Prabuddha Jivan - Mumbai Jain Yuvak Sangh Patrika 1931 Year 02 Ank 01 to 32 - Ank 09 21 and 29 is not available

SR No.: 525916
Original Sutra Author: N/A
Author: Jamnadas Amarchand Gandhi
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1931
Total Pages: 176
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 16 MB

Page 151

મંગળવાર તા૦ ૭-૭-૩૧
મુંબઈ જૈન યુવક સંઘ પત્રિકા
ધર્મ–શિક્ષણ,
સમાચારમાં રતીલાલને જે ખુલાસે પ્રગટ થયા છે તેના એક હેડીંગ સામે છે. એ હેડીંગ નીચે મુજબ છે:-“જૈન યુવક સંધ પત્રીકામાં પ્રગટ થયેલા બન વટી પત્ર” આ હેડીંગ એકલું નથી ત્રણ હેડીંગ મધેને તે એક ભાગ છે અને તે ત્રણે હેડીંગ એક બીજા સાથે સંબંધક છે. મીરતીલાલે ચેક
– ગતાંકથી ચાલુ – વનારો ખુલાસે કર્યો છે અને તે ખુલાસે શું છે તે ત્રીજા સંસ્કૃતિને અભ્યાસ પહેલે કરાવો કે પ્રાકૃતને અભ્યાસ હેડીંગમાં દર્શાવવામાં આવે છે એટલે પત્રિકા સામે જે આક્ષેપ તે પ્રશ્નને હવે વિચાર કરીએ. છે તે અમેએ મુકયો નથી પરંતુ રતીલાલે મુકવે છે. જે જે જૈન વિદ્યાથીને સંસ્કૃતિને અભ્યાસ કરવાનેજ હોય અમારી ઈચ્છા પત્રિકા સામે આક્ષેપ કરવાની હતી તે એ તેણે તે અગાઉ જણાવ્યા મુજબ સંસ્કૃતને અભ્યાસ અંગ્રેજી અમે તેમાં એમ કદી જણાવતે નહીં કે “અમે આ ત્રીજા ધેરથી શરૂ કરી, પ્રાકૃતને અભ્યાસ ઈગ્રેજી પાંચમાં ખુલાસે હાલ તુરત અમારી તરફનાં કાંઈ પણ ટીકા છઠ્ઠા ધોરણથી શરૂ કર તેજ ઈષ્ટ છે. એક મત પ્રમાણે વગર નીચે ઉતારી લઈએ છીએ. આ એકજ વાકય સંસ્કૃત ભાષા પ્રકૃતિ કહેવાય છે, તેમાંથી નીકળેલી પ્રાકૃત છે. અમારી શુદ્ધ નિષ્ઠાને પુરાવે છે, તે છતાં જૈન યુવક સંધ પત્રીકાના એ દૃષ્ટિએ સંસ્કૃત ભાષાના સામાન્ય જ્ઞાન પછીજ પ્રાકૃત ભાષાને ચાલને એમ લાગતું હોય કે આ હેડીંગથી તેમને અન્યાય થયે અભ્યાસ સાહેલો થઈ પડે તેમ છે. પરંતુ જે જૈન વિદ્યાથીને છે તે અમો તે માટે અમારી દિલગીરી જાહેર કરીએ છીએ સંસ્કૃત ભાષા શિખવા માટે અવકાશ જ ન હોય તેણે પ્રાકૃત અને આશા રાખીએ છીએ કે અમોએ રતીલાલને પત્ર કેવા ભાષાને અભ્યાસ ઈગ્રેજી ત્રીજ છે રણથી અવશ્ય કરવો જોઈએ. સંજોગોમાં પ્રગટ કર્યો તેમજ સેલીસીટરને ત્યાં જવાની અમને જૈન ધર્મના સિદ્ધાંતોના અભ્યાસ કરવાને ઉસુક થયેલા વિદ્યાકેમ ફરજ પડી તે વિષે અમોએ પત્રીકાના મિત્રની રૂબરૂમાં થીને તે મધુર ભાષા શિખ્યા વગર છુટકૅજ ન હોય અને તેમજ આ લખીને જે ખુલાસે કાંધે છે તે પછી પત્રીકાએ કેવળ ગુજરાતી શીખેલા વિદ્યાર્થીઓ પણ પ્રાકૃત ભાષા સરઅમારી ઉપર કરેલા આક્ષેપ તેમજ ટીકાનું ગેરવ્યાજબીપણું ળતાથી શિખે તે માટે પં. બેચરદાસ જીવરાજની “પ્રાકૃત માર્ગો જોઇ તે વિષે પિતાના આવતા અંકમાં યોગ્ય ખુલાસો કરી પદેશિકા” ધણું ઉત્તમ સાધન છે. આ અતિઉપયોગી પિતાની દીલગીરી જાહેર કરશે.
પુસ્તકના સંબંધમાં, મહેસાણુની શ્રી યશોવિજયજી તંત્રી-મુંબઈ સમાચાર. સન સંત શાળાના સં. ૧૯૮૩ ની સાલના પરિક્ષક યુવક સંઘ પત્રીકાને ખુલાસે.
