________________
પ્રબુદ્ધ જન
તા૦ ૧૨-૧૧-૩૨
કાઇ અપૂર્વ દશા થઇ હોત. છતાં એટલું તે નિઃશંકતાથી કહી શકું છુ કે જો તેમને મને સહવાસ ન મળ્યો હોત તો હું એક ત્યાગી હોવા છતાં પણ મહાન દુરાચારી યા ધાતકી થઇ જાત એ ચેાકકસ વાત છે. દીક્ષાં પછી પંદર વર્ષ સુધી શારીરિક શુદ્ધિને સાચવી શકયા તેનું કારણ આ મહાત્માશ્રીનો જ "" 21
સવાસ છે.
૯ પણ આપને સાધુમાંથી સસારી થવાનું ખાસ શુ કારણ બન્યું ? જવાબ-શુભમુનિના દેહવિલય પછી એકાકી પણે વિચારવાથી શ્રાવક-શ્રાકિાઓની અંધશ્રધ્ધા ભરી ભક્તિ અને સ્વાષ્ટિ ખારાકા આદિ મળવાથી ખાએલી વાસનાએ ફરી જોરમાં ચાલવા લાગી, કચ્છમાં એક સ્થળે ચામાસુ થતાં એક આદર્શ વિધવા સાથે સ્નેહ બન્ધ થયા છતાં તેમના મ્હારા પ્રત્યે નિર્દોષ પ્રેમ હતા. પણ તે વખતે તેના સાથે દેહ-લગ્નથી ંધાઈ જાઉ તેટલું મારામાં હૃદ્યબળ નહાતુ. ત્યારબાદ દેશના અને "મહાત્માજીના અસહકારના આંદોલનમાં ૨-૩ વ સખ્ત કામ કર્યું, એક વર્ષી જેલજાત્રા ભાગવી, ખાદ કચ્છી પ્રજા જાગૃતિ માટે કચ્છમાં ગયા. ત્યાં બીજી સ્ત્રી સાથે મેાહિત થયા. મ્હારા પત્રા પ્રકટ થયા. મેં જાહેર પત્રેદ્નારા મારી માગી. બાદ હિમાલયના વિદ્યસ્થાનમાં અને લાલની ગુફાઓમાં જીવનને શાંત કરવા અર્થે ૩-૪ વષૅ ગાળ્યાં ટુકામાં સનસા અને કા વિકાર શાંત કરવા અનેક ઉપાયે કર્યાં છતાં મમ્હારી પ્રથમની સ્નેહિકા આ ખાઇને ન ભૂલી શકવાથી તેમજ તેમના શ્વસુર તરફથી તેમને અસહ્ય ત્રાસ, આજીવિકા માટે દુઃખદાયક હાડમારી, આ જોઇને મને કષ્ટ, થતુ ત્યાગ જીવનમાં રહી દોષિત ન જ થવું એવો સંકલ્પ હોવાથી, આદર્શ ગૃહસ્થ જીવ નથી જ મ્હારૂં શ્રેય છે એમ સમજાયાથી, ગતવમાં વિધવા દેવી આશખાઇની સંપૂર્ણ સંમતિથી હું લગ્નગ્રંથીથી જોડાઈ ગૃહસ્થ બન્યા. આજે અમે બંને આદર્શ અને ઉચ્ચવન વવા પ્રયત્ન કરી રહ્યા છીએ.
૧
સાધુતાના દિગ્દર્શન.
તા॰ ૫-૧૧-૧૯૩૨ના રાજ કાર્ય પ્રસંગે મુંબઇથી પાટણ જતાં અમદાવાદથી પાટણ લેાકલમાં અમદાવાદના આર્ટિસ્ટ ભાઈ નેમચંદ ગાકળદાસ કે જેઓ ૫. કુમુદવિજયજીના તેડાવ્યાથી ચાણસ્મા જતા હતા તેની સોબત થયું. અને બને છે તેમ પરસ્પર વાતચતમાં તે ભાઇએ ચાણસ્મા જવાના કાર્યનું કારણ કેટલુંક કામ કરાવવા માટે હને લાવ્યા છે. હું પાટણ પણ બતાવતાં કહ્યું કે હુ આર્ટિસ્ટ છું અને પન્યાસ કુમુર્દાવેયજીએ પેઇન્ટ ફોટા ચીતરવાને હોવાથી શેઠ નગીનદાસ કરમચ ંદને ત્યાં આવી ગયે। છુ, ઉપાધ્યાય શ્રી વીરવિજયજી મહારાજના એઇલ આવ્યા હતા અને હજી આચાય વિજયદાનમૂરિજીના ફોટા બનાવવાના હોવાથી એકવાર પાટણ આવવાનું થશે.
આચાર્ય વિજયસિદ્ધિસૂરિની કૃપાથી હવે મને સાધુએ તરફ઼્રથી અવારનવાર કામ મળ્યે જ જાય છે. વિજમાંહિરિની તથા વિજયમેધસૂરિની અને મનહરવિજયની એમ ત્રણ એઇલપેઇન્ટ હી વિદ્યાશાળાના હાલમાં મૂકવા માટે તેશ્રીએ મારી પાસે ચીતરાવી અને તે ખી વિદ્યાશાળાના હાલમાં બીજા સાધુઓએ જોવાથી ખીજા સાધુએ પણ પોતાને કામ હોય ત્યારે મ્હને જ મેલાવે છે. વિજયસિહંસૂરિએ મારી
..
