીયત આચરતા મુકવામાં આવ્યો અને પસાર થયો. ' ' ' '' '' : ' - નરાધમો રહામે સમાજે સ્પષ્ટ તિરસ્કાર દર્શાવવા જોઈએ સર સયાજીરાવે આ રીતે જૈન ધમની આ છે. આંખ ખોલીને હમે જુઓ ને અગ્ય વર્તન ચલાવી સદીમાં અમર એવી સેવા બજાવી છે. જૈન ધર્મમાં લેવાને મ્હાવરો તમે કેળ નહિ, તે શયતાનની આખી છેલી પચ્ચીસીમાં પડેલા પાપને એમણે આ રીતે જમાતને આપણે હડસેલી શકીશું. એ બધે કચરો જલાવી અટકાવ્યું છે. એમણે અંશા રાખી છે જેન ધર્મને દેશે તો, એવી દુર્ગધ મીટાવી દેશું તે, જૈનત્વની મધુર વિશુદ્ધ જોવાની! એમની એ આશા અમર રહે. સર ફોરમ આપણને મુગ્ધ કરશે અને વિશુદ્ધ બનેલે સાધુ સયાજીરાવનું નામ આપણા હૈયામાં અમર રહો! સમાજ આપણામાં પૂજ્યતાને ભાવ પ્રગટાવી આપણે વડોદરા સ્ટેટનું આ પગલું બીજા ને અનુઉદ્ધાર કરશે.
કરણ ૨૫ બને.
' ' ' . '