________________
તા. ૮-૪-૩૩
પ્રબુદ્ધ જૈન
યુવકે અનુકરણ કરે છે. જૈન સમાજ અને રચનાત્મક કાર્ય. સમસ્ત આર્યવૃત ઉપર યજ્ઞાદીમાં પશુ હિંસા અને
સમાજની આજની પરિસ્થિતિ ભારે વિષમ છે અંગેસમાજમાં મનુષ્ય હિંસાનું ઘર વાતાવરણ પથરાઈ રહ્યું હતું તે
અંગમાં વિકૃતિ જોઈ શકાય છે. હજારો વર્ષની ઉચ્ચ સંસ્કૃતિ વખતે બે મહાનુભાવોએ જન્મ લીધે. એક પીતા મહાવીર
સમું જન સમાજ મંદિર જાણે કે સળગી રહ્યું છે. સર્વનાશ અને બીજા બુદ્ધદેવ. પીતા મહાવીરના જન્મ ચરિત્ર, તેને ત્યાગ, તેણે સમાજ માટે આપેલા ભોગ, અહિંસાથી રંગાઈ સાડાબાર
અને સત્યાનાશને આરે ઘસડાઈ રહ્યું છે. કલેશને દાવાનળ વરસ કરેલી ઘોર તપસ્યા અને હિંસામય વાતાવરણને અહિંસા, સમાજને ભસ્મ કરી રહ્યા છે. અજ્ઞાનતા, બેકારી, લેહી પીતા સત્ય, પ્રેમ આદિથી દૂર કરી શાંતીનું રાજય સ્થાપવા માટે રિવાજો, સમાજના પ્રાણું કાતરી ખાય છે. આ પરિસ્થિતિ ભગીરથ પ્રયત્ન કરનાર અહિંસા સત્ય ઉપર સમાજ બંધારણને જોઈને વિચારકે કે સમાજના સેવકે કેમ માન જણાય છે ? પાયો રચનાર એ પિતાને જૈન સમાજ ઉપરાંત વિશ્વપ્રેમી
કામ થાય છે પણ તે સમાજને પ્રાણવાન બનાવવા માટે જગતના તમામ વિદ્વાને એક તપસ્વી તરીકે ઓળખે છે. યુવાની ચઢતી યુવાનીના પુર બહારમાં આમઝધાના, આમ- તું નથી કે આપણી શકિતઓ નકામા અને નવા બળના, આત્મશકિતના, એકજ અછત હથીયારથી તમામ કામ માટે ખુબ ખર્ચાય છે. સમાજની જાગૃતિને માટે તે જનતાને શાંતીમય સુખ આપવા સાડાબાર વરસની મૈનવૃતની રચનાત્મક કાર્યની દીશા નક્કી કરી, તે ભાગે ખૂબખૂબ ઝડપથી તપસ્યા ગ્રહણ કરે છે. માન દશામાં રહેવું કોઈને પણ હરકત, એક નિશ્ચય અને નીડરતાથી ધપવું જોઈએ સમાજને ઉન્નત અડચણ કે દુ:ખ ઉત્પન્ન થાય એવી દરેક ક્રિયાને તિલાંજલી કરવો હોય તે આવશ્યક કાર્ય માટે મરી ફીટવાની તમન્ના આપી, ભોજન વહેવારને ટાઈમ પુરો થયા બાદ શુદ્ધ આહાર જાગવી જોઈએ. ને કાંઈ મળે તે ગ્રહણ કરી આત્મસંતોષ પામવે. અનેક જીવેના
ભગવાન મહાવીરને સિદ્ધાંત “ જીવો અને જીવવા દ્યો” કલ્યાણ માટે પિતે દેહ કષ્ટ ભેગવવા. અને “શવીછવ કરૂ શાસન રસી”ને મંત્ર રગેરગની અંદર એતપ્રત કરી સંભાળ- (LISe Thu IeU Inve) જુલાઈ ગયા છે પૂર્વક આત્મોન્નતિમાં આગળ વધી કૈવલ્યપદ પ્રાપ્ત કરી તિર્થંકરની સમાજ પોતાના બાળકને ભૂખે મરતાં, અજ્ઞાન, અને ભુમી પામે છે. આ વખતની દેશના અમૃતધારા બને છે. દુ:ખી જોઈને ધર્મની વાતથી કે ઝગડાથી કુયાણના માર્ગે સાડાબાર વરસની માન દશામાં મેળવેલું, અનુભવેલું, ઉત્તમ જ્ઞાન શી રીતે જઈ શકે ? જીવોની આગળ જાહેર કરે છે અને એ અમૃતજ્ઞાન, અમૃતવાણીનું પાન, જન્મના વિરોધી જીવો પાસે બેસી ગૃહણ કરે છે.
જે ધર્મ સમાજને નવજીવન ન આપે જે ધર્મમાં કલેશને આજ તેમની તપસ્યાનું મહાન ફળ. અને સમાજનું તે પાયા સ્થાન હોય, જે ધર્મ સમાજને બાળકોના કલ્યાણ માટે સક્રિય ઉપર ચણતર થયું છે.'