પન્યાસ શ્રી બુદ્ધિવિજયે પરીક્ષક તરીકેના પિતાના અભિપ્રાય માં ઉપર પ્રગટ કરેલ “મુંબઈ સમાચાર'ના લખાણ ખુલાસા જે વિચારે જણાવેલા છે તે મને તે તદ્દન અયોગ્ય જણ્ય ઉપરથી તેમજ “મુંબઈ સમાચાર” તથા “જન યુવક સ થે છે. મજ કર વિચારે નીચે મુજબ છે:પત્રકા'માં પ્રગટ થએલા રતીલાલના પરસ્પર વિરોધી પડ્યો વિષે વધારે તપાસ કરતાં અમને ખાત્રી થઈ છે કે રતીલાલ
' “માગધી વિષયમાં પણ જે બહેરદાસ જેવાની બનાવેલી બને બાજુને પત્રે પુરા પાડીને બન્ને પત્રકારોને ગેરસમજતીના માર્ગો પદેશિકા છે તેને બાતલ કરી, વધારે ન બની શકે તે આડા માગે ઉતાર્યા છે. આ ગેરસમજુતીની અસર નીચે વ્યાકરણ વગેરે ચલાવવું પરંતુ ધર્મવંસીને તે આલંબન અમારા ત ૦ ૧૫-૬-૩૧ તથા તા૨૨-૬-૩૧ ના અંકમાં
આપવું નહિ. આની સાથે એ પણ વિચારવાની ખાસ જરૂર મુંબઈ સમાચાર પત્ર ઉપર અમારાથી કાંઈ પણ આક્ષેપક લખાણ થયું હોય તો તે માટે અમે દીલગીર છીએ. અને એ છે કે આવી સામન્ય પોથીમાંથી સામાન્ય માત્ર બાધ થાય છે ભાઈબ ધ પત્રકારે ઉપર જે ખુલાસે બહાર પાડે છે તે વિષે તેથી તેવા ગ્રંથે ખાસ કાઢી નાખવાની જરૂર છે. ' અમે અમારે સંતોષ જાહેર કરીએ છીએ.
જોકે આ પાઠશાળાના સ્કલરોની ઉપર પ્રથમથી વેણીચંદ તંત્રી-જન યુવક સંઘ પત્રિકા, ભાઈને હાથ હોવાથી જૈનમાં આ પાઠશાળાના કોઈ બાળકે --- --
જેને અવળા માગે ચલાવવા પ્રયત્ન કર્યો નથી એ મેટું જૈનોની જાહેર સભા.
સદભાગ્ય છે. જે કાશી કે શીવપુરીની માફક બાળક નીપજ્યા
હેત તે ઉન્નતિને બદલે અવનનિજ થાત ”. થી મુંબઈ જૈન યુવક સંધના આશ્રય નીચે
આ અભિપ્રાય પ્રકાશનને જયારે તે શિક્ષણ સંસ્થાના માંગરોળ જૈન સભાના હે.લમાં તા ૬-૭-૧૯૩૧ ના રીપોર્ટમાં સ્થાન મળ્યું છે ત્યારે તે અતિશય ખેદ થયા વિના રોજ રાત્રીના (સ્ટ ટ. ) સાડા આઠ વાગે શ્રીયુત ભાઈ પરમાનંદ કુંવરજીના પ્રમુખપણા નિચે મળી હતી. દુનિયામાં
રહેતા નથી, આજ પણ ધમશિક્ષણને લગતી અવદશાચરચાતા અને અને જો એ વિષય ઉપર વ્યાખ્યાનકાર
પરસ્પર કલહ કરાવનારી મનોદશા. તેથી પવિત્ર શિક્ષણ અપશ્રીયુત વિરચંદભાઈ પાનાચ દે શાહીવાદ મુદીવાદ અને ગુલામી. લિ
. વિત્ર બન્યું છે. હવે તે જૈન સમાજ જલ્દી ચેતે તે સારૂ. વાદ જે સમરત દુનિયા ભર માં ચાલી રહે છે તેને અચ્છે આ સ્થળે એક બાબત ખાસ વિચારણીય છે. જેને ચિતાર ખડા કર્યો હતે પંડીત લાલને ભાઈશ્રી વિરચંદ ભાઈન' વિદ્યાથીએ સંસ્કૃત પ્રાકૃત ભાષાએ અવશ્ય શિખવી જોઈએ ભાષણથી પિતાને થયેલ ગુચવડે રજુ કર્યાં હતા ત્યારે ભાઇ અને તે શિખવી તેની ફરજ છે કારણ કે જન ધર્મને લગતા પરમાનંદે બન્ને વ્યખ્યાનકારના વિરોધી તત્વોને તુલનાત્મક અપૂર્વ પ્રથે તે ભાષાઓમાં રચાયેલા છે. અને તે અમલય શકિતથી ન્યાય આપે તે પછી સાધના સેક્રેટરી ભાઈ મણીભાઈએ પધારેલા ભાઈઓને પ્રમુખ સાહેબ વિગેરેને ઉપ
સાહિત્યના અવકનાથે તે ભાષા શિખવી એ ધર્યું છે. કાર માની સભા વિશજન કરી હતી.
પરંતુ કેવળ સંસ્કૃતપ્રાકૃત ભાષાનું જ્ઞાન ધર્મશિક્ષણ છે (તા. ક.) સ્થળ સંકોચને લઈને મિટિંગને સવીસ્તર એમ સમજવાની ભૂલ ન થાય તે આપણે જોવાનું રહ્યું. જૈન હેવાલ આવતા અંકમાં.
ધર્મને ઉંડા વિશિષ્ટ અભ્યાસ માટે તે ભાષાનું જ્ઞાન જરૂરી