________________
પર:
પ્રબુદ્ધ જૈન,
તા૦ ૧૦-૧૨-૩ર
સાગરજીની સકલશાસ્ત્ર પારંગતા કે ઉત્સુત્ર પરૂપણું?
સાગરજી સત્ય સ્વીકારશે કે ઉત્સત્રભાષી કહેવરાવશે?
–ગતાંકથી ચાલુ –
–ઉપર કહ્યું તેમ કઠણમાં કઠણ સાધુકિયા કહ્યા પછી દીક્ષા સત્ય હકીકત તે એ છે કે પરીક્ષા કરવા માટે પિતાની લેનાર તે માટે તૈયાર થાય કે-આ ક્રિયાઓ મને કબુલ છે.” પાસે રાખેલા તે ઉમેદવારને તેની યોગ્યતા જોઈને સામાયિકાદિ એમ સ્વીકારે તે પણ તેને પ્રવચત વિધિ પ્રમાણે તે સૂત્રો ભણાવવા એમ સ્પષ્ટ લખ્યું છે. એટલે છ માસની દીક્ષા લેનારની છમહિના સુધી. પરીક્ષા કરે. એગ્ય કે પરીક્ષા સંબંધે જે ” ઉલ્લેખ છે તે સૂચના રૂપે પણ નથી કે અયોગ્ય શિષ્યાદિને આશ્રીને ઓછી વધતી પણ મર્યાદા એટલે નથી વડી દીક્ષા માટે, પરંતુ દીક્ષા માટે જ છે. અને તે વિશેષ પરીક્ષાને કાળ જાણું. ૧૨૨ રીતે સાબિત કરવા પંચવસ્તુ માં શ્રીમાન હરિભદ્રસૂરીશ્વરજીએ सोभणदिमि विहिणा दिज्जा आलावगेण सुविसुद्धं । - જે લખ્યું છે. તે વિચારી લઇએ. જુઓ પંચવસ્તુ, પત્ર ૨૦ सामाइआइसुत्तं पत्तं नाउण ज जोगं ॥१२३॥ ગાથા ૧૧૬ થી ૧૨૪.
પરીક્ષા કર્યાબાદ યોગ્ય જાણ્યા પછી સારા મુહુર્તવાળા ધમ્મા વારં જુવકના મજુતિ કુરિઝTI | દિવસે વિધિથી સુવિશુદ્ધ રીતે સામાયિકાદિ સૂત્ર આપે-ભણાવે વો? જરા? તુરં સુંવર! પ્રવત જ વુિં નિમિત્તતિ? it૧૧દા આદિ શબ્દથી પ્રતિક્રમણ સૂત્રાદિ જાણવું.
–ધર્મોપદેશ વડે. અથવા દીક્ષિતના અનુષ્ઠાન વડે પ્રસન્ન , તો વિવું ફૂડ સ રિકન વીવરાજfiળ | થઈને પ્રવજ્યા લેવાને તૈયાર થયેલને પૂછવું કે-હે દીર્ધાયુષી ! સાદૂન ૨ ૩ત્તોજુદં વિર્દિ નુ શુળ ૧૨૫ તું કોણ છે? અને તું કયાં છે ? તું શા માટે દીક્ષા તાજ તદુત્તાવારું “જા વિમવ' ચા વિમવ: વિમુલે છે ? ૧૧૬.
.. वानुरुपमित्यर्थः पूजां 'स' प्रविब्रजिषुः कुर्यात् वीतरागाणां कुलपुत्तो नगराए असुहभवक्खय निमित्तमेवेह । जिनानां माल्यादिना साधूनां वस्त्रादिना ....... વષમ અ મંતે ! $ $ sો માળ સેલે, ૧૧ળા પછી પોતાની સંપત્તિ અનુસાર તીર્થકરોની પૂજા કરે,
–દીક્ષા લેનાર ઉત્તર આપે-હે ભગવંત ! હું નગરા નગરી- સાધુઓની ભકિત કરે. અને તે પછી ગુરૂ આ પ્રમાણે (આગળ વાસી કુલપુત્ર અર્થાત્ અમુકને દીકરે અશુભ સંસારના ક્ષય આવતો વિધિ કરે) ૧૨૪ માટે જ દીક્ષા લઉં છું. આમ દીક્ષા લેનાર ઉત્તર આપે તે જ ટીકાર્થ-તે દીક્ષા લેનાર વીતરાગ ભગવાનની માલ્ય-કુલની લેવો. જે. આ રીતને સ્પષ્ટ ઉત્તર ન આપે અર્થાત કુલવાન માળા આદિથી અને સાધુઓની વાદિથી પૂજા કરે. ન હોય, દીક્ષા લેવાનું કારણ પણ વાસ્તવિક ન હોય તે સ્ત્રીના પંચવસ્તુઓની ઉપરોકત ગાથાઓથી તે સ્પષ્ટ રીતે સમજી પ્રમાણે વિચારીને ભજના સમજવી રાખવા લાયક હોય તો શકાય છે કે છમાસની પરીક્ષા જેમ સાગર કહે છે તેમ રાખે. નહિ તો છેડી દે.
