________________
૧૦-૧ર-૩ર
પ્રબુદ્ધ જૈન
N
je aj Jest
Fિoundજરાત રાજcretar coveretrievemesteroncer
માટે લખે છે. તે આત્મસંતોષ હોય છે. સંબંધીઓને અને છે. જર્મનીથી પત્ર.
પરિચિતજનને નિકટની વ્યકિતઓના લખાણમાં સ્વાભાવિક
વિકાસ હોય છે. ' WA MAANANTAISIES IN SNOSIMO
હિન્દુસ્થાનને પ્રવાસ લખવાનું નહિ કહેવાનું કારણ શાતિનિકેતનને બી. એ. ને અભ્યાસ કરી જર્મનીમાં તે
તેની અતિ પરિચિતતા છે. “ઓહો ! કલકત્તાજને ! મદ્રાજૈનીઝમ” ને અભ્યાસ કરવા ગયેલા ભાઈ શાન્તિલાલનો પત્ર.
સજન! એ તે બધા આપણા લેકે !” આ જાતના નીચા
મૂલ્યને લીધે આપણે આપણા દેશની નોંધ રાખવાનું ઉચિત એન. (જર્મની)
નથી ધારતા. જ્યાં સુધી માણસ દરિયો પાર ન કરે ત્યાં સુધીનું
તા. ૧૫-૧૧-૩ર. પ્રિય ભાઈ.........
બધું સર્વ ઠેકાણે સામાન્યમાં લેખાય છે. અને તે સ્વાભાવિક
છે. દરેક દેશમાં એવી માન્યતા છે. તે માન્યતાને ખરાબ કહેવા પ્રમાણે આજે પ્રવાસ લખવાની શરૂઆત કરું છું.
માનવાને કંઈ કારણ નથી. તે માટે ધન્યવાદની આશા નહિ તે ઉતેજનની આશા માણસ' સહેજે રાખે.
આટલું પ્રાસ્તાવિક-ગમે તે કારણ હોય, પણ પ્રવાસ લખું હિન્દુસ્થાનમાં ઘણી જગ્યાએ પ્રવાસ કર્યો, અને કદાચ છું તે હકીકત જ છે-માત્ર લખું છું. તેટલું જ નહિ પણ તે પ્રવાસ દરમ્યાન અનેક નવા ફુરણો પણ થયા હશે. આજ
Bu wwwwwwwwwwwwwwww************J**********
ઇ સુધી કઈ દિવસ તેની નોંધ રાખવાની ઇરછા થઈ નથી, હા, હું સાગરજીએ સગીરને મુંડી નસાડો. $ એ ખરું કે કોઈએ તેની નોંધ રાખવાને ઉત્સાહ પૂર્યો નહોતે.
સાદડી (મારવાડ) પાસે વાલી ગામના જ્યારે જર્મની આવવાનું થયું ત્યારે અનેક મિત્રોએ રહીશ મેઘાજી કેરાના દીકરા ગેપીલાલ, જેની પ્રવાસ લખવાનું કહેલું. કેટલાકે ક્યાં પ્રવાસ લખીને ઉમ્મર વષ ૧૫ ની છે, જેવણ ઘાટકોપર મોકલવો તેના માટે માસિક-સાપ્તાહિકાદિની પણ સગવડ કરી છે ઉપધાનમાં હતા. તેવણને માગસર સુદ ૭ મે થાણા આપી. પરદેશના પ્રવાસે હું કાંઈ આજે નવો નથી જ ! છે અને કુરલાની વચમાં રાતના ટાઈમે નામચીન છે અથવા તે પરદેશ સફરમાંથી હું જ સુંદરતમ તત્વ તારવી રે સાગરજીએ આ બાળકને મુંડી એક શિષ્ય સાથે શકવાનો છું તેમ પણ નથી ! તે પછી એવું કયું કારણ હું નસાડી મૂકે, બાળકના વાલીઓને ખબર હોઈ શકે કે જેના લીધે મિત્રે તથા અન્યજન મારી પાસેથી . પડતાં બાળકને મોટે ભાઈ અમીચંદ બે ત્રણ લખાણની આશા રાખે. અને મને પણ લખવાની ઈચ્છા થાય. ૪ ભાઈઓ સાથે ઘાટકોપર જઈ સાગરજીને ઘણું
મને તેનું એક જ કારણ લાગે છે. લખાણની નૂતનતા કહ્યું, અરે ! ન કહેવાનું કીધુ છતાં નામચીન જેટલી તેમાં આકર્ષક છે તેના કરતાં લખાણ લખનારની નિક- ધાડપાડુ સાંભળી રહી એજ જવાબ દેતા- એના ટતા વધારે બળવાન છે. અને લખનારને પતે અમુક વ્યક્તિઓ છે ખબર આવશે એટલે તમને ખબર આપીશ? આ પ્રશ્ન ૬૩ ને ઉત્તર આપતાં કહે છે કે-“અનુપગથી, સહસાકારથી
