Prabuddha Jivan - Prabuddha Jain 1932 Year 02 Ank 01 to 10

SR No.: 525917
Original Sutra Author: N/A
Author: Chandrakant V Sutariya
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1932
Total Pages: 82
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 8 MB

Page 67

પતન કે ઉત્થાન
?
" ,
, ' ', ' ' , .*: , . 1 hr \_/ yr , , , , , , ' 1 Reg.No.8, 29174 :
Tele. Add. 'Yuvaksangh ::
મુ બ દ્ધ
જે ન.
સમાજ, ધર્મ અને રાષ્ટ્રની સેવા બજાવતું નૂતનયુગનું જૈન સાપ્તાહિક
છુટક નકલ ૧. આને વાર્ષિક રૂ. ૨-૮-૦
2 (
શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘનું મુખપત્ર.
તંત્રી:-ચન્દ્રકાન્ત વી. સુતરીયા
ઈ વર્ષ ૨ જું, અંક ૯ મિ. સે શનીવાર તા. ૨૪-૧૨-૧૯૭ર.
અસ્પૃશ્યતા અને હારજીત.
- અસ્પૃશ્યતાનું ઝેરી ઝાડ ઓછામાં ઓછું ત્રણ હજાર વર્ષ જેટલું તો જુનું છે જ, સૌથી પહેલાં તેને ઉઝસામનો કરનાર અતિહાસિક બે મહાન પુરૂષ જાણીતા છે. એક ભગવાન મહાવીર અને બીજા ભગવાન બુધ. એમનું જીવન અંતઃશુધિ ઉપર ઘડાએલું હોવાથી એમને અસ્પૃશ્યતા સામે વિરોધ ધર્મ પ્રદેશમાં દેખાય, પરિણામે ચિત્ત અને સંભૂતિ નામના બે અસ્પૃશ્ય બાળકો જેઓ સામાજિક તિરસ્કારથી આત્મહત્યા કરવા તૈયાર થએલા. તેઓ અને હરિકેશી વિગેરે (અંત્યજો) ચંડાળ પણ જૈન મુનિ સંઘમાં દાખલ થયા, બાદધ ભિક્ષ સંઘમાં પણ અસ્પૃશ્ય ત્યાગીઓના પગમાં રાજાઓ અને મોટા મોટા શ્રીમાને જ નહિ પણ જન અને બાધબ્રહાણે પણ પડવા લાગ્યા, એટલે ધમની જાગૃતિ સમાજમાં દાખલ થઈ. એક બાજુ વૈદિક બ્રાહ્મણોને પ્રચંડ રેષ અને બીજી બાજુ જૈન બાભિક્ષને ત્યાગ. એ બે વચ્ચે જાદવાસ્થળી શરૂ થઈ.. પરિણામે આગળ જતાં બ્રાહ્મણ ધર્મની ગીતામાં અસ્પૃશ્યોને પણ અપનાવવામાં આવ્યા. એટલા પૂરતી જૈન . અને બધ્ધ ત્યાગ તેમજ વિચારની જીત, " પણ જન અને બાધ સંઘમાં સંખ્યાબંધ બ્રાહ્મણે દાખલ થયા હતા. તેઓ પોતાનું જન્મસિદધ જાતિ અભિમાન છોડી ન શક્યા. તેઓ વિચાર અને પ્રભાવમાં મહાન હેવાથી બીજા લોકો તેમને વશ થયા એટલે શાસ્ત્રીય વિચારમાં જૈન પરંપર હંમેશાં અસ્પૃશ્યતાનો એક સરખો વિરોધ કરતી આવી છતાં સંઘ બહારના અને અંદરના બ્રાહાણેના મિથ્યા જાતિ-અભિમાનને ગૃહસ્થ અને ત્યાગી બધાજ જને વશ થયા અને પરિણામે ધમ તેમજ સમાજ અને પ્રદેશમાં અસ્પૃશ્યતા પરત્વે જૈનો થાહારમાં હય, બૈધસંઘ જૈન એટલે નિબળ ન હતો તેથી તે હિન્દુસ્તાનની અંદર અને બહાર અસ્પૃશ્યતાની બાબતમાં પોતાના મૂળ દયથી દૂર ન ગયો એટલે એ બાબતમાં છેવટે માત્ર જૈન હાર્યા જ, "
. રામાનુજે, કબીરે, નાનકે, ચૈતન્ય, તુકારામે અને બીજા સંતાએ ધમની દષ્ટિએ અસ્પૃશ્યોને અપનાવવા પિતાથી બનતું કર્યું પણ પાછા તેમના જ શિષ્ય આજુબાજુ ફેલાઈ રહેલા જન્મસિદ્ધ ઉચ્ચનીચના ખ્યાલથી . હાર્યા, છેવટે સ્વામી દયાનંદ (જમથી બ્રાહ્મણ) આવ્યા. તેમણે ધમ સમાજ અને રાષ્ટ્ર એ બધી દષ્ટિએ અસ્પૃશ્યતાને પાપરૂપ અને તેને ધોઈ કાઢવા, સંગીન પ્રયત્નો શરૂ કરાવ્યા. એ પ્રયત્ને તે પહેલાંના કેઈ પણ પ્રયત્ન કરતાં વધારેમાં વધારે સફળ થવા છતાં અત્યાર સુધીમાં એ પ્રયત્ન માત્ર એક સમાજ તરફથી ચાલતો અને બીજા સમાજે કાંતો વિરેાધ કરતા અને કાંતે તટસ્થ રહેતા.
છેવટે મહાત્માજીનું તપ આવ્યું. એને લીધે બધાજ સમાજોમાં અસ્પૃશ્યતા પરત્વે જાગૃતિ થઈ. આ, જાગૃતિ વિશ્વવ્યાપી છે, અને તે મોટામાં મોટી જીત છે, આ જીતમાં ફેલાવાને અવકાશ નથી પણ કતવ્યને સવાલ છે. જેઓ અસ્પૃશ્યતા નિવારવાના કામમાં પાછા પડશે તેઓ ધમ ચુકશે જ પણ સ્વમાન કદી સાચવી નહિ શકે. ત્યારે હવે આજે શું કર્તવ્ય છે એ ટૂંકમાં જોઈ લઈએ' (૧) અંત્યજોને પિતાને ત્યાં બીજા ઉચભાઈઓની પેઠે રાખવા.
(૨) જાતે અગર બીજા મારફત કે સ્કોલરશીપ આપીને તેમને ભણાવવા (૩) તેમની વચ્ચે જઈને દવા, છત', સભ્યતા આદિ માટે કામ કરવું અને તેઓની ખાનપાન શુદ્ધિ
માટે પ્રયત્ન કરાવે, (૪) તેઓને હિન્દુધર્મને કથા વાર્તા દ્વારા અને બીજી રીતે સ્પષ્ટ ખ્યાલ આપ તેમજ તેમના વહેમ દૂર કરવા.
' S
– પં. સુખલાલજી,