દીક્ષાની યોગ્યતા માટેની નથી, એમ નહિ, પરંતુ દીક્ષાની યોગ્યતા साहिजा दुरणुचरं कापुरिसाणं सुसाहुचरिति ।
માટે જ છે અને તે દીક્ષાના ઉમેદવાર સંસારી ગૃહસ્થની પરીક્ષા . મામનિશાન ય ફુ વરવધુ સુવિચાર I૧૧૮]. માટે જ છે. કારણકે સાધુપણામાં સાધુથી જિનેશ્વરદેવની પુલની
–ઉપર જણાવ્યા પ્રમાણે ઉત્તર આપ્યા પછી દીક્ષા લેનારને માળા આદિથી દ્રવ્યવડે પૂજા ભકિત કરવી એ મૂળથી જ વિરુદ્ધ સામાન્ય માણસેથી ને પાળી શકાય એવી સાધુઓની ચર્ચા હેદી સા કોઈ સમજી શકે તેમ છે. જે વડીદીક્ષા માટે જણાવે અને સાથે આરંભને પરિગ્રહથી નિવૃત્ત થયેલાને અલેક પરીક્ષાનો કાગળ સ્વીકારી લઈએ તે પંચવસ્તુના કથન મુજબ અને પરલેક સંબંધી શુભવિપાકે-કર્મફળ પણ દેખાડે.
નાની દીક્ષા લીલ સાધુએ વડી દીક્ષા લેતા પહેલાં વીતરાગદેવની "ના વ ૩ મણ જણાં બાબા સાહેબ આંબંા તથા સાધુઓની દ્રવ્યપૂજા એટલે જિનેશ્વરદેવની પુલની માળા - સંવાર દુકાવવા = વિહિના દો n૧ ૧૧//
આદિથી દ્રવ્યપૂજા અને સાધુઓની વસ્ત્રાદિથી પૂજા કરવાનું સાથે સાથે એ પણ જણાવે કે-જેમ જિનેશ્વરોની આરાધેલી 3
ળ કથન પણ સાથે સાથે સ્વીકારી લેવું પડશે. એટલે સદરહુ કથન
નાની દીક્ષાની પરીક્ષા માટે જ છે એ સિદ્ધ થાય છે. આજ્ઞા મતદાતા છે તેમ જ જે તેની વિરાધના કરવામાં આવે
- સાગરજીથી પંચવસ્તુ તથા ધર્મ બિન્દુ અજ્ઞાત હશે અગર તે તે દુઃખફળને સંસારફળ દેનાર છે. અર્થાત જે દીક્ષા લીધા ;
એમણે નહિ જોયું હોય એમ કહેવું એ મૂર્ખતા જ છે. સાગરજી પછી તેમાં જરાપણ ખેડખાં પણ લગાડીશ તે તું સંસારમાં
પોતે પંચવસ્તુ અને ધર્મબિંદુના નામ નિર્દેારાજ ઉત્તર આપે ભમીશ એમ જણાવે. ૧૧૯
છે. એટલે તેઓએ સદરહુ ગ્રંથ જોયા નથી એમ કહી શકોય जह बाहिओ अ किरियं पवज्जिङ कम्मवाहि खय हेउ।
જ નહિ. ત્યારે સાગરજી સકલશાસ્ત્ર પારંગત હોવાને દા કરી gછી અથ સિવો યં વમે સમકા ૧૨ ૧] . વગર સમજે જ કહી નાંખ્યું છે એમ પણ ન કહી શકાય.
–તેજ રીતે ભાવક્રિયા એટલે ચારિત્રને કર્મવ્યાધિના ક્ષય સાગરજી આ ઉત્તર પિતાની શિષ્ય મેહની વૃત્તિને પિવા ખાતર માટે સ્વીકારીને અપસેવી એટલે ઉલટું વર્તન કરનાર વધારે જે પ્રવૃત્તિ આદરી રહ્યા છે. તે પ્રવૃત્તિને શાસ્ત્રના નામ માત્રથી કમેને ઉપાર્જન કરે છે.
પૂરવાર કરવાનો મિથ્યા પ્રયત્ન સેવીને ઈરાદાપૂર્વક ઉત્સવ પ્રરૂપણ અમુવયં જ તં પુળો gિ gવાળવા
કરી છે એમ કહેવામાં જરાયે અતિશયોક્તિ નથી. કારણકે છHii assiા ૩ ૪ સુig aહું ૧૨૨ા ઉસૂત્રો સંબંધમાં સાગરજી સિદ્ધચક્ર”ના “સાગર સમાધાનમાંના