________________
AAAAAAAAAAR
તા૦૩-૧૨-૩૨
પ્રબુદ્ધ જૈન.
બો ટા દ ના..... ટા કે ના............અ વ ન વા.
ગયું.
સૂરિએ અને વાચસ્પતિના બિરૂદ્ધારીએ કાયિાવાડમાં હોવાથી આ વખતે કાયિાવાડની મુસાફરીએ લલચાયેા. વઢવાણુની મુલાકાત લેતાં સાધુ-સાધ્વીની વાત સાંભળી થલી જ અને તપાસ શરૂ કરી. પરંતુ તે હકીકત પાછળ અનેક કારસ્થાનેા હોવાથી તપાસને લાંબે વખત લાગશે એમ ધારી ખોટાદ દોટ મારવાની ઇચ્છા થવાથી અત્રે આવ્યો છું. સૂરિજીએ વિહાર કર્યાં છે એટલે તેમને મળી શકયા નથી. છતાં જે જાણવા મળ્યુ' છે તે નીચે મુજબ મેાલાવુ છુંઃ
એટાદ એટલે રૂઢિચૂસ્તાનું ધામ કહીએ તે ખોટું નથી, છતાં આ—દશ યુવાને બહારની દુનિયાને અને સ્વતંત્રતાના સ્હેજ પવન લાગેલા છે. પશુ સોગાને લઈને એવી ખાસ પ્રટ્ટાત્ત કરી શકતા નથી. તે પણ એટલું તે કરી શક્યા છે * ખેતી અને સમાજને હાનિકર્તા પ્રવૃત્તિઓમાં ભાગ તા લેતા. જ નથી. એટલે પેલે રૂઢિચૂસ્તવ તે યુવાનોને નાસ્તિક-ગુંડાની અધર્મી વગેરે નામથી સાધે છે. કારણ કે ધાર્મિકપણાનું શાસનસિકપણાનુ તેમના ગુરૂએ તેમને પ્રમાણપત્ર આપેલુ છે. એટલે બિચારા તેમનાથી વિરૂધ્ધ વિચાર ધરાવનારને જેમ આવે તેમ મેલી સંતે” માને.
યુવાનેાની સામાજીક પ્રવૃત્તિને રૂઢિચૂસ્ત કરડી નજરથી જોતા હતા, તેમાં વડાદરા દીક્ષા પ્રતિબંધ બાબત વિધ જાહેર કરવા અમદાવાદથી શ્રી નેમિસૂરિએ ભલામણ પત્ર લખી આર્પા એક ભાઈને અત્રે મેકલેલ, તેણે રૂઢીચૂસ્ત ભાઇએ મારફત એક કાગળ તૈયાર કરી તેમાં લખેલું કે, “અત્રેના સમસ્ત જૈન સંધ દરાવ કરે છે કે ” સાથે વિરોધના રાત્રે લખી ખાનગી સહી લેવી શરૂ કરેલી. એ વાત જાણુમાં આવતાં યુવાને એ સમસ્ત સંધના નામ સામે સખ્ત વિરોધ ઉઠાવ્યેા. અને પ્રચને ખુલ્લા કર્યાં, આથી રૂઢીચૂસ્તા અકળાયા. નેમિર્ઝારનું ભય કર અપમાન થતુ માની બેઠા. બુદ્ધિ કાઇના બાપની છે?
એટાદ એ નેમિસરનુ બીજા નંબરનુ` મૂખ્ય મથક ગણાય છે, એટલે ગત ચેમાસામાં તેમના પરિવારસહ ચેમાસુ પધારેલા, આથી રૂઢીચુસ્તોએ ખૂબ પ્રત્તિ આદરેલી, તેમની પ્રવૃત્તિમાં સામૈયાં, વરઘેડા, આવા, સમે સરણની રચના, જમણવારે, પ્રભાવનાએ વગેરે કરી વાહ વાહ કહેવરાવેલી, તેમને અને તેમના ગુરૂને આમાં જ શાસનની ઉન્નતિ જણાય છે. ભલેને હજારો જૈને ભૂખે મરતાં હોય !. કેળવણી વિના અજ્ઞાનતા સંવતાં હોય ! કે ધંધા વિના એકાર સ્થિતિ ભાગવતાં હોય! તેમાં તેમને તેની કશી પડી નથી, તેમ ઉન્નતિ દેખાતી નથી.