પ્રમાણે સેંકડો વેણે સાંભળવા છતાં સમતા સહેજે શાસ્ત્રવિરૂદ્ધ બેલાઈ જાય પણ તે કથનની સત્યતા સમજાઈ
રાખીને આ નામચીન ધાડપાડુ સાધુએ ઉડાઉ જાય કે તરત ક્ષમા યાચે તે સ્થત પ્રચાર ન પાએ તેના ) ૬ જવાબ આપી વાલીઓને હાલ તે વિદાય કે બનતું કરે. અગર તે કથન સામે મોરચા નું માંડે તે ઉસૂત્ર કે
Relaleleslawinslesliesiuwiania wiele niewieleslal***2 કથક કહેવાય. અને શાસ્ત્રવિરૂદ્ધ બેલેલ કથનને જગતમાં પ્રવૃત્તિ
ગરા કઈ પ્રેરણાના આનંદમાં લખું છું, તે પછી ગમે ત્યાંથી રૂપે દાખલ કરાવવા બનતે પ્રયાસ કરે. તેની (ઉસૂત્ર કથન) ઉગમતી હોય. આડે આવનારા સત્ય પ્રરૂપકે. સત્ય પ્રરૂપણ અને સત્ય પ્રરૂપ
ઉપર તમને બધાને મૂકીને જ્યારે સ્ટીમર રવાના ણાના સાધન પ્રસંગોને જમીનદોસ્ત કરવા અનેકવિધ કાયૅવાહી થઈ ત્યારે તમારા બધાના વિરહે તરત જ વધારે જોર . તે ચાલુ રાખે તે ઉસૂત્ર પ્રરૂપક અને તેવાં ઉત્ર પ્રરૂપકને ઉત્સત્ર વખતે એક માત્ર પ્રવૃત્તિમાં મન લીન હતું-“હું તમારાથી જુદા ભાષી તરીકે બનતી ઉતાવળે જાહેર કરશે અને ત્યાગ કરાવવા પડું છું” આ વેદના વિચિત્ર છે, અનેક જાતની વિચારસરણીનું માટે સર્વશક્તિ વાપરવી જોઈએ.
ઉગમસ્થાન તે બની જાય છે. “હવે કયારે મળાશે ?” “મળાશે સાગરજી સત્ય સમજી સ્વીકારીલે એમ ઈછીએ, પરંતુ
કે નહિ ?” “મળાશે તે કેટલાને મળાશે? ‘કેવી રીતે ?” આવી એ દિન કહાંસે કે મિકે પાઉમે જુત્તિઓ” સાગરજીએ કેટલીયે વિચિત્ર ક૯૫નાએ ગુંગળાવી નાંખે છે. કેટલીક વાર કાઈ પણ દિવસ સત્ય સ્વીકાર્યાનું સાંભળ્યું નથી છતાં સ્વીકારી લે તે એ કંટાળો આવે કે પથારીમાં હાથ પછાડી પરાણે તેમને
એમ ઈચ્છીશું. સાગરજી સત્યને જ સ્વીકારે તે સાગરજીના પિતાના દૂર કરવાની વ્યર્થ પ્રયત્ન કરું. શિબ્દો અનુસાર સાગરજી ઉસૂત્ર પ્રરૂપક કરે છે. અને તેઓના આવું માત્ર બે દિવસ, ત્રીજે દિવસે સ્ટીમરના સાથીઓમાં પિતાના જ શબ્દોમાં તેવા ઉસૂત્ર પ્રરૂપકને બનતી ઉતાવળે જાહેર મન લાગવા માંડ્યું. જરા વ્હાર જઈ બેસવાની ઈચ્છા થઈ. કરવો જોઈએ, તે આથી સાગરજીના ધર્મપ્રેમી () શાસન પ્રેમી() કેટલાકની સાથે વાત કરી રગે. એળખાણ કરી. કંઈક ભકતને વિનંતિ કરૂ છું કે, આ શબ્દનો ઉપયોગ સાગરજીએ કરવાની સૂઝ પડી. ત્રીજે દિવસે સાંજના અમારા વર્ગમાં માનેલાઓ માટે છે કે તેવી પ્રવૃતિ કરનાર માત્રને માટે છે. સિનેમા હતા (second Economy વર્ગમાં હમેશ સિનેમા અને જે દરેકને માટે હોય તે સાગરને પણ ઉસૂત્રભાષી નથી હોતા) જો કે બહુ જ રમુજ આવે તેવું તેમાં કંઈ જ જાહેર કરવા તેમના ભ તે તૈયાર થાવ. એજ અભ્યર્થના..
(વધુ માટે જુઓ પૂર્ણ પ૫).
મestivયાદી પછીની જાય છે.
teી *
વીકારી લે તે
ના અર્થ પ્રયત્ન. ત્રીજે દિવસે સ્ત્રી
પછી થઈ.