કાંઈ ન કરી શકે તેને ધર્મ કહેવો કે નહિ તેજ શંકા છે. ( પીતા મહાવીરે યુવાનીમાં રંગાઈ જે મહાકાર્યો કર્યા છે. તેના અ૫ પ્રમાણમાં હાલના યુવાને જે કાર્ય કરે તે હાલ
જે ધર્મગુરૂઓ સમાજના કલ્યાણને વિચાર પણ ન કરી સમાજની અનેક તરફથી થતી હાલ હવાલી બચવા પામે. મહા- શકે, સમાજને ઉન્નત બનાવવાની પિતાની ફરજ ને સમજે, જે વીર પીતાએ માન દશામાં જે આત્મજ્ઞાન પ્રાપ્ત કરી આત્મબળ ધર્મગુરૂઓમાં ઉચ્ચ જવલંત ચારિત્ર ન હોય, સમભાવ ન હોય પારખ્યું એજ રીતે આપણે મુકદશામાં સમાજ સેવા કરી 2 ધારતી સંસ્થા , પગતિ અને પ્રતિકા સાધી શકે ? આપણામાં રહેલા બળની કસોટી કરીએ. સમાજ સેવાનાજ કાર્યમાં રંગાઈ તેમાં ઓતપ્રોત થઈને સમાજને બચાવી લેવા ભૂતકાળની જાહોજલાલીની પ્રશસ્તિઓ હવે શા કામની માટે ભગીરથ પ્રયત્ન કરીએ અને જરૂર પડતાં જે ભોગ આપવા જ્યારે વર્તમાનની ચિકિત્સા થાય નહિ. સડેલા ભાગને કાળજીપડે તે રછાથી આપીએ તોજ પીતા મહાવીરના ત્યાગનું
- પૂર્વક કઢાય નહિ અને સમાજમાં પ્રાણપૂરક તત્વ સીંચી
, ટાય નહિ અને સમાજમાં પ્રાણપર. તાવ ગારવ આપણે કાંઈક સમજ્યા છીએ એમ કહી શકાય.
મગીલાલ શકાય નહિ? ' . . . . . ' , ' ' બાધક ભેદભાવો અને મતભેદે ને નિરાળ કરવા માટે સબળ ધર્મના ઝગડા માટે લાખોનાં પાણી થાય, તેની પાછળ પ્રયાસ કરવા ઘટે છે. સહિષ્ણુતાકે હદયની ઉદારતા દાખવ્યા હજારે માણસેના સમય, શકિત અને સંપત્તિ વેડફાય અને વિના માત્ર ટીકાઓ કરવામાંજ સમય શકિત અને સંપત્તિનો ધર્મના ઉચ્ચતાનાં બણગાં એ રીતે ફુકાય એને અર્થ શું? અપવ્યય કરવાથી થશે લાભ થવાને નથી.
પરિસ્થિતિ હાથમાં રહે ત્યાસુધી જે ચેતાશે નહિ તે પછી જગત જ્યારે આગળ ધપે છે ત્યારે જે આપણે અંદર સમાજના ઉદયની આશા સ્વપ્નવત્ સમજવી. અંદરના ઝઘડાઓના વર્તુળમાંજ અટવાઈ રહીશું તે આપણું સ્થાન કયાં હશે એની કલ્પના કરવી મુશ્કેલ નથી.
હજુ પણ ઘણું થઈ શકે તેમ છે. એકજ નિશ્ચય યુવક માટેજ મહાવીર જયંતીના ધાર્મિક અવસરે મારી પ્રાર્થના હૃદયને હવે જોઈએ કે સમાજને રચનાત્મક કાર્ય દ્વારા ઉન્નત છે કે આમાં જૈન સમાજનું સંધાન કરવાના હેતુથી જ સક્રિય બનાવવા બેસી જવું. "જયાં સુધી સમાજને ઉપયોગી શિક્ષણ વેજને ઉપાડવામાં આવે અને વિરોધાત્મક વલણને તજીદઈ પ સુધાર અને ધાર્મિક જીવન તરફ નહિ દેરવામાં આવે તે ઐક્યને પિષક તના વિકાસની દિશા એજ પગલાં માંડવામાં .
પાછળ ભેખ લઈને પાંચ-દશ યુવક હૃદય દંટાઈ નહિ જાય આવે. આયેય મૂર્તિમંત કરવાનો સાચે નિર્ધાર સાચ્ચા હૃદયથી
ત્યાંસુધી સમાજને જીવંત રાખી શકાશે નહિ. સળગતા સમાજને કરવામાં આવે અને તેને અનુરૂપ વ્યવસ્થિત પ્રવૃતિ આદરવામાં
શક્તિને માર્ગે દોરવા કોઈ આવશે કે ? આવે તે તેનાથી થતા લાભ સમાજને ઉન્નતિના માગે છેડે
' ધણે પણ આગળ લઈ જશે અને જે એક વખત સાચું સંધ બળ ઉભું કરી શકાય તે ઉજવળ ભાવિ નજીક દેખાશે કેમકે
આવતો અંક મહાવીર જયંતિ અંગે संब शक्ति जीयत कलियुग ।
બંધ રાખવામાં આવશે.
-તંત્રી.