ચામાસાના વ્યાખ્યાને ત્યાગ, સયમ, સમતા, સત્ય વગેરે મહાગુણા ઉપર મેડટી રાયે સાથે એકટીંગથી અપાતાં હતાં તેમના સમુદાયની અંદર કલેશના ગ્ન વારંવાર દેખાતા અને કાઈ કાઇ વાર હૃદ પણ કુદાવી જવાના પરિણામે હદ ઉપરના ત્રાસ વર્તાતે, કાઇ સન પણ કરતા, છતાં એક બાળ સાધુ જેનુ નામ ‘વિવિજય’ છે તે ત્રાસ નહી રાકવાથી આપચત કરવાના પ્રયત્ને વળેલા, પરંતુ તેમના ભકતે.ની જાણમાં આવી
૪૩
જવાથી વિમળવિજ્યને બચાવી લીધેલા તે વાત દાખી દીધેલી, છતાં વાત વાયરે ઉડી ગઇ ને પોલપત્રિકાના પાને ચડી એટલે જગજાહેર થઈ આથી શ્રી વિજયનેમિસૂરિના ક્રાધાગ્નિ જવાળામુખીની જેમ ફાટી નીકળ્યા. તેમ જ લખનારને ખેાળી કાઢવાનુ ભકતોને એજ પૂછપાઇ થતી આ લખનાર કાણુ છે? તેમાં સા કામ તડામાર હાથ ધરવામાં આવ્યું. અને પાસે આવનાર દરેક ચેડા જ સરખી મતિના હોય છે. એટલે ાઇ દ્વેષથી, કાઇ વ્હાલા થવા. ગમે તે કારણે પેલા સમાજ સુધારક યુવકોના નામ ગણી બતાવતા, સાથે અનેક પ્રકારની સાચી ખેાટી વાતે ઢસાવીને ક્રોધના ભભૂકતા જવાળાચિમાં શ્રી હેમતા.
ગયેલા ત્યાં તું જ લખનાર છે' કહી સમાજના માલ મલીદા લાડકચંદ પાનાચંદ નામના એક યુવાન ભાઈ દર્શન કરવા આરોગી ગાળમટાળ કાયા ઘડનાર નંદનર નામના સાધુ
પેઠે તે ભાઇના ઉપર તૂટી પડી તમાચાની પ્રસાદી (!) જમાડી. તે ખીજા સાધુઓને એછી લાગવાથી તે પણ તેમના હેવાનીયત ભરેલી ગુડાશાહી કહેવાતા શાસનસમ્રાટ્રની રૂક્ષ- • સ્વભાવ પ્રમાણે ધસી આવી તે ભાઇને ખાખરા કર્યાં, આવી
રૂમાં જ થઈ.
આટલેથી ન ધરાતાં સ્વતંત્ર વિચાર ધરાવનારા સેવાભાવી એ યુવાનોની સાથે બેસનારને, સાધીઓને, પૈસાની લેવડદેવડ કરનાર વેપારીઓને વગેરેને ઉપદેશેદ્વારા, ખાનગી સૂચનાઓદ્વારા એ પરેપકારી (!) ધર્મગુરૂ સમજાવતા ગયા કે–તેની સાથે બેસતા નહિ, ાઈ જાતની મદદ આપતા નહિ, કાઈપણ જાતના સબંધ રાખતા નહિ, આ પ્રમાણે એર્ડિનન્સ કાઢીને વિદાય થાય ને યુવક પ્રવૃત્તિ સજીવન થાય ?
આથી ભકતાના કાન ભંભેરી એક સાધારણ માસને ઉભા કરી પાંચ જણ વિરૂદ્ધ સુલેહભગનીં અરજી ફોજદારી કાર્ટીમાં અપાવી તેમાં લખ્યું કે-“આ લે અમારા ધ ગુરૂમેના અવર્ણવાદ લે છે તેથી અમારી લાગણી દુઃખાય છે અને તે લેકે સુલેહનો ભંગ કરે તેવી ધાસ્તી છે તે સુલે, જાળવવા દોબસ્ત કરશે।' આથી ફોજદાર સાહેબે તે પાંચ
ભાઈઓને ખેલાવી કાયદો સમાવી ધ`ગુરૂ વિરૂદ્ધ ખેલવુ નાંહે, તેવી કે પ્રવૃત્તિ કરવી નહિ. એ પ્રમાણે હુકમ લખી પેલા યુવાનોની સહી લેવામાં આવી.
આથી તે સસ્તું સમુદાય બહુ જ રાચ્યા-માચ્યા તે સમજ્યું કે યુવક પ્રવૃત્તિ દાખી દીધી. બસ! કૃતેહ!! આ પ્રમાણે યુવક પ્રવૃત્તિ દબાવી નહિં દખાય, તે તે સાચી કયારે દખાશે કે જ્યરે સાધુએ ગુડાશાહી છેડી સાધુશાહી ધારણ કરશે ત્યારે.
તે તરફ જવું છું, કારણ કે ત્યાં જે ઘટમાળા બની છે તે વઢવાણુની તપાસ અધુરી હોવાથી આગળ ન વધતાં પાછે પૂરાવા સાથે ભેગી કરી સમાજ આગળ રજી કરી શકું તે પાખડીઓની પાપલીલા પૂરેપૂરી બહાર આવે અને તેમની પાછળ ઘસડતી જનત! જાગૃત થાય.
I)