પાસે રૂ. ૫૦૦૦) લગભગનું કામ કરાવેલું છે, આચાર્ય વિજયલબ્ધિસૂરિએ પણ મારી પાસે કામ કરાવ્યું છે. મુનિ રામવિજયજીએ વિદ્યાશાળામાં મૂકવા માટે પોતાના એઓઇલ પેઇન્ટ ફોટા મારી પાસે જ કરાવ્યા હતા. પરંતુ વિદ્યાશાળાના ટ્રસ્ટીઓએ ગમે તે કારણ હોય પણ તે ફોટા ત્યાં મૂકવા ન દીધો વગેરે.
આથી આ ભાઇને મેં પૂછ્યું કે વિજયસિંહરિએ અમદાવાદ જાના અને અનુભવી આર્ટિસ્ટા હોવા છતાં તમને જ કેમ પસંદગી આપેલી. ત્યારે તે ભાઇએ કહ્યું કે મારી મીના વિજયસિંહેરિ · સસારીપણાના કાકા થાય છે. એટલે મારૂં કામ તેએએ જોયેલુ,અને સગપણુને સંબધ તેમ જ બીજાએના હિંસામે મારા ભાવ એઓછા એટલે મને કામ આપેલું અને તેમને લીધે ખીજા સાધુએ પાસેથી મળે. અને હું સાધુ આજે ચાર પાંચ માસથી જાહેર ખબર પણ તે મુજબની આપી પાસેથી ભાવ પણ એા જ લઉં છું. મે વીરશાસન પત્રમાં છે કે--સાધુએ માટે ખાસ ઓછા ભાવે કામ કરી આપીશુ.
આ હકીકત સાંભળી મારી ! મુદ્ધિ જ બહેર મારી ગઇ. આ મહાપુરૂષો (!) વીતરાગદશાની તે માટી મેાટી ડીંગો મારીને પાતે આ શુ કરી રહ્યા છે. તેનુ ભાન તેને છે કે નડે? એ સમજી શકાતું નથી.
૧૦ હવે આપ શું કરવા ધારે છે ? રાષ્ટ્રીય સેવા અગર જૈનસમાજમાં રાષ્ટ્રીયતા દાખલ કરી સમાજ સેવા કરવા ધારે છે ? જવાબ-જૈનદર્શનના અદ્ભૂત તત્વે!ની અપૂર્વ છાપ પડી છે. મ્હારૂં જીવન ઘડવામાં જૈનસમાજ તરફથી અનેક સહાયતા અને ઉપકારો થયા છે. તે સમાજની ઉન્નતિ માટે મ્હને રાત દિવસ ઝંખના રહ્યા કરે જ છે. આ પ્રશ્ન સેંકડો વખત વિચારતાં એજ નિશ્ચય થયા છે કે રાષ્ટ્રીય પ્રગતિ વિના,નસમાજની કદાપિ ઉન્નતિ થવાની નથી. તેથી વણિક બુદ્ધિને સ્વાર્થ પ્રપંચ, કલેશ, ધર્માંધતા અને બાહ્યાડ ંબરથી ` પ્રાણહીન અનેલી આ સમાજમાં જો રાષ્ટ્રભાવના પ્રબળપણે જાગૃત થાય. નવયુવકા તૈયાર થાય તા જ સમાજની પ્રાંત થઇ શકે. અહિં શિક્ષણ સંસ્થામાં કામ કરૂ છુ. તાં જે કાઇ જૈનસસ્થા
રાષ્ટ્રીયતાને પોષવા સંપૂર્ણ ઉદારતા બતાવે તો ત્યાં સ્થાન મેળ- ગુતિને અર્થે એઇલ પેઇન્ટ કરાવી ઉપાશ્રય જેવા સ્થળેએ
અત્યાર સુધી મારી એ માન્યતા હતી કે શ્રાવકા જ
વવા દોડી જાઉં, આજીવિકા પૂરતું મેળવી સમાજ ક્રાંતિ થાય તેવાં કાર્ય ઉપાડુ, અત્રેના સ્થાન કરતાં વધારે અનુકૂળ સ્થાન મળે એમ ઈચ્છું છું. અમે ઉભય હ્રદયેા સમાજ અને રાષ્ટ્ર સેવાનાં પૂર્વાંતીત થઇ જીવનને સફળ કરીએ એજ પ્રબળ ભાવના છે. પછી તો પ્રભુ ઈચ્છા બળવાન છે...
મૂકતા હશે અને સાધુઓ તરફથી પણ તેવા જ બચાવ કરવામાં આવતા હતા, પરંતુ આજે જ આ ભાઈ પાસેથી અનાયાસે સત્ય સમજાયું છે..
આ ઉપરના ઉત્તરે! સાથે તેઓએ મને કેટલાયે વિજયજી અને ચદ્રજીના ખુલ્લા નામ આપી કલોક કથાએ કહી અને કેટલાકના તો પત્રે અને ફેટાએ પોતા પાસે હેવાનું કહ્યું હતુ
અને તે કાઇ યોગ્ય સમયે જો જરૂર જણાશે તે અવાર પણ પાડી શકશે તેમ જણાવ્યું હતું.
આ ઉપરથી જૈનસમાજ અને સદ્ય ચેતે, ત્યાગ, પન્યાસ અને આચાર્યપદ કેટલા ઠીક છે તેને ખ્યાલ કરે. અસ